هنوز هم بچه‌هاي ما دوست دارند شخصيت‌هاي کارتوني ايراني و چه بسا شخصيت‌هاي ملي و اسلامي بر جلد دفترچه‌هاي مشقشان خوش بدرخشد و آن عده هم که ترجيح مي‌دهند  نمادها و شخصيت‌هاي خارجي بر جلد دفترشان خود‌نمايي کند در اقليت هستند و صد البته نمي‌توان نسبت به اين خواسته بي‌تفاوت بود  وهمچنان جاي کار بسياري براي اقناع سليقه کودکان باقي است. بنابر نظرسنجي که در ميان کودکان و نوجوانان شهر تهران صورت گرفته است، شش برند اول محبوب فرزندان تهراني برندهاي خارجي و هفتمين برند محبوب اين کودکان و نوجوانان يک برند ايراني است.
به سراغ دست‌اندرکاران و فعالان عرصه نوشت افزار ايراني و اسلامي مي‌‌رويم تا ببينيم براي اقناع سليقه مخاطب چه محصولاتي توليد کرده‌اند و چه کارهاي ديگري بايد انجام دهند.   
توليدات کانون پرورش فکري کودک و نوجوان
مناف يحيي‌پور معاون توليد کانون پرورش فکري کودک و نوجوان در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان درباره محصولاتي که اين مرکز توليد کرده است، توضيح مي‌‌دهد: «امسال كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان دفترهايي در شش دسته طراحي و توليد كرد تا بتواند پيام‌هاي متنوع و مناسب با سليقه‌ها و گرايش‌هاي گوناگون را در طرح‌ها و جذابيت‌هاي مورد نظر مخاطب اصلي فراهم سازد. بهره‌مندي از حكايات موجود در آثار بزرگان ادب فارسي، استفاده از تصاوير كتاب‌هاي پرمخاطب منتشر شده دركانون پرورش فكري، سفارش تهيه تصاويري با موضوع‌هايي مانند طبيعت و محيط زيست براي انتقال پيام دوستي با طبيعت و محيط زيست و... از ويژگي‌هاي اين دفترهاست.»
وي مي‌‌افزايد: «در تعدادي از دفترهاي توليدي کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان، در سال جاري، از تصوير عروسک‌هاي نسل سوم سارا و دارا استفاده شده و اميدواريم بتوانيم به شکل‌هاي گوناگون و با طراحي و ارائه محصولات جانبي در کنار عروسک‌هاي نسل سوم سارا و دارا، به خواسته‌ها و علاقه‌مندي‌هاي دوستداران اين عروسک‌ها پاسخ مناسبي بدهيم.»
يحيي‌پور با اشاره به وجود تقاضا از سوي مردم در بازار نوشت افزار ابراز مي‌‌دارد: «به طور کلي در حوزه‌ توليد نوشت‌افزار ايراني- اسلامي با تلاش و کوشش چندجانبه‌اي که بعضي از دوستان علاقه‌مند و با ذوق به کار برده‌اند، مخصوصا با توجه به درخواست متقاضيان در بازار، نوشت‌افزار و فعاليت چند نهاد مرتبط، به نظر مي‌رسد که سرمايه‌گذاران بخش خصوصي رسما به فعاليت و حضور در اين عرصه بيش از گذشته علاقه‌مند شده‌اند به طوري که امسال شاهد حضور جدي‌تر و گسترده‌تر توليد‌کننده‌ها در نمايشگاه ايران نوشت بوديم.»
نگاهي به عروسک‌‌هاي ايراني
کانون پرورش فکري کودک و نوجوان از سال 42 در زمينه توليدات محصولات و محتواي فرهنگي براي گروه سني کودک و نوجوان فعاليت دارد. اين کانون در زمينه توليد کتاب‌‌هاي آموزشي، داستان، اسباب بازي و ساير محصولات فرهنگي  و هنري اين مقاطع سني فعاليت دارد. چندين سال پيش که در نهادها و محافل فرهنگي دغدغه‌‌هاي زيادي نسبت به توليد عروسک‌‌هاي برند ايراني شکل گرفته بود، اين کانون، عروسک‌‌هاي سارا و دارا را طراحي و به بازار عرضه کرد. پس از آن نيز اقدام به توليد نوشت‌افزار مبتني بر اين دو عروسک نمود. اگرچه اين اقدام، يک اتفاق مثبت و رو جلو بود اما آن چنان که انتظار مي‌‌رود، اين عروسک نتوانسته است بازار عروسک و نوشت‌افزار را در انحصار بگيرد.
