به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر انقلاب درباره‌ جایگاه ویژه‌ زیارت اربعین فرموده‌اند: «شروع جاذبه مغناطیس حسینی در روز اربعین است». در سال‌های اخیر استقبال از سنت پیاده‌روی اربعین بسیار بیشتر از گذشته بوده است. دلایل استقبال بیشتر به این مراسم و اهمیت هرچه باشکوه‌تر برگزار شدن آن را با حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در میان گذاشتیم‬.
* با نگاهی به احکام و عبادات اسلامی درمی‌یابیم که برخی از آن‌ها دارای جنبه‌ اجتماعی و برخی دارای جنبه‌ فردی‌اند، اما برخی نیز هر دو آن‌ها را دارا هستند؛ مانند حج که دارای هر دو وجه است. به نظر می‌رسد که زیارت اربعین نیز از سنخ این دسته‌‌ سوم باشد که هر دو وجه فردی و اجتماعی عبادت در آن پررنگ است. حال اگر از این بُعد به زیارت اربعین بنگریم، وجه تمایز آن نسبت به سایر عبادات چیست؟
البته باید توجه داشت که تمام احکام اسلام دارای ابعاد و آثار اجتماعی‌اند، منتها در برخی از احکام، بُعد اجتماعی نسبت به بعد فردی بیشتر ملموس است. اما در مورد زیارت اربعین، که سفارش خاصی از سوی امام حسن عسکری ‌علیه‌السلام درباره‌ آن نقل شده است، گویی امام ‌علیه‌السلام اراده فرموده بودند که با این اشاره، اربعین میعادگاهی برای زوار اباعبدالله‌الحسین ‌علیه‌السلام در دوران غیبت قرار گیرد و موجب اقتدار و عزت جامعه‌ اسلامی باشد.
زیارت کربلای معلی در همه‌ اوقات جزء بافضیلت‌ترین اعمال به حساب می‌آید و کمتر می‌توان عبادتی را بافضیلت‌تر از آن تصور کرد، اما وقتی زمان خاصی برای زیارت به‌عنوان علامت مؤمن اعلام می‌شود، معلوم است که عنایت خاصی نسبت به آن وجود داشته است. به تعبیر حضرت امام، در زمینه‌ توصیه به معصومین ‌علیه‌السلام به عزاداری، ائمه‌ هدی ‌علیه‌السلام از اول نقشه کشیده بودند که امروز چنین آثار باعظمتی بر عزاداری‌ها مترتب شود.
دقت کنیم که ارادت به سیدالشهدا ‌علیه‌السلام تنها مختص شیعیان نیست، بلکه برادران اهل تسنن هم به امام حسین ‌علیه‌السلام عشق می‌ورزند؛ چراکه جدا از محبت تمام مذاهب اسلامی به فرزندان پیامبر (ص)، یزید در حق اهل سنت هم فراوان ظلم کرده و فاجعه‌ای چون فاجعه‌ «حره» در مورد اهل سنت در مدینه به دستور او انجام گرفت که طی آن، بسیاری از صحابه و تابعین کشته شدند، به زنان مسلمان تجاوز شد و جوی خون به راه افتاد. آن وقت بود که همه‌ مسلمین به علت قیام اباعبدالله ‌علیه‌السلام پی بردند. یزید چهره‌ منفور تاریخی در جهان اسلام است.
* رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی از سخنرانی‌های خود، به این موضوع اشاره می‌کنند که «شروع جاذبه‌ مغناطیس حسینی از اربعین است.» چرا باید اربعین را به‌عنوان شروع این جاذبه دانست؟
ذکر این نکته از سوی رهبر معظم انقلاب نشان‌دهنده‌ نگاه عمیق ایشان به تاریخ اسلام و جامعه‌ اسلامی است که سال‌ها قبل از اینکه این مراسم باشکوه برگزار شود، با تعبیر مغناطیس حماسه‌ حسینی، از اربعین با عظمت یاد می‌فرمودند. ایشان از ابتدای راه افتادن این جریان پیاده‌روی اربعین هم عنایت خاصی به آن داشتند.
طبیعی است که دلدادگان حسینی پس از چهل روز عزاداری، به اوج اشتیاق برای زیارت اباعبدالله‌الحسین ‌علیه‌السلام برسند و علاقه‌مند باشند مزد خود را با حضور در کربلای معلی دریافت کنند یا با حضور در کربلای حسینی، وفاداری خود را به راه امام حسین ‌علیه‌السلام به جهانیان نشان بدهند. اگر هیچ نشانه‌ای برای حضور عزاداران حسینی برای میعادگاه حسینی در تاریخ و روایات نبود، معقول بود که عزاداران، خود زمانی را برای یک تجمع جهانی در کربلا تعیین کنند و شور و معرفت حسینی را در یک تجمع میلیونی ابراز نمایند.
بنده در این سال‌ها، احدی را ندیده‌ام که پس از زیارت اربعین، به جاذبه‌ خاص آن اذعان نکند؛ جاذبه‌ای که در هیچ‌یک از مراتب عزاداری و زمان‌های دیگر، به‌سادگی یافت نمی‌شود. معلوم است که این تجمع باشکوه مورد عنایت خاص حضرت بقیه‌الله‌الاعظم (ارواحنا له الفدا) خواهد بود.
