على‌(ع) در دعاى كميل مى‏فرمايد: «...الّذين وكّلتهم بحفظ ما يكون منّى»؛ تو ملائكه ‏اى را بر من موكّل كردى‏‌،آنها را مأمور من كردى و تمام اعمال مرا ضبط و ثبت مى ‏كنند.

بعد براى اينكه مردم چنين خيال و توهمى نكنند كه خدا كه ملائكه را فرستاده العياذ باللّه مثل كسى است كه به مأمور احتياج دارد و خودش به تنهايى نمى ‏تواند يا شريك در ملك و به تعبير قرآن 

«ولىّ از ذلّ» (به‌خاطر ضعف و ذلّت، حامی وسرپرستی) دارد‌، مى ‏فرمايد: 

«و كنت انت الرقيب علىّ من ورائهم»؛ تو خودت باز بر فرشتگان، ناظر و شاهد هستى؛ نه فقط شاهد بر آنها «و الشّاهد لما خفى عنهم»؛ چيزهايى در حوزه وجود من است كه حتى بر ملائكه كه جنود غيبى هستند مخفى مى ‏ماند- يعنى وجود من غيب و پنهان‌هايى دارد كه ملائكه هم از آنها آگاه نيستند و نمى ‏توانند آگاه باشند- ولى تو خودت آن گواهى هستى كه آنچه را كه بر آنها هم پنهان است شاهدى.

از اينجا انسان مى ‏فهمد كه قضيه روح و روان انسان چقدر عجيب است كه قرآن مى ‏گويد:« فَإِنَّهُ يَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفى‏»؛ خدا آگاه است به «سرّ و پنهان‏تر از سرّ» و على‌(ع) مى ‏فرمايد چيزهايى [در روح و روان انسان‏] هست كه از ملائكه هم پنهان مى ‏ماند و تنها خداست كه بر آنها آگاه است.

* مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (مسئله شناخت) 

ج‏13، صص: 434- 433- با تلخیص و ویرایش