فرصت آشتی و مودت در آستانه سال جدید - بخش دوم
فصل دوستی و مودت را غنیمت شماریم
یک روز در اتاق خود نشسته بود و ناگهان متوجه صداهای بلندی که از قسمت دیگر دفتر میآمد، شد. دو نفر از همکارانش در حال مشاجره بودند. وی میگوید: «صدای آنها خیلی بلند بود. چند نفر دور آنها جمع شده بودند و آنها را تماشا میکردند. من دلیل اصلی دعوا را نمیدانستم، اما متوجه بودم که جو بسیار سنگینی در آنجا حاکم است».
شرکتِ آنها که به افراد و سازمانهای دارای بدهی خدمات ارائه میکرد، اکنون خود در تنگنای مالی قرار گرفته بود و دعوا هم بر سر همین موضوع بود، اما مسئله آن قدر جدی نبود که کار به اینجا برسد.
همه در آنجا خشکشان زده بود. وی ادامه میدهد: «من متوجه شدم که هیچکس نمیداند چه کار باید بکند و هیچکس دخالت نمیکرد.»
به همین خاطر تصمیم گرفت اقدامی انجام دهد. او میگوید: «من به آرامی به آنها نزدیک شدم و از آنها خواستم دنبال من بیایند.»
اول، آنها به داد زدن ادامه دادند، اما دست خود را بر شانه آنها گذاشت و درخواست خود را تکرار کرد.هر سه نفر آنها به یک راهروی خصوصی رفتند.
او میگوید: «من در ابتدا هیچ نپرسیدم. آنها هنوز هیجانزده بودند. فقط به آنها یک لیوان آب دادم.»
وقتی اوضاع آرام شد، به آنها گفت که شرایط در کل شرکت دشوار است. او میگوید: «من مورد اختلاف آنها را از نظر خودم توضیح دادم تا آنها را از اینکه با صدای بلند صحبت میکردند، آگاه کنم. سپس به آنها گفتم بدون توجه بهدلیل اختلاف آنها، میتوانستند مسئله را به شیوه بهتری حل و فصل کنند. آنها عکسالعمل خشنی نشان ندادند و برعکس فهمیدند که کنترل از دستشان خارج شده بود.»
خیلی از ما در آستانه سال جدید و فرا رسیدن فصل بهار آمادگی لازم را برای تغییر و بخشش در خود ایجاد میکنیم؛ بنابراین همین فرصت برای آشتی بین آنهایی که مدتی با هم قهر بوده اند، بسیار مغتنم است. اگر واقعا در رقم خوردن این قهر مقصر بودهاید، شجاعت عذرخواهی داشته باشید و اگر طرف مقابل را مقصر میدانید، ببخشید تا درهای رحمت الهی و روزهای خوش به رویتان گشوده شود. به این فکر کنید که آیا خودتان نیز در هیچ موقعیتی خطا نکردهاید؟ پس ببخشید تا بخشوده شوید.
منیتها را کنار بگذارید
نیم من شوید
بهانه برای قهر بین دو دوست دیرینه زیادند. به نمونههای زیر توجه کنید که قهر بین دو دوست در سنین مختلف رخ داده است؛ اما شما باید به عنوان یک انسان نیکو در پی ایجاد زمینههای صلح و آشتی با دیگران در درون خود باشید. یک انسانی که همیشه با اطرافیانش در قهر و جدال به سر میبرد، به زودی منزوی شده و از جانب دیگران کنار گذاشته میشود. این موضوع میتواند تبعات منفی برای رشد شما در زندگی در پی داشته باشد.
- من یک روز یک کاسه آش گرفته بودم، برای دوستم و یکی هم برای خودم؛ اما او آش را از من نگرفت. من هم آش را دادم به آن یکی دوستش، اما نمیدانم چی بهش گفت؟ که یک مرتبه به من پهلو زد و رفت. من نمیخواستم آش خودم را رویش بریزم، فقط میخواستم کمی بترسد، اما یک مرتبه از دستم ول شد و خورد به کیفش و کمی کثیف شد. من هم که ترسیدم، از مدرسه رفتم بیرون و حتی کمکش نرفتم لباسش را بشوید؛ چون ترسیده بودم و فکر میکردم میبردم به دفتر و یک اتفاق بدی در هر صورت میافتاد. از آن موقع هزار بار معذرتخواهی کردم، ولی او من را نبخشید که نبخشید. حالا باید چه کنم؟
- من ۱۶ سال دارم. با یکی از دوستانم دربهترین شرایط دوستیمان دعوا کردیم و کلا یک هفته است باهم حرفم نمیزنیم، ولی من به خاطر این صمیمیت دارم دیوانه میشوم که چرا دوست به این خوبی را از دست دادم؟ چون ما باهم خیلی صمیمی بودیم. تقصیر از من بود، ولی غرورم نمیگذارد بروم عذرخواهی. از طرفی هم اوخیلی بیخیال رفتار میکند یا این طور نشان میدهد. با بهترین دوستهای من دوست شده و این من را ناراحت میکند. میشود من را راهنمایی کنید و یک راهحل پیشنهاد دهید.
