خطر تکرار تجربه افغانستان در اوکراین؛ کمکهای غرب سر از ناکجاآباد در میآورد
بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان هشدار داد عدم عبرت گرفتن از اشتباهاتی که در افغانستان مرتکب شدیم ممکن است تأثیر کمکهای خارجی به اوکراین را به شدت محدود کند و این کمکها سر از ناکجاآباد در آورد.
بیش از یک سال از جنگ اوکراین میگذرد طی این مدت مجموع کشورهای ناتو بر اساس گزارشها بیش از 150 میلیارد دلار کمک تسلیحاتی و اقتصادی روانه کیف کردهاند. پایگاه خبری هیل آمریکا در گزارشی نوشته است تنها آمریکا طی این مدت 75.5 میلیارد دلار برای کمک به کیف اختصاص داده است.طبق این اطلاعات، در این بین 29.3 میلیارد دلار برای کمکهای نظامی هزینه شده است. واشنگتن همچنین 45 میلیارد دلار دیگر را برای تضمین امنیت کلی اوکراین، بازسازی اقتصاد آن، امنیت انرژی و توانایی مقابله با بحران انسانی ناشی از جنگ ارسال کرده و 1.9 میلیارد دلار هم صرف کمکهای انسان دوستانه برای مردم اوکراین شده است.چند روز پیش نیز «دیمیتری مدودف»، معاون رئیسشورای امنیت روسیه اعلام کرده بود که حجم کلی کمکهای نظامی آمریکا به دولت اوکراین، بدون در نظر گرفتن «انتقال تسلیحات نظامی از سوی اروپاییها» به حدود 50 میلیارد دلار رسیده است.»
ارسال گسترده تسلیحات از جانب اروپا و آمریکا به اوکراین طی یک سال گذشته البته مخالفین جدی هم داشته است. به گفته کارشناسان اروپا و آمریکا اوکراین را آزمایشگاه تسلیحات خود کردهاند و بسیاری از این تسلیحات اولاً به دست گروههای ناباب میافتد و ثانیاً بخشی از این تسلیحات نیز به دلیل این که نظامیان اوکراینی قادر به استفاده از آن نیستند روی دست دولت اوکراین بلااستفاده باقی مانده است.بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) نیز در همین رابطه نسبت به تکرار تجربه افغانستان در اوکراین هشدار داد. به گزارش ایسنا به نقل از« راشاتودی»، «جان ساپکو» که در سال 2012 در بحبوحه حضور نظامی گسترده آمریکا در این کشور توسط دولت اوباما به عنوان نظارت بر بازسازی افغانستان منصوب شد، اعتراف کرد که «اشتباهات مهمی» در بازسازی افغانستان صورت گرفته است و عمدتاً در بسیاری از موارد وجوه تخصیص داده شده «منحرف یا دزدیده شده» است.«ساپکو» پیشبینی کرد که عدم عبرت گرفتن از این اشتباهات ممکن است تأثیر کمکهای خارجی به اوکراین را به شدت محدود کند. او به فاکس نیوز گفت:« بدترین نتیجه این است که کمکها به گونهای منحرف میشوند، دزدیده میشوند که هدف مورد نظر خود را محقق نمیکند.» وی تاکید کرد:«شما موظف هستید که عناصر فاسد نه تنها در اوکراین یا دولت میزبان، بلکه از پیمانکاران دولت ایالات متحده یا سایر پیمانکاران شخص ثالث را نیز برای سرقت پول شناسایی و حذف کنید.»
تحریمها موثر نیست
همزمان با هشدارها درباره بروز فساد گسترده در کمکهای ارسالی به اوکراین وزیر سابق خزانهداری آمریکا نیز اذعان کرده که حتی تحریمها نیز علیه روسیه موثر نبوده است. به گزارش ایرنا،« لری سامرز »رئیسسابق دانشگاههاروارد در برنامه روز یکشنبه «فرید زکریا » بیان کرد که تحریمهای اقتصادی علیه روسیه سخت نبوده است، زیرا کشورهایی مانند چین، هند و ترکیه که بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل میدهند، در آن شرکت نکردهاند.صندوق بینالمللی پول گزارش داد که اقتصاد روسیه امسال با وجود تحریمها و ذخایر مسدود شده بانک مرکزی، بهتر از بریتانیا یا آلمان رشد خواهد کرد.«سامرز»تصریح کرد که تجارت با همسایگان روسیه در سال گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است، که نشان میدهد آنها به عنوان ایستگاهی برای ورود کالاها به روسیه عمل میکنند.