* با توجه به تحولات منطقه، به نظر می‌رسد که زیارت اربعین امسال از اهمیت خاصی برخوردار است و می‌بایست توجه بیشتری نسبت به آن بشود. چرا باید امسال نگاه ویژه‌ای به زیارت اربعین داشت؟
اولاً امسال مقام معظم رهبری توصیه به حضور بیشتر در مراسم اربعین کربلای معلی فرموده‌اند و به مسئولین مربوطه نیز دستور داده‌اند تا آنجا که می‌توانند تسهیلات لازم را برای زائران اربعین فراهم کنند. ایشان بهتر از هرکسی به آثار بابرکت معنوی و سیاسی این همایش عظیم توجه دارند و طبیعی است که پیاده‌روی برای زیارت کربلا، که مورد توصیه‌ اکید ائمه‌ معصوم ‌علیه‌السلام بوده است، مورد اهتمام ایشان باشد و این تجمعی که موجب تقویت جبهه‌ حق علیه باطل است، مورد عنایت ایشان قرار گیرد. رهبر انقلاب برای زیارت اربعین امسال، خطاب به مسئولان تأکید داشتند که راه زیارت اربعین را هموار کنند و از نزدیک شاهد بودم که ایشان تا چه میزان برای اربعین امسال اهمیت قائل هستند و نقش اربعین را در تقویت قدرت اسلام بسیار زیاد می‌دانند. با توجه به اوضاع فعلی منطقه، با شرکت در زیارت اربعین، باید دشمن را ناامید کنیم.
در سال‌های گذشته، یکی از عوامل مهم رونق گرفتن دفاع جانانه از حرم حضرت زینب (س) و بالتبع دفع شر استکبار جهانی از سوریه، همین تجمع اربعین بود. امسال نیز این تجمع باعظمت، بی‌تردید دفاع از ملت مظلوم عراق و دفاع از عتبات عالیات را رونق خواهد بخشید و قدرت اسلام را بیش از پیش به نمایش خواهد گذاشت.
به عبارت دیگر، شاید بتوان گفت هرکسی امروز در اجتماع عظیم زیارت اربعین شرکت می‌کند، به‌نوعی نام خود را در شمار مدافعان اسلام ثبت کرده است، چون دفاع از حرم اهل‌بیت ‌علیه‌السلام و مسلمانان، دفاع از اسلام است. امروز حضور در پیاده‌روی اربعین، تقویت جبهه‌ اسلام در برابر کفر است و این قدرت‌نمایی عظیم اربعین، مایه‌ امنیت جهان اسلام و حتی جامعه اسلامی ماست.
شاید تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی برای زیارت اربعین امسال نیز به همین دلیل است. ضمن اینکه طبیعتاً یک رهبر دینی به آثار معنوی بابرکت این پیاده‌روی نیز توجه دارند که امیدوارم توفیق شرکت در این میعادگاه پُرشور و پُرنور برای قاطبه‌ مؤمنان، به‌ویژه جوانان، فراهم گردد.
* در حال حاضر، مدل‌های مختلف و متفاوتی از اسلام در جهان و به‌ویژه غرب آسیا مطرح می‌شود و در یک تقسیم‌بندی کلی، می‌توان آن‌ها را به دو مدل اسلام آمریکایی و اسلام ناب محمدی تقسیم کرد. زیارت اربعین چگونه می‌تواند پیام اسلام ناب را به جهان مخابره کند؟
اساساً حماسه‌ عاشورا نقطه‌ ثقل اسلام ناب است و به تعبیر حضرت امام، پاسداشت یاد عاشورا بود که موجب انقلاب ما شد. وقتی میعادگاه اربعین، اوج تجلی پاسداشت حماسه‌ حسینی باشد، اوج تجلی بیرق اسلام ناب هم خواهد بود و مانع پدید آمدن هرگونه انحرافی از اسلام و جامعه‌ اسلامی می‌شود. البته ممکن است بعضی‌ها بخواهند عاشورا را تحریف کنند، ولی معلوم است که نخواهند توانست.
شعارهای قیام امام حسین ‌علیه‌السلام عبارت بود از اصلاح امت و بازگشت به سیره‌ پیامبر اکرم (ص) و امیرالمؤمنین ‌علیه‌السلام و این یعنی بازگشت به اسلام ناب محمدی (ص). اربعین چون پاسداشت حماسه‌ حسینی است، پس چیزی نیست جز مظهر اسلام ناب و بیرق پُراهتزاز مبارزه با اسلام آمریکایی. به همین دلیل، صهیونیست‌ها دشمن درجه‌یک اربعین هستند، ولی دست‌شان از آستین گروهک‌های تکفیری بیرون می‌آید. بنابراین استکبار، که از حماسه‌ عاشورا سیلی خورده است، از اربعین هم سیلی می‌خورد.
ما برای معرفی اسلام ناب به اهل عالم که دل‌ها را ببرد و اندیشه‌ها را روشن کند، راهی بهتر از حماسه‌ عاشورا و تجلی‌گاه باعظمت زیارت اربعین نداریم. این شکوه زیارت اربعین است که نگاه‌ها را متوجه امام حسین ‌علیه‌السلام می‌کند و سپس فرصتی برای تبیین راه اسلام ناب برای جهانیان، به ما می‌دهد.