- واقعا دنیای عجیبی هست رفاقت! من حدود شش ماه است که با یکی از دوستانم قطع رابطه کردهام، ولی هیچ وقت یادش از ذهنم بیرون نمیرود. هیچ جور نمیتوانم فراموشش کنم. یک بارم این اتفاق قبلا افتاده بود که من پیش قدم شدم و آشتی کردیم، ولی این بار دیگر نمیخواهم خودم را کوچک کنم و با غروری که دوستم دارد فکر کنم دیگر فاتحه رفاقتمان خوانده است. میدانم که اوهم دلش میخواهد دوباره با هم آشتی باشیم. فقط مغروراست. واقعا نمیدانم چیکار کنم؟
علت قهر را در خود جستوجو کنید
احساس نیاز، به داشتن دوست همدم و همدل و هم سخن صمیمی، ندایی است برخاسته از اعماق وجود انسان و فریادی است از فطرت فرار از فرد گرایی او. فرزندان آدم در تمام ادوار زندگی نیازمند دوستی با دیگران هستند. همان طور که از داشتن رفیق صمیمی و یک دل احساس مسرت و خشنودی میکنند، از نداشتن چنان دوستی، آزرده خاطر و متأثر میشوند. دوست شایسته یکی از بزرگترین سرمایههای زندگی و از عوامل خوشبختی است و از دست دادن دوستی شایسته ضرری بزرگ و گاهی غیر قابل جبران است.
علی عابدینی یک شهروند تهرانی با ناراحتی میگوید: «من یک ساله که با یکی از رفقایم قهرم و تقصیر از من بوده و الان خیلی این موضوع ناراحتم کرده و همهاش دارم خودم را سرزنش میکنم. خواهش میکنم راهنماییم کنید.»
امیر المومنین(ع) درآخرین سفارشهای خود به فرزندانش فرمود: «شما و جمیع فرزندانم و هر کس را که پیام من به او میرسد، سفارش میکنم به تقوای الهی. نظم در امورتان. صلاح و دوستی بین یکدیگر؛ زیرا از پیامبر(ص) شنیدم: صلاح ذات بین و ایجاد رفاقت بین دو نفر بهتر از این است که تمامی عمر به نماز و روزه مشغول باشند.»
رسول خدا(ص) فرمودند: «هر دو مسلمانی که با یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حالت بمانند و با هم آشتی نکنند، هر دو از اسلام بیرون روند. میان آنان پیوند و دوستی دینی نباشد، پس هر کدام در دوستی سبقت بگیرند، در روز قیامت زودتر به بهشت خواهد رفت.»
محمد صادقی یک مشاور با توجه به این دو روایت و مشکل آقای عابدینی که در بالا مطرح شد، برایمان توضیح میدهد: «اهتمام شما برای حفظ دوستیتان با این فرد، کاری خداپسندانه و خوب است، اما مهم آن است که دلایل قطع هر چند وقت یک بار این رابطه دقیقا بررسی و آسیبشناسی شود و ما نمیتوانیم در این باره قضاوت کنیم و بگوییم آیا شما مقصر هستی یا دوستتان؟ آیا چيزی در شما است كه او را میرنجاند یا نه؟ چرا با شما این رفتار را دارد؟»
وی ادامه میدهد: «لذا توصیه میکنیم برای راهنمایی بیشتر، حتما با یک مشاور مشورت کنید و راهکارهای عملیاتی را جویا شوید.»
مدیریت خشم داشته باشد
هر شرایطی منحصر به فرد است و شما باید بهترین روش برای نزدیک شدن به فرد عصبانی و ناراحت را در آن شرایط به خصوص پیدا کنید؛ با این حال در بیشتر مواقع تکنیکها و روشهایی که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم کارساز خواهند بود و باید آنها را شناسایی کنید.
