حسن سبحانی:
تورم 15 درصدی جشن گرفتن ندارد
یک اقتصاددان با اشاره به اینکه الگوی اجرایی اقتصاد کشور با قانون اساسی منطبق نیست، گفت: اثر تحریم کوتاه مدت بوده و عمده مشکل تولید از مسائل داخلی است و تورم 15 درصد جشن گرفتن ندارد.
حسن سبحانی در گفتوگو با فارس با بیان اینکه رویکرد اقتصادی دولت حاضر، متفاوت از رویکرد دولتهای قبلی نیست، اظهار داشت: همه دولتهای بعد از جنگ تحمیلی از یک رویکرد مشخص اقتصادی یعنی تعدیل ساختاری پیروی میکنند، این تعدیل مشخصههایی از جمله آزادسازی قیمتها، نرخ ارز، هدفمند کردن یارانهها، تنظیم واردات به وسیله تعرفه، خصوصیسازی و کوچکسازی دولت و دیگر مسائل است.
وی افزود: وجه تمایز دولت کنونی با دولت گذشته این است که سیاست تعدیل ساختار با فرض برقراری آزاد روابط اقتصادی با دنیای بیرون عملی میشود. از نگاه دولت سیاست تعدیل ساختار زمانی خوب کار میکند که روابط با خارج حسنه باشد.
این اقتصاددان در پاسخ به این سؤال که دولت معتقد است نسخه بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول را در اقتصاد پیاده نمیکند، گفت: نظر دولت یا دولتهای گذشته مطرح نیست، بلکه سیاست تعدیل ساختار میگوید دولتها برای حل مشکل خود قیمتها و بازارها را آزاد بگذارند. این موضوع در ادبیات موسسات بینالمللی وجود دارد و در برنامههای کشور نیز مشاهده میشود و این مفاهیم به گوش بچه دبستانیها نیز آشنا است.
این استاد دانشگاه با ذکر نمونههای این موضوع، ادامه داد: آیا در ایران 150 هزار میلیارد تومان خصوصیسازی نشده است؟ آیا هدفمندی یارانهها اجرا نشد؟ آیا نرخ ارز از 72 ریال سال 68 به 25 هزار ریال نرسیده است؟ آیا قیمتها در سال 93 نسبت به سال 58 حدود 3401 مرتبه افزایش نیافته است؟ آیا در مرزها با تعرفه واردات صورت نمیگیرد؟ همه اینها تعدیل ساختار است و قابل انکار نیست. وی در پاسخ به این سؤال که مگر مدلهای اجرایی دیگر هم وجود داشته که به سمت آن نرفتیم، گفت: یک مدل اقتصادی در قانون اساسی داشتیم که باید آن را اجرایی میکردیم. الگوی اقتصادی قانون اساسی که ملت برای آن شهید داد کنار گذاشته شد و الگوهای دیگر 25 سال کارکرده و ثمره آن اقتصاد کنونی است که جواب هم نگرفتیم. اقتصادی که نرخ تورم آن 15 درصد میشود را جشن میگیرند که من آن را مناسب نمیدانم، اقتصادی که بیش از 11 درصد نیروی کارش بیکارند را نمیتوان جشن گرفت. اقتصادی که سرانه تولید ناخالص به قیمتهای ثابت در 35 سال رشدی نکرده است را نمیتوان گفت اقتصاد موفق بوده است. وی همچنین درباره حل مشکلات اقتصادی با نگاه به بیرون گفت: بدون شک با حل شدن مشکلات، گشایش اندکی ایجاد میشود، اما ماندگار نیست زیرا مردم باید تولیدکننده باشند و این موضوع هم از داخل فراهم میشود، با برداشته شدن تحریم بدیهی است با ورود تکنولوژی، سرمایه و متخصص، تولید ارتقا مییابد.
وی افزود: با برداشته شدن تحریمها به همان اندازه موانع اقتصاد کم میشود. اما باید واقعبین بود، با فرض رفع 100 درصد تحریم همه مشکلات حل نمیشود. البته این موضوع هزینههای سیاسی دارد و باید با همه جوانب سنجیده شود. مگر چقدر سرمایهگذاری و پول به داخل کشور میآید، میگوییم بر فرض 100 و حتی 200 میلیارد دلار به کشور سرازیر شود، درحالی که در چند سال قبل سالی 110 میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم، با آن پول چه کار کردیم. مسئله اصلی کمبود پول نیست، اهتمام نظام به اینکه تولید راهاندازی شود بوده و این یک مسئله داخلی است که اگر تحریم نباشد، به آن کمک میکند.