مهار تصادفات و ضرورت کاهش آمار تلفات در فصل سرما-بخش پایانی
رانندگی ایمن همراه با تجهیزات عامل بازدارنده تصادفات جاده‌ای
گالیا توانگر
واژگونی و انحراف از جاده خودروی سواری در جاده قدیم بستان‌آباد - قره‌چمن یک مصدوم برجای گذاشت.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی جمعیت هلال‌احمر استان آذربایجان شرقی، علی مرسلی رئیس هلال‌احمر بستان‌آباد در تشریح این خبر می‌گوید: «در ساعت ۱۶:۲۵ عصر امروز اول دی‌ماه، برابر گزارش تماس تلفنی، مبنی بر وقوع تصادف در جاده قدیم بستان‌آباد - میانه بلافاصله یک دستگاه خودروی آمبولانس از پایگاه امداد و نجات استاد شهریار به همراه ۳ نجاتگر به محل حادثه اعزام شد.»
نجاتگران به‌محض رسیدن به محل حادثه بعد از ایمن‌سازی صحنه، عملیات امداد و نجات را انجام دادند، این حادثه واژگونی و انحراف از جاده سواری تیبا ۲ در کیلومتر ۲۷ جاده بستان‌آباد - میانه، حوالی روستای قپچاق یک مصدوم برجای گذاشت.
مصدوم حادثه خانم ۳۵ساله بعد از انجام اقدامات اولیه توسط یک دستگاه آمبولانس اورژانس به بیمارستان استاد شهریار بستان‌آباد انتقال یافت.
روزانه ده‌ها مورد تصادف در جاده‌ها به‌ویژه در فصول سرد سال به دلیل لغزندگی و توجه نکردن به نکات رانندگی ایمن به‌وقوع می‌پیوندد که خسارت مالی و جانی آن تا مدت‌ها گریبانگیر خانواده‌های مصدومین و جان‌باختگان خواهد بود. شاید در ذکر شایع‌ترین دلایل بروز تصادف یک‌سری عوامل شناخته شده دائماً مطرح می‌شود، اما نباید فراموش کرد در صدر عوامل بازدارنده تصادفات جاده‌ای تجربه راننده و شیوه رانندگی ایمن او قرار دارد. لطفاً با دقت برانید تا یک‌عمر پشیمانی برای خود و خانواده‌تان برجا نگذارید.
آمار باور نکردنی از تصادفات رانندگی
بیش از ۵۲ میلیون راننده دارای گواهینامه و بیش از ۴۰ میلیون وسیله نقلیه در کشور داریم که به‌ازای هر دو نفر یک وسیله نقلیه وجود دارد و از این تعداد ۴۷ درصد باید در فرآیند اسقاط قرار بگیرند.
سردار سرتیپ کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور فراجا می‌گوید: «در سال گذشته ۳۵ میلیارد تردد در شهر و ۷ میلیارد تردد در جاده‌ها داشته‌ایم و موضوع کاهش ۳۱ درصد به‌ازای هر وسیله در برنامه ششم و ۵۰ درصد در برنامه هفتم دیده شده است.»
سردار هادیانفر تأکید دارد: «۳۲ دستگاه نیز در حوزه پیشگیری از تصادفات نقش دارند و باید همکاری لازم را داشته باشند.»
وی می‌افزاید: «در سال ۸۶ تعداد تلفات ناشی از حوادث رانندگی به بیش از ۲۸ هزار کشته در سال رسید؛ اما به مرور زمان شرایطی در کشور به‌وجود آمد که روند کاهشی اتفاق افتاد، اما هنوز دغدغه تصادفات جدی است.»
به گفته سردار سرتیپ هادیانفر، تعداد تلفات ناشی از حوادث رانندگی بیش از ۱۹ هزار نفر شده و تعداد مصدومان به ۳۶۰ هزار نفر در سال جاری رسیده است که ۱۵ تا ۲۰ درصد مجروحان منتج به قطع نخاع شده است.
