پیروزی «راسـت ها» در پارلمان اروپــا و افزایش نگرانــیها درباره آینــده اتحادیه اروپــا
360 میلیون شهروند واجد شرایط در 27 کشور اروپایی برای برگزیدن 720 نماینده خود در پارلمان اروپا طی روزهای ۶ تا ۹ ژوئن(17 تا 20 خرداد) پای صندوقهای رأی رفتند. همانطور که انتظار میرفت این انتخابات با پیروزی چشمگیر احزاب راست افراطی همراه بود. بسیاری از کارشناسان این پیروزی را یک نقطه عطف بسیار مهم در حیات سیاسی اتحادیه اروپا میدانند؛ فاجعهای که تبعات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی آن شاید در ماههای آینده بیشتر معلوم شود. راستهای افراطی پس از چند دهه حاشیهنشینی در سیاست اتحادیه اروپا از حاشیه به متن سیاست اروپا کوچ کردهاند و همین مسئله نقطه عطف بودن انتخابات پارلمانی اروپا را بیش از پیش برجسته میکند.در گزارش پیش رو نگاهی میاندازیم به بازتاب پیروزی راستها در پارلمان اروپا، علل خیزش راست افراطی در اروپا و تبعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این مسئله بر اتحادیه اروپا.
سرویس خارجی کیهان
پیروزی بیسابقه
رسانههای غربی در گزارشهای خود درباره نتایج انتخابات پارلمانی اروپا، پیروزی احزاب راست افراطی در آن را «بیسابقه» تلقی میکنند. واشنگتنپست مینویسد:« پررنگتر شدن حضور احزاب ملیگرا و پوپولیست در اروپا کار پارلمان را تا پنج سال آتی، برای تصویب لوایح در زمینه مسائلی از جمله تغییرات آبوهوایی و سیاستهای کشاورزی دشوار خواهد ساخت.»روزنامه نیویورکتایمز نیز در این باره نوشته است: «رأیدهندگان در اتحادیه اروپا جایگاه قویتری را نصیب رهبران ضد مهاجرت و احزاب ملیگرا کردند که رهبران آلمان و فرانسه را به چالش کشیده و در نظامی سیاسی آن آشوب بهپا کرد». در این گزارش از عصبانیتها در اروپا از سیاستهای دوران کرونا و تورم ایجاد شده در آن دوران و به عنوان یکی از پیامدهای جنگ اوکراین که باعث شد اروپا از انرژی ارزان روسیه رویگردان شود، به عنوانی عوامل کمککننده به قدرت گرفتن احزاب راست در پارلمان اروپا اشاره شده است. «روزنامه فایننشال تایمز» با اشاره به شکست وارد آمده به احزاب میانهرو در این انتخابات نوشته است: «نتایج حاصلشده ضربه محکمی به جایگاه رئیسجمهور فرانسه و صدراعظم آلمان در داخل کشور وارد آورد که انتظار میرود پارلمان اروپا را به سمت مواضع ضد مهاجرت و ضد محیط زیستی سوق دهد. «نشریه پولیتیکو» با اشاره به این که رأیدهندگان پس از تلاشهای بروکسل برای امضای «توافق سبز»، این بار به سراغ نمایندگانی با ذهنیت ضد محیط زیستی رفتهاند، نوشته است: «در مجموع، احزاب راست به طور نظری، نماینده دومین بلوک بزرگ سیاسی در پارلمان خواهند بود که متشکل از کشورهای فرانسه، ایتالیا و بعد آلمان است. این سهکشور، بزرگترین و مهمترین کشورهای این اتحادیه متشکل از ۲۷ کشور هستند.» «خبرگزاری رویترز» درباره تغییرات ایجاد شده در مواضع قدرت در پی این انتخابات در پارلمان اروپا نوشته است: این متمایل شدن به راست در پارلمان اروپا ممکن است تصویب لوایح جدید مورد نیاز برای پاسخ دادن به چالشهای امنیتی، تاثیر تغییرات آبوهوایی یا رقابتهای صنعتی از سوی چین و آمریکا دشوارتر خواهد شد. اگرچه، این که دقیقاً احزاب ملیگرا تا چه اندازه نفوذ داشته باشند، به توان آنها برای غلبه بر اختلافاتشان و همکاری بستگی دارد.»
