فاطمه قاسم‌آبادی
تقریبا از زمانی که شبکه اینترنتی نتفلیکس، شروع کرد به تولید و پخش محصولات مشترک با دیگر کشورها، فیلم‌های سینمایی و سریال‌هایی ساخته شدند که با زبان و بازیگرهای یک کشور دیگر غیر از آمریکا و هم زبانانش بودند، اما تفکر و شالوده نگاه آن تولیدات، عملا هیچ رنگ و بویی از کشور مورد نظر نداشت و در عوض، همه چیز با نگاه کاملا غربی و تفکر شبکه پخش‌کننده هماهنگ بود....
این پروژه آمریکایی، در بین کشورهای آسیایی بسیار مورد توجه قرار گرفت چرا که تولیدات نتفلیکسیِ چین، هند‌، حتی عربستان و...، صدای مردم این کشورها را در آورد و باعث نارضایتی مردم آن کشورها شد.
در بین کشورهای مسلمان شرقی اما وضعیت چند پله متفاوت‌تر اتفاق افتاد و علاوه‌بر فرهنگ شرقی و یک سری خط قرمزهای عرفی، ساخته‌های مشترک، بدون استثنا، همگی به اعتقادات اسلامی حمله می‌کردند و باورهای مردم را مورد هدف قرار می‌دادند.
فیلم «خَنزَب» به کارگردانی «آنجی آمبارا» محصول سال 2023 اندونزی است. این فیلم بعد از تولید روی شبکه اینترنتی نت فلیکس قرار گرفت.
داستانِ شمنِ توبه کرده
داستان فیلم خنزب، در مورد زندگی دختری مسلمان و اهل اندونزی به نام «رهایو» است. رهایو با پدر و نامادری و برادر ناتنی‌اش زندگی می‌کرد که یک شب، زمانی که پدرش او را برای نماز صبح بیدار کرد موقع نماز، تعدادی مرد با صورت‌های پوشیده به خانه‌شان حمله می‌کنند و به دنبال چیزی می‌گردند که وقتی پیدایش نمی‌کنند، پدر رهایو را سر میبرند و میروند....
بعد از این حادثه ما می‌فهمیم پدر رهایو در گذشته یک شِمن(کاهن یا کسی که با دنیای ماورا ارتباط دارد) بوده و با اجنه خبیث ارتباط داشته است اما بعد از مرگ همسرش به دست نیروهای شیطانی، او توبه می‌کند و حتی خانه ی قدیمی‌اش را هم به عنوان نمازخانه وقف می‌کند اما با وجود همه این کارها، باز هم شر اجنه خبیث از زندگی‌اش کم نمی‌شود.... 
بعد از مدتی، مردم شهر که احساس می‌کنند مشکلات عجیبی که برای‌شان پیش می‌آید، به خاطر خانواده رهایو است، به آن‌ها هجوم می‌آورند و می‌خواهند که اجنه را از وجود این دختر پاک کنند.
در نهایت طی یک مراسم، در دنیای بین واقعیت و رویا، رهایو متوجه می‌شود قاتلین پدرش در واقع رقبای قبلی او بوده‌اند که به قدرت‌هایش حسودی می‌کردند و به دنبال وسایل پدر رهایو بودند... رهایو در آخر موفق می‌شود نیروهای شرور را کنترل کند و به زندگی عادی برگردد در حالی که می‌داند هیچ چیز به طور کامل تمام نشده است....
نمازِ سراسر وحشت!
در فیلم خنزب، مخاطبین از همان ابتدا می‌بینند که شیاطین در زمان نماز خواندن رهایو می‌توانند وارد زندگی او و دنیای ما بشوند و در واقع کلید ورود آن‌ها، نماز خواندن این دختر نوجوان است!!!
یا در جای دیگر رهایو برای به قول خودش احضار شیاطین، به نمازخانه وقفی پدرش می‌رود و با خواندن نماز دوباره پای شیاطین را به زندگی‌اش باز می‌کند!
این نگاه بی‌سر و ته که بارها در داستان تکرار می‌شود، شالوده اصلی سازنده برای فیلمش به شمار می‌آید و در یک جمله می‌توان گفت، کارگردان سعی کرده با استفاده از نماز، ترس را به مخاطب خود انتقال بدهد!
جالب است که طبق اعتقادات همه مردم جهان که پیرو ادیان ابراهیمی است، دعا و نماز و در کل پناه بردن به پروردگار، باعث آرامش و دوری از شیاطین می‌شود اما در فیلم خنزب، مخاطبین شیاطینی را می‌بینند که غیر از همه شیاطین هستند و تازه با پناه بردن به خداوند جسارت پیدا می‌کنند به انسان آسیب برسانند!!!
این نگاه شرورانه که از دیدگاه‌های شیطان‌پرستان گرفته شده است، انسان را در دنیا، بی‌پناه و بدون حمایت پروردگار می‌داند و در عوض شیاطین را قدرتمند نشان می‌دهد.
اگر منصفانه بخواهیم بگوییم، فیلم خنزب در واقع شبیه نسخه چند بار ضعیف شده آثار‌ هالیوودی است و همان نگاه کلاسیک غربی را در مورد شیاطین دارد و سازنده هم با اضافه کردند چند المان شرقی و اسلامی، سعی کرده همان مفاهیم تکراری قدیمی را به خورد مخاطبینش بدهد.
