سرویس سیاسی-

کری در بخشی از این نشست گفت: «خوب، من تا الان هیچ برنامه‌ای برای سفر به ایران نداشته‌ام. اما ایران مورد بسیار خوبی برای مطالعه است، چراکه ایران کشور و تمدنی با تاریخ 5000 ساله است، البته نه به عنوان کشوری به نام ایران، بلکه به عنوان یک تمدن».
وزیر خارجه آمریکا بار دیگر اذعان کرد که «سیا به طور مستقیم در کنار زدن نخست‌وزیر (محمد) مصدق در سال 1953 نقش داشت».
کری افزود: «بنابراین، چنین سابقه‌ای وجود داشت و بعد هم وقتی در سال 1979 آنها سفارت ما را اشغال کرده و گروگان‌هایی گرفتند، این مسئله روی عرصه سیاسی ما تأثیری اساسی گذاشت. آن مسئله یکی از دلایل اصلی شکست رئیس‌جمهور (جیمی) کارتر در برابر «رونالد ریگان» بود».
وی مدعی شد: «تندروها [در ایران] با توافق هسته‌ای که به آن دست یافتیم مبارزه کردند و با هر تماسی با غرب مبارزه کرده و هرکسی را که درگیر تماس با غرب است بدنام می‌کنند، حتی اگر این افراد با تلاش برای تعامل با جهان در حال تلاشی اساسی برای اقتصاد و جامعه این کشور باشند. بنابراین، داخل ایران چنین تنشی وجود دارد و ایرانی‌ها باید این مسئله را حل کنند. این چیزی نیست که قرار باشد ما آن را حل کنیم».
وی در پاسخ به این سؤال که چرا در مذاکرات هسته‌ای، برای توقف حمایت تهران از حزب‌الله و دیگر گروه‌های مقاوت تلاش نشده، گفت آن مذاکرات تنها در مورد مسئله هسته‌ای بود و اگر قرار بر این بود که مسائل دیگر هم مطرح شود، «ما هنوز داشتیم مذاکره می‌کردیم».
وزیر خارجه آمریکا با تکرار اظهاراتش در مورد «فاصله ایران با بمب پیش از توافق هسته‌ای»، گفت برجام جهان و منطقه را امن‌تر کرد.
 کری: با مذاکره
 تحریم‌ها را تمدید کردیم
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: «تحریم تسلیحاتی پابرجا ماند و آن را کنار نگذاشتیم. در واقع، ما بر سر اینکه این تحریم چه مدت ادامه پیدا کند، مبارزه کردیم. به این دلیل که بر اساس ترتیبات قبلی، این (تحریم) از بین می‌رفت. ما با مذاکره توانستیم آن را برای هشت سال دیگر پابرجا نگه داریم. ما در عین حال تحریم‌های ایالات متحده علیه حمایت ایران از تروریسم را هم نگه داشتیم.
وی افزود: بنابراین، ما هیچ ‌یک از چیزهایی را که در این ارتباط در اختیار داشتیم، کنار نگذاشتیم. در واقع، از زمان توافق، به این دلیل که آنها موشک شلیک کردند، ما تحریم‌هایی هم اضافه کردیم. بنابراین، ما حتی ذره‌ای به سمت کاهش اهمیتی که برای امنیت منطقه قائل هستیم، حرکت نکرده‌ایم.
کری با برشمردن محدودیت‌ها و ساز و کارهای نظارتی در نظر گرفته شده در برجام برای برنامه هسته‌ای ایران، گفت این ابزارها به آمریکا این امکان و فرصت را می‌دهد که اگر ایران 15 یا 20 سال دیگر به سمت افزایش توان هسته‌ای حرکت کرد، واشنگتن از دلایل این کار مطلع شده و در صورت نیاز از گزینه‌هایی که همین حالا هم در اختیار دارد، استفاده کند.
