گزارش خبری تحلیلی کیهان
واقعیتهای اقتصادی یا گزارش 100 روزه /مردم کدام را باور کنند؟!
گروه اقتصادی-
رئیس جمهور در حالی در گزارش 100 روزه خود به ارائه آماری درخصوص توفیقات دولت در زمینههای تورم، اشتغال و رشد اقتصادی پرداخت که واقعیتهای زندگی مردم، حکایت دیگری را بیان میکند.
گزارش 100 روزه دولت دوم روحانی در حالی دو شب پیش به سمع و نظر مردم رسید که رئیسجمهور در تشریح دستاوردهای خود باز هم به ارائه آماری که تطابق چندانی با واقعیتهای زندگی مردم نداشت، بسنده کرد.
روحانی در گزارش اخیر خود با ارائه کلیاتی درخصوص کنترل تورم و رشد اقتصادی، سعی کرد اوضاع اقتصادی کشور را مناسب و یا رو به جلو توصیف کند. وی در سخنان خود به تک رقمی شدن تورم در سال قبل اشاره کرد و گفت: «ما سیاست دولت قبل در تکرقمی نگه داشتن تورم را ادامه میدهیم؛ چرا که هدف ما این است که تورم یک رقمی باقی بماند.»
تاکید رئیسجمهور بر تک رقمی کردن نرخ تورم هرچند از لحاظ آماری درست تلقی میشود اما واقعیت این است که شاخص تورم به تنهایی بیانگر وضع معیشت مردم نیست؛ مثلا رشد درآمد ملی که یکی دیگر از نشانههای سطح زندگی مردم است، طبق آمار رسمی بانک مرکزی، درآمد ملی از 465 هزار میلیارد تومان در سال 92، به 463 و 416 هزار میلیارد تومان در سالهای 93 و 94 کاهش یافت.
این در حالی است که در سال پایانی دولت، درآمد ملی 473 هزار میلیارد تومان بوده است، بنابراین طی سه سال نخست دولت روحانی (که آمارهای بانک مرکزی در این باره تا سال 94 منتشر شده) میبینیم نزدیک به 14 درصد درآمد ملی کاهش یافته است.
ضمن اینکه بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند این کاهش تورم به بهای تعمیق رکود بوده و کسب و کارهای مردم عملا خوابیده است؛ چه اینکه رقم بسیار بالای ارزش چکهای برگشتی گواه این موضوع میباشد.
جالب اینجاست که روحانی در سخنان خود (چنانچه فارس گزارش داده) اعلام کرده، «ما در دولت گذشته همزمان با اینکه تورم را پایین آوردیم رشد منفی را مثبت کردیم.» اما هیچ اشارهای به این نداشته که عمده رشد اقتصادی سال گذشته مدیون خام فروشی نفت بوده است.
وی در همین گفتوگو اظهار داشت: «در سال 92 این [رشد] منفی کم شد البته همچنان منفی بود و در سال 93 ما رشد مثبت سه درصد را داشتیم. در سال 94 شرایط اقتصادی بسیار سخت شد و رشد ما حدود یک درصد شد اما در سال 95 رشد قابل ملاحظهای داشتیم.»
روحانی البته اشارهای ندارد که طبق آمار بانک مرکزی، رشد اقتصادی سال 94 نه تنها مثبت یک درصد نبوده، بلکه (چه با نفت و بدون نفت) ارقام منفی 1/6 و منفی 3/1 درصدی را ثبت کرده است! و درباره رشد «قابل ملاحظه» سال 95 هم نمیگوید که 9/7 درصد از 12/5 درصد این رشد، صرفا مربوط به فروش نفت است.
