تب تند قیمت‌ها و سردرگمی مسئولان(گزارش از دور و نزدیک)
گزارش از: زهرا بیگدلو
تب تند این روزهای بازار و نوسانات قیمت‌ها به بهانه گرانی نرخ ارز، دغدغه‌های مردم را افزایش داده است.
مدتی است شرایط اقتصادی کشور متأثر از عوامل مختلفی همچون نوسانات قیمت ارز بر موج بالا و پائین قیمت‌ها سوار است. به نظر می‌رسد تأمین کالا و تعادل قیمت‌ها در این روزها به مثابه سیبل سیار هدف‌گذاری‌های دولت عمل می‌کند بر این اساس تلاش کردیم تا در این گزارش علل و راهکار این مشکلات را مورد بررسی قرار دهیم.
اسدی یکی از فروشندگان گوشت در سطح شهر طی گفت‌وگو با خبرنگار کیهان، مهم‌ترین عامل گرانی گوشت را ضعف مدیریت برشمرد و اظهار کرد: در فصل بهار که به دلیل بارندگی‌های مطلوب شرایط دام و تولیدات گوشتی خوب بود، بازار مدیریت نشد و عرضه‌کنندگان دام اقدام به صادرات دام زنده به خارج از کشور کردند.
وی افزود: پس از مدتی بازار با کمبود دام مواجه شد و جلوی صادرات گوشت گرفته شد اما سودجویان به دلیل بهره بالاتر دام در کشورهای همسایه از راه‌های قاچاق، اقدام به خارج کردن دام زنده از استان کردند که جای سوال داشت این حجم دام چگونه دور از چشم نهادهای نظارتی از استان به کشورهای همسایه برده می‌شود؟
وی ادامه داد: حالا نوسانات بازار دلار دستاویزی برای افزایش قیمت گوشت شده است که با توجه به گرانی عمومی در سطح جامعه ممکن است بخشی از آن قابل درک به نظر برسد اما قابل هضم نیست که با این همه گرانی و تورم یک کارگر ساده بتواند گوشت کیلویی 70 هزار تومان برای خانواده‌اش تهیه کند و من علت همه این اتفاقات را که ارتباط چندانی به افزایش نرخ دلار ندارد از سوء مدیریت می‌دانم.
بیات، صاحب یکی از مغازه‌های سوپرمارکت سطح شهر نیز در رابطه با نوسانات بازار عنوان کرد: متاسفانه در شرایط نوسان بازار برخی از سرمایه‌داران با گل‌آلود کردن آب به دنبال صید ماهی منافع خود هستند. وی بیان کرد: متاسفانه برخی سرمایه‌داران غیرمنصف در سطح کشور با احتکار کلان برخی کالاها تلاش می‌کنند تا کشور را دچار تنش کنند و منافع خود را که گاهی سیاسی و گاه اقتصادی است به دست آورند. بیات گرانی پوشک یا کمیاب شدن مواد اولیه برخی اجناس مانند قوطی رب گوجه فرنگی را ناشی از عدم مدیریت و سودجویی‌های داخلی عنوان کرد و افزود: واقعا در بعضی موارد، قیمت دلار و تحریم و... بهانه است و سودجویی‌ها و احتکار و شوک دادن به بازار عامل موثرتر این نابسامانی‌هاست.
وی متذکر شد: متاسفانه این اوضاع آشفته فقط در مورد یک یا چندی کالای خاص نیست بلکه غیر از اقلام ضروری و مواد غذایی، نابسامانی‌ها و نوسانات در بازار لوازم‌التحریر، پوشاک و حتی موارد خاصی مانند روغن موتور خودرو نیز ایجاد شده است و طبعا وقتی فروشنده جنسی را گرانتر می‌خرد ناچار است گرانتر و با سود کمتر هم بفروشد و این هم نارضایتی مردم و فروشنده خرد را در پی دارد.
عباس ستاره‌ای مسئول اتحادیه کتاب و لوازم‌التحریر در استان همدان، با اشاره به افزایش قیمت لوازم‌التحریر اظهار کرد: در بازار عرضه لوازم‌التحریر تا چندماه قبل تقریبا مشکل حادی وجود نداشت و در موضوع تامین و تناسب قیمت کالاها شرایط مطلوبی بر بازار حاکم بود اما این فضا هم از نوسانات قیمت ارز مصون نبود و پس از چندی تلاطم‌های قیمت بر این بازار اثر گذاشت.
وی گفت: متاسفانه حتی در مواردی که لوازم‌التحریر وارداتی با ارز دولتی وارد شده به دلیل نبود نظارت قوی بر روند واردات تا عرضه کالا، اجناس مورد نظر به چند برابر قیمت در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد.