پس از دارا و سارا، برندهاي ديگري همچون شکرستان نيز به بازار عرضه شد. کلاه قرمزي و شهر موش‌‌ها و موارد مشابه همچون عروسک‌‌هاي نمايش عروسکي تلويزيوني هادي و هدي نيز از جمله عروسک‌‌هايي بودند که ابتدا در تلويزيون ظاهر شدند و سپس به نوشت‌افزار و عروسک فروشي‌‌ها راه يافتند. اگرچه توليد همه اين عروسک‌‌ها از دارا و سارا گرفته تا شکرستان و کلاه قرمزي و هادي و هدي رخدادهايي مثبت در حوزه کودک و نوجوان بود اما ظاهرا هنوز اين عروسک‌‌ها نتوانسته‌اند رقباي خارجي خود را از ميدان به در کنند.  
رتبه هفتم محبوبيت شخصيت‌‌هاي
 کارتوني ايراني
مجيد حسيني، مديرعامل نشر شهر و دبير اجرايي نمايشگاه باز باران در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان درباره جايگاه عروسک‌‌ها و برندهاي ايراني در نگاه کودکان و نوجوانان بيان مي‌‌کند: «در نظرسنجي‌‌هايي که در ميان کودکان و نوجوانان انجام داده‌ايم، شش برند اول محبوب فرزندان تهراني برندهاي خارجي است و هفتمين برند محبوب اين کودکان و نوجوانان يک برند ايراني است. اين يک اشکال بزرگ و جدي در حوزه فرهنگ و تعليم و تربيت فرزندان ماست. بايد نسبت به اين مسئله فکري کرد و با برنامه‌ريزي عروسک‌‌هاي ايراني را محبوب کنيم.»
دبيراجرايي نمايشگاه باز باران با اشاره به دغدغه شهرداري تهران در حمايت از توليد‌کنندگان نوشت‌افزارهاي منطبق با فرهنگ بومي کشور و نيز حمايت از مصرف‌کنندگان خبر مي‌‌دهد و مي‌گويد: «در جهت حمايت از توليدکنندگان غرفه‌‌هاي ارائه و فروش اين محصولات رايگان در اختيار اين توليدکنندگان قرار گرفته است تا بخشي از دغدغه‌‌هاي مالي اين عزيزان که اکثر آنها از روي دغدغه داشتن وارد اين کار شده‌اند، رفع شود. همچنين با هدف حمايت از محرومين بودجه‌اي بالغ بر 2 ميليارد تومان براي اختصاص تخفيف به مردمي که در بخش‌‌هاي کم درآمد شهر زندگي مي‌‌کنند و توان مالي مناسبي براي خريد لوازم‌التحرير مناسب و کافي براي فرزندانشان ندارد، در نظر گرفته شده و در صدد هستيم اين بودجه را نيز افزايش دهيم.»  
توجه به کيفيت گرافيکي توليدات
مديرعامل نشر شهر درباره ارتقاي کيفيت گرافيکي و طراحي نوشت‌افزار نيز با اشاره به برگزاري اولين مسابقه در زمينه طراحي براي نوشت‌افزار ايراني و اسلامي مي‌‌گويد: «براي ارتقاي کيفيت هنري اين محصولات شهرداري تهران امسال اقدام به برگزاري مسابقه طراحي از شخصيت‌‌ها و کاراکترهاي کارتوني ايراني کرد که در افتتاحيه نمايشگاه باز باران از هفت نفر از برگزيدگان اين مسابقه تقدير شد.»
حسيني، برگزاري اين مسابقه را ايجاد حرکتي در ايجاد تنوع و جذابيت بيشتر در جنبه هنري و گرافيکي نوشت افزار ايراني مي‌‌داند و مي‌‌افزايد: «توليدکنندگان از طرح‌‌هاي ارائه شده در اين مسابقه استقبال کردند و سرمايه‌گذاران عرصه نوشت‌افزار علاقه مند به همکاري با برگزيدگان اين مسابقه براي ارتقاي کيفيت طراحي‌‌هاي روي نوشت‌افزارهايشان هستند.»
ضرورت همراهي تبليغات
محمد موسوي 25 سال است که در زمينه توليد کيف فعاليت دارد و برندهاي شکرستان، دارا سارا، تهمينه و رستم و سهراب را توليد و عرضه مي‌‌کند. وي گفت‌وگويي با گزارشگر کيهان  انجام مي‌دهد و  معتقد است: «طيف‌‌هاي متفاوت از اقشار مختلف  از محصولات ما استقبال مي‌‌کنند اما مسئله اين است که تبليغات براي معرفي اين محصولات به مردم ضعيف است وقتي  تبليغات ضعيف است، خيلي از مردم نمي‌‌دانند اصلا چنين برندهايي وجود دارد.»
