در طی سال‌های اخیر شاهد افزایش روز افزون کارتن‌خواب‌ها و معتادین در سطح شهرها و به ویژه کلان شهرها هستیم. پدیده‌ای که در تهران باعث به وجود آوردن مشکلات عدیده‌ای برای شهروندان شده و سیمای شهر را بر هم زده است.
دستگاه‌ها و سازمان‌ها از جمله نیروی انتظامی، شهرداری تهران و سازمان بهزیستی هر کدام وظایفی را در قبال جمع آوری و ساماندهی کارتن خواب‌ها دارند. در حالی که هر یک از دستگاه‌ها ادعا می‌کنند که به وظایفشان عمل کرده‌اند!
حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور به آمار کارتن‌خواب‌ها در تهران اشاره کرد و گفت: 15 هزار 16 هزار نفر بی‌خانمان در تهران هستند که 5 الی 10 درصد از این افراد زنان کارتن‌خواب هستند. بروز و ظهور آسیب‌های اجتماعی و عوارض آن در دختران و زنان نسبت به مردان بیشتر است.
وی در خصوص طرح‌های سازمان بهزیستی گفت: مهارت‌های آموزشی برای بچه‌ها در دوران دبستان و دبیرستان و همچنین آموزش زندگی خانواده از جمله طرح‌های سازمان بهزیستی محسوب می‌شود. متاسفانه یکی از اشکالات عمده در اجرای طرح‌های سازمان بهزیستی کمبود اعتبارات است که امیدواریم این موضوع با همکاری دولت مرتفع شود.
شانه خالی کردن بهزیستی به عنوان یکی از سازمان‌های پرهزینه در کشور که همواره در حوزه‌های آسیب‌های اجتماعی همچون کودکان کار، کارتن خواب‌ها و معتادین کمبود بودجه را مستمسک قرار می‌دهد و در مقابل تا حد زیادی برنامه‌های سازمان‌های بین‌المللی را اجرا می‌کند، به سناریویی تکراری و قابل پیگرد تبدیل شده است.
با صحبت‌های شهردار تهران مشخص می‌شود که روشی که سال‌ها از سوی سازمان‌های متولی در بحث کارتن خواب‌ها اجرا شده، روش درستی نبوده و شاید همین امر منجر شده که نه تنها کارتن خواب‌ها ساماندهی نشوند بلکه تعداد آنها نیز افزایش یابد.
سیکل معیوب ساماندهی کارتن‌ خواب‌ها
قالیباف شهردار تهران که اعتقاد دارد شهرداری از یک سازمان خدماتی به نهاد اجتماعی- خدماتی تبدیل شده است نظر خود را به صورت شفاف در خصوص کارتن خواب‌ها و معتادین و ساماندهی آنها اعلام کرد.
قالیباف در خصوص نتیجه نهایی جلسه شهرداری تهران با نیروی انتظامی و سازمان بهزیستی کشور در بحث ساماندهی معتادین و کارتن‌خواب‌ها، بیان داشت: روشن بگویم که کار ساماندهی کارتن‌خوا‌ب‌ها از وظایف قانونی بهزیستی است اما ما به عنوان شهرداری تهران از باب اینکه هم وظیفه انسانی و اسلامی است و هم اینکه خواسته مردم است، ورود پیدا کرده‌ایم.
شهردار تهران اضافه کرد: بنده با توجه به تجربه‌ای که از گذشته دارم، روش‌هایی که در حال حاضر برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها در حال اجراست را روش درستی نمی‌دانم. شهرداری تهران در یک سال گذشته برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها و معتادین آغاز کرده است و در هر هفته بنده این موضوع را در منطقه 12 پیگیری می‌کنم و فکر می‌کنم در آینده بسیار نزدیک ساماندهی و روش درستی اجرا شود.
قالیباف با بیان اینکه سیکل و روش فعلی ساماندهی کارتن‌خواب‌ها درست نیست، خاطر نشان کرد: باید روش بهتری را انجام دهیم و در حقیقت ما براساس قانون بیش از آن که بر ماده 16 تاکید کنیم باید به ماده 15 توجه داشته باشیم. چرا که در این ماده افراد معتاد  جهت درمان و بازپروری بایستی خودشان داوطلبانه مراجعه کنند، منتهی وقتی داوطلبانه می‌آیند باید ظرفیت و امکان این کار وجود داشته باشد که این افراد بازپروری شوند.
وی تصریح کرد: بازپروری این افراد در اردوگاه‌های بزرگ و تجملی با ظرفیت 2 تا 3 هزار نفر امکانپذیر نیست چرا که باید توجه ویژه‌ای در بخش اشتغال این افراد داشته باشیم.
شهردار تهران تصریح کرد:‌این را قبول دارم که وضعیت بزرگراه‌ها در خصوص تردد افراد کارتن‌خواب و معتاد قابل قبول نیست و به همین جهت مراکزی را با ظرفیت 4 الی 5 هزار نفری آماده کرده‌ایم تا بتوانیم این افراد را از بزرگراه‌ها جمع‌آوری و در این مراکز نگهداری کنیم.
انوشیروان محسنی رئیس سازمان بهزیستی کشور، با اشاره به برنامه‌های بهزیستی در حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد، می‌گوید: براساس آمار و اطلاعات ثبت شده، متاسفانه آمار اعتیاد در کشور ما رو به افزایش است و براساس اعلام رسمی از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر 1 میلیون و 300 هزار معتاد در کشور وجود دارند که البته آمارهای غیررسمی بیشتر از این رقم است.
اجرای طرح ساماندهی زنان کارتن خواب در تهران
محسنی بندپی، رئیس بهزیستی با اشاره به طرح جمع‌آوری ساماندهی زنان کارتن خواب در تهران گفت: این طرح در قالب تفاهم با شهرداری تهران اجرا خواهد شد به طوری که در این طرح جمع‌‌آوری افراد به عهده شهرداری و در نهایت ساماندهی آنها به عهده بهزیستی است که البته در این بخش می‌بایستی اعتبارات لازم از سوی دو نهاد شهرداری و بهزیستی تامین شود.
به گزارش فارس، علی رغم فعالیت‌های صورت گرفته در شهر تهران در خصوص جمع آوری و ساماندهی کارتن‌خواب‌ها و معتادین بایستی به چند نکته برای حمایت از این افراد توجه کرد که این گروه از جامعه با توجه به شرایطی که دارند باید در حوزه‌های مختلف از جمله درمان، اشتغال و تغذیه حمایت شوند.
این در حالی است که هم اکنون آمار کارتن خواب‌ها و معتادین در مناطق مختلف تهران رو به افزایش است، اما آمار این افراد در مناطق جنوب تهران از جمله مناطق 15 ،16 به شدت در حال افزایش است.
با توجه به شرایطی که محله‌های جنوب تهران و تردد در این محلات می‌طلبد سازمان‌ها توجه ویژه‌ای را به ساماندهی کارتن خواب‌ها داشته باشند.