علل خیزش راست افراطی در اروپا
راستهای افراطی را در اروپا با ملیگرایی اقتصادی، مهاجرستیزی، ضدیت با ناتو، ضدیت با اتحادیه اروپا، ضدیت با جهانی شدن، مخالفت با سیاستهای سبز و مخالفت با سلطه آمریکا بر اروپا میشناسند و طبیعتاًً حاکم شدن چنین دیدگاهی بر پارلمان اروپا میتواند به تغییر در سیاستهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی اروپا منجر شود. درباره چرایی اقبال مردم به راستهای افراطی گمانهزنیهای مختلفی وجود دارد اما قاعده کلی همیشه این بوده است که این احزاب در شرایط بحرانی توانستهاند اقبال عمومی را به سمت خود جلب کنند. نظرسنجیها در کشورهای بزرگ اتحادیه اروپا نشان میدهدکه اقتصاد، مهاجرت، تغییرات آب و هوائی و درگیریهای بینالمللی، نگرانی اصلی رأیدهندگان در انتخابات اخیر پارلمان اروپا تشکیل میداد و راستهای افراطی با موج سواری روی این نگرانیها توانستند اقبال عمومی را به سمت خود جذب و دستاوردهای چشمگیری را کسب کنند.
اما قدرتیابی راستهای افراطی به انتخابات پارلمانی 2024 اروپا محدود نمیشود از سال 2016 این گروهها در سیاست غرب رشد چشمگیری داشتهاند. شبکه خبری سی.ان.ان در تحلیلی در همین زمینه مینویسد: در سال ۲۰۱۶ رشد سرسامآور پوپولیسم،گریبان انگلیس و آمریکا را گرفت؛ اما بیشتر کشورهای اروپایی از این گزند در امان ماندند. ناکامیهای دیرینه در انگلیس، خروج از اتحادیه اروپا و در آمریکا روی کار آمدن دونالد ترامپ را به دنبال داشت، اما اروپا که تا حدی از این تحولات بهتزده بود، درگیر این مصیبت نشد. بروکسل نگران بود که خروج انگلیس از اتحادیه اروپا اثر زنجیرهای بر دیگر کشورها داشته باشد و آنها هم یکییکی راه لندن را در پیش گیرند، اما واقعیت کاملاً برعکس این تصور بود. در بازه پنج ساله بعد از ۲۰۱۶، امانوئل ماکرون در فرانسه روی کار آمد و ملیگرایان افراطی را شکست داد؛ با استعفای آنگلا مرکل در آلمان، یک چهره میانهرو جایش را گرفت؛ ماریو دراگی، یک فنسالار تمامعیار از بانک مرکزی اروپا به نخستوزیری ایتالیا رسید. اسپانیا هم حتی شاهد روی کار آمدن جریان چپ بود.»
این گزارش میافزاید: امروز اما وضعیت چنین نیست. راست افراطی سرتاسر اروپا را درنوردیده است. ایتالیا در دولت جورجیا ملونی تا حدی به راست کشیده شده که از زمان حکومت موسولینیسابقه است. در آلمان نیز حزب افراطی «آ.اِف.د» برای اولینبار در انتخابات شورای منطقه پیروز شد و احتمالاً دستاوردهای بیشتری در ادامه به دست آورد. کمی آنسوتر، با هر تظاهرات علیه دولت ماکرون در فرانسه، خطر روی کار آمدن مارین لوپن، نامزد راست افراطی نزدیکتر میشود. احزاب راست افراطی در فنلاند و سوئد در حال تشکیل ائتلاف هستند و گروههای نئونازی در اتریش رشد کردهاند. در اسپانیا هم بیم آن میرود که با شکست ائتلاف چپ میانه، حزب راست افراطی «بُکس» برای نخستینبار به ائتلاف حاکم راه یابد.»
