جبران ناترازی گاز با تعویض بخاری‌ها
«مهدی هاشم‌زاده» در گفت‌وگو با ایرنا، بهینه‌‌سازی مصرف بنزین، گاز، برق و آب را از موضوعات بسیار مهم اقتصاد ایران دانست و افزود: هر قدر تولید را افزایش دهیم به دلیل حجم بسیار بالای مصرف، وضعیت همین خواهد بود. تقاضا بسیار بالاست و به همین دلیل باید برای بهینه‌‌سازی مصرف روی تقاضا تمرکز کنیم.
او، ناترازی در کشور را از نوع «مقطعی» نامید و توضیح‌داد: مقطعی بودن ناترازی به این معناست که در یک مقطع کوتاه، در فصول سرد سال که گرمایش به بخش خانگی اضافه می‌شود شاهد این هستیم که مصرف گاز در بخش خانگی از ۲۰ تا ۲۵ درصد، به طور ناگهانی به حدود ۹۰ درصد کل تولید گاز کشور می‌رسد و نتیجه این می‌شود که گاز برای صنایع و نیروگاه‌ها به شدت کاهش می‌یابد.
کارشناس انرژی افزود: سال گذشته، شاهد سرمای سختی بودیم و نیروگاه‌ها دو تا سه روز گاز نداشتند و از مازوت استفاده می‌کردند. یعنی شاهد نوعی ناترازی مقطعی معادل روزانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز بودیم که از قطعی گاز صنایع و نیروگاه‌ها تامین شد.
هاشم‌زاده با بیان اینکه بهینه‌‌سازی و کاهش شدت مصرف گاز، راهکارهایی بسیار ساده دارد، ادامه داد: حجم هدر رفت گاز در بخاری‌ها بالاست و این همان بخشی است که به دلیل مصرف بالا برای ما ناترازی ایجاد کرده است. اگر بخواهیم بخاری‌های با بازده بالا (که تولیدکننده داخلی هم دارند) را جایگزین پنج میلیون بخاری فرسوده در مناطق سردسیر کنیم به بیش از دو میلیارد دلار نیاز داریم؛ یعنی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان. نتیجه این است که 100 میلیارد مترمکعب در ۱۰۰ روز سرد سال کاهش مصرف خواهیم داشت.
او تصریح کرد: اگر صنایع و هلدینگ‌های بزرگ مانند خلیج‌فارس و فولاد مبارکه، مسئولیت تامین مالی طرح را بر عهده بگیرند و ناترازی را جبران کنند قطعی گاز نخواهند داشت و هرچه از این محل به دست می‌آید به صنایع می‌رسد و می‌توانند تولید خود را تداوم بخشند.
برق یا گاز؟
کارشناس انرژی درباره مزایای این طرح گفت: با این کار مصرف به صورت پایدار کاهش می‌یابد و فروش خام گاز هر سال معادل حداقل سه میلیارد دلار ارزش‌آفرینی خواهد بود. تبدیل گاز به برق و صادرات آن، همچنین تبدیل گاز به محصولات صنعتی با ارزش افزوده بالا، طبق اعلام صنایع، نزدیک به ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار درآمدزایی خواهد داشت.
گفتنی است، استفاده همزمان از چند نوع انرژی بصورت موازی برای گرمایش و سرمایش و حتی خودروها و کارخانه‌ها، در کشورهای پیشرفته هم مرسوم نیست اما در کشورمان، امری عادی است. استفاده از برق برای همه موارد فوق‌الذکر بهره‌وری بالاتری دارد. به عنوان مثال، گرمایش و سرمایش با یک وسیله برقی (اسپلیت) قابل انجام است اما افزایش ظرفیت تولید برق به بالا رفتن توان نیروگاه‌های گازی و احداث واحدهای جدید بخصوص از نوع هسته‌ای نیاز دارد که در میان مدت و بلندمدت میسر می‌شود.
با این‌حال به گزارش خبرگزاری مهر، مجید جلیلی؛ رئیس گروه پژوهش فناوری مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی دیروز در نشست «توسعه حمل و نقل خودروهای برقی در کشور، بایدها و سیاست‌ها» اظهار کرد: در کشور ما به طور متوسط پیمایش یک خودرو در طول سال حدود ۱۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر است که هزینه مصرف بنزین آن بر اساس قیمت فوب خلیج‌فارس در سال ۶۰ میلیون تومان می‌شود. از این رقم سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان آن توسط مصرف‌کننده پرداخت می‌شود و بقیه هزینه را دولت در قالب یارانه پرداخت می‌کند.
او تصریح کرد: در مورد خودروی برقی با همین پیمایش و در صورتی که هر خودرو برقی در هر کیلومتر ۲۰۰ وات برق مصرف کنند بر اساس تعرفه برق خانگی سالانه هزینه آن ۱۵ میلیون تومان می‌شود که از این مبلغ چهار میلیون و 500 میلیون تومان باید توسط مصرف‌کننده پرداخت شود و بقیه یارانه را دولت می‌پردازد.