رضا حديدي مدير‌عامل شرکت آزاده در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان درباره جايگاه تبليغات در موفقيت نوشت‌افزار ايراني و اسلامي بيان مي‌‌کند: «نمونه‌‌هاي خارجي تبليغات زيادي بر روي محصولات خود دارند و براي موفقيت در کار خود دو برنامه‌ريزي کوتاه مدت و بلندمدت همزمان را اجرا مي‌‌کنند؛ مثلا براي يک عروسک خاص برنامه‌اي?-? ساله طراحي مي‌‌کنند که در اين برنامه حتي تعيين مي‌‌کنند که اين عروسک قرار است در کدام کشور و در چه حد در نهادهايي همچون خانواده نفوذ داشته باشد. گاهي بر روي يک عروسک خاص ميليون‌‌ها دلار هزينه مي‌‌کنند و تبليغات رسانه‌اي بسيار زيادي براي آن مي‌‌کنند تا يک عروسک را وارد يک جامعه اسلامي کنند و با نفوذ آن عروسک در ذهن کودکان و ارائه سبک زندگي که با آن عروسک انجام مي‌‌دهند، در درازمدت خانواده را متزلزل کنند.»
عدم حمايت توليدکنندگان در زمينه تبليغات
حديدي با انتقاد از عدم حمايت‌‌هاي لازم در زمينه تبليغات نوشت‌افزار ايراني و اسلامي تصريح مي‌‌کند: «براي معرفي اين محصولات به مردم بايد نهادهاي متولي تبليغات در کشور، کمک کنند تا ما توليد‌کنندگان بتوانيم تبليغات ارزان داشته باشيم. از اين منظر ما نمي‌‌گوييم از ما براي تبليغ پول نگيرند اما وقتي ما با دغدغه مي‌‌خواهيم کار فرهنگي کنيم، ما را با شرکت‌‌ها و کارخانه‌‌هاي بزرگ توليد محصولات غذايي يکي نبينند و تخفيفات قابل توجهي براي فعالان فرهنگي اختصاص دهند زيرا فعاليت فرهنگي درآمدزايي کلان ندارد که از عهده هزينه سنگين تبليغات بر بيايد. به هر حال ما داريم به خاطر دغدغه‌‌هاي شخصي کار فرهنگي را انجام مي‌‌دهيم از اين نظر بايد از توليد‌کنندگان فرهنگي حمايت شود. متاسفانه در اين زمينه حمايتي وجود ندارد و ما نيز توان مالي انجام اين تبليغات گرانقيمت را نداريم.»
استراتژي شخصيت‌سازي براي کودکان
اين توليد‌کننده درباره ضرورت برنامه‌ريزي صحيح براي توليد انيميشن، عروسک و نوشت‌افزار مي‌‌گويد: « به‌طور کلي روند صحيح انتقال فرهنگ از طريق اسباب بازي، انيميشن، عروسک و نوشت‌افزار اين گونه است که اول بايد کودک با شخصيت کارتوني آشنا باشد که با نوشت‌افزار آن نيز ارتباط برقرار کند. طبيعتا وقتي نوشت‌افزار شامل تصوير يک شخصيت کارتوني است کودک ارتباط بهتري مي‌‌گيرد تا وقتي که يک کاراکتر به عنوان کاراکتر نوشت‌افزار معرفي شود بدون آن که سابقه انيميشن و کارتون داشته باشد.»
مديرعامل شرکت آزاده با تأکيد بر اينکه در زمينه تربيت کودک انتقال فرهنگ بايد به صورت يکدست و پيوسته رخ دهد ادامه مي‌‌دهد: «وقتي يک کار، پشتوانه و يک برنامه‌ريزي 4-5 ساله داشته باشد، موفق خواهد بود. براي داشتن يک برنامه موفق انيميشن بايد به روز بود و براي آن تبليغات مفيدي  انجام شود. خيلي از انيميشن‌‌ها و عروسک‌‌ها همچون کلاه قرمزي را بچه‌‌ها مي‌‌شناسند. بنابراين موفقيت در توليد نوشت افزار از اين انيميشن‌‌ها بيشتر خواهد بود تا توليد نوشت‌افزار از کاراکتري که سابقه انيميشن براي کودک ندارد.»