سی.ان.ان در پاسخ به این پرسش که چرا اروپا بهطورکلی از عوامگرایی که در ۲۰۱۶ آمریکا و انگلیس را درنوردید جان سالم به در برد و حالا چه شده که بذر این عقاید در سرتاسر قاره سبز جوانه زده است؟ مینویسد: دهه میلادی جاری باید موقعیت مناسبی برای رشد مضاعف چنین تمایلاتی باشد. اروپا شاهد افزایش دوباره تورم و هزینه زندگی، پایان سیاست پولی «تسهیل کمّی»، افزایش نرخ سود و افزایش مالیات است، زیرا همهگیری کرونا، گسترش توانایی نظامی و پیشبرد سیاستهای «کربن خنثی» هزینههای مضاعفی را به دولتها تحمیل کرده است. نظرسنجیهای تازه همچنین نشان میدهند که مسئله مهاجرت هم بار دیگر پررنگ شده است و هر روزه پناهجویان بیشتری به مرزهای اروپا میرسند.» به نوشته سی.ان.ان همین مسائل باعث قدرت گیری راستهای افراطی در اروپا شده است.
راست افراطی و رگ خواب جوانان اروپایی
«یورونیوز» هم در گزارشی با اشاره به پیروزی راستهای افراطی در پارلمان اروپا مینویسد: از آلمان و فرانسه گرفته تا لهستان و اسپانیا، راستگرایان افراطی در انتخابات اخیر پارلمان اتحادیه اروپا جهش فوقالعادهای داشتند و رأی شماری از جوانان را در کشورهای کلیدی قاره سبز به سوی خود جلب کردند. این بخش از آرا توسط نسلی داده شد که در دل بحرانهای متوالی رشد کرده و پاسخهای تازهای را برای پرسشهای خود جستوجو میکند؛ نسلی که دنبالکننده سیاستمدارانی متبحر و مسلط بر پلتفرمهای محبوب شبکههای اجتماعی همچون تیکتاک و یوتیوب بوده است.
یورونیوز میافزاید: «رأی دهندگان جوان که به شکل سنتی اغلب گرایشهای چپ دارند، در آخرین انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا که سال ۲۰۱۹ برگزار شد، موجی در حمایت از احزاب محیط زیستی به راه انداختند؛ تا آنجا که در اشارهای آشکار به گرتا تونبرگ، کنشگر جوان سوئدیِ عرصۀ تغييرات آب و هوایى، به آنها لقب نسل «گرتا» داده شد. اما پس از همهگیری بیماری کرونا، جنگ اوکراین و بحران هزینههای زندگی، بسیاری از افراد به تدریج به سمت احزاب عوامگرا و راست افراطی تغییر گرایش دادند.
در ادامه گزارش یورونیوز آمده است: « این احزاب نگرانیها و دغدغههای افراد را پس از پشت سر گذاشتن بحرانهای متوالی به کانون اصلی کارزار انتخاباتی خود تبدیل کردند؛ موضوعی که در نهایت به خیز بلند احزاب راست افراطی در انتخابات اخیر پارلمان اروپا و پیشتازی آنها در برخی کشورها منجر شد. با توجه به اینکه رهبران جنبشهای اغلب نوظهور ملیگرای قومی و ضد نظام حاکم، نسبت به همتایان خود در جریان اصلی تسلط بیشتری بر رسانههای اجتماعی دارند، این موضوع زمینه شکلگیری نوعی اعتبار را برای آنها به عنوان عرضهکننده یک ضد فرهنگ زیرزمینی در میان برخی جوانان فراهم کرده است.»
