پاسخ به یک اظهارنظر اشتبـاه درباره گزارش «پیرپسر» کیهـان
در روزهای گذشته، گزارش ما درباره وضعیت سالنهای نمایش فیلم «پیرپسر» و خلوتی آنها در برخی سانسها واکنشهایی را برانگیخت که یکی از این واکنشها از سوی سردبیر یک نشریه سینمایی قدیمی بود. متأسفانه به نظر میرسد واکنش او به کلی با منظور گزارش ما فاصله داشته و برداشت نادرستی از آن ارائه کرده است. جای تعجب است، کسی که دهها سال تجربه ژورنالیستی در زمینه سینما دارد، نتواند مفهوم یک گزارش میدانی ساده درباره وضعیت واقعی فروش بلیت و حضور تماشاگران را درک کند.
در گزارش ما، محور اصلی مسئله خلوتی سالنها و تعداد محدود تماشاگران فیلم «پیرپسر» در سانسهای مختلف بود، نه بحث تقلب در فروش بلیت یا ادعای ایجاد آمار جعلی. بررسی ساده نشان میدهد که این فیلم، با مدت زمان تقریبی ۳ ساعت، روزانه بیش از هزار سانس در سراسر کشور داشته است. مشاهده این سانسها و وضعیت فروش بلیت آنها از طریق درگاههای رسمی امکانپذیر است و آمار نشان میدهد که بسیاری از سالنها همچنان خالی هستند. سؤال ما روشن است: چرا با وجود تعداد کم تماشاگر و خلوت بودن سالنها، این فیلم همچنان روی پرده باقی میماند و از حمایت و تداوم اکران برخوردار است؟
همچنین، نکته قابل توجه این است که طبق برآوردهای رسمی، حدود ۱.۵ درصد جمعیت کشور فرصت دیدن این فیلم را داشتهاند. در حالی که فردی در صفحه ایشان، ادعا کرده هشت بار شخصاً برای تماشای فیلم به سینما رفته است، که یعنی باید میزان مخاطبان را کمتر هم دید.
البته نکته دیگری که در گزارش بدان اشاره کرده بودیم، خریداری ردیف انتهائی سالن و یا خرید صندلیهای گوشه و کنار سالنها است که چند نکته درباره آن مطرح است؛ طبیعی است تهیهکنندگان برای روی پرده بودن فیلمشان دست به خرید بلیط بزنند و این اتفاق سابقه بسیار نیز داشته است اما چگونه این فیلم به مدت طولانی این کار را انجام داده است و هزینه کلانی را صرف کرده است. همچنین ما ادعا نداشتیم که تمام سالن را خریدهاند که این نیز از برداشتهای اشتباه این ژورنالیست باسابقه درباره گزارش ما بود اما این تعداد خرید بلیت نیز وجود داشته و انکارناپذیر است.
در مورد اشاره ایشان به صحبتهای یک سالندار سینما درباره «عدم امکان تقلب در سیستم اکران»، لازم است تأکید کنیم که گزارش ما هیچگاه مدعی تقلب گسترده نبوده و تنها بر خلوت بودن سالنها و تناقض میان تبلیغات گسترده و واقعیت فروش بلیت و همچنین باقی بودن در چرخه اکران تمرکز داشته است. برداشت او از سخنان ما، گویای عدم فهم درست موضوع است.
تصویر مقابل پلان سالن پردیس رزمال برای فیلم «پیرپسر» است که از مدیر این پردیس سینمایی به عنوان متخصص 30 سال اکران سینما نقل قول شده بود. در تصویر واضح است که تنها مدتی اندک پیش از اکران فیلم در سالن، یک ردیف انتهائی به صورت کامل پر است و الباقی سالن سراسر خالی است. در واقع از سالنی که 100 نفر ظرفیت دارد، 12 صندلی انتهائی را خریدهاند تا فیلم از کف فروش نیفتد. حال این خانم لطف کند و بگوید این سالن خالی و آن ردیف انتهائی پر به چه معناست؟ آیا مخاطبان صندلی گوشه انتهائی راست و گوشه انتهائی چپ را خریداری میکنند اما صندلیهای خوب وسط سالن را خریداری نمیکنند؟ این خانم با سابقه بیش از 30 سالهاش لطف کند و پاسخ دهد. ضمنا این سالندار سینما در صحبتهایش یک مطلب کذب از قول کیهان نقل کرده بود (یکسان بودن پلان آنلاین سالنها و تعداد تماشاگری که به سالن رفته!) که کیهان چنین ادعایی نداشت. همچنین بعد از این مقایسه به جای نتیجهگیری صحیح یا غلط بودن ادعای ناکرده کیهان، نتیجهای دیگر گرفته بود که: «پس این فیلم پرفروش است!» یعنی به جای رد یا تایید ادعای کیهان، یک نتیجه دیگری گرفته شد. درواقع با نوعی سفسطه پاسخی داده است که ربطی به مبحثی که مطرح کرده بود نداشت. مثل آن فرد بیسوادی که روزنامه را برعکس گرفته بود و میخواند، یک بنده خدایی رد میشد و گفت باید حتما عینک بزنی تا بتوانی بخوانی!
در نهایت، هدف ما ارائه تصویری واقعی از وضعیت حضور مخاطب در سینماهاست، نه زیر سؤال بردن حرفه و تلاش تهیهکنندگان. اما بیتوجهی به دادههای واقعی و برداشتهای نادرست از گزارش، به جای روشنگری، موجب ایجاد سردرگمی در افکار عمومی میشود و همین ضرورت پاسخگویی دقیق و مستند را برجسته میکند و نه ادعاهای عجیب و غیرمستند.