ستاره‌ای خاطر نشان کرد: چنانچه ظرفیت تولید لوازم‌التحریر داخلی که کیفیتی قابل قبول و بسیار بالاتر از اجناس چینی دارند افزایش یابد بخش عمده‌ای از نوسانات قیمت کالا در بازار لوازم‌التحریر قابل کنترل خواهد بود زیرا در حال حاضر تولید ایرانی به نسبت اجناس وارداتی در بازار کم است.
«حسین محرابی» رئیس اتاق اصناق همدان نیز ضمن تاکید بر تشدید کنترل در بازار کالاهای ضروری از جمله گوشت، مرغ و برنج ادامه داد: یکی از مهم‌ترین رویکردهایی که در بازرسی‌های این روزهای بازار مورد توجه قرار دارد مقابله با احتکار کالاست که در این راستا بالغ بر 40 انبار احتکار نیز کشف شده است.
مجید زرین‌دلاور معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان هم با بیان اینکه در حال حاضر مشکل جدی در تامین کالاهای ضروری وجود ندارد اظهار کرد: در برخی اقلام از جمله گوشت قرمز با توزیع هفته‌ای 20 تن گوشت وارداتی سعی کرده‌ایم تا بازار را تحت کنترل داشته و امنیت غذایی را برای مردم فراهم آوریم.
رئیس اتاق اصناق همدان: در بازرسی از بازار، طی روزهای گذشته 40 انبار احتکار کالا در استان همدان کشف شد.
وی در ادامه افزود: بیشترین تمرکز ما و بازرسان بر معتدل نگاهداشتن بازار کالا در زمینه موجودی است زیرا هر کمبودی موجب تشویش اذهان عموم می‌شود.
وی با بیان اینکه متاسفانه عده‌ای در زمان نوسانات بازار، با ایجاد شایعاتی از قبیل کمیاب یا نایاب شدن فلان کالا به دنبال سودجویی و ماهی گرفتن از آب گل‌آلود هستند تبیین کرد: عده دیگری هم با احتکار و انبار کردن کالاها فضای سودجویی خود و برهم زدن آرامش جامعه را فراهم می‌کنند.
زرین دلاور ادامه داد: در بعضی موارد مانند تامین گوشت و مرغ مورد نیاز مردم باید مصلحت دامدار و تولیدکننده را هم مدنظر قرار بدهیم زیرا هم برخی نهاده‌ها با نرخ دلار خریداری می‌شود و هم بازار مصرف گاهی کشش تولید مازاد را ندارد و موجب ضرر تولیدکننده است بنابراین نمی‌توان به بهانه افزایش تولید، تعدیل قیمت را پیش‌بینی کرد.
وی نقش مردم را در کنترل بازار بسیار حائز اهمیت برشمرد و متذکر شد: از مردم و عرضه‌کنندگان خرد و کلان کالا تقاضا می‌شود در این بحبوحه اقتصادی از خریدهای هیجانی و بیش از نیاز یا انبار کردن اقلام خودداری کنند تا بیش از این شاهد تنش و نوسان در بازار نباشیم.
از شرایط تب‌دار بازار کالاها این روزها اخبار خوشی مخابره نمی‌شود؛ اگرچه هجوم در خرید کالای غیرضروری مثل خودرو و یا دیگر خریدهای هیجانی به این شرایط دامن می‌زند اما واقعا نقش دولت در این میانه کجاست؟ در جلسات تنظیم بازار چه می‌گذرد که همچنان نبض بازار از تنظیم، خارج است؟
هنر دولتمرد واقعی در چنین شرایطی زمانی نمایان می‌شود که بتواند در همین وضع نابسامان و گیجی بازار امنیت و آرامش را با مدیریت صحیح و پاسخگویی به جا و به موقع به مردم اعطا کند نه اینکه شرایط چنان بر مردم مشوّش و پریشان شود که آنها از ترس صعود بیشتر گرانی افسار گسیخته و یا قحطی برخی اقلام، به بازار هجوم آورده و خریدهای بیش از نیاز و هیجانی صورت دهند که خود موجب ملتهب‌تر شدن بازار می‌شود.
علی‌ایحال به نظر می‌رسد باید نشست و دید تا کی قرار است ضعف مدیریتی در داخل کشور به تحریم‌ها و فرجام نافرجام برجام ربط داده شود و نوسانات قیمت دلار ممری برای گریز مسئولین از پاسخگویی شود؟ و تا کی سرمایه‌داران و واردکنندگان کالا و بعضا اجناس قاچاق، شرایط بازار را تعیین و بر آن حکمرانی می‌کنند؟