پسلرزههای سقوط کابل ادامه دارد / اروپا در اندیشه تشکیل ارتش مستقل از آمریکا
سرویس خارجی-
بعد از گذشت یک هفته از سقوط کابل و فروپاشی دولت و ارتش آمریکایی افغانستان و فرار تحقیرآمیز و به گفته مقامات و رسانههای غربی «شرم آور» آمریکا از این کشور پس لرزههای این شکست همچنان ادامه دارد و بسیاری از متحدین آمریکا را در شرق و غرب عالم به فکر فرو برده است. روز یک شنبه استاد علوم سیاسی اماراتی خطاب به سران عرب در در پایگاه اینترنتی «نشنال نیوز» نوشته بود: «امروز آمریکا با شکستی دردناک از افغانستان خارج شد و پروژه این کشور در عراق نیز در حال رنگ باختن است. اشتباهات آمریکا فاجعهآمیز بوده است و برای کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس ضروری است که از این اشتباهات درس بگیرند». دیروز هم مسئول سیاست خارجی آمریکا در واکنش به حوادث افغانستان، از لزوم استقلال اروپا در امور نظامی گفت و اعلام کرد اروپا باید یک ارتش مستقل برای خود تشکیل دهد. « جوزپ بورل» تجهیز این اتحادیه به ۵۰ هزار نیروی نظامی را با هدف مقابله با بحرانهایی مشابه با بحران کنونی افغانستان خواستار شد. به گزارش المیادین پیشنهاد «بورل» با هدف فعالیت در شرایطی مشابه با شرایط کنونی افغانستان مطرح شده است. او گفت «این پیشنهاد در بین وزرای دفاع اتحادیه اروپا در حال بررسی است.
اروپا فقط در زمان وقوع بحرانها دست به اقدام میزند و به همین دلیل وقت آن فرا رسیده است که این اتحادیه را به نیروی نظامی تجهیز کرد که در صورت لزوم قادر به جنگ باشد». البته استقلال اروپا از ناتو که رهبری آن با آمریکاست مبحث تازهای نیست و پیش از این نیز کشورهایی مثل فرانسه بارها آن را پیشنهاد کردهاند.
اروپاییها پناهجویان افغان را نمیخواهند
با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، بسیاری از مردم این کشور از بیم هدف گرفته شدن توسط گروه طالبان در تلاش برای خروج از کشورشان هستند اما این در حالی است که بسیاری از کشورها حاضر به پذیرش پناهجویان افغان نیستند. «یانز یانشا» نخستوزیر اسلوونی که کشورش ریاست دورهای شورای اروپا را بر عهدهدارد روز یکشنبه در پیامی توئیتری اعلام کرد، بین کشورهای اتحادیه اروپا هیچگونه اجماعی درخصوص مسئله پناهجویان افغان وجود ندارد و حتی اکثریت این کشورها طرفدار پذیرش پناهجویان نیستند. بنابر گزارش خبرگزاری روسی «تاس»، نخستوزیر اسلوونی حتی تأکید کرد: «کشورهای اتحادیه اروپا باید خودشان تصمیم بگیرند که آیا میخواهند موج جدیدی از مهاجران را داشته باشند یا خیر. در حال حاضر مسئله فقط این نیست که هیچگونه اجماعی در این خصوص وجود ندارد بلکه حتی یک اکثریت محدود و مشروط یا اکثریت حداقلی [در شورای اتحادیه اروپا] برای انجام این کار وجود ندارد».
روز یکشنبه نیز، «سباستین کورتس» صدراعظم محافظهکار اتریش صراحتاً اعلام کرد که «وین» در حال حاضر با پذیرش هرگونه شهروند افغان که در شرایط فعلی از افغانستان میگریزند، مخالف است. از طرف دیگر «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه نیز از پیشنهاد غرب درخصوص اسکان پناهجویان افغان در کشورهای آسیای مرکزی قبل از دریافت روادید آمریکا و اروپا انتقاد کرد و گفت: «شرکای غربی ما با اصرار، مسئله اسکان پناهجویان (افغان) در کشورهای آسیای مرکزی قبل از دریافت روادید از ایالات متحده و کشورهای دیگر را مطرح میکنند. این چه رویکرد مضحکی برای حل این موضوع است».
