کمیک‌ بوک‌ها، از زمان‌های قدیم مورد توجه مخاطبین غربی و به ‌ویژه آمریکایی بوده است، ولی دنیای این کمیک بوک‌ها که اغلب داستان‌هایی در مورد قهرمانان آمریکایی که دنیایی را از شر بدی‌ها و تبهکاران نجات می‌دادند ترسیم می‌کردند، به سرعت با تبلیغات فراوان، در دنیا و بین مردم دیگر کشورها هم محبوب شدند. این فرهنگ‌‌سازی توانست به قدری موفق باشد که شخصیت‌های کمیک بوک‌ها، در مدت کوتاهی، قلب نوجوانان بسیاری را در سر تا سر جهان فتح کردند.

«استن لی» خالق بسیاری از شخصیت‌های کمیک بوکی مانند مرد عنکبوتی، مرد آهنی، ‌هالک، ثور، دردویل، دکتر استرنج، مردان ایکس‌، چهار شگفت‌انگیز و... با وجود اینکه قبلا سرباز ارتش آمریکا بود ولی ارتش را رها و وقتش را روی نوشتن متمرکز کرد و درمورد ‌انگیزه‌اش برای خلق شخصیت‌های کمیک بوکی ابر قهرمان، در یک جمله می‌گوید: «می‌خواستم این ‌بار با قلمم به کشورم خدمت کنم» این جمله خود گویای این مطلب است که تسخیر ذهن مردم دنیا و مخصوصا تحت تاثیر قرار دادن نوجوانان از طریق تزریق فرهنگ و جا ‌انداختن تسخیر‌ناپذیری قهرمان آمریکایی، می‌تواند خدمتی بسیار بزرگ ‌تر از خدمت در ارتش این کشور باشد....

انیمیشن «مرد عنکبوتی: آن‌سوی دنیای عنکبوتی» به کارگردانی «جاکوئین داس سنتوس» محصول سال 2023 آمریکاست. این انیمیشن ادامه انیمیشنی از سال 2018 است.

داستان مرد عنکبوتی جدید

داستان انیمیشن «مرد عنکبوتی: آن ‌سوی دنیای عنکبوتی» ادامه‌ای است بر قسمت قبلی این انیمیشن که در سال 2018 ساخته شد.

در این قسمت «مایلز مورالز» جوان رنگین پوست که در نهایت موجودیت خود به عنوان مرد عنکبوتی را پذیرفته است با دوستان خود برای نجات مردم از دست تبهکاران دست به‌کار می‌شود و بعد از مشکلات عاطفی و اتفاقات بسیار زیاد، دوباره با دوست خودش «گوئن استیسی» که او هم زن عنکبوتی است و متعلق به دنیای عنکبوتی‌ها، متحد می‌شود و در کنار انجمن عنکبوتی، تیمی از افراد را تشکیل می‌دهد که وظیفه حفاظت از موجودیت «جهان‌های دیگر» را بر عهده می‌گیرند....

در تسخیر فمنیست‌ها 

در انیمیشن جدید مرد عنکبوتی، مخاطبین می‌بینند که مانند قسمت اول، کل داستان کلاسیک مرد عنکبوتی، عوض شده است. البته این منطقی است چرا که با توجه به ساخت چندین فیلم از کتاب‌های کمیک مرد عنکبوتی، دیگر خط داستانی قبلی خیلی تکراری شده بود و برنامه‌سازان ‌هالیوود که این مجموعه را پولساز دیدند، تصمیم گرفتند با ورود این شخصیت به دنیای انیمیشن، باز هم داستانی نسبتا تازه از آن را به خورد مخاطبین عاشق دنیای کمیک‌ها بدهند.

در این انیمیشن شخصیت زن ماجرا یا همان گوئن، برعکس نسخه قدیمی سینمایی‌اش «ماری جین» که دختری بود که در ناآگاهی به سر می‌برد و از نظر شخصیتی هم تا حدودی منفعل به نظر می‌رسید، خودش به عنوان قهرمان در داستان وجود دارد و تیپ پسرانه دارد، یک طرف موهایش را به سبک مدرن تیغ زده است و در یک کلام، آثار زنانگی چندانی ندارد....

این دختر طبق داستان جدید، عشقی به نام «پیتر پارکر» داشته است که او را به خاطر‌ اشتباه پارکر در استفاده از ماده‌ای که پیتر را تبدیل به هیولا کرد، کشته است... در نسخه‌های قدیمی شخصیت پیتر پارکر مرد عنکبوتی بود که حقیقت را از عشقش «ماری جین» مخفی می‌کرد و در داستان جدید دختر ماجرا خودش زن عنکبوتی است و پیتر را می‌کشد!

این حجم از نشانه‌های فمنیستی در یک انیمیشن که مخاطبینش معمولا نوجوانان هستند جالب توجه است و نشان از این مسئله دارد که سازندگانش با استفاده از شخصیت‌های کمیک‌ها به خاطر علاقه نوجوانان بیشتر از گذشته سعی در کنترل ذهن مردم و مخاطبین نوجوان دارند و در این بین حتی داستان اولیه که باعث جذب مخاطبین هم شده می‌تواند تغییر کند و به ناکجا آباد برود.

هرج و مرج و دیگر ابعادش

در انیمیشن «مرد عنکبوتی: آن‌ سوی دنیای عنکبوتی»، مخاطبین با دنیای بسیار مدرنی طرف هستند که همه چیزش متفاوت و مخصوص به خود است. گرافیک کار برای کسانی که به سبک‌های کلاسیک انیمیشن‌ها علاقه‌مند هستند، بسیار اعصاب خوردکن و روح خراش است و بیشتر شبیه نقاشی‌های سبک پاپ آرت و کمیک بوک‌ها است.