شیدا رفیعی یک کارشناش روانشناسی برایمان توضیح میدهد: «قانون شماره اول این است که از تلافی کردن اجتناب کنید. صرف نظر از کار انجام شده توسط شخص عصبانی و ناراحت شما نباید برای تلافی در مقابل کاری انجام بدهید. این عمل تنها آن شخص را عصبانیتر میکند. برای مثال، زمانی که در ترافیک هستید و شخصی به دلیل پایین بودن سرعت شما عصبانی میشود و از شما سبقت میگیرد، اگر شما نیز برای تلافی از او سبقت بگیرید، خشم و عصبانیت آنها را بیشتر خواهید کرد. ممکن است بسیار سخت باشد اما هیچگاه عمل از روی عصبانیت را با عملی از روی عصبانیت پاسخ ندهید. حتی اگر احساس میکنید به شما بیاحترامی شده است باید غرور خود را کنار گذاشته و آن را فراموش کنید. حواستان باشد که طعنه آمیز جلوه نکنید زیرا این عمل عصبانیت را بیشتر برمیانگیزد.»
این روانشناس ادامه میدهد: «نشان دهید که به آنها اهمیت میدهید. به جای نشان دادن خشم خود، به آن شخص نشان دهید که به شرایط آنها اهمیت میدهید. گوش دادن به آنها میتواند نگرش آنها را نسبت به خودتان تغییر دهد. برای نشان دادن اهمیت خود میتوانید این جملهها را بیان کنید: میتوانید به من بگویید مشکل چیست؟ شاید بتوانم به شما کمک کنم. متاسفم که چنین احساسی دارید. آیا کاری از دست من برمیآید؟ این اتفاق نباید رخ میداد. چه حسی دارید؟ همین جملههای کوچک برای به حرف انداختن شخص عصبانی و ناراحت کافی است. شما ممکن است با حرف زدن بتوانید مشکل خود را حل کرده و با هم آشتی کنید.»
وی در تکمیل صحبتهایش توصیه میکند: «احساسات خود را بیان کنید. اگر شخص عصبانی قصد دعوا و جر و بحث را با شما دارد، سریعترین روش برای اجتناب از آن این است که احساسات خود را نشان دهید. به آنها بگویید که عصبانیت آنها باعث میشود چه حسی داشته باشید. برای مثال باعث میشود احساس ترس، گیجی و یا نگرانی به شما دست بدهد و به آنان بگویید که با سخنان و اعمال خود قصد ناراحت و اذیت کردن آنها را ندارید.
فضا را شاد کنید. شما در این روش باید مواظب باشید؛ اما یک دعوا یا مشاجره میتواند با شاد شدن فضا خاتمه یابد. شما میتوانید این کار را با گفتن یک جوک، لبخند زدن و یا نگرش جدیدی را راجع به موضوعی که اهمیت چندانی ندارد، انجام دهید. دانستن آنکه این کارها را چه زمانی انجام دهید؟ باعث پیشرفت شما در زندگی میشود.
اجازه ندهید شخص دیگری روز شما را خراب کند. زمانی که همه چیز گفته و انجام شد، برای شما غیرممکن است که احساسات دیگران را کنترل کنید. فرقی نمیکند چقدر تلاش میکنید، بعضی از افراد عصبانی، خودشان میخواهند عصبانی بمانند. اگر ممکن بود، نگذارید روزتان را خراب کنند. مهربانی را انتخاب کنید و شما شخص بهتری خواهید بود.»
معذرتخواهی جدید
و تاثیرگذار
جدیدترین و تاثیرگذارترین معذرتخواهی از دوست و خانواده و همچنین طلب بخشش از این عزیزان جملات کوتاه در قالب پیامک در رابطه با عذرخواهی نمودن و جبران اشتباه است. ارسال پیامک معذرتخواهی زمانی که مقصر هستیم و مرتکب اشتباهی شدهایم، میتواند تا حدودی خطای ما را جبران نموده و باعث بخشش طرف مقابل شود. هیچ گاه در اولین گام برای آشتی به دنبال علتیابی و مقصر نباشید. هر وقت فضا تلطیف شد، میتوانید در فضای آرامی نشسته و واکاوی کنید. در گام نخست تنها به فکر یک شیوه عذرخواهی تاثیرگذار باشید. بچگانه و پیدرپی عذرخواهی نکنید. شمرده و تاثیرگذار صحبت کنید و از یک پیامک، شاخه گل و یا کادو کوچکی بهره بگیرید. به ویژه اگر این قهر طولانی با یکی از اعضای فامیل یا همسایگان، آشنایان و همکاران رخ داده است.
