اصرار به عقیم کردن مجلس پس از 40 روز بررسی کارشناسی برجام(خبر ویژه)
دفاع رئیس مجلس و رئیس کمیسیون امنیت ملی از طرح دو فوریتی اجرای برجام بلافاصله پس از گزارش انتقادی کمیسیون ویژه رسیدگی به برجام، سؤالات مهمی را برانگیخته است.
علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در جلسه علنی دیروز گفت: برجام محصول یک تصمیم ملی است و شورای عالی امنیت ملی به عنوان عالیترین مرکز نظام آن را تأیید کرده است.
علی لاریجانی رئیس مجلس نیز با دفاع از طرح دو فوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام»- که یک فوریت آن تصویب شد- گفت: مخالفان طرح میگویند این طرح نسبتی با گزارش کمیسیون برجام ندارد. اما در بند اول پیشنهادات کمیسیون برجام آمده که طرح دو فوریتی بیاید. پس اولین پیشنهاد کمیسیون برجام اجرایی شده است. این که چرا طرح از قبل تدوین شده بود به این دلیل است که کمیسیون به این نتیجه رسیده بود.
رئیس مجلس همچنین گفت: مطرح شد که این طرح با بندهای گزارش برجام مغایرت دارد، اما عکس آن است. در بند 6 درباره حساسیت مراکز نظامی صحبت شده که ما هم ذکر کردیم که هیچگونه بازدیدی نباشد. در بند 7 نیز آمده که ممکن است از این طریق نفوذ کنند. ما هم در این طرح آوردهایم که شورای عالی امنیت ملی باید طرح بدهد و جلوی نفوذ گرفته شود. در بند 8 آمده اگر شروع به تهدید کنند رفتار ما باید عوض شود. ما هم آوردهایم که اگر تهدید کردند برجام و همکاریهای داوطلبانه متوقف شود. یکی از الزامات دولت این است که باید لغو کلی تحریمها را مشاهده کنیم.
در همین حال کاظم جلالی رئیس فراکسیون رهروان ولایت به خبرنگاران گفته که «پیشنویس این طرح از مدتها پیش تهیه شده بود».
درباره این اظهارات شایان یادآوری است که اولا رهبر معظم انقلاب پس از انتشار اخباری مبنی بر پایان بررسی برجام در شورای عالی امنیت ملی تأکید کردند موضوع باید در مجلس بررسی شود و نظر «متبع» - نظر نهایی و لازمالاتباع- تصمیم نمایندگان ملت است. با این وصف معلوم نیست چرا آقای بروجردی اصرار دارد اصول قانون اساسی و نظر رهبر معظم انقلاب دور زده شود.
ثانیا برخلاف نام طرح، محتوای طرح مطرح شده ناظر بر« اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام» نیست، همچنان که در تناقض با گزارش کمیسیون است. در حقیقت طراحان طرح مذکور کمیسیون ویژه را دور زده و بیاعتنا به هشدارها و تذکرات کمیسیون، اقدام به تهیه و تصویب یک فوریت طرح کردهاند و سوال این است که اگر قرار بوده چنان طرحی در «مدتها قبل» تهیه و سپس تصویب شود، چه نیازی بوده که نمایندگان مجلس کمیسیون منتخبی را تشکیل بدهند؟ این طرح بدون اینکه منافذ برجام را ببندد یا تهدیدهای آن را برطرف کند یا مشکل عدم توازن و عدم همزمانی تعهدات برطرف شده باشد، چراغ سبز اجرای برجام را میدهد و یک مشت توصیه و سفارش کلی دارد که در صورت اجرای تعهدات برجام، برگشتناپذیر است.
دقت در گزارش کمیسیون منتخب مجلس روشن میکند که کمیسیون خواستار مشروط کردن برخی مفاد برجام است، با اجرای پروتکل الحاقی مخالفت میکند، مکانیسم یکطرفه داوری در برجام را خطرناک تلقی میکند، راستیآزمایی انجام تعهدات غرب را فاقد مکانیزم میداند، با خروج 98 درصد ذخایر اورانیوم غنی شده مخالف است، امکان دسترسی به مراکز نظامی و امنیتی در برجام را احراز کرده و مخالفت میکند، نسبت به عدم لغو تحریمها و حفظ ساختار اغلب تحریمها در کنار محدودیتهای وصول درآمدهای نفتی هشدار میدهد، مکانیسم ماشه را موجب احیای سریع تحریمهای تعلیق شده میداند، به اعتماد یکطرفه و نامتقارن به آمریکا معترض است و...
اما در طرح ارائه شده- که دور زدن تلاشهای کارشناسانه و طاقتفرسای کمیسیون ظرف 40 روز (170 ساعت جلسه کاری) و با حضور مسئولان و کارشناسان مختلف است- کوچکترین چارهجویی برای این تهدیدها و ایرادهای مهم و خطرناک انجام نگرفته و تنها چراغ سبز اجرا به دولت داده شده است. جالب اینکه در همین طرح برخلاف تصریح رهبر معظم انقلاب، مجوز بازدید از مراکز نظامی و دسترسی به افراد حقیقی نیز (در صورت تصویب شورای عالی امنیت ملی) صادر شده است.
سؤال اساسی درباره برجام که طرح مذکور بیپاسخ میگذارد این است که اگر ایران تعهدات چند لایه و نقد خود را آن هم پیش از فرا رسیدن روز اجرای برجام به انجام رساند و با اما و اگر غرب درباره وعدههای نسیه مواجه شد، آنگاه چگونه میتواند امتیازات و برگهای برنده از دست داده را بازگرداند و مثلا اقدام متقابل و متناسب انجام دهد؟ 9700 کیلوگرم اورانیومی را که ظرف یک دهه تولید شده چگونه میتوان اعاده کرد در حالی که چند برابر همین حجم، اورانیوم طبیعی لازم است؟ و...