تظاهرات در فرانسه و آلمان
اما در حالی که کشورهای اروپایی همچنان به ارسال سلاح به کیف ادامه میدهند اعتراضات در این کشورها نیز علیه تسلیح اوکراین همچنان ادامه دارد. در همین راستا روز یک شنبه نیز هزاران فرانسوی ناراضی از ارسال محمولههای تسلیحاتی کشورشان برای اوکراین، در شهر پاریس برای دومین روز متوالی تظاهرات کردند.به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، حزب «میهنپرستان» فرانسه، سازماندهنده این تظاهرات اعلام کرد، روز یکشنبه علاوهبر شهر پاریس دهها نقطه دیگر این کشور نیز شاهد برپایی اعتراضات مشابهی بود. تظاهرکنندگان علاوهبر پرچمهای فرانسه، بنرهایی را حمل میکردند که از جمله این شعارها روی آنها نوشته شده بودند: «برای صلح»، «نه به جنگ جهانی سوم» و «بیایید ناتو را ترک کنیم» فلوریان فیلیپو یکی از فعالان صلح فرانسه که مردم را به این راهپیمایی ضد جنگ دعوت کرده بود گفت که مذاکرات صلح تنها راه برون رفت از مناقشه اوکراین است. وی هشدار داد ارسال تسلیحات فرانسوی به اوکراین نتیجهای جز کشاندن این کشور به سمت جنگ جهانی سوم ندارد.فیلیپو ادامه داد: واقعیت این است که اتحادیه اروپا طی یکسال گذشته ۱۰ بسته تحریمی علیه روسیه تصویب و اجرا کرده است ولی همه میدانند که این تحریمها تاثیری نداشتهاند.او از فرانسه و اروپا به خاطر اطاعت کور کورانه از دولت آمریکا به شدت انتقاد کرد و گفت: ناتو فقط یک ماشین نظامی است که کاری جز جنگ افروزی ندارد. در همین حال صدها تن در آلمان نیز روز یکشنبه در مقابل پایگاه هوایی رامشتاین آمریکا در جنوب غربی این کشور تجمع کردند و خواستار توقف ارسال سلاح به اوکراین شدند..تظاهرکنندگان همچنین خواستار توقف درگیریها و آغاز مذاکرات صلح میان اوکراین و روسیه شدند.پایگاه هوایی رامشتاین از زمانی که روسیه یک سال پیش جنگ علیه اوکراین را آغاز کرد، بارها خبرساز شده است. این جایی است که گروه تماس دفاعی اوکراین به رهبری آمریکا جلسات خود را با هدف تقویت ارتش اوکراین برگزار کرده است. پیشتر چنین گردهماییای در ۲۰ ژانویه برگزار شد.
هشدار دوباره آمریکا به چین
از سوی دیگر مقامات ارشد دولت آمریکا روز یکشنبه بار دیگر نسبت به ارسال سلاحهای مرگبار از چین به روسیه هشدار دادند. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که چین تاکنون سلاحهای مرگباری به روسیه نداده، اما آمریکا پشت درهای بسته به صراحت اعلام کرده که چنین اقدامی پیامد جدی خواهد داشت.«سالیوان» در حالی که کشورش طی یک سال گذشته نزدیک به 100 میلیارد دلار به کیف کمک کرده گفت: «پکن باید تصمیمات خود را در مورد نحوه ادامه کار بگیرد، اینکه آیا کمک نظامی میکند. اگر این مسیر را ادامه دهد، هزینههای واقعی برای این کشور خواهد داشت.»سالیوان بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفت که مقامات آمریکایی پشت درهای بسته به همتایان چینی خود در مورد این مسئله هشدار دادهاند. «ویلیام برنز» رئیسسازمان سیا نیز روز یکشنبه در مورد چین گفت: «مطمئن هستیم که رهبری چین در حال بررسی ارائه تجهیزات مرگبار است. هرچند ما شواهدی مبنی بر ارسال قطعی تجهیزات مرگبار نمیبینیم»این در حالی است که «مایکل مک کال» نماینده جمهوریخواه، و رئیسکمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت که اطلاعات واشنگتن نشان میدهد پهپادها از جمله سلاحهای مرگباری هستند که چین در نظر دارد برای روسیه ارسال کند.«مائو نینگ » سخنگوی وزارت خارجه چین در واکنش به تهدیدات مقامات آمریکایی تاکید کرد اقدامات جدید آمریکا برای اعمال فشار بر چین، «کوچکترین زمینه قانونی» ندارد و مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار نگرفته است. این مقام چینی دوشنبه گفت: پکن قاطعانه تحریمهای آمریکا علیه شرکتهای چینی بر سر روسیه را رد میکند و اقدامات متقابل لازم را انجام خواهد داد.
اخراج فرمانده نیروهای نظامی در دونباس
از تحولات میدانی جنگ نیز خبر میرسد که رئیسجمهوری اوکراین یک فرمانده ارشد نظامی را که به رهبری نبرد علیه نیروهای روسی در شرق کمک میکرد، برکنار کرد، اما دلیلی برای این اقدام ارائه نکرد. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین یکشنبه در فرمانی تک خطی از برکناری ادوارد موسکالیوف به عنوان فرمانده نیروهای مشترک اوکراین که مسئول جنگ در منطقه دونباس هستند، خبر داد. در حسابهای فیسبوک و توئیتر نیروهای مشترک ارتش اوکراین هیچ اشارهای به دلیل اخراج این فرمانده نشده است.زلنسکی در هفتههای اخیر وضعیت نظامی در شرق اوکراین را دشوار و دردناک توصیف کرده است. یگانهای طرفدار مسکو تلاشهای خود را بر شهر باخموت متمرکز کردهاند و به گفته مقامات اوکراینی و غربی، آنها با وجود متحمل شدن تلفات سنگین حملات مکرری را انجام میدهند.