سرویس خارجی-

بخش بزرگی از مشکلات و رنج کنونی ملت فلسطین ناشی از روند سازش و توافقنامه اسلو است. توافقی که در طی 30 سال گذشته نه‌تنها باعث دستیابی فلسطینی‌ها به حقوق خود نشد، بلکه به از دست رفتن حقوق بیشتر آنها منجر شد.

۱۳ سپتامبر 1993 آب و هوای شهر اسلو، پایتخت نروژ تقریبا رنگ و بوی پائیز داشت، اما یاسر عرفات، رهبر وقت تشکیلات خودگردان فلسطین در آن زمان خواب بهار را برای فلسطین می‌دید. فلسطین در سال 1993 حدود 50 سال تجربه اشغال را با همه درگیری‌ و تنش‌ها سپری کرده بود، اما یاسر عرفات خسته از اشغال تن به گفت‌وگو و صلح با دشمنان قدیمی کشورش، یعنی صهیونیست‌ها داد و در هوای معتدل 13 سپتامبر در محوطه باغ سرسبز دیپلماتیک اسلو پشت میز خوش آب و رنگ چوبی نشست و با میانجی‌گری «بیل کیلینتون»، رئیس‌جمهور وقت آمریکا تن به سازش و صلح در میدان جنگ با اشغالگران داد. صلحی که عرفات امید داشت تا با امضای آن بتواند حداقل در کرانه باختری تاسیس دولت فلسطینی را به‌صورت رسمی اعلام کند، اما تا به امروز که 30 سال از روز امضای توافق اسلو می‌گذرد، هیچ نشانه‌ای از پایان اشغال به چشم نمی‌خورد.

آنچه قرار بود!

قرار بر این بود که پیمان اسلو فقط برای یک دوره پنج‌ساله اعتبار داشته باشد و سپس جای خود را به یک توافق دائمی بدهد. مسائلی چون وضعیت بیت‌المقدس، آوارگان فلسطینی، شهرک‌های اشغالی در کرانه باختری، مسائل امنیتی در توافق دائمی حل‌وفصل

می‌شدند.

همچنین قرار بود که یک مرجع انتقالی مستقل فلسطینی و یک مجمع منتخب (شورای قانون‌گذاری) برای فلسطینیان در کرانه باختری و نوار غزه‌، به مدت یک دوره انتقالی حداکثر تا پنج سال تشکیل شود. به‌گونه‌ای که به حل‌وفصل مبتنی بر قطعنامه‌های شورای امنیت به شماره‌های ۲۴۲ (خروج اسرائیل از اراضی اشغالی ۱۹۶۷) و ۳۳۸ (تأیید اصول صلح عادلانه در خاورمیانه) منجر شود. این توافق آغاز این دوره را از لحظه خروج اسرائیل از اراضی غزه و اریحا مشخص و شروع مذاکرات وضعیت نهایی را در اسرع وقت ممکن اعلام کرد‌، مشروط بر اینکه این دوره انتقالی میان رژیم اسرائیل و نمایندگان فلسطینی از سه سال تجاوز نکند.

درخصوص نظم عمومی، نص این توافقنامه، بر تشکیل شورای قانون‌گذاری و نیروی پلیس فلسطین برای تأمین نظم عمومی و امنیت داخلی در کرانه باختری و غزه تاکید داشت.

این توافقنامه همچنین، تأسیس یک کمیته همکاری اقتصادی اسرائیل و فلسطین برای توسعه اقتصاد در کرانه باختری، غزه و توسعه و اجرای برنامه‌های مشخص، بلافاصله پس از لازم‌الاجرا شدن بیانیه اصول را تایید می‌کرد. درواقع پیمان اسلو قصد داشت که بر مبنای قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت سازمان ملل به یک معاهده دائمی برسد و «حق تعيين سرنوشت مردم فلسطین» تحقق یابد.

30 سال بعد

با گذشت سه دهه از امضای توافق اسلو، صهیونیست‌ها حتی از یک سانتی‌متر مناطق اشغال‌شده در کرانه باختری عقب‌نشینی نکرده‌ و مناطق موردنظر را تحویل نداده‌اند. آنها همچنین برخلاف تعهدات‎شان در این 30 سال هیچ‌گاه اجازه تشکیل یک کشور فلسطینی را ندادند و از هرگونه توسعه حتی در توافق اقتصادی خودداری کردند. آنها فقط به هماهنگی امنیتی متعهد باقی ماندند، که البته این هماهنگی امنیتی نیز برای تامین امنیت خودشان در شهرک‌های اشغالی کرانه باختری صورت می‌گیرد.

درواقع توافق اسلو منجر به از دست دادن بیشتر اراضی فلسطینی در نتیجه تعهدات اقتصادی و امنیتی سازشگران شد و هنوز مردم فلسطین در حال پرداخت هزینه این توافق هستند. توافقی که تعداد جمعیت اشغالگران در شهرک‌های ساخته‌شده در کرانه باختری را چند برابر کرده و به بیش از 700 هزار نفر رسانده است. این در حالی است که در زمان امضای توافق جمعیت صهیونیست‌های ساکن در شهرک‌های اشغالی کمتر از 200 هزار نفر بود.

همچنین طرح افزایش شمار صهیونیست‌های ساکن شمال کرانه باختری به مدت بیش از یک سال زیر نظر جمع زیادی از مهندسان، معماران، کارشناسان، جغرافی‌دانان و مشاوران حرفه‌ای صهیونیست تهیه شده است. براساس این طرح که شامل توسعه شهرک‌های موجود، ساخت فرودگاه، ایستگاه قطار، شهرک‌های صنعتی، ساخت بیمارستان و ایجاد شهرک‌های صهیونیست‌نشین جدید است، باید جمعیت صهیونیست‌های ساکن شمال کرانه باختری تا سال ۲۰۵۰ به یک میلیون نفر برسد. هم‌اکنون صهیونیست‌های ساکن کرانه باختری و شرق قدس در ۱۷۶ شهرک و ۱۸۶ منطقه صهیونیست‌نشین سکونت دارند، اما طرح افزایش جمعیت صهیونیست‌ها در کرانه باختری اشغالی قرار است تعداد شهرک‌ها را به بیش از 200 مورد افزایش دهد. طرحی که اجرای آن به معنای اشغال کامل کرانه باختری است. کارشناسان می‌گویند که این طرح‌ها با هدف یهودی‌‌سازی کامل شهر قدس و پایان دادن به هرگونه موجودیت فلسطینیان در این شهر صورت می‌گیرد. درواقع بخش بزرگی از مشکلات و رنج کنونی ملت فلسطین ناشی از روند سازش و توافقنامه‌های اسلو است.