ادامه هرج و مرج در فرودگاه
از کابل نیز خبر میرسد همچنان هرج و مرج در فرودگاه این شهر ادامه دارد. هزاران تن تشنه و گرسنه زیر آفتاب سوزان تابستان کابل منتظرند تا سوار هواپیماهای آمریکایی شوند! شبکه تلویزیونی آمریکایی «ای بیسی نیوز» در گزارشی نوشته: فرودگاه کابل به نقطه کانونی فرار هزاران تن از ترس طالبان تبدیل شده است. در کابل، مردم همچنان منتظرند تا آمریکا به وعده انتقال آنها عمل کند. جو بایدن به تخلیه تمام آمریکاییها و افغانهای حامی آنها وعده داده است. طبق اعلام یک مقام کاخ سفید، آمریکا از زمان تصرف افغانستان به دست طالبان در یک هفته پیش تا به اکنون، حدود ۳۰ هزار و ۳۰۰ تن را از این کشور خارج کرده است... بیرون دیوارهای این فرودگاه، ازدحام و همهمه مردمی که برای ورود تلاش دارند، راه به جایی نمیبرد و اکنون تنها کسانی که اجازه خاصی دارند، میتوانند وارد شوند. بیش از ۱۰ هزار افغان در اطراف ورودیها حضور دارند و شرایط بیرون دروازهها همچنان ناآرام است. اما در داخل، جایی که هزاران تن آماده شدهاند و منتظر پروازهای خروجی هستند، مجبورند روی آسفالت بخوابند و روزها را زیر آفتاب سوزان بمانند.
این در حالی است که نگرانی از سرنوشت کودکانی که در فرودگاه کابل به سرمیبرند، بسیار جدی است. گفته میشود تعداد زیادی کودک در فرودگاه از والدین خود جدا ماندهاند. سایت «اشپیگل آنلاین» نیز با انتشار گزارشی خبر از مفقودالاثر بودن شماری از کودکان در محوطه پیرامونی فرودگاه داده است. افزون بر آن گفته میشود که خبرنگاران محلی تصاویری از کودکان مفقودالاثر در فرودگاه را در شبکههای اجتماعی منتشر کردهاند. والدین این کودکان با انتشار عکس فرزندان خود برای یافتن آنها تلاش میکنند. خبرگزاری فارس نیز به نقل از منابع افغان اعلام کرده همزمان با بحرانی شدن وضعیت افغانستان و ازدحام جمعیت برای خروج از این کشور در فرودگاه کابل یک زن در فشار ناشی از جمعیت جان باخت و چهار فرزندش مفقود شدند. فرماندهی عملیات نیروهای مشترک ارتش آلمان نیز اعلام کرد: «صبح دیروز تیراندازی در فرودگاه کابل ۴ کشته و زخمی بهجا گذاشت».
محاصره پنجشیر
از «پنجشیر» آخرین سنگر مخالفان طالبان نیز خبر میرسد که این ولایت به دست نیروهای طالبان محاصره شده است. سخنگوی طالبان میگوید: « طالبان تلاش دارد این مسئله از طریق مسالمتآمیز حل شود...طالبان زبدهترين فرمانده نظامی خود را به نام «قاری فسیح» برای جنگ با احمد مسعود و تصرف پنجشیر تعيين کرده است». سخنگوی طالبان در توئیتی همچنین اعلام کرده صدها تن از نیروهای طالبان درحال حرکت به سمت ولایت پنجشیر هستند. طالبان دلیل این اقدام را تسلط بر این ولایت پس از مخالفت مقامات داخلی آن با تحویل مسالمتآمیز آن به طالبان اعلام کرد.
«محمد نعیم»، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان نیز در سخنانی درباره آمادگی این گروه برای حمله به پنجشیر گفته: «هدف ما اتحاد کشور است، سیستمهای مختلف نمیتواند وجود داشته باشد، اما برخی میخواهند مشکل ایجاد کنند...اگر مشکلات را نتوان از طریق تفاهم
حل و فصل کرد؛ آخرین راهحل داغ گذاشتن خواهد بود».
این اظهارات پس از آن مطرح شد که احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود به طالبان نسبت به ورود به ولایت پنجشیر هشدار داد و گفت: «از حمایت نیروهای دولت سابق و اهالی پنجشیر برخوردار است».
عفو غنی
همزمان طالبان اعلام کرده است که همه مسئولان دولت سابق از جمله اشرف غنی، رئیسجمهور فراری را عفو کرده است. «خلیل الرحمان حقانی» از مسئولان طالبان اعلام کرد: «طالبان موضوع عفو اشرف غنی، رئیسجمهور فراری و امرالله صالح معاون اول او را مطرح کرده است و به آنها اجازه میدهد در صورت تمایل به کشور بازگردند». اشرف غنی پس از ورود طالبان به کابل به اماراتگریخت.