به گزارش یورونیوز اگرچه راست افراطی نظر رأیدهندگان جوان را در همه کشورها به خود جلب نکرد و این دسته از افراد تنها گروه کوچکی در یک قاره با جمعیت نسبتاً پیر به شمار میروند، اما چنین روندی که رشد آن طی یکی دو سال اخیر به وضوح مشاهده شده است با توجه به انتخابات زودرس پیش رو در فرانسه و انتخابات فدرال سال آینده در آلمان برای احزاب جریان اصلی همچنان مایۀ نگرانی خواهد بود. نتایج یک نظرسنجی به تازگی نشان داده است که جوانان آلمانی اغلب به طور فزایندهای نگران تورم، گرانی مسکن و شکافهای اجتماعی هستند و کمتر دغدغه تغییرات آب و هوائی دارند. شاهد مدعا نیز نتایج به دست آمده در انتخابات پارلمانی اروپا در این کشور است؛ حزب سبز آلمان در این انتخابات تنها ۱۱ درصد از آرای جوانان را به سوی خود جلب کرد؛ این میزان نسبت به گذشته ۲۳ واحد درصد کاهش یافته است.طبق نتایج نظرسنجی «ایپسوس»، حزب راست افراطی «اجتماع ملی» در فرانسه ۲۵ درصد از آرا را در میان جوانان گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ ساله به خود اختصاص داد. موفقیتی که در مقایسه با رشد کلی حدود هشت درصدی آرای این حزب، حدود ۱۰ واحد درصد بیشتر را نسبت به گذشته نشان میدهد.
در ادامه این گزارش آمده است: به اعتقاد تحلیلگران، تسلط نسبی احزاب راستگرا بر کانالهای ارتباطی مورد علاقه رأیدهندگان جوان، همچون پلتفرمها و برنامههای کاربردی اشتراک ویدئو و نیز پیامرسانهای شبکههای اجتماعی، عامل بزرگی در موفقیت فزاینده آنها در برقراری ارتباط بیشتر با این نسل بوده است.مطالعه اخیر نزد جوانان آلمانی نشان داد که ۵۷ درصد از آنها اخبار و رویدادهای سیاسی را از طریق شبکههای اجتماعی دنبال میکنند؛ این در حالی است که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، همچون بسیاری ديگر از سياسيون سنتی و منتسب به جریان اصلی، تنها چند ماه پيش به تيكتاك پيوست.
دستاورد بزرگ
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به پیروزی راستها در انتخابات اروپا مینویسد: «راستگراهای افراطی در انتخابات اخیر اروپا به دستاوردهای بزرگی دست یافتند، این اتفاق میتواند تاثیر قابل توجهی بر تصمیمگیریهای پارلمان اروپا، از جنگ اوکراین گرفته تا مسئله مهاجرت و تغییرات آبوهوایی بگذارد و چالشهایی جدی برای سران اروپایی ایجاد کند.»
در این گزارش آمده است: برای چندین دهه، اتحادیه اروپا که ریشه در شکست آلمان نازی و ایتالیای فاشیست دارد، راست افراطی ناسیونالیست را به حاشیههای سیاسی محدود کرده بود. اکنون نیروهای راست افراطی با حضور قدرتمند در انتخابات اخیر میتوانند سیاستهای مشترک اتحادیه اروپا در زمینه مهاجرت، امنیت و تغییرات آب و هوائی را تحت تأثیر قرار دهند یا مانع آن شوند.
بنابر گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، اولین جلسه پارلمان جدید در اواسط جولای(تیر) در استراسبورگ فرانسه برگزار میشود. انتظار میرود که احزاب محافظهکار طرفدار اتحادیه اروپا بیشترین گروه را داشته باشند. نیروهای پوپولیست یا راست افراطی بیش از هر زمان دیگری کرسی دارند، اما دیدگاههای آنها در مورد بسیاری از مسائل متفاوت است. اما یک چیز واضح است؛ این نتایج، تصمیمگیری و تصویب قوانین مربوط به موضوعاتی از تغییرات آب و هوائی گرفته تا یارانههای کشاورزی را کند میکند.
این خبرگزاری با طرح این پرسش که چرا این موضوع اهمیت دارد، میافزاید: دو جنگ جهانی از اروپا شروع شد و اتحادیه اروپا برای جلوگیری از وقوع دوباره چنین وحشتی ایجاد شد. دشمنان دیرینه توافق کردند که تجارت و مرزها را باز کنند، حتی پول خود را به اشتراک بگذارند و برخی از حاکمیتها را قربانی کردند تا ثبات را پس از قرنها درگیری تضمین کنند. بازار واحد اتحادیه اروپا به حفظ رقابت این قاره در اقتصاد جهانی کمک کرده است. وزن اقتصادی جمعی اتحادیه اروپا به این معنی است که تاثیر تحریمهای آن را میتواند به خطر بیندازد، یکی از دلایلی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه از اختلافات درون بلوک سود میبرد. محدودیتهای اتحادیه اروپا در مورد انتشار کربن یک نمونه جهانی ایجاد کرده است، همانطور که حفاظت از حریم خصوصی دادهها و مقررات Big Tech نیز چنین کرده است. همه این اقدامات مستلزم اجماع ۲۷ کشور مختلف و تصویب پارلمان اروپا بود.