شرکتِ آنها که به افراد و سازمانهای دارای بدهی خدمات ارائه میکرد، اکنون خود در تنگنای مالی قرار گرفته بود و دعوا هم بر سر همین موضوع بود، اما مسئله آن قدر جدی نبود که کار به اینجا برسد.
همه در آنجا خشکشان زده بود. وی ادامه میدهد: «من متوجه شدم که هیچکس نمیداند چه کار باید بکند و هیچکس دخالت نمیکرد.»
به همین خاطر تصمیم گرفت اقدامی انجام دهد. او میگوید: «من به آرامی به آنها نزدیک شدم و از آنها خواستم دنبال من بیایند.»
اول، آنها به داد زدن ادامه دادند، اما دست خود را بر شانه آنها گذاشت و درخواست خود را تکرار کرد.هر سه نفر آنها به یک راهروی خصوصی رفتند.
او میگوید: «من در ابتدا هیچ نپرسیدم. آنها هنوز هیجانزده بودند. فقط به آنها یک لیوان آب دادم.»
وقتی اوضاع آرام شد، به آنها گفت که شرایط در کل شرکت دشوار است. او میگوید: «من مورد اختلاف آنها را از نظر خودم توضیح دادم تا آنها را از اینکه با صدای بلند صحبت میکردند، آگاه کنم. سپس به آنها گفتم بدون توجه بهدلیل اختلاف آنها، میتوانستند مسئله را به شیوه بهتری حل و فصل کنند. آنها عکسالعمل خشنی نشان ندادند و برعکس فهمیدند که کنترل از دستشان خارج شده بود.»
خیلی از ما در آستانه سال جدید و فرا رسیدن فصل بهار آمادگی لازم را برای تغییر و بخشش در خود ایجاد میکنیم؛ بنابراین همین فرصت برای آشتی بین آنهایی که مدتی با هم قهر بوده اند، بسیار مغتنم است. اگر واقعا در رقم خوردن این قهر مقصر بودهاید، شجاعت عذرخواهی داشته باشید و اگر طرف مقابل را مقصر میدانید، ببخشید تا درهای رحمت الهی و روزهای خوش به رویتان گشوده شود. به این فکر کنید که آیا خودتان نیز در هیچ موقعیتی خطا نکردهاید؟ پس ببخشید تا بخشوده شوید.
منیتها را کنار بگذارید
نیم من شوید
بهانه برای قهر بین دو دوست دیرینه زیادند. به نمونههای زیر توجه کنید که قهر بین دو دوست در سنین مختلف رخ داده است؛ اما شما باید به عنوان یک انسان نیکو در پی ایجاد زمینههای صلح و آشتی با دیگران در درون خود باشید. یک انسانی که همیشه با اطرافیانش در قهر و جدال به سر میبرد، به زودی منزوی شده و از جانب دیگران کنار گذاشته میشود. این موضوع میتواند تبعات منفی برای رشد شما در زندگی در پی داشته باشد.
- من یک روز یک کاسه آش گرفته بودم، برای دوستم و یکی هم برای خودم؛ اما او آش را از من نگرفت. من هم آش را دادم به آن یکی دوستش، اما نمیدانم چی بهش گفت؟ که یک مرتبه به من پهلو زد و رفت. من نمیخواستم آش خودم را رویش بریزم، فقط میخواستم کمی بترسد، اما یک مرتبه از دستم ول شد و خورد به کیفش و کمی کثیف شد. من هم که ترسیدم، از مدرسه رفتم بیرون و حتی کمکش نرفتم لباسش را بشوید؛ چون ترسیده بودم و فکر میکردم میبردم به دفتر و یک اتفاق بدی در هر صورت میافتاد. از آن موقع هزار بار معذرتخواهی کردم، ولی او من را نبخشید که نبخشید. حالا باید چه کنم؟
- من ۱۶ سال دارم. با یکی از دوستانم دربهترین شرایط دوستیمان دعوا کردیم و کلا یک هفته است باهم حرفم نمیزنیم، ولی من به خاطر این صمیمیت دارم دیوانه میشوم که چرا دوست به این خوبی را از دست دادم؟ چون ما باهم خیلی صمیمی بودیم. تقصیر از من بود، ولی غرورم نمیگذارد بروم عذرخواهی. از طرفی هم اوخیلی بیخیال رفتار میکند یا این طور نشان میدهد. با بهترین دوستهای من دوست شده و این من را ناراحت میکند. میشود من را راهنمایی کنید و یک راهحل پیشنهاد دهید.
