گزارشدهی مدیرکل آژانس در پرتو قطعنامه 2231 به پایان رسیده است
معاون وزیر امور خارجه از ارسال نامه مشترک سفرا و نمایندگان دائم ایران، روسیه و چین نزد آژانس بینالمللی انرژی اتمی به رافائل گروسی درباره غیرقانونی خواندن اقدام ۳ کشور اروپایی در فعالسازی اسنپبک و تأکید بر خاتمه یافتن قطعنامه ٢٢٣١ خبر داد و گفت: در این نامه بر پایان گزارشدهی مدیرکل آژانس درباره راستیآزمایی و نظارت در پرتو قطعنامه ٢٢٣١ و اجرای برجام تأکید شده است.
کاظم غریبآبادی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه از ارسال نامه مشترک سفرا و نمایندگان دائم سه کشور روسیه، چین و ایران به مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داد.
وی در این باره اعلام کرد: بعد از نامه مشترک (سفرا و نمایندگان دائم ایران در سازمان ملل) سه کشور روسیه، چین و ایران به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت مبنی بر اعلام خاتمه قطعنامه ٢٢٣١ از ١٨ اکتبر، امروز نیز در چارچوب ابتکارات دیپلماتیک وزارت امور خارجه، سفرا و نمایندگان دائم سه کشور نزد آژانس بینالمللی انرژی اتمی نامه مشترکی را به رافائل گروسی مدیرکل آژانس ارسال کردند.
وی افزود: در این نامه، ضمن غیرقانونی خواندن اقدام سه کشور اروپایی در فعال کردن اسنپبک، اعلام شده است که تمام مفاد قطعنامه ٢٢٣١ در ١٨ اکتبر خاتمه یافتهاند. اما یک نکته کلیدی دیگر در این وجود دارد، و آن در خصوص پایان گزارشدهی مدیرکل آژانس درباره راستی آزمایی و نظارت در پرتو قطعنامه ٢٢٣١ و اجرای برجام است.
معاون امور حقوقی و بینالمللی بیان کرد: در این خصوص، در این نامه تصریح شده است: «در آژانس، راستی آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ٢٢٣١ و اجرای برجام، بر اساس قطعنامه ١۵ دسامبر ٢٠١۵ شورای حکام مقرر شده است. بند ١۴ اجرائی این قطعنامه، بدون قید و شرط، تصریح میکند که شورا تصمیم میگیرد این موضوع را به مدت ۱۰ سال و یا تا تاریخی که مدیرکل آژانس گزارش جمعبندی گستردهتر در خصوص ایران را منتشر کند، هر کدام که زودتر فرا برسند، در دستورکار خود نگه دارد. از اینرو، آیتم مربوطه در دستورکار آژانس در این خصوص از ١٨ اکتبر به طور اتوماتیک برداشته میشود و هیچ اقدام دیگری در این رابطه نیاز نیست.»
به گزاش فارس، متن این نامه که ۲۴ اکتبر ۲۰۲۵ خطاب به گروسی نوشته شده، به شرح زیر است:
ما، سفیران و نمایندگان دائم جمهوری خلق چین، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، افتخار داریم که به نامه مشترک وزرای امور خارجه خود به تاریخ ۲۸ اوت ۲۰۲۵ (INFCIRC1314-A/79/1004-S/2025/546) اشاره کنیم، که در آن موضع مشترک در مورد اقدامات اخیر توسط انگلیس، فرانسه و آلمان (E3) در رابطه با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد بیان شده است.
ما تأیید میکنیم که توسل به اصطلاح «اسنپبک» توسط سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه بهطور ذاتی، از نظر قانونی و رویهای دارای اشکال است. سه کشور اروپایی که خود تعهداتشان تحت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نقض کردهاند و نتوانستهاند رویههای تعیین شده تحت مکانیسم حل اختلاف (DRM) را به پایان برسانند، صلاحیت لازم برای استناد به مفاد آن را ندارند.
ما تأیید میکنیم که مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تمام مفاد آن در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ خاتمه یافته است. با توجه به این خاتمه، مأموریت گزارشدهی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد راستیآزمایی و نظارت تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد پایان یافته است. در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اجرای برجام و همچنین راستیآزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، توسط قطعنامه شورای حکام به تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ (GOV/2015/72) تصویب شده است. این قطعنامه همچنان معتبر است و تنها راهنمایی است که دبیرخانه آژانس در این زمینه ملزم به رعایت آن است.
بند عملیاتی ۱۴ این قطعنامه بهطور واضح تصریح میکند که شورای حکام «تصمیم میگیرد تا ۱۰ سال پس از روز پذیرش برجام یا تا تاریخی که مدیرکل گزارش دهد که آژانس به نتیجهگیری گسترده برای ایران رسیده است، هر کدام زودتر باشد، به این موضوع رسیدگی کند.» در نتیجه، از تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، موضوع مرتبط بهطور خودکار از دستورکار شورای حکام حذف شده است و هیچ اقدام دیگری در این زمینه لازم نیست.
کشورهای ما بار دیگر تأکید میکنند که ضروری است طرفهای مربوطه به یافتن یک راهحل سیاسی که نگرانیهای همه طرفها را از طریق تعامل دیپلماتیک و گفتوگو بر اساس اصول احترام متقابل برآورده کند، متعهد بمانند و از تحریمهای یکجانبه، تهدید به زور یا هر اقدام دیگری که ممکن است وضعیت را تشدید کند، خودداری کنند و همه کشورها باید در ایجاد فضای مناسب و شرایط برای تلاشهای دیپلماتیک مشارکت کنند.
نمایندگیهای دائم چین، فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران درخواست دارند که این نامه به عنوان یک سند INFCIRC بهطور مناسب توسط دبیرخانه آژانس بین تمام کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی توزیع شود.
یادآور میشود، امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران، دیمیتری پولیانسکی سفیر و کاردار موقت فدراسیون روسیه نزد سازمان ملل و فو کونگ سفیر و نماینده دائم جمهوری خلق چین نزد سازمان ملل متحد ۲۶ مهرماه درباره خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت نامه نوشتند.