اوکراین نگرانتر از همیشه
ظهور جناح راست افراطی که در نتایج انتخابات اروپا منعکس شده، در اوکراین با نگرانی دیده میشود، زیرا اوکراین برای ادامه جنگ روی حمایت نظامی اتحادیه اروپا حساب بازکرده است. این احزاب با تسلیح اوکراین و تحریمهای اتحادیه اروپا بر ضد روسیه مخالف هستند و قدرت گیری آنها میتواند موضع حمایتی اروپا از جنگ اوکراین مقابل روسیه را تضعیف کند؛ هر چند گفته میشود در درون این احزاب نیز درباره جنگ اوکراین اختلاف نظر وجود دارد و تاثیرگذاری آنها بر سیاست حمایتی اروپا از اوکراین منوط به این است که بین خود اختلافات را کنار گذاشته و سیاست واحدی را در این زمینه در پیش بگیرند. فرانس ۲۴ در بررسی تاثیر نتایج انتخابات پارلمان اروپا بر اوکراین آورده است: «اگرچه محافظهکاران، سوسیالیستها و میانهروها توانستند اکثریت خود را حفظ کنند و ۴۰۳ کرسی از ۷۲۰ کرسی را در پارلمان اروپا بهدست آورند، برخی در اوکراین بیم آن دارند که ورود نمایندگان جدید ناسیونالیست به پارلمان باعث کند شدن حمایتها از اوکراین شود، آن هم زمانی که این کشور به این کمکها بیشترین نیاز را دارد.»
در ادامه این گزارش آمده است:« از جمله زمینههای نگرانی برای اوکراین، ارتباط مالی بین برخی از گروههای راست افراطی اروپایی و روسیه است. پیوندهایی که در گذشته باعث جنجالهای متعدد و حتی رسوایی در اتریش، فرانسه یا آلمان شده است. برخی ناظران همچنین بر نزدیکی ایدئولوژیک میان جناح راست افراطی اروپایی و مسکو در موضوعاتی مانند آزادیهای فردی، مسائل اخلاقی یا مدیریت امنیتی تأکید میکنند. در طول دو سال درگیری، رئیسجمهور مجارستان اجرای تحریمها علیه روسیه را کند، پیوستن سوئد به ناتو را برای چندین ماه مسدود و در دسامبر(دی 1402) گذشته آن را وتو کرد. در طول مبارزات انتخاباتی اروپا، ویکتور اوربان بهعنوان مدافع صلح در مقابل اکثریت کشورهای اروپایی طرفدار جنگ ظاهر شد. در آلمان هم قدرتگرفتن جناح آلترناتیو برای آلمان (AFD) که در انتخابات پارلمانی اروپا بعد از جناح حاکم دوم شد، نگرانیهایی برای اوکراین ایجاد کرده است. اکثر نمایندگان آن سخنرانی ولودیمیر زلنسکی در پارلمان آلمان (بوندستاگ) در روز سهشنبه ۱۱ ژوئن(22 خرداد) را تحریم کردند. بسیاری دیگر از نمایندگان راست افراطی اروپایی، مانند جردن باردلا در فرانسه یا جورجیا ملونی در ایتالیا، بر لزوم اجتناب از تشدید تنش با روسیه اصرار دارند، درحالیکه آنها مدعی حمایت از اوکراین هستند.»