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «مسئله این است که آیا ایران در طول این دوره زمانی تغییر می‌کند؟ آیا اصلاحاتی که (حسن) روحانی (رئیس‌جمهور ایران) دنبال می‌کند (رخ می‌دهد)؟ آیا منطقه در این دوره زمانی تغییر می‌کند؟ منظورم این است که خوب من آدم خوش‌بینی هستم، اما امیدوارم که تا 15 سال دیگر، خیلی از اختلافات حل شده باشد».
وی افزود: «می‌توانیم شروع به حل مسئله اسرائیل و فلسطین کرده و به توافق صلحی برسیم که محرکه‌های حزب‌الله و لبنان و منطقه و دیگر چالش‌هایی را که ما داریم، حل کند».
کری با بیان اینکه توافق هسته‌ای مایه حفاظت از اسرائیل، منطقه و ایالات متحده است، گفت: «به همین خاطر هم معتقدم که این توافق خوبی است».
 روزنامه‌های زنجیره‌ای: تحریم‌ها به تاریخ پیوست!
پس از امضای توافق هسته‌ای تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) میان ایران و گروه 1+5 در تیرماه 1394، روزنامه‌های زنجیره‌ای با تیترهایی همچون «تحریم‌ها به تاریخ پیوست»، «خلاص شدیم، سلام بر ایران بی‌تحریم»، «صبح بدون تحریم»، «فروپاشی تحریم»، «اینک بدون تحریم»، «تحریم رفت»، «کلید تدبیر، قفل تحریم‌ها را گشود»، «غروب تحریم، ساحل توافق»، «پیروزی، بدون جنگ» و... به استقبال این توافق رفتند.
از سوی دیگر، دلسوزان نظام و منتقدان روند مذاکرات هسته‌ای در طول مذاکرات بارها به این موضوع اشاره کردند که جدول زمان‌بندی انجام تعهدات طرفین و نوع تعهدات به هیچ عنوان با یکدیگر تناسبی ندارد. اما دولت یازدهم بی‌‌آن‌که تضمین محکم و غیرقابل تغییری از حریف بگیرد، بسیاری از تعهدات خود را به صورت کاملا یکجانبه- و با شتابزدگی- و به‌گونه‌ای که قابل بازگشت نیست، عملیاتی کرد. خروج بیش از 12 هزار سانتریفیوژ از چرخه غنی‌سازی، توقف تحقیق و توسعه برای غنی‌سازی در فردو، بتن‌ریزی در قلب رآکتور اراک و خروج 9700 کیلوگرم از ده‌ هزار کیلوگرم اورانیوم غنی شده زیر 5 درصد- که طی ده سال با تلاش دانشمندان هسته‌ای کشورمان به دست آورده بودیم- از کشور از جمله این اقدامات است که هزینه‌های سنگینی را در پی داشت.
منتقدان تاکید کردند که با توجه به سابقه عهدشکنی طرف مقابل، انجام یکطرفه و شتابزده تعهدات ایران، موجب گستاخی طرف مقابل می‌شود و در نهایت هیچ تضمینی به انجام تعهدات از جمله لغو تحریم‌ها نیست.
 تحریم‌های جدید
در اولین روز اجرا
در دی ماه 1394 درست یک روز بعد از آغاز اجرای تعهدات 1+5 ذیل برجام، وزارت خزانه‌داری آمریکا با صدور بیانیه‌ای از افزودن نام شرکت‌ها و افراد جدید به فهرست تحریم‌های ایران به واسطه ارتباط با برنامه موشکی خبر داد.
پس از آن،«آدام زوبین» معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا تاکید کرد: ما همواره به صراحت اعلام کرده‌ایم که ایالات متحده با قدرت تحریم‌های ضدفعالیت‌های ایران خارج از برنامه جامع اقدام مشترک را، از جمله در ارتباط با حمایت ایران از تروریسم، ثبات‌زدایی منطقه‌ای، نقض حقوق بشر و برنامه موشک‌های بالستیک،‌ ادامه می‌دهد.
غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران در پسابرجام
چندی بعد دیوان عالی آمریکا با استناد به مصوبه کنگره و با حمایت دولت این کشور، حدود 2 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران را مصادره کرد. بهانه این سرقت کلان، اتهام بدون سند و مدرک دست داشتن ایران در انفجار مقر تفنگداران آمریکایی در بیروت در دهه 60 (1983 میلادی) است.
در همین حال، «مارک تونر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به نامه اعتراضی «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران به «بان‌کی‌مون» دبیر کل سازمان ملل متحد درباره رأی دیوان عالی آمریکا برای مصادره دارایی بانک مرکزی ایران، مدعی شد این حکم به دلیل انطباق با قوانین آمریکا، ناقض قوانین بین‌المللی نیست!
تونر مدعی شد: تا آنجا که این نامه به رأی دیوان عالی آمریکا در پرونده «بانک مرکزی و پترسون» مربوط می‌شود، اعتقاد ما این است که قوانین آمریکا و اعمال آن قوانین توسط دادگاه‌، مطابق با قوانین بین‌المللی است.
 قانون محدودیت ویزا
 در پسابرجام
تصویب قانون محدودیت ویزا، از دیگر اقدامات خصمانه آمریکا در پسابرجام است. این قانون با هدف ممانعت از گسترش روابط اقتصادی ایران تصویب شد.
در همین رابطه، «علی‌اکبر صالحی» رئیس‌سازمان انرژی اتمی دولت یازدهم در تیرماه سال‌جاری در گفت‌وگویی در مورد توافق هسته‌ای، در کنایه‌هایی معنادار به رئیس‌جمهور از برخی نتایج برجام انتقاد کرد. وی به وضع قانون روادید در کنگره آمریکا پس از برجام اشاره کرد و گفت: «حالا من این را می‌توانم بگویم و دوستی نمی‌تواند به من اعتراض کند که مثلاً آقا شما وزیر اقتصاد و یا رئیس ‌بانک مرکزی و یا وزیر امور خارجه نیستید چرا که حداقل از نظر علمی 40 سال استاد دانشگاه هستم لذا این را می‌توانم بگویم. پیش از این دانشگاه‌های ما با دانشگاه‌های خارج در تماس بودند و تزهای مشترک داشتند و به ویژه دانشمندان اروپایی به راحتی به ایران می‌آمدند و در کارگاه‌های فنی، آموزشی و تحقیقاتی مشارکت داشتند و این در حالی بود که هیچ مسئله‌ای در رفت‌و‌آمد آنها وجود نداشت. هم‌اکنون و پس از پیش آمدن قضایای روادید تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی که مقداری احتیاط می‌کنند از آمدن به ایران استنکاف دارند. به قول دانشگاهی‌ها این یعنی وضعیت آنها پیش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است».
 اذعان مقامات خارجی، رسانه‌ها و مقامات دولت به استمرارتحریم سوئیفت
عدم برقراری ارتباط مالی با بانک‌های بزرگ خارجی را نیز باید به فهرست عهدشکنی‌های آمریکا در پسابرجام افزود.
در اردیبهشت ماه سالجاری روزنامه «گلف تودی» در گزارشی نوشت: ایران روی کاغذ به سیستم سوئیفت- سیستم تراکنش‌های مالی جهانی- وصل شده اما در عمل این مهم اتفاق نیفتاده است. تا قبل از برجام نهادها و بانک‌های ایرانی با ابداعات خود تحریم‌های سوئیفت را از طریق واسطه دور می‌زدند، اما بعد از اجرای توافق هسته‌ای این کار دشوارتر شده است. اگرچه تجارت با کشورهایی نظیر هند، چین و کره جنوبی همانند قبل در حال انجام است اما شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی نگران سوئیفت هستند. تجار اروپایی به ایران سفر کرده و درباره قراردادها گفت‌وگوهایی انجام داده‌اند اما این توافق‌ها هنوز نهایی نشده است.