رئیسجمهور در حالی از مثبت کردن رشد اقتصادی و قابل ملاحظه بودن آن (که بیانگر وضعیت تولید است) سخن میگوید که همین دیروز، رئیس اتاق بازرگانی شیراز چنانچه مهر گزارش داده در همایشی بیان کرد: «پاشنه آشیل اقتصاد کشور، تولید است و تولید به فاجعهآمیزترین شرایط خود رسیده؛ به نحوی که به اعتقاد اقتصاددانان، بیشتر مردم، بطرز فاجعهآمیزی در فقر به سر میبرند و خلاقیت و مولد بودن در جامعه از بین رفته است.»
از این مورد هم که بگذریم، برخی وزارتخانهها در زمان ارائه گزارش صد روزه رئیسجمهور گزارشی از اقدامات خود نیز منتشر کردند که در نوع خود جالب توجه است! به عنوان نمونه وزارت صنعت در حالی پرداخت بیش از ۲۶ هزار و ۸۵۱ میلیارد ریال تسهیلات رونق تولید را از اهم عملکرد خود در ۱۰۰ روز اول عنوان میکند که به گزارش تسنیم، تاکنون فقط هشت درصد از ثبتنامیها موفق به دریافت تسهیلات شدهاند.
جالبتر اینکه وزارت راه و شهرسازی در گزارش خود آمار عجیبی ارائه کرده که بهعنوان نمونه میتوان به رشد پنج درصدی جابهجایی مسافر در شبکه ریلی اشاره کرد. این بخش از گزارش 100 روزه وزارت راه و شهرسازی با واقعیتهای موجود در تضاد است؛ چراکه اواخر آبانماه امسال دبیر انجمن شرکتهای حملونقل ریلی با انتقاد از توان مدیریتی حملونقل ریلی گفته بود: «سهم بخش مسافری ریلی از مجموع حملونقل کشور در 12 سال سپری شده از خصوصیسازی نه تنها افزایش نداشته که در مقاطعی هم روند نزولی داشته است.»
به نظر میرسد دولت برای ارائه گزارش 100 روزه خود دست به دامان آسمان ریسمانبافی و جا زدن یکسری اقدامات روزمره به جای تحرک قابل ملاحظه شده است.
چقدر خوبیم ما!
اما شاید یکی از مهمترین محورهای اقتصادی سخنان روحانی مربوط به بحث اشتغال و اشتغالزایی بود، زمانی که وی صراحتا گفت: «دانشجوی ما در پایان دانشگاه باید دارای یک مهارت باشد. قبل از اینکه به فکر شغل آینده خود باشد خودش بتواند کارآفرین باشد. امروز خوشبختانه شرکتهای دانشبنیان خیلی از دانشجویان را دارند جذب میکنند. قبل از اینکه حتی دوره کارشناسی را تمام کنند.» این اظهارات در حالی است که طبق آمار منتشره علاوه بر اینکه ۳۶ درصد از بیکاران فارغالتحصیلان دانشگاهی هستند، حدود ۵۱ درصد فارغالتحصیلان بیکار و به دنبال کار میباشند.
با این وصف جا دارد از جناب رئیسجمهور پرسید چگونه بسیاری از دانشجویان قبل از اتمام دوره کارشناسی جذب بازار کار میشوند ولی آمارهای رسمی حکایت از بیکاری 51 درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی دارد؟
رئیسجمهور در ادامه اعلام کرد از سال 93 تا 96 به طور متوسط 685 هزار اشتغال داشتهایم که در نوع خود آمار قابل ملاحظهای است.
با این حال ذوالنور، یکی از نمایندگان مجلس در واکنش به آمارهای اشتغالزایی روحانی، خطاب به وی گفت: «آخرین آمار شما 650 هزار نفر متوسط ایجاد اشتغال سالیانه است. حوزه انتخابیه بنده یک میلیون و 300 هزار نفر جمعیت دارد که طبق آمار شما باید 42 هزار و اندی شغل ایجاد شده باشد، شما به من نشان دهید چهار هزار شغل در چهار سال گذشته (در حوزه انتخابیه بنده) ایجاد شده باشد.»