اين فعال عرصه نوشت‌افزار با اشاره به اينکه تعداد شخصيت‌‌هاي انيميشيني نيز بايد بالا باشد، تصريح مي‌‌کند: «ما نمي‌‌توانيم با چند انيميشن و عروسک تمام سليقه‌‌ها را راضي کنيم. طبيعتا بايد شخصيت‌‌هاي عروسکي و انيميشني متفاوت و متنوعي براي اقناع همه سليقه‌‌ها داشته باشيم. وقتي تنوع در اين زمينه کم باشد، شادابي اين عرصه کمترخواهد شد و همه مخاطبين را نمي‌‌توان جذب کرد.»
فقدان تنوع در شخصيت‌‌هاي کارتوني ايراني
حديدي با بيان اينکه در نمونه‌‌هاي خارجي تنوع بسيار زيادي در معرفي کاراکترها و شخصيت‌‌ها وجود دارد، مي‌‌افزايد: «ما براي آن که ذهن و سليقه کودک ايراني را از نمونه‌‌هاي خارجي معطوف به عروسک‌‌ها و شخصيت‌‌هاي ايراني کنيم بايد محصولات جذاب، متنوع و متفاوتي توليد کنيم به طوري که همه سليقه‌‌ها را در بربگيرد. نمي‌‌توان چند عروسک و شخصيت محدود توليد کرد و انتظار داشت همه بچه‌‌ها با روحيات، فرهنگ‌‌ها و سليقه‌‌هاي متفاوت از همين چند عروسک خوششان بيايد. البته بايد توجه کرد که در کنار اين تنوع محصول حتما بايد روند صحيح توليد انيميشن و تبليغ همزمان نيز مورد توجه قرار گيرد.»
پاسخ پويا پسر ده ساله‌اي که به همراه والدينش در نمايشگاه ايران نوشت شرکت کرده بود، به اين سوال که «کدام طرح‌‌هاي ايراني را در اين نمايشگاه بيشتر مي‌‌پسندد؟» گواه گويايي بر صحت نکاتي است که مدير‌عامل شرکت آزاده که محصولات شکرستان را عرضه کرده است، مي‌‌باشد. پويا در پاسخ به سوال گزارشگر کيهان مي‌‌گويد: «از طرح‌‌هاي کلاه قرمزي و شکرستان بيشتر خوشم مي‌‌آيد ولي طرح‌‌هاي ديگر را نمي‌‌پسندم چون جذاب نيستند.»
کودکان با شخصيت‌‌هاي کارتوني
و عروسک‌هايشان زندگي مي‌‌کنند
علت عدم جذابيت کاراکترهاي غيرانيميشيني خيلي پيچيده نيست. پويا و هم‌سن و سالان او با شخصيتي که از آن انيميشني نديده‌اند، ناآشناهستند. اين شخصيت‌‌ها با او غريبه‌اند و طبيعي است که خيلي از بچه‌‌ها از دوستي و انس ذهني و روحي با شخصيتي که شناختي از آن ندارد، خودداري کنند زيرا اگرچه ما بزرگترها نوشت‌افزار را فقط نوشت‌افزار و عروسک را فقط اسباب سرگرمي مي‌‌دانيم اما کودکان با اين محصولات زندگي مي‌‌کنند و در تخيل خود با آنها مانوس مي‌‌شوند و دوستي مي‌‌کنند.
بنابر آن چه کارشناسان، توليد‌کنندگان و شخصيت‌‌هاي مختلف در زمينه مشکلات عدم پذيرش کامل شخصيت‌‌ها و کاراکترهاي ايراني از سوي کودکان اشاره کردند به نظر مي‌‌رسد، لازم است براي موفقيت در اين راه، از استراتژي بلندمدت و پيوسته فرهنگي تبعيت شود. در اين خصوص لازم است ابتدا شخصيت‌‌هاي کارتوني براساس فرهنگ ايراني و اسلامي تعريف شوند. سپس داستان‌‌هايي مبتني بر اين شخصيت نوشته شود و اين داستان‌‌ها تبديل به فيلمنامه‌‌هاي انيميشن و نمايش نامه‌‌هاي عروسکي شود. سپس اين نمايشنامه‌‌ها در تلويزيون و سينما و ساير رسانه‌‌هاي جمعي به نمايش در بيايد. همچنين به‌طور همزمان عروسک‌‌ها و محصولات نوشت‌افزار اين شخصيت‌‌ها نيز توليد و در اختيار مصرف‌کنندگان قرار داده شود. اين حلقه زماني کامل مي‌‌شود که تبليغات مناسبي نيز براي آن صورت پذيرد.