رئیس پلیس راهور فراجا بیان می‌کند: «دولت بحث خسارت ناشی از تصادفات را ۸ درصد پیش‌بینی می‌کند، اما تصادفات ۷ درصد به تولید ناخالص ملی لطمه می‌زند و ۹ تا ۱۱ درصد بودجه کشور صرف تصادفات می‌شود.»
وی می‌افزاید: «در پلیس راهور ۱۳۲ کشور مورد بررسی قرار گرفته‌اند و طبق مطالعات صورت‌گرفته پنج عامل اصلی مدیریت، عامل انسانی، وسیله نقلیه، قوانین بازدارنده و راه نقش مستقیم در حوادث ناشی از حوادث رانندگی دارند.»
سردار سرتیپ هادیانفر خاطرنشان می‌کند: «امضای تفاهم‌نامه کاهش آسیب‌های جاده‌ای، استفاده از ظرفیت‌های موجود است؛ زیرا با روش‌های سنتی کاهش تصادفات کار سختی است و با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانیم این دغدغه مهم کشور را
کاهش دهیم.»
ضرورت افزایش ۲ تا ۳ برابری بودجه راه‌های کشور
رضا اکبری، معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور می‌گوید: «عقب‌افتادگی و کمبودهای زیادی در زمینه روکش آسفالت راه‌های کشور و فاصله بسیاری بین نیاز و موجودی وجود دارد، اما برای اجرای طرح‌ها دست‌کم باید بودجه این سازمان دو تا سه برابر افزایش پیدا کند.»
وی در ادامه می‌افزاید: «امروز سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای متولی نگهداری بیش از ۲۲۰ هزار کیلومتر راه در کشور است. بخش عمده مشکلات بخش حمل‌ونقل و راهداری کشور به دلیل محدودیت منابع مالی به‌وجود آمده، البته مدیریت و توانمندی هم امری نسبی است و بخشی از این مسائل به دلیل سوءمدیریت ایجاد شده است.»
معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اظهار می‌دارد: «با وجود این شرایط، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای روزانه ۱۰ پروژه و به طور میانگین سالانه سه هزار و ۶۰۰ پروژه را در سطح کشور افتتاح می‌کند. راهداران این سازمان روزی ۱۰ هزار اقدام شامل جمع‌آوری ریزش کوه و باقی‌مانده آثار صحنه تصادفات و شانه‌سازی در سطح جاده‌ها را انجام می‌دهند.»
اکبری خاطرنشان می‌کند: «در ابتدای سال جاری پیش‌بینی اجرای حدود ۱۲ هزار کیلومتر روکش آسفالت در کشور شده بود، اما تا امروز ۱۸ هزار کیلومتر روکش اجرا شده است.»
وی با اشاره به اینکه بر اساس پیش‌بینی‌ها خرابی‌های اصلی راه‌های کشور تا ۲ سال آینده برطرف خواهد شد، بیان می‌کند: «امسال حدود ۴۷۰ نقطه حادثه‌خیز در کشور اصلاح شد که این تعداد تا آخر سال به ۶۶۰ نقطه خواهد رسید که اصلاح ۱۹۰ مورد از این نقاط از خرداد سال جاری شروع شده و هم اینک به پایان رسیده است.»
معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در ادامه می‌افزاید: «راه‌های کشور سالیانه به حدود ۳۰۰ هزار کیلومتر خط‌کشی نیاز دارد؛ اما به دلیل محدودیت مالی سالی تنها ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر خط‌کشی انجام می‌شود. سالانه حدود ۲ هزار کیلومتر راه روستایی و یک هزار کیلومتر بزرگراه جدید در کشور ساخته می‌شود.»
اکبری ادامه می‌دهد: «امسال حدود ۱۵۰ دستگاه ماشین راهداری به تعداد ماشین‌آلات کنونی این سازمان در سطح کشور اضافه شد و تا پایان سال هم ۲۰۰ دستگاه دیگر به آن ملحق می‌شود و علاوه‌بر این یکصد دستگاه ماشین‌آلات دیگر هم تا ماه آینده به ناوگان راهداری استان اصفهان اختصاص می‌یابد.»