«آسوشیتدپرس» نیز درباره تاثیر پیروزی راستها بر جنگ اوکراین مینویسد: اتحادیه اروپا از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ به کیف کمک کرده است و بسیاری در اروپا این جنگ را یک تهدید وجودی میدانند. پنج کشور اتحادیه اروپا با روسیه همسایه هستند. اتحادیه اروپا تاکنون میلیاردها یورو به عنوان کمک مالی و نظامی به اوکراین ارائه کرده و آن را در مسیر عضویت در اتحادیه اروپا قرار داده است، در حالی که دور بعد تحریمها را علیه مقامات و شرکتهای روسیه و بخش انرژی آن اعمال میکند. اگرچه هیچ تهدیدی در آینده نزدیک برای حمایت اروپا از اوکراین وجود ندارد، نتایج انتخابات میتواند بحثها درباره اوکراین را پیچیده کند. آسوشیتدپرس همچنین با ارائه جزئیاتی درباره دستهبندی احزاب و گروهها در اروپا مینویسد: «این تقسیمبندی بر سر اوکراین، چالشی اساسی را برای نیروهای راست افراطی در اروپا ایجاد میکند زیرا تمرکز آنها بر منافع ملی، کار با یکدیگر را در سطح اروپایی دشوار میکند. تأثیر آنها بر تصمیمگیری در پارلمان و توانایی آنها برای تأثیرگذاری بر قوانین و نامزدی مقامات ارشد اتحادیه اروپا منوط به این است که آیا آنها میتوانند اختلافات را کنار بگذارند و اینکه چگونه میتوانند با یکدیگر همکاری کنند.تحلیلگران انتظار دارند که هدف کلی نیروهای راست افراطی عادیسازی بیشتر تفکرات ملیگرایانه و ضد مهاجر خود در پارلمان و فراتر از آن باشد.»
قمار بزرگ ماکرون
شاید بتوان مهمترین تاثیر پیروزی راستهای افراطی برای وضعیت سیاسی و اجتماعی فرانسه عنوان کرد. ماکرون پس از پیروزی احزاب راست افراطی دستور انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام را صادر کرد. رئیسجمهور فرانسه امیدوار است نگرانی مردم فرانسه از قدرت گیری راستها منجر به این شود که مردم این کشور دوباره به حزب میانهروی وی رأی دهند. در فرانسه حتی گفته میشود که ماکرون به فکر استعفا افتاده است و با نزدیکان خود درباره خروج از قدرت در صورت پیروزی راستها در انتخابات زود هنگام آتی سخن به میان رانده است هرچند که خود وی این موضوع را تکذیب میکند. به باور رسانههای غربی با توجه به دو مرحلهای بودن انتخابات فرانسه، این یک قمار بزرگ برای ماکرون خواهد بود با توجه به عمق خشم عمومی در فرانسه این خطر جدی وجود دارد که با این انتخابات که سه روز بعد از انتخابات انگلیس در چهار ژوئیه (۱۴ تیر) برگزار میشود در فرانسه دولتی روی کار آید که راست افراطی و اروپاستیز است و این تغییر، ماکرون را در صورت عدم استعفا با چالشهای گستردهای در سیاست داخلی و خارجی این کشور روبهرو خواهد کرد. در صورتی که راستهای افراطی بتوانند در انتخابات زودهنگام پارلمانی فرانسه از نفرت عمومی از ماکرون استفاده کرده و اکثریت را به دست بیاورند برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم خواهد بود که آنها رهبری فرانسه را به دست میگیرند. ماکرون که سه سال از دومین و آخرین دوره ریاست جمهوریاش باقی مانده است، پس از این باید یا استعفاکند، مسئلهای که گفته است تن به آن نخواهد داد یا راهی برای همکاری با نخستوزیری از حزبی بیابد که عمیقاً با بیشتر سیاستهای وی مخالف است.
