آژیر قرمز برای رشته ریاضی!
تعداد متقاضیان رشته ریاضی رو به کاهش و این موضوع به عنوان دغدغه مهم مسئولان آموزش عالی مطرح شده است. رشته ریاضی علم پیشرفته‌ای از اعداد و ارقام است که هر دانش‌آموز و دانشجویی در بدو ورود به مدرسه و دانشگاه راه‌گریزی از آن ندارد و باید مفاهیمی از این علم را فرا بگیرد.
ریاضیدانان ایرانی تلاش‌های گسترده‌ای برای ارتقای سطح مفاهیم ریاضی و حل مشکلات کشور به کمک این علم انجام داده‌اند و برگ‌های زیادی از تاریخ را به نام خود ثبت کرده‌اند.
ریاضی علمی است که هدفش تقویت قدرت استدلال ذهنی محصلان است و در روزگاری یکی از مورد توجه‌ترین درس‌های تاریخ بشری کشور بوده است؛ اما مسئولان آموزش عالی از وضعیت فعلی متقاضیان ریاضی راضی نیستند و معتقدند که این علم با بحران جدی همراه است.
یکی از دانش‌آموزان پایه یازدهم رشته ریاضی می‌گوید که اجبار والدینش به قبولی در رشته‌های مهندسی باعث شده است که او در این رشته تحصیل کند؛ اما قصد دارد که بدون اطلاع خانواده در رشته انسانی کنکور دهد تا به آرزوی دیرینه خود که همان قبولی در وکالت است دست یابد.
در روز‌های ۲۹ تا ۳۱ مرداد و اول شهریور ۱۳۹۹ بیش از یک میلیون و ۲۴۷ هزار و ۴۴۹ نفر در کنکور سراسری سال ۱۳۹۹ شرکت کردند که در رشته ریاضی ۱۵۵ هزار و ۲۵۰ نفر داوطلب حضور داشتند و بر این اساس داوطلبان رشته ریاضی فیزیک فقط ۱۲ درصد کل داوطلبان را تشکیل می‌دادند.
رئیس‌سابق دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: در سال ۱۴۰۰ تعداد شرکت کنندگان کنکور در رشته ریاضی ۱۵۰ هزار نفر، در علوم تجربی ۵۹۴ هزار نفر و در علوم انسانی ۳۴۱ هزار نفر بوده است. کاهش تعداد شرکت کنندگان علوم ریاضی در کنکور می‌تواند نگران‌کننده باشد.
یکی دیگر از دانش‌آموزان رشته تجربی در این باره گفت که به علت درآمد بالای رشته پزشکی ترجیح داده است که به سمت مابقی رشته‌ها مثل ریاضی و فیزیک گرایش نداشته باشد.
داوطلب کنکوری رشته هنر نیز در این خصوص گفت: بر اساس علاقه قصد ادامه تحصیل در رشته هنر را داشته ام؛ چرا که می‌خواهم کارگردانی بخوانم و علایق من خیلی متفاوت با رشته ریاضی هستند.
پدر یکی از داوطلبان رشته ریاضی می‌گوید که فرزندش هیچ علاقه‌ای به تحصیل در رشته ریاضی نداشته و تنها به اجبار خانواده آن را انتخاب است و پس از دریافت مدرک مهندسی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر با معدل پایین، حالا راننده تاکسی اینترنتی است و گاهی اوقات هم در کنار خیابان دست‌فروشی می‌کند!
ریاضی بحثی استراتژیک است و تنها مختص مدرسه و دانشگاه نخواهد بود؛ بلکه به علت داشتن ارتباط تنگاتنگ با مباحث مدل سازی، تکنولوژی، هوش مصنوعی و... زیربنای پیشرفت جامعه را خواهد ساخت، اما تب داغ پزشک شدن در جامعه باعث به بیراهه رفتن این رشته و مواجه شدن با تعداد کم متخصصان ریاضی می‌شود.
رئیس‌سازمان سنجش با اعلام کاهش تعداد داوطلبان گروه ریاضی گفت: با توجه به منویات مقام معظم رهبری، نیاز‌های کشور و اینکه رشته ریاضی پایه توسعه کشور است؛ در این زمینه نگرانی‌هایی وجود دارد که به مسئولان نیز منتقل شده است. به نظر می‌رسد نگاه ویژه هدایت‌های تحصیلی، حتی از سال اول دبیرستان برای دانش‌آموزان در نظر گرفته شود که این موضوع در نهاد‌های مربوطه در حال پیگیری است.
معاون فنی و آماری سازمان سنجش آموزش کشور درباره تعداد داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی گفت: امسال ۳ هزار و ۵۵۱ نفر داوطلب، بیشتر از سال گذشته در رشته ریاضی شرکت خواهند کرد.
وزیر علوم نیز گفت: در کشور ما توزیع متوازن استعداد‌ها وجود ندارد. در حال حاضر رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی مورد کم مهری قرار گرفته‌اند و داوطلبان این رشته نگران شغل آینده خودشان هستند.
وزیر علوم ادامه داد: نگرانی از شغل و بازار کار آینده باعث می‌شود تا دانشجویان در رشته‌هایی که احتمال می‌دهند شغل بهتری پیدا کنند، درس بخوانند. برای این معضل راه‌های مختلفی وجود دارند که در شورای استعداد درخشان این موضوع مطرح شده است. برای مثال باید المپیاد‌های ریاضی و علوم پایه بورسیه شوند و از لیسانس تا دکتری به صورت پیوسته تحصیل کنند.
به گفته وزیر علوم، یکی دیگر از راه‌های حل معضل تعداد کم داوطلبان رشته ریاضی این است که با آموزش و پرورش هماهنگی‌های لازم انجام شود تا آنها فارغ‌التحصیلان لیسانس دانشگاه‌ها را استخدام کنند و برای آنها دوره‌های آموزشی برگزار کنند تا افرادی که در رشته‌های ریاضی و انسانی تحصیل می‌کنند، دغدغه کار نداشته باشند.
به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: رشته‌هایی که بر اساس شرایط جامعه نیاز داریم باید بررسی شوند و پس از برنامه‌ریزی‌های لازم امنیتشان تامین شود. افزایش متقاضیان رشته ریاضی وابسته به کار ریشه‌ای است و در ابتدا باید نیاز‌های کشور و آینده را بشناسیم تا مدلی پیش‌بینی شود که نیاز‌های جامعه را به کمک هوش مصنوعی و شبکه عصبی بیان کند.
وی ادامه داد: در رشته پزشکی آینده شغلی مشخص است و حمایت می‌شود؛ اما در رشته مهندسی این موضوع وجود ندارد و فارغ‌التحصیلان ریاضی و مهندسی به بازار کار رشته خود اطمینان ندارند و نمی‌دانند که وضعیت شغلی به کجا خواهد رسید؛ این وضعیت به شدت پیچیده است و باید با ایجاد سیستم انگیزشی آینده شغلی دانشجو را تضمین کرد. در حال حاضر گرایش افراد به رشته‌های علوم انسانی و هنر است و باید با برنامه‌ریزی‌های اساسی این وضعیت را بهبود بخشید.