وی تصریح می‌کند: «۱۰ مشکل مهم و اساسی در حوزه سازمانی راهداری کشور وجود دارد که بخشی از آن مربوط به حمل‌ونقل و بخش دیگر مربوط به راهداری است که باید برای حل این مسائل چاره‌ای اندیشیده شود.»
معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای با اشاره به ساختار این سازمان مشتمل بر نیروی انسانی و ساختار تشکیلاتی می‌گوید: «در مجموع حدود ۶ تا ۷ هزار نفر نیروی راهدار با وضعیت قراردادی نابسامان در کشور وجود دارد که بر اساس قول وزیر راه و شهرسازی، این مشکل تا پایان سال جاری برطرف خواهد شد.»
وی اظهار می‌دارد: «به دلیل تغییر ساختار سازمان حمل‌ونقل و پایانه‌های سابق تحت عنوان سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور، تعداد زیادی وظیفه سنگین و مسئولیت جدید برعهده این تشکیلات نوین گذاشته شده است.»
اکبری با اشاره به تردد ۴۰ میلیون دستگاه خودرو در سطح کشور که در زمان مُقتضی از رده خارج یا اسقاط نمی‌شوند، هشدار می‌دهد: «تصادفات جاده‌ای معضل بعدی سازمان راهداری است که در ۲ سال اخیر روند رو به رشدی داشته است.»
معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور در تکمیل صحبت‌هایش بیان می‌کند: «فرسودگی ناوگان باری و جاده‌ای و همچنین ناوگان سازمان راهداری از دیگر چالش‌های اصلی است که باید برای رفع آن چاره اساسی اندیشید.»
آمادگی برای راندن در جاده‌های برفی
بسیاری از مسیرها و جاده‌های کشورمان از میان کوهستان‌ها می‌گذرد. مسیرهایی پرپیچ‌وخم و گاهی صعب‌العبور که در زمستان به‌خاطر بارش سنگین برف، خطرناک می‌شوند. اگر به هر دلیلی مجبور به عبور از این جاده‌ها هستید، باید از قبل سفر خود را برای آن آماده کنید. برای نجات در برف یا خودروی سواری نیاز به یک‌سری وسیله ضروری دارید.
مهرداد زرقانی، امدادگر خودرو به گزارشگر کیهان توضیح می‌دهد: «یکی از مهم‌ترین و اولین وسیله‌ای که باید ماشین شما به آن تجهیز شده باشد، زنجیر چرخ است. زنجیر چرخ خودروی شما مانع از سُر خوردن ماشین در جاده لغزنده خواهد شد. همچنین عبور ماشین را روی برف‌های سنگین راحت‌تر می‌کند.
در این‌گونه سفرها، بیش از مقدار مورد نیاز تا رسیدن به مقصد با خود سوخت داشته باشید. ماشین شما در این هوای سرد بخاری و مأمن شما خواهد بود؛ بنابراین روشن بودن آن برای نجات در برف و کولاک بسیار کمک‌کننده خواهد کرد. قطع سوخت در این‌گونه مواقع می‌تواند مشکلاتی را به‌وجود بیاورد.»
