جایگاه نیکی به پدر و مادر - 1(پرسش و پاسخ)
پرسش:
از منظر آموزههای وحیانی اسلام، احسان و نیکی به پدر و مادر از چه جایگاه و اهمیتی برخوردار است؟
پاسخ:
خاموشی شعلههای عواطف در فرهنگ غرب
امروزه فرهنگ غرب در کنار بحرانهای متعددی که دارد، بحران خانواده سرآمد آن است و در اروپا و آمریکا کانونهای گرم خانوادگی رو به انحلال گذارده و زندگی آنها به صورت مکانیکی و ماشینی درآمده است. فرزندان پس از بلوغ قانونی مطابق تقاضای محیط، حساب خود را از پدر و مادر جدا کرده و به بهانه اینکه فرزندان، باید افراد خودساخته شوند و به سختیهای زندگی تن در دهند، آنان را از کانون زندگی طرد میکنند، که نارسایی و ناکارآمدی این منطق بسیار
روشن است. زیرا بالابردن رشد فکری و آماده ساختن آنان برای تحمل سختیها، متوقف بر طرد آنان از کانون گرم زندگی نیست، تا رشته عواطف از هم گسسته شود و محیط گرم خانوادگی از بین برود.
در شرایط کنونی به خاطر خاموش گشتن شعلههای عواطف در فرهنگ غرب، پایه های خویشاوندی از فرزندان تجاور نمیکند، و سایر بستگان از عمو، خاله و دایی و... در ردیف بیگانگان قرارگرفتهاند. برخی از پدران و مادران لذتطلب و هوسباز عملا اساس عواطف و مهر و محبت را در خانواده متزلزل ساخته و با فرستادن فرزندان به شیرخوارگاه، خود را از قید و بند سختیهای پرورش و تربیت اولاد راحت کرده و در نتیجه محیط گرم و پرنشاط خانوادگی را به یک محیط سرد و بیروح و دور از مهر و محبت تبدیل نمودهاند.
همچنین یکی از مظاهر رقتبار در فرهنگ غرب، خانه سالمندان است که وقتی پدران و مادران به سن پیری میرسند کسی نیست که از آنان مراقبت کند و دولت ناچار میشود آنان را در خانه سالمندان جای دهد و افرادی را برای سرپرستی و نگهداری آنان بگمارد.
علل مهم کمفروغی عواطف در غرب
مهمترین علل خاموشی و یا کمفروغی عواطف و مهر و محبت در خانواده دو چیز است:1- ضعف مبانی دینی و معتقدات مذهبی که خود عامل مهمی در احیای عواطف انسانی و تکریم پدران و مادران است.
2- طرد فرزندان از محیط گرم خانواده و سپردن آنان به شیرخوارگاهها یا پانسیونها که ریشه عواطف و مهر و محبت را در درون آنان میسوزاند و از رشد و نمو آن جلوگیری میکند.
جایگاه ملکوتی والدین در قرآن
سیمای والدین در قرآن کریم کاملا به گونهای ملکوتی ترسیم گردیده و با بیانات گوناگون به مقام عظیم و موقعیت خطیر آنان تصریح شده است، که آنها را در فرازهای زیر میتوان
خلاصه کرد: 1- قرآن کریم در شش آیه دستور میدهد که به والدین نیکی کنیم و این مطلب با تعبیر «و بالوالدین احسانا» در سوره های (بقره- 83) و (نساء- 36) و (انعام- 151) و (اسراء-23) و یا با تعبیر «و وصینا الانسان بوالدیه حسنا» (ویا) «احسانا» در سوره های (عنکبوت-8) و (احقاف- 15) وارد شده است. 2- اساس دعوت تمام پیامبران آسمانی، این است که ذات باریتعالی و یکتا را بپرستیم و از پرستش غیر او بپرهیزیم، و پایه تکامل تمام انسانها را توحید و یکتاپرستی تشکیل میدهد و دستورهای دیگر پیامبران، برای تحقق بخشیدن به چنین آرمان مقدسی میباشد. در نمایاندن جایگاه و سیمای ملکوتی پدر و مادر همین بس که قرآن کریم در سه مورد پس از دستور یکتاپرستی، مسئله نیکی و احسان به پدر و مادر را طرح میکند و به آن فرمان میدهد، گویی احترام به این دو مربی بزرگ، پس از پرستش خدا در دومین مرحله از اهمیت قرار گرفته است. اگر خداوند جهان آفریننده انسان و خالق یکتای اوست، والدین هم در واقع مربی وجود او و پرورشدهنده بسیاری از استعدادها و شایستگیهای او میباشند. آنجا که خداوند میفرماید: «و قضی ربک الا تعبدوا الا ایاه و بالوالدین احسانا» خداوند فرمان داده است که جز او را نپرستیم و به والدین نیکی کنیم (اسراء- 23) و به همین مضمون در سوره بقره آیه 83 نیز وارد شده است.
(ادامه دارد)