- واقعا دنیای عجیبی هست رفاقت! من حدود شش ماه است که با یکی از دوستانم قطع رابطه کردهام، ولی هیچ وقت یادش از ذهنم بیرون نمیرود. هیچ جور نمیتوانم فراموشش کنم. یک بارم این اتفاق قبلا افتاده بود که من پیش قدم شدم و آشتی کردیم، ولی این بار دیگر نمیخواهم خودم را کوچک کنم و با غروری که دوستم دارد فکر کنم دیگر فاتحه رفاقتمان خوانده است. میدانم که اوهم دلش میخواهد دوباره با هم آشتی باشیم. فقط مغروراست. واقعا نمیدانم چیکار کنم؟
علت قهر را در خود جستوجو کنید
احساس نیاز، به داشتن دوست همدم و همدل و هم سخن صمیمی، ندایی است برخاسته از اعماق وجود انسان و فریادی است از فطرت فرار از فرد گرایی او. فرزندان آدم در تمام ادوار زندگی نیازمند دوستی با دیگران هستند. همان طور که از داشتن رفیق صمیمی و یک دل احساس مسرت و خشنودی میکنند، از نداشتن چنان دوستی، آزرده خاطر و متأثر میشوند. دوست شایسته یکی از بزرگترین سرمایههای زندگی و از عوامل خوشبختی است و از دست دادن دوستی شایسته ضرری بزرگ و گاهی غیر قابل جبران است.
علی عابدینی یک شهروند تهرانی با ناراحتی میگوید: «من یک ساله که با یکی از رفقایم قهرم و تقصیر از من بوده و الان خیلی این موضوع ناراحتم کرده و همهاش دارم خودم را سرزنش میکنم. خواهش میکنم راهنماییم کنید.»
امیر المومنین(ع) درآخرین سفارشهای خود به فرزندانش فرمود: «شما و جمیع فرزندانم و هر کس را که پیام من به او میرسد، سفارش میکنم به تقوای الهی. نظم در امورتان. صلاح و دوستی بین یکدیگر؛ زیرا از پیامبر(ص) شنیدم: صلاح ذات بین و ایجاد رفاقت بین دو نفر بهتر از این است که تمامی عمر به نماز و روزه مشغول باشند.»
رسول خدا(ص) فرمودند: «هر دو مسلمانی که با یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حالت بمانند و با هم آشتی نکنند، هر دو از اسلام بیرون روند. میان آنان پیوند و دوستی دینی نباشد، پس هر کدام در دوستی سبقت بگیرند، در روز قیامت زودتر به بهشت خواهد رفت.»
محمد صادقی یک مشاور با توجه به این دو روایت و مشکل آقای عابدینی که در بالا مطرح شد، برایمان توضیح میدهد: «اهتمام شما برای حفظ دوستیتان با این فرد، کاری خداپسندانه و خوب است، اما مهم آن است که دلایل قطع هر چند وقت یک بار این رابطه دقیقا بررسی و آسیبشناسی شود و ما نمیتوانیم در این باره قضاوت کنیم و بگوییم آیا شما مقصر هستی یا دوستتان؟ آیا چيزی در شما است كه او را میرنجاند یا نه؟ چرا با شما این رفتار را دارد؟»
وی ادامه میدهد: «لذا توصیه میکنیم برای راهنمایی بیشتر، حتما با یک مشاور مشورت کنید و راهکارهای عملیاتی را جویا شوید.»
مدیریت خشم داشته باشد
هر شرایطی منحصر به فرد است و شما باید بهترین روش برای نزدیک شدن به فرد عصبانی و ناراحت را در آن شرایط به خصوص پیدا کنید؛ با این حال در بیشتر مواقع تکنیکها و روشهایی که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم کارساز خواهند بود و باید آنها را شناسایی کنید.
