علی قاسمی
چه غم‌انگیز است که امام حسن(ع) هنوز غریب است. البته این بار نه در میان خائنین زمانش- که او را به صلح تحمیلی وا داشتند- بلکه این‌بار در میان قرائت عده‌ای فرصت‌طلب که خیانت خواص و اطرافیان آن حضرت را رای اکثریث تفسیر می‌کنند. این تحریف دردناک به چه قیمتی است؟ آیا مطامع جریانی و دنیایی آن‌قدر می‌ارزد که به تحریف تاریخ و تحریف غربت امام معصوم(ع) دست بیفکنیم؟! این وجیزه مروری بر مظلومیت امام مجتبی(ع) و پاسخ به هرگونه تحریف صلح حسنی(ع) در مسیر فرصت‌طلبی سیاسی است:
1. آقای روحانی در کسوت لباس پیامبر اسلام(ص) بوده و بعید است بر ادله صلح حسنی(ع) واقف نباشد! اگرچه بوقچی‌های رسانه‌ای‌ وابسته به سلیقه سیاسی وی، پاسخ آگاهان و دلسوزان را طی چند روز اخیر «عصبانیت» و «اتهام به حجت‌الاسلام» خواندند -که این برخورد با منتقدین به دور از انصاف و چرایی آن در بحث نمی‌گنجد- اما در مقام پاسخ علمی به اظهارات ایشان باید گفت شیعه آگاه است که صلح امام حسن(ع)، ثمره خيانت خواص و سازش سران در برابر استکبار وقت یعنی دولت معاویه بن ابی سفیان بوده است. در مظلومیت امام مجتبی(ع) همین بس که ایشان در اردوگاه نبرد و صحنه رویارویی با معاویه، با خیانت خواص و همراهان مواجه گردیدند. این بدان معناست که ایشان هیچگاه فرضیه جهاد و مقاومت در برابر دشمن را ترک نکرده و عملاً صلح حسنی(ع)- که خود در مرتبه قیام حسینی(ع) است- بعد از خیانت خواص حادث گردید. آن هم زمانی که عبيدالله بن عباس، فرمانده صاحب نفوذ لشکر امام حسن(ع) با رشوه‌اي هنگفت به همراه هشت هزار نفر در میانه نبرد به جبهه دشمن پیوست! لذا از حوادث اسف‌بار، که زمینه‌ساز تضعیف روحیه سپاهیان امام مجتبی (ع) و تحمیل صلح به آن حضرت شد، خیانت خواص و فرماندهان بوده است. شیخ مفید در کتاب الارشاد -که از کتب برجسته شیعه مرتبط با تاریخ زندگی امامان شیعه است- می‌نویسد: «پیروان آن حضرت[امام حسن]، مردمانی سست‌عنصر و کم‌عقیده به آن جناب بودند و درصدد مخالفت با او برآمدند و بسیاری از آنان ریختن خون او را حلال دانسته و می‌خواستند او را تسلیم دشمن کنند». در تاریخ است که بین لشکر امام حسن(ع) «گروهی از سران قبائل پنهانی به معاویه نوشتند: ما سر به فرمان و گوش به دستور توییم، و او را به آمدن به سوی خود برانگیختند».
2. آقای روحانی تاریخ‌دان و تاریخ‌خوان بسیارند. اگر دسترسی به تاریخ طبری، تاریخ یعقوبی، تاریخ مسعودی و یا ابن عساکر ندارید لااقل منتهی‌الامال محدث قمی باب صلح امام حسن -که به زبان فارسی است- مطالعه فرمایید. امام دوم شیعیان امام حسن(ع) که خودشان یکی از طرفین صلح بوده‌اند در چرایی شکل‌گیری این صلح می‌فرمایند: «اگر یار و یاوری می‌یافتم، حکومت را به معاویه واگذار نمی‌کردم. من به اين علت حکومت و زمامداري را واگذار کردم که اعوان و ياراني براي جنگ با وي نداشتم. اگر ياراني داشتم شبانه‌روز با او مي‌جنگيدم تا کار يک‌سره شود». اینجاست که باید پرسید با این همه ادله تاریخی چگونه صلح امام حسن(ع) ناشی از خیانت خواص و اطرافیان حضرت را رای اکثریت می‌خوانید؟!
3. امام خمینی(ره) درباره ماجرای صلح امام حسن(ع) تعبیر جالبی دارند؛ «صلح تحمیلی بود؛ برای اینکه امام حسن، دوستان خودش، یعنی آن ‌اشخاص خائنی که دور او جمع شده بودند، او را جوری کردند که نتوانست خلافش بکند، صلح کرد؛ صلح تحمیلی بود». (صحیفه امام، ج‏20، ص: 118). به تعبیر روح خدا: امام حسن(ع) آن قدر گرفتاری که از این دوستان و اصحابش داشت از دیگران نداشت. اصحابی که توجه نداشتند که امام زمانشان روی چه نقشه دارد عمل می‏ کند، با خیال‌های کوچکشان، با افکار ناقصشان در مقابلش می‏ ایستادند و غارتش کردند و اذیتش کردند و- عرض می‏ کنم که- شکستش دادند، معاهده با دشمنش کردند و هزار جور بساط درست کردند. (صحیفه امام، ج‏9، ص: 30).
4. بدون شک جناب روحانی از شرایط فعلی کشور بیش از دیگران آگاه است. مردم با گرانی و دغدغه معیشت دست و پنجه نرم می‌کنند. نوسان ارز و سکه بی‌ثباتی بازار و بی‌ارزش شدن پول ملی‌ را به دنبال داشته است. درد فقر و جیب خالی مردم نه در شاخص‌ها و نمودارها؛ بلکه در سفره مردم خودش را نشان می‌دهد. لذا درد معیشت برای مردم کافی است؛ لطفاً به دین و دیانتشان لطمه نزنید و با قرائت شخصی بر غربت امام معصوم(ع) نیفزایید. امروز همین فهم دینی و صبر انقلابی، بردباری مردم در برابر مشکلات داخلی (بدعملی دولتمردان) و فشارهای خارجی(عصبانیت دشمن) را به دنبال داشته است. لطفاً نقطه قوت کشور- که همین روحیه مقاومت است- تضعیف ننمایید. علاج مشکلات کشور سازشگری و ترک میدان نیست. دوران اظهارنظر برای جلب رای بیشتر گذشته است؛ فرصت باقی‌مانده برای پاسخگویی است نه ایجاد شبهه یا تحریف. کار و تلاش در فرصت باقی‌مانده می‌تواند دل‌های رنجور از عملکرد دولت شما را خرسند و کام مردم را شیرین کند.
5- در پایان این فراز از بیانات امام امت خمینی کبیر(ره) گویا برای شرایط فعلی ماست: «آن صلح تحمیلی که در عصر امام حسن واقع شد، آن حکمیت تحمیلی که در زمان امیر المؤمنین واقع شد و هر دویش به دست ‌اشخاص حیله‌گر درست شد، این ما را هدایت می‌کند به اینکه نه زیر بار صلح تحمیلی برویم و نه زیر بار حکمیت تحمیلی»‏. (صحیفه امام، ج‏20، ص: 118 و 119). و هیهات که این برگ از تاریخ یعنی تنهایی امام و رهبر دوباره تکرار شود. چرا که حسن زمان (ع) از تبار حسین(ع) است و تنها نیست و به تعبیر امام خمینی(ره): «ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول‌الله(ص) و کوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین(ع) و حسین بن علی(ع) می‌باشند».