یورونیوز در گزارشی در همین باره نوشته است: تصمیم رئیسجمهور فرانسه برای انحلال پارلمان بسیاری را در این کشور شوکه کرده است و ناظران آن را «قماری بزرگ» خواندهاند. اما چرا امانوئل ماکرون دست به این کار زد؟ در واقع همه چیز به انتخابات پارلمانی فرانسه در دو سال پیش بازمیگردد، جایی که حزب او در سال ۲۰۲۲ اکثریت مطلق را در پارلمان از دست داد و به اکثریت نسبی بسنده کرد. به گفته کارشناسان سیاسی، حالا ماکرون امیدوار است با بازی با کارت احتمال قدرتگیری راست افراطی، توجه رأیدهندگان را به حزب خود جلب کرده و بار دیگر اکثریت را در پارلمان به دست آورد. با این وجود برخی بیم آن را دارند که رئیسجمهور نه تنها نتواند اکثریت پارلمانی را به دست بیاورد، بلکه در عوض مجبور شود در یک ائتلاف ناخوشایند با نخستوزیر راست افراطی کار کند. در واقع تصمیم ناگهانی امانوئل ماکرون میتواند آینده سیاسی او را در معرض خطر جدی قرار دهد و قدرت در کشور را پس از سالها به دست راست افراطی بدهد. پیشبینی نتیجه سخت است. ناظران میگویند نتیجه احتمالاً بستگی به این دارد که رأیدهندگان چپ و راست میانه تا چه حد به ایده مقابله با راست افراطی و دور نگه داشتن آن از قدرت متعهد هستند. احزاب میانه و چپ فرانسه اعلام کردهاند که مانع از رأی آوردن راستهای افراطی خواهند شد.»
افزایش نگرانیها درباره انرژیهای پاک
رویترز هم درگزارشی به تاثیر پیروزی راستهای افراطی بر سیاست سبز اتحادیه اروپا پرداخته و نوشته است: پیروزی چشمگیر احزاب پوپولیست راست افراطی در انتخابات اتحادیه اروپا، نتیجه بحران هزینه زندگی و قبوض انرژی بالاست که رأی دهندگان اتحادیه اروپا طی دو سال گذشته، مجبور شدند تحمل کنند. این هراس شکل گرفته که موفقیت راست افراطی در انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا و از دست دادن کرسیهای سبزها، باعث نابودی اقدامات و تلاشهای اتحادیه اروپا در زمینه آب و هوا شده است اما لزوماً چنین نیست.
این گزارش میافزاید: احزاب میانه و راست میانه «گروه حزب مردم اروپا»، همچنان بزرگترین گروه در پارلمان اتحادیه اروپا، خواهند بود که ۷۲۰ کرسی دارد. گروههای چپ هم اکثر کرسیها را حفظ کردهاند. سبزها بازنده بزرگ انتخابات بودند که آن هم به دلیل نارضایتی رأی دهندگان از هزینههای سنگین «سبز شدن» بود. بعلاوه، مبارزات انتخاباتی ۲۰۲۴ با سال ۲۰۱۹ بسیار متفاوت بود. در پی بحران انرژی در سال ۲۰۲۲ در اروپا که هنوز در بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا احساس میشود، در انتخابات امسال، امنیت انرژی و هزینه انرژی برای خانوارها، به وضوح بر هر بحثی پیرامون «اقدام فوری آب و هوا برای متوقف کردن بحران اقلیمی»، غالب بود.
با این وجود به گفته تحلیلگران، عقیم کردن قوانین تصویب شده اتحادیه اروپا که به مرحله اجرائی رسیده است، بسیار دشوار خواهد بود. احزابی که از توافق سبز اروپا و سایر تلاشهای قانونی اتحادیه اروپا برای رسیدن به وضعیت «کربن صفر» حمایت کردهاند، همچنان اکثریت را در پارلمان جدید اتحادیه اروپا در اختیار خواهند داشت. کارشناسان استدلال میکنند که احزاب پوپولیست و راست افراطی، کرسیهای بیشتری خواهند داشت، اما نمیتوانند جهتگیریهای اصلی سیاستها را تغییر دهند. سیاستمداران و تحلیلگران میگویند با این حال، برخی از اقدامات جدید ممکن است برای مدت طولانیتری متوقف شده و مورد بحث قرار بگیرد و تصویب قوانین جدید دشوارتر شود.
