در آستانه بازگشت تحریمهای نفتی صورت گرفت
عرضه موفق نفت در بورس، پاتک ایران به تحریمهای آمریکا
یک هفته مانده به موعد اعمال مجدد تحریمهای نفتی آمریکا علیه ایران در 13 آبان ماه، «عرضه نفت در بورس» به عنوان اقدامی راهبردی برای از بین بردن زمینه تحریم فروش نفت ایران وارد مرحله عملیاتی شد.
این اقدام که در راستای اجرایی کردن بند 13 سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر تنوعبخشی به روشهای فروش و مشارکت دادن بخش خصوصی تلقی میشود، در مقطع کنونی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این راستا در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در تاریخ 27/6/97 عرضه نفت در بورس به تصویب سران قوا رسیده بود و بر اساس اطلاعیه عرضه شرکت ملی نفت قرار شد تا اولین عرضه نفت در بورس انرژی در تاریخ 6/8/97 صورت پذیرد. به گفته سیدعلی حسینی مدیرعامل بورس انرژی در این مرحله از عرضه 8 محموله 35 هزار بشکهای با مجموع حجم 280 هزار بشکه با نرخ 74/85 دلار به ازای هر بشکه به فروش رسید. انجام این معامله نشان از این بیان رهبر معظم انقلاب دارد که میفرمایند در کشور بنبستی وجود ندارد.
فریبا اخوان، معاون عملیات شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه در تشریح فرآیند این معامله در مصاحبه با خبرگزاری مهر اعلام کرد: چهار شرکت ایرانی وجه سپرده ۱۰درصدی برای شرکت در معامله نفت خام سبک ایران از طریق رینگ بینالملل بورس انرژی را به حساب سمات واریز کردند. این عرضه در ساعت 14روز یکشنبه 6/8/97 آغاز شد و تا یک ساعت پس از آن ادامه داشت. به گزارش خبرگزاری فارس در ابتدا سفارش عرضه معادل 1 میلیون بشکه نفت خام به ارزش هر بشکه 79/15 دلار بر روی تابلو بورس انرژی قرار گرفت. پس از دقایقی، خریداران با اعلام تک محموله 35 هزار بشکهای با کف قیمت 61 دلار به ازای هر بشکه صف تقاضا را آغاز کردند تا آنکه با افزایش صف تقاضا و محمولهها، قیمت در نزدیکی 69 دلار متوقف شد. در مرحله بعد شرکت نفت با کاهش قیمت به 74/85 دلار تمایل جدی خود را برای انجام معامله نشان داد که با تغییر تقاضا به میزان 8 محموله 35 هزار بشکهای با رقم 74/85 همراه و معامله نهایی شد.
در این عرضه جذابیتهایی نیز برای ورود بخش خصوصی در نظر گرفته شده است. به گفته سیدحمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی موضوعاتی از جمله «مطرح نبودن بحث اهلیت خریدار و صرفا پرداخت 10 درصد وجه پایه برای ورود به معامله»، «مقاصد صادراتی آزاد»، «عدم نیاز به ارائه صورتهای مالی معتبر»، «کوچکتر شدن حجم محمولهها از 500 هزار بشکه به 35 هزار بشکه»، «انعطافپذیری قیمت و امکان کاهش آن»، «حذف الزام در زمان بارگیری» و «امکان ارایه ضمانتنامه برای پرداخت وجه نهایی» از جمله مزایای این عرضه محسوب میشود.
با وجود موفق بودن اولین عرضه لازم است اقداماتی برای رونق فروش نفت در بورس به مورد اجرا گذارده شود تا حجم نفت مورد معامله سهمی جدی از صادرات نفت کشور پیدا کند. اصلیترین مسئله در این زمینه، استمرار عرضه نفت در بورس محسوب میشود تا بخش خصوصی بتواند به عنوان بازاری مطمئن برای خرید نفت از این طریق و رساندن آن به مشتریان خود حساب باز کند. مدیرعامل شرکت کارگزاری خبرگان سهام به عنوان کارگزاری اصلی عرضه نفت در بورس با تأکید بر لزوم ادامهدار بودن عرضه محمولههای نفت خام ایران در بورس انرژی تصریح کرد: با توجه به باز بودن فضا برای مشارکت بخش خصوصی، باید در این عرضه مشارکت و بر ادامهدار بودن آن پافشاری کرد.
سیدعلی حسینی مدیرعامل بورس انرژی نیز در این زمینه گفت: امیدواریم براساس برنامهریزی صورت گرفته به طور منظم حداقل هفتهای یکبار این معاملات انجام شود. حال باید منتظر ماند و دید در هفتههای آتی این راهبرد چگونه پیگیری خواهد شد.