نوسازی سینمای انقلاب و دفاع مقدس در دولت سیزدهـم
مهدی رسولی
تردیدی نیست که سینمای انقلابی در دولت سیزدهم با جهش و اوجگیری بیسابقهای مواجه شده و یکی از دوران طلایی خود را طی سه ساله اخیر پشت سر گذاشته است.
رئیس سازمان سینمایی که خود از متولیان و مدیران حوزه سینمای انقلاب و دفاع مقدس بوده و تهیهکنندگی دو اثر شاخص سینمای ایران یعنی «قلادههای طلا» و «به وقت شام» را در ژانر مقاومت و انقلاب در کنار مدیریت موفق بزرگترین رویداد منطقهای و بینالمللی سینمای مقاومت در کارنامه دارد، از بدو ورودش به سازمان سینمایی، حمایت از سینمای مبتنی بر گفتمان انقلاب اسلامی و تقویت این جریان مهم سینمایی را از اولویتهای خود قرار داد و بعد از سه سال از دولت سیزدهم، امروز شاهد رشد جدی شاخصهای سینمایی این حوزه در زمینه «تربیت نیروی انسانی تازه» و هم در «تولید محصولات استراتژیک» و هم، «تحرک ملموس فضای اجتماعی و فرهنگی به سمت این تولیدات انقلابی» هستیم.
اگر در برخی مقاطع، فیلمهای موسوم به جبهه فرهنگی انقلاب چندان جدی گرفته نمیشدند، اما سالهای اخیر، سیاستهای سینمایی، شکل تازهای از بسترسازی برای تولید اینگونه آثار ارائه داد. ساخت چنین فیلمهایی به خاطر محتوای آنها نیاز به همراهی برخی نهادها و ارگانها داشته که در این دوره شاهد تجلی بالاترین سطح از این نوع مشارکتها بودهایم. سازمان سینمایی در این دوره، با علم به این دشواریها و موانعی که برای ساخت این فیلمها وجود داشته است پا در این میدان نهاد و تلاش کرد ساخت فیلمهایی با موضوع انقلاب و هشت سال دفاع مقدس به صورت یک «رویه» در این حوزه در آید.
شاید، بزرگترین معضلی که ساخت اینگونه فیلمها را تهدید میکند، هزینه ساخت آنهاست که بخش خصوصی توان تأمین آن را ندارد و باید حمایت نهادهای حکومتی از این نوع فیلمها ادامه داشته باشد تا ساخت این نوع آثار ممکن شود.
اگر در ادوار گذشته وجود برخی ناهماهنگیها و نارساییها مشکلاتی را برای تولید این آثار ایجاد میکرد، در دولت سیزدهم با هدایت سازمان سینمایی و نیز، برنامهریزیهای بلندمدت توجه به اینگونه فیلمها افزایش یافت تا آنجا که بخش قابلتوجهی از تولیدات این دوره متصف به جبهه فرهنگی انقلاب هستند. با این نگاه میتوان گفت سازمان سینمایی علاوهبر اینکه توانسته فیلمهای معمول سینما را به اکران برساند، موفق شده آثار انقلابی را هم تولید کند.
نگاهی به جشنوارههای فیلم فجر در دولت سیزدهم، درخشش فیلمهای انقلابی به وضوح در آنها قابل مشاهده است.
جشنوارههای چهلم، چهل و یکم و چهل و دوم، تجلیگاه برخی از آثار تولید شده با سیاستهای سازمان سینمایی بود که سالهای پُربار و شگفتیساز سینمای دفاع مقدس در آن رقم خورد.
فیلمهای«موقعیت مهدی» با محوریت شهید باکری به کارگردانی هادی حجازیفر، «غریب» با محوریت سردار شهید محمد بروجردی به کارگردانی محمدحسین لطیفی، فیلم «سرهنگ ثریا» به کارگردانی لیلی عاج با موضوع اردوگاه اشرف و گروهک منافقین، «مجنون» پرتره شهیدان شهیدمهدی زینالدین بهکارگردانی مهدی شاهمحمدی، فیلم «قرارگاه سری» به کارگردانی دانش اقباشاوی با موضوع زندگی شهیدعلیهاشمی، فیلم «ارس» بهکارگردانی برادران ارک با موضوع مقاومت سربازان ایران مقابل تجاوز قوای بیگانه در جریان جنگ جهانی دوم، فیلمی درباره شهدای غواص به کارگردانی مژگان بیات، «اتاقک گلی» فیلمی با روایت مقاومت مردم کردستان مقابل گروهکهای تروریستی و «آسمان غرب» درباره شهید شیرودی هر دو به کارگردانی محمد عسگری، فیلم «مؤمن» با موضوع زندگی شهید همدانی، «احمد» به کارگردانی امیر عباس ربیعی، «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی و... بخشی از سهم سینمای انقلاب و دفاع مقدس است که در این دوره با راهبری سازمان سینمایی تولید شده است.
تقریبا، بعد از دهه 60، در هیچ دورهای این حجم از تولیدات موسوم به گفتمان انقلاب و دفاع مقدس را شاهد نبودهایم. نکته قابل توجه این است که این آثار اغلب توسط نسل جدید کارگردانها تولید شدند. یعنی در دولت سیزدهم، پوستاندازی فقط به سینمای انقلاب و دفاع مقدس محدود نبوده بلکه نسل نوینی از فیلمسازان نیز به واسطه این آثار به سینمای ایران معرفی شدند و فرصت شکوفایی یافتند. روندی که قطعاً در دولت جدید هم باید تداوم یابد و سینمای ایران مسیر پوستاندازی و نوسازی را ادامه دهد.
اگر در ادوار گذشته کمکاری در این حوزه از جمله انتقادات همیشگی به مسئولان سینمایی وقت بوده در این دوره، همه آن کمکاریها و کمتوجهیها با ساخت آثار متنوع در حوزه جبهه انقلاب فرهنگی جبران شود.حال باید دید آیا کارنامه موفق سازمان سینمایی دولت سیزدهم در دولت چهاردهم تداوم و استمرار پیدا میکند یا خیر؟