در همین حال، «هاینتس فیشر» رئیس‌جمهور اتریش- یکی از اعضای شورای سوئیفت-، «کیم سئونگ-هو» سفیر کره جنوبی و «پانگ سن» سفیر چین در ایران نیز در اظهارات جداگانه به پابرجاماندن تحریم سوئیفت در پسابرجام اذعان کردند.
علاوه بر این، مقامات دولت از جمله، طیب‌نیا وزیر اقتصاد، صالحی رئیس‌سازمان انرژی اتمی و سیف رئیس ‌بانک مرکزی نیز در اظهارات جداگانه به این موضوع اشاره کردند.
تصویب ده‌ها طرح ضد‌ایرانی
 در پسابرجام
قانون شفافیت تامین مالی تروریسم ایران، طرح تحریم علیه ایران به بهانه حملات سایبری، ممانعت از دسترسی ایران به دلار آمریکا، تحریم‌های جدید به بهانه تست موشکی، منع فروش بوئینگ به ایران، قانون عدالت برای قربانیان تروریسم، قانون عدم تسامح در مقابل تروریسم، طرح تحریم همه افراد وابسته به سپاه پاسداران، قانون نظارت بر سیاست ایران و...تنها بخشی از ده‌ها طرح ضد‌ایرانی است که در کنگره آمریکا به تصویب رسیده است.
کاخ سفید: به تعهدات
 و فراتر از تعهداتمان عمل کردیم!
اکنون با گذشت بیش از 15 ماه از امضای برجام و همچنین با گذشت بیش از 9 ماه از آغاز اجرای تعهدات 1+5 ذیل برجام و با وجود فهرست طولانی عهدشکنی آمریکا در پسابرجام، مقامات این کشور با گستاخی اعلام کرده‌اند که به تعهدات عمل کرده‌اند. برای نمونه، در مهرماه سالجاری نشریه پولیتیکو در گزارشی نوشت: جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در نشستی با عنوان مجمع ایده‌های واشنگتن به میزبانی نشریه آتلانتیک گفت: در اجرای تعهدات خود در توافق هسته‌ای کوتاهی نکرده و حتی فراتر از تعهدات‌ را هم انجام داده‌ایم!
 وعده لغو تمامی تحریم‌ها
 و گشایش اقتصادی
با استناد به اظهارات متعدد مقامات ارشد دولت یازدهم و اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان، قرار بود برجام دو نتیجه عمده داشته باشد. نتیجه اول و به تعبیری مهم‌ترین نتیجه عبارت بود از «لغو تحریم‌ها». برای نمونه روحانی 23 تیرماه 94 پس از اعلام جمع‌بندی و توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی در سالن اجلاس سران گفت: «تمام تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای، مالی، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق». نتیجه دوم نیز «گشایش اقتصادی» بود و در همین جهت، مشکلاتی از قبیل اشتغال، صنعت، ازدواج جوانان و حتی آب خوردن مردم نیز به برجام گره زده شد.
 استمرار گستاخی ها
 نتیجه انفعال دولتمردان
اکتفاکردن به «گلایه» و «فشار ایمیلی!» در کنار «برگزاری جلسات نمایشی با طرف مقابل» و اعلام این اظهارنظر که «آمریکا قول داده است به تعهدات خود عمل کند!» و در نهایت پرهیز از عکس‌العمل قاطع به عهدشکنی آمریکا و مهم‌تر از همه «پرهیز از اعلام نقض برجام توسط آمریکا» از سوی دولتمردان، طرف مقابل را به استمرار عهدشکنی مصمم‌تر کرده است.
تا زمانی که این روش توسط دولت ادامه یابد، دستاوردی که از برجام نصیب ایران می‌شود، تقریبا هیچ است.