دنیای مرد عنکبوتی جدید هم دیگر شباهتی به نسخه‌های سینمایی قبل از خودش ندارد و کاملا فضا در دنیایی متفاوت جریان دارد و در این دنیای جدید، هرج و مرج و جرم و بزهکاری چنان رواج دارد که برای شخصیت‌های داستان که مثلا باید ضد جرم و جنایت باشند، به نوعی اتفاقات روزمره و حتی شوخی شباهت دارد.

در این نسخه از مرد عنکبوتی، شخصیت‌های اصلی برای حفاظت از ابعاد دیگر یا همان جهان‌های دیگر، مامور می‌شوند.

ایده جهان‌های دیگر در یک دهه اخیر، به شدت مورد استفاده برنامه‌سازان غربی قرار گرفته است. سریال لوکی، فیلم دکتر استرنج 2، فیلم اسپایدرمن راهی به خانه نیست و تعدادی از کارهای نولان و... همه از این دست ساخته‌ها هستند. اینکه قهرمانان جدید آمریکایی دیگر دنیای فعلی را نجات داده‌اند و می‌خواهند پا را فراتر از نجات این دنیا بگذارند، نشان از اتاق فکرهایی دارد که سعی دارند شکست‌های پی‌در‌پی آمریکا در سیاست‌هایش در دنیای واقعی را، در دنیای خیالی به پیروزی تبدیل کنند و در این راه از دنیای محبوب کمیک بوک‌ها و داستان‌های تخیلی کمک می‌گیرند.

سهم مهاجران و دیگر نژادها

در نسخه جدید مرد عنکبوتی، مخاطبین می‌بینند که شخصیت اصلی ماجرا یا همان مرد عنکبوتی، پسری از یک خانواده رنگین پوست است. 

اینکه در سیاست‌های یک دهه اخیر و به خاطر فشارهای رسانه‌ای، ‌هالیوود به سمت تبدیل برخی شخصیت‌های سفید‌پوست به شخصیت‌های سیاه‌پوست رفته است مسئله‌ای است که به شدت به چشم می‌آید.

در واقعیت سیاه‌پوستان و دیگر رنگین‌پوستان در کشورهای غربی و به ‌خصوص در آمریکا، مشکلات بسیار فراوانی دارند و هر روز با تحقیرهای فراوانی رو‌به‌رو می‌شوند. در جایی از داستان همین انیمیشن، پدر مایلز در مورد خودش و برادرش که هر دو پلیس هستند در مواجهه با جامعه نژادپرست همین را می‌گوید که «قبلا شما ما رو از مغازه‌هاتون بیرون می‌کردید ولی حالا ما مراقب شما هستیم».

حالا با توجه به سیاست‌های جدید در ساخته‌های بروز هالیوود، این تحقیرها و ظلم‌ها با گذاشتن شخصیت‌های رنگین‌پوست به جای قهرمانان سفید پوست سابق، قرار است، آن بخش از مهاجرین و رنگین‌پوستان عصبانی و سرخورده را جذب این داستان‌ها کند و شأنی که در دنیای واقعی این رنگین‌پوستان در آمریکا ندارند را در فیلم‌ها و سریال‌ها و جدیدا انیمیشن‌ها تجربه کنند.

خدمتگزار دنیای سرمایه‌داری

در نسخه جدید انیمیشن مرد عنکبوتی، مخاطبین می‌بینند که مرد عنکبوتی که قبلا شخصیتی در سایه بود و سعی داشت تنها به مردم کمک کند، در این نسخه برای گذراندن زندگی‌اش به جای کار کردن در تبلیغات شرکت می‌کند و رابطه خوبی با پول درآوردن دارد!

این شخصیت بر خلاف مرد عنکبوتی سابق که تنها دغدغه‌اش علم و نجات مردم از دست تبه‌کاران بود، بیشتر به خاطر دیده شدن و جلب توجه وارد این راه شده است و در این میان اگر موقعیتش پیش بیاید کسی را هم نجات می‌دهد! در یک کلام مرد عنکبوتی جدید بیشتر از یک قهرمان، به دلقکی رنگین‌پوست با نیروهای ماورایی شباهت دارد!

در نسخه جدید مرد عنکبوتی، مخاطبین می‌بینند که تعداد عنکبوتی‌ها بیشتر از آن چیزی است که قبلا بود و تمام این مثلا قهرمانان برای مبارزه با دشمنی از دنیایی دیگر با هم متحد شده‌اند و دیگر مانند نسخه‌های سابق، افراد شرور و سرمایه‌داران نابکار این دنیا، مسئله مرد عنکبوتی نیستند.

 تاثیر تبلیغات 

انیمیشن «مرد عنکبوتی: آن‌سوی دنیای عنکبوتی»، پیش از اکران به شدت در رسانه‌های مختلف تبلیغ شد. این انیمیشن که محصول کمپانی‌های بزرگی مانند کلمبیا پیکچرز، مارول اینترتیمنت، سونی پیکچرز و... بود با حمایت‌های بالای رسانه‌ای توانست علی‌رغم موضوع قدیمی‌اش، نقدهای بسیار خوبی را دریافت کند.

انیمیشن جدید مرد عنکبوتی در گیشه هم فروش بالایی داشت و با توجه به بودجه 100 میلیون دلاری‌اش توانست نزدیک به 700 میلیون دلار بفروشد.

این انیمیشن ثابت کرد که رسانه تا چه حد می‌تواند روی سلایق و علاقه‌مندی مخاطبین خود نفوذ داشته باشد تا حدی که یک داستان نخ‌نمای قدیمی را با دستکاری‌های ناشیانه در شخصیت‌پردازی‌اش می‌شود به جای داستانی جدید خورد مخاطبین داد.