سرویس اقتصادی-
در شرایطی معامله‌گران بورس تهران پس از گذشت ۴ سال، دیروز شاهد شکسته شدن سقف تاریخی شاخص کل بورس تهران و ورود به کانال ۹۰ هزار واحدی بودند که بررسی‌ها نشان می‌دهد این رشد با واقعیت‌های بازار همسو نیست.
شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز شنبه 4 آذر ماه 96 با افزایش هزار و 130 واحدی به رقم 90 هزار و 469 واحد رسید. شاخص کل هم ‌وزن هم با افزایش 92 واحدی عدد 17 هزار و 655 واحد را ثبت کرد. به همین ترتیب شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازارهای اول و دوم و شاخص کل فرابورس نیز افزایش یافتند.
هرچند در ظاهر به نظر می‌رسد شاخص کل تقریبا افت 4 ساله خود را جبران کرده، ولی به اعتقاد برخی تحلیلگران بازار سرمایه، بیشتر سهام بازار هنوز در قیمت‌های پایین تری از 4 سال قبل قرار دارد و این واقعیت نشان می‌دهد که هنوز اغلب فعالان بازار در زیان هستند.
به این ترتیب در شرایطی که عمده سهامداران در زیان یا در نهایتا در نقطه سر به سر قرار دارند، رشد عجیب و سؤال‌ برانگیز شاخص کل نمی‌تواند نشان‌دهنده حقایق بازار باشد. این موضوع آنقدر جدی است که حتی برخی سایت‌های تحلیلی بورس حامی دولت اعتقاد دارند «متاسفانه دستکاری شاخص کل که گویی به یکی از وظایف و ارکان سازمان بورس تبدیل شده و بخشی ویژه در سازمان برای آن ایجاد و تدارک شده است، باعث شده تا علیرغم رشد شاخص کل، هنوز زیان‌ها جبران نشود.»
اما بررسی دقیقتر شاخص کل بورس، عوامل دیگری در رشد این عدد نشان می‌دهد. ارقام تالار بورس دیروز نشان داد که این رکورد به پشتوانه گروه فلزات اساسی، پالایشی‌ها و دوقولوهای سنگ آهنی بود، به طوری که معاملات سهام آنها بیشترین تاثیر مثبت را بر محاسبه شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.
از سوی دیگر رصد عوامل جهانی موثر بر تغییر شاخص نشان می‌دهد که بازارهای جهانی در چند روز گذشته شاهد تحرکات مثبتی بوده به طوری که قیمت نفت به 65 دلار برای هر بشکه نزدیک شده و قیمت فلزات اساسی نیز با اندکی رشد روبرو شده است و این اتفاقات بر رشد شاخص کل موثر بوده‌اند.
به عنوان مثالی دیگر، نماد معاملاتی ملی‌صنایع مس ایران در حالی روز گذشته با تثبیت صف خرید 43 میلیون سهمی به کار خود پایان داد که اعتصاب کارگران معادن مس شیلی در روزهای اخیر و افزایش قیمت جهانی مس اصلی‌ترین عامل تأثیرگذار بر رشد قیمت این سهم بوده است.
همزمان در گروه سرب و روی نیز رشد قیمت‌های جهانی باعث شد تا امروز با غلبه تقاضا بر عرضه سهام اغلب نمادهای معاملاتی در محدوده سقف کامل دامنه نوسان قیمتی قرار گیرند.
البته موضوعات دیگری هم وجود دارد که بر نوسانات این روزهای بورس اثرگذار است. بازگشایی نمادهای متوقف شده و به طور عمده نمادهای گروه بانکی، ارائه بودجه سال 97 در آذرماه، کاهش نرخ سود بانکی و همچنین الزام صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای کاهش حجم سپرده‌های بانکی خود که به تدریج می‌تواند باعث سرازیری نقدینگی نهادهای مالی از جمله بانک‌ها به بازار سهام شود، در تقویت حجم و ارزش معاملات سهام موثر بوده است.
در این بین آنچه که در بازار سهام غیر قابل انکار است، آینده نه‌چندان روشن نظام تصمیم‌گیری دولت برای خروج از رکود است که باعث شده واقعیت بازار با رشد کاذب شاخص کل چندان هماهنگ نباشد.