این امدادگر خودرو تأکید دارد: «ماشین خود را به معاینه فنی ببرید و از وضعیت سالم تک‌تک اجزای آن مطمئن شوید. روغن‌گیری، بخاری ماشین، بررسی فیلتر هوا و سوخت، لوله‌های اگزوز، ترمزها، دنده‌ها و ریختن ضد یخ را انجام دهید. یکی از مشکلاتی که بسیاری از راننده‌ها در هوای برفی و کولاک با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، یخ زدن لولاهای در ماشین است. در هوای زیر صفر درجه اگر خودروی خود را حتی برای یک ساعت خاموش نمایید، با این مشکل رو‌به‌رو می‌شوید. برای مقابله با این شرایط بهترین راه‌حل پوشاندن ماشین و گرم نگه داشتن بدنه آن است. در صورتی‌که در شهر شما برف سنگین می‌بارد و برای ماشین پارکینگ روباز دارید، حتماً روی ماشین را بپوشانید. برای این کار می‌توانید از نایلون‌های بزرگ، لایه‌ای پتومانند و پارچه‌ای استفاده کنید.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش توصیه دارد: «یکی از تجهیزات کمکی برای نجات در برف و کولاک وسایلی هستند که باعث سهولت رفت‌وآمد در جاده‌ها و مسیرها می‌شوند. کیسه‌های شن و حتی پاشیدن نمک روی یخ می‌تواند کمک بزرگی باشد. اگر در جاده‌های برون‌شهری هستید و کیسه شن همراه ندارید، بیلچه را حتماً داشته باشید. با بیلچه می‌توانید از خاک و شن کنار جاده روی آن ریخته و مسیر را برای خودروی خود و دیگران آماده کنید.
اگزوز ماشین به علت قرار گرفتن در نزدیکی کف جاده می‌تواند به‌راحتی در روزهای برفی مسدود شود. برای نجات در برف و هنگامی که خودروی شما قادر به ادامه راه نبود، حتماً اگزوز ماشین را نگاهی بیندازید. گاهی خار و خاشاک یا گل جلوی لوله اگزوز را می‌پوشانند که می‌تواند باعث خفگی لوله و خاموش شدن ماشین شود. این مورد را در چنین شرایطی بررسی کنید.»
کیت بقا شامل چه ابزار و وسایلی است؟
یکی از مهم‌ترین وسایلی که در ماشین خود باید به همراه داشته باشید، کیت بقا است. در این کیف و بسته وسایلی گذاشته می‌شود که وجود هر یک برای ایمنی و نجات در برف یا طبیعت الزامی است. برای آماده نمودن کیت بقا دقت داشته باشید که این کیف را برای یک نفر آماده می‌کنید یا برای چند نفر.
از هاشم سرابی، امدادگر هلال‌احمر سؤال می‌کنم: «چه وسایلی را درون کیت بقای خود بگنجانیم؟»
وی پاسخ می‌دهد: «هنگام جمع‌کردن وسایل ایمنی و نجات در کیت بقا بهتر است تمام این وسایل را درون کیف قرار دهید. به جز وسایل زیر بسیاری از افراد قابلمه‌ای کوچک برای گرم کردن آب و غذا به همراه دارند. خوردن غذای گرم در هوائی سرد انرژی را دوباره به بدن شما برمی‌گرداند.
آتش‌زنه یا فندک، موادی برای آتش زدن مانند کاغذ، داروهایی مانند تب‌بر یا سرماخوردگی یا اسهال، سوت، پتوی نجات، قرص تصفیه آب، مواد غذایی غیرقابل فساد، جعبه کمک‌های اولیه، ابزارهای چندکاره و بیلچه، بطری آب، الکل جامد، آیینه، نایلون سبک و طناب، چراغ‌قوه و باتری قلمی اضافی، قطب‌نما.» این نیروی امداد و نجات در پایان صحبت‌هایش تأکید دارد: «چه به طبیعت‌گردی در روزهای برفی علاقه دارید و چه با خودروی خود در مسیرهای کوهستانی تردد دارید، لباس گرم بپوشید. برای انتخاب لباس گرم، بهتر است که به سراغ لباس‌های سبک اما گرم و لایه‌لایه پوشیدن آنها بروید. یک زیرپوش، یک پیراهن، یک سویشرت، یک گرمکن پشمی و یک کاپشن عایق می‌توانند انتخاب خوبی باشد. کلاه گرم و بادگیر، دستکش، جوراب‌های گرم و کفش مناسب را فراموش نکنید.
یکی از لباس‌های مناسب در این شرایط استفاده از گتر کوهنوردی است. به همراه داشتن کیسه‌خواب گرم که برای استفاده در دمای زیر صفر درجه مناسب است. پتویی پشمی و پانچو را هم برای گرم شدن و نجات در برف و کولاک فراموش نکنید.»