چهل تکه‌ای بی‌سر و ته
فیلم خنزب به صورت خلاصه، ملغمه‌ای است از نگاه غربی و شرقی و برخی داستان‌های فولکلور و حدیثی در مورد شیاطین.
واژه خَنزَب، در واقع نام یکی از شیاطین است که طبق روایات، وظیفه‌اش این است که موقع نماز، باعث پرت شدن حواس نمازگزار با امور دنیایی شود و اصلا به خاطر همین است که عده زیادی از نمازگزاران مدعی هستند، در نماز تازه یادشان می‌افتد که مثلا فلان چیز را کجا گذاشته‌اند یا کلا حواسشان پرت می‌شود! 
اصل داستان در مورد خنزب همین سعی در پرت کردن حواس نمازگزار است تا ثواب واقعی نماز را از دست بدهد ولی در فیلم، مخاطبین شیاطینی با دستان کریه را می‌بینند که عملا به جای پرت کردن حواس نمازگزاران با دنیا، یقه‌شان را میگیرند و آن‌ها را کشان‌کشان تا خود جهنم می‌برند!طبق باورهای اسلامی، اگر کسی از گناهش قلبا توبه کند و به نماز و قرآن و اعمال نیک پناه ببرد، نجات پیدا می‌کند ولی در این فیلم، هیچ راه نجاتی برای هیچ‌کس وجود ندارد!
از طرف دیگر باز طبق باورهای اسلامی، تا زمانی که انسان‌ها سمت دنیاهای دیگر(ارتباط با اجنه که از آن منع شده‌اند ) نروند، هیچ اجنه‌ای وارد زندگی آن‌ها نمی‌شود ولی در فیلم خنزب شیاطین کلا در شهر آزادانه می‌چرخند و در نمازخانه‌ها منتظر نمازگزاران هستند تا آن‌ها را به دام بیندازند!
این دیدگاه من درآوردی سازنده که بیشتر سعی کرده شبکه پخش فیلمش را تحت تاثیر قرار بدهد، از جانب دیدگاه مسلمانان، غیر قابل باور و قبول است.
حمله به مرجع اسلامی شرق آسیا
اندونزی به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان جهان شناخته می‌شود و با توجه به تنوع زیستی بسیار زیادی که دارد، از نظر کشاورزی تولیدات متنوعی دارد و کشوری ثروتمند محسوب می‌شود ولی چیز دیگری که باعث مهم بودن اندونزی در شرق آسیا می‌شود، مسئله جدی گرفتن دین اسلام در آن است. 
در اندونزی با داشتن بالای هشتاد درصد مسلمان، دین رسمی، اسلام است و مدارس اسلامی در آن به وفور وجود دارند و بیشتر مسلمانان شرق آسیا از چین، تایلند، ویتنام و... برای تحصیل در رشته‌های اسلامی، در این مدارس ثبت‌نام می‌کنند و از این نظر، اندونزی آمار بالاترین میزان مهاجرت تحصیلی را بین کشورهای اطرافش دارد. البته که در این کشور هم دودستگی وجود دارد و اسلام گرایان با مخالفین اسلام و قید و بندهای مذهبی، همیشه درگیر هستند. مخصوصا که طبق قانون این کشور، تبلیغ افکار خداناباور جرم است و قانون برای کسانی که بخواهند مؤمنان مسلمان را با باورهای کفرآمیز آشنا کنند، تا پنج سال زندان پیش‌بینی کرده است....
حالا با توجه به این شرایط و دیدگاه‌های محکم در مورد مذهب، ساخت فیلمی مانند خنزب که در آن باورهای مذهبی را ترسناک جلوه داده و شیاطین را قدرتمند‌تر از خداوند نشان داده‌اند، قابل توجه است و نشان از تلاش گروه مخالف اسلامگرایان، برای نفوذ فرهنگی بین جوانان و تبلیغ باورهای ضد مذهبی دارد.
فیلم خنزب تصویری کاملا محدود و نصفه نیمه از جامعه اندونزی را به مخاطبینش نشان می‌دهد و بینندگان می‌بینند که در یک محیط روستایی کوچک، حتی دختر یک انسان توبه کرده و مثلا مذهبی هیچ اهمیتی به حجاب و ایمان به خداوند نمی‌دهد ولی مدام برای احضار شیاطین نماز می‌خواند!
بقیه مردم روستا هم بیشتر در خرافات اسیر هستند تا قید و بند‌های مذهبی و نمازخانه جن زده فیلم، عملا تنها مشتری‌اش رهایو و دو آدم پلید دیگر هستند که به قصد ستایش خداوند به آنجا نمی‌روند!
فیلم خنزب با توجه به شخصیت پردازی‌های دم دستی، 
داستان سطحی و دیدگاه‌های کپی شده‌اش از سینمای ‌هالیوود، نتوانست نظر مخاطبین را نه در اندونزی و نه در سطح دنیا به خود جلب کند ولی با توجه به رد کردن بعضی خط قرمزها، بعید نیست که در آینده فیلم‌هایی از این دست بیشتر ساخته شود و به کمک سرمایه‌گذاری و پخش نتفلیکس، نگاه‌های ضد اسلامی بیشتر از قبل در اندونزی رواج پیدا کند.