شیدا رفیعی یک کارشناش روانشناسی برایمان توضیح میدهد: «قانون شماره اول این است که از تلافی کردن اجتناب کنید. صرف نظر از کار انجام شده توسط شخص عصبانی و ناراحت شما نباید برای تلافی در مقابل کاری انجام بدهید. این عمل تنها آن شخص را عصبانیتر میکند. برای مثال، زمانی که در ترافیک هستید و شخصی به دلیل پایین بودن سرعت شما عصبانی میشود و از شما سبقت میگیرد، اگر شما نیز برای تلافی از او سبقت بگیرید، خشم و عصبانیت آنها را بیشتر خواهید کرد. ممکن است بسیار سخت باشد اما هیچگاه عمل از روی عصبانیت را با عملی از روی عصبانیت پاسخ ندهید. حتی اگر احساس میکنید به شما بیاحترامی شده است باید غرور خود را کنار گذاشته و آن را فراموش کنید. حواستان باشد که طعنه آمیز جلوه نکنید زیرا این عمل عصبانیت را بیشتر برمیانگیزد.»
این روانشناس ادامه میدهد: «نشان دهید که به آنها اهمیت میدهید. به جای نشان دادن خشم خود، به آن شخص نشان دهید که به شرایط آنها اهمیت میدهید. گوش دادن به آنها میتواند نگرش آنها را نسبت به خودتان تغییر دهد. برای نشان دادن اهمیت خود میتوانید این جملهها را بیان کنید: میتوانید به من بگویید مشکل چیست؟ شاید بتوانم به شما کمک کنم. متاسفم که چنین احساسی دارید. آیا کاری از دست من برمیآید؟ این اتفاق نباید رخ میداد. چه حسی دارید؟ همین جملههای کوچک برای به حرف انداختن شخص عصبانی و ناراحت کافی است. شما ممکن است با حرف زدن بتوانید مشکل خود را حل کرده و با هم آشتی کنید.»
وی در تکمیل صحبتهایش توصیه میکند: «احساسات خود را بیان کنید. اگر شخص عصبانی قصد دعوا و جر و بحث را با شما دارد، سریعترین روش برای اجتناب از آن این است که احساسات خود را نشان دهید. به آنها بگویید که عصبانیت آنها باعث میشود چه حسی داشته باشید. برای مثال باعث میشود احساس ترس، گیجی و یا نگرانی به شما دست بدهد و به آنان بگویید که با سخنان و اعمال خود قصد ناراحت و اذیت کردن آنها را ندارید.
فضا را شاد کنید. شما در این روش باید مواظب باشید؛ اما یک دعوا یا مشاجره میتواند با شاد شدن فضا خاتمه یابد. شما میتوانید این کار را با گفتن یک جوک، لبخند زدن و یا نگرش جدیدی را راجع به موضوعی که اهمیت چندانی ندارد، انجام دهید. دانستن آنکه این کارها را چه زمانی انجام دهید؟ باعث پیشرفت شما در زندگی میشود.
اجازه ندهید شخص دیگری روز شما را خراب کند. زمانی که همه چیز گفته و انجام شد، برای شما غیرممکن است که احساسات دیگران را کنترل کنید. فرقی نمیکند چقدر تلاش میکنید، بعضی از افراد عصبانی، خودشان میخواهند عصبانی بمانند. اگر ممکن بود، نگذارید روزتان را خراب کنند. مهربانی را انتخاب کنید و شما شخص بهتری خواهید بود.»
معذرتخواهی جدید
و تاثیرگذار
جدیدترین و تاثیرگذارترین معذرتخواهی از دوست و خانواده و همچنین طلب بخشش از این عزیزان جملات کوتاه در قالب پیامک در رابطه با عذرخواهی نمودن و جبران اشتباه است. ارسال پیامک معذرتخواهی زمانی که مقصر هستیم و مرتکب اشتباهی شدهایم، میتواند تا حدودی خطای ما را جبران نموده و باعث بخشش طرف مقابل شود. هیچ گاه در اولین گام برای آشتی به دنبال علتیابی و مقصر نباشید. هر وقت فضا تلطیف شد، میتوانید در فضای آرامی نشسته و واکاوی کنید. در گام نخست تنها به فکر یک شیوه عذرخواهی تاثیرگذار باشید. بچگانه و پیدرپی عذرخواهی نکنید. شمرده و تاثیرگذار صحبت کنید و از یک پیامک، شاخه گل و یا کادو کوچکی بهره بگیرید. به ویژه اگر این قهر طولانی با یکی از اعضای فامیل یا همسایگان، آشنایان و همکاران رخ داده است.