رویترز میافزاید: اکثر قوانین تصویب شده احتمالاً باقی خواهند ماند. اما انتظار میرود احزاب راست افراطی به ممنوعیت فروش خودروهای بنزینی و دیزلی جدید اتحادیه اروپا از سال ۲۰۳۵، حمله کنند. در راستای تلاشها برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای از بخش حملونقل، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، از سال ۲۰۳۵، همه خودروهای جدیدی که به بازار میآیند نمیتوانند هیچ دی اکسید کربن منتشر کنند و در واقع فروش خودروهای جدید با موتورهای احتراق داخلی را ممنوع میکند. این قانون قرار است در سال ۲۰۲۶ بازبینی شود.
تشدید فضای دو قطبی در پارلمان اروپا
تشدید فضای دو قطبی در پارلمان اروپا از دیگر نتایج پیروزی راستها در انتخابات پارلمانی اخیر خواهد بود. اولین جلسه پارلمان جدید در اواسط جولای (تیرماه) در استراسبورگ فرانسه برگزار میشود و با توجه به این که احزاب محافظهکار طرفدار اتحادیه اروپا نیز ائتلاف قدرتمندی را در پارلمان آینده تشکیل میدهند تقابل آنها با راستهای افراطی میتواند به تشدید فضای دوقطبی در پارلمان اروپا دامن بزند. ناظران سیاسی میگویند که با ورود راستها و چپهای میانه به پارلمان اروپا تلاشها برای اجرای قوانین جدید اتحادیه اروپا و همچنین یکپارچگی بیشتر میان اعضا پیچیدهتر و دشوارتر از قبل خواهد شد. به نوشته رسانه آمریکایی «سی.ان.بی.سی» تغییر و تحولات جدید در پارلمان اروپا و فضای دو قطبی شکل گرفته در چند موضوع کلیدی مثل مهاجرت، انرژیهای سبز، اوکراین، مسائل دفاعی، راهبردهای صنعتی و گسترش اتحادیه میتواند بر سیاست اتحادیه اروپا تأثیر بگذارد. برخی از احزاب راست افراطی و چپ افراطی اروپا روابط نزدیکی با روسیه و چین دارند که بالقوه میتواند مانع از اختصاص هزینههای دفاعی بیشتر شود. اما [آنها] در عین حال با نفوذ آمریکا در اروپا نیز مخالف هستند، که این امر میتواند آنها را وادار به حمایت از معماری دفاعی متمرکزتر در اروپا
کند.»
شاید برای ارزیابی دقیق نتایج انتخابات پارلمانی اروپا بر سیاستهای مشترک اتحادیه اروپا در حوزههای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی کمی زود باشد اما قدر مسلّم این است که راستهای افراطی برای اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم از حاشیه به متن سیاست در اروپا کوچ کردهاند و همین مسئله تحلیل کارشناسانی را که انتخابات اخیر را «نقطه عطف» یا «زلزله سهمگین» مینامند به واقعیت نزدیکتر میکند. با اطمینان بیشتری میتوان گفت که اتحادیه اروپایی طی ماهها و سالهای آینده در صورتی که نتواند راستهای افراطی را مهار کرده و اقبال عمومی از آنها را کنترل کند وارد دورهای از بیثباتی شدید خواهد شد و رؤیای مشترک اروپایی بیش از پیش رنگ خواهد باخت.
منابع
- قمار بزرگ ماکرون(یورونیوز،10 ژوئن 2024)
- راز گسترش «راست افراطی» در اروپا چیست(ایسنا، 2مرداد 1402)
- دستاورد بزرگ راستهای افراطی در انتخابات اروپا و اثرات آن در آینده(ایسنا،22 خرداد 1403)
- بازتاب نتایج انتخابات پارلمان اروپا در رسانههای غربی؛ ملیگراها میآیند(ایسنا،21 خرداد 1403)
- اوکراین نگرانتر از همیشه(ایسنا، 24 خرداد 1403)
- اتفاق سیاسی ناگوار برای انرژی پاک در اتحادیه اروپا (ایسنا 27 خرداد 1403)
- زنگ خطر برای آمریکا (ایرنا، 22 خرداد1403)
- قمار بزرگ ماکرون (یورونیوز 25 خرداد 1403)