اخلاق و انصاف اسلامی را فدای صندلی قدرت نکنیم
امام صادق(ع) می‌فرماید: «هنگامی‌که مسلمانی برادر مسلمانش را به چیزی که در او نیست متهم سازد ایمان در قلب او ذوب می‌شود، همانند نمک در آب»، و نیز می‌فرماید: «هر کس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمی‌ماند». در حدیث دیگر که امام علی بن موسی‌الرضا(ع) از جدش پیامبر اسلام (ص) نقل کرده، چنین آمده است: «کسی که مرد یا زن مسلمانی را بهتان زند یا درباره او سخنی بگوید که در او نیست؛ خداوند او را در قیامت روی تلی از آتش قرار می‌دهد تا از عهده آنچه گفته برآید!»
امروزه بعضی افراد در صفوف گروه‌های سیاسی به‌راحتی، هر چه به ذهن و دهانشان می‌آید بیان می‌کنند و از بدگویی و زشت‌گویی دیگران ابایی ندارند. این در حالی است که تنها می‌توانیم مدیریت کاندیداها را نقد و توانایی و نقایص کارشان را بیان کنیم و برای اثبات ادعای خود؛ به نتایج عملکرد آنان اشاره کنیم، ولی حق نداریم نه به این افراد و نه هرکس دیگری تهمت بزنیم و برای خوش آمد مخاطب، به دیگران، بد بگوییم و آنان را مسخره و مضحکه خود
قرار دهیم.
از همین روست که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: «به همه برادران و خواهران و همه ملت عزیز ایران سفارش میکنم که فضای انتخابات را، هم گرم و هم سالم نگه دارند. کسانی که به یک نامزد انتخاباتی علاقهمندند، مراقب باشند به‌خاطر علاقه به او، نامزد دیگر را تخریب نکنند؛ این بین مردم اختلاف ایجاد می‌کند؛ علاوه‌بر این‌که تخریب اساساً کار درستی نیست و فایده‌ای هم ندارد. کسی که با تخریب یک نامزد انتخاباتی میخواهد آراء او را کم کند، به مقصود خودش دست پیدا نمی‌کند؛ هم یک کار غلط و خلاف منطق و در موارد بسیاری خلاف شرع انجام میگیرد، هم فایده‌ای گیر او نمیآید. فضا را سالم نگه دارید. شما از نامزدِ خودتان حمایت کنید، دیگران هم از نامزدِ خودشان حمایت کنند و به او رأی دهند.»
(بیانات روشنگرانه رهبر معظم انقلاب در مراسم شانزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره) 1384)
رعایت اخلاق انتخاباتی در چهارچوب قانون
بعد از پایان ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری نوبت ائتلاف جریان‌های سیاسی و رقابت بین کاندیداهاست که اخلاق موضوع محوری این روند است.
ثبت‌نام انتخابات سیزدهم ریاست‌جمهوری به پایان رسید و حالا ائتلاف‌های گروه‌های سیاسی و جناح‌های مختلف آغاز می‌شود. مانند انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری، در جبهه انقلاب نامزدهای متعددی ثبت‌نام کرده‌اند که انتظار می‌رود با عبرت گرفتن از تجربه سال 92، انقلابیون این بار با نامزدی واحد وارد عرصه نهایی شوند.
سارا هوشمندی یک کارشناس مسائل سیاسی می‌گوید: «این طبیعی است که وقتی لیستی از نامزدهای واجد شرایط و در حد مقام مهمی چون ریاست‌جمهوری از طرف گروه‌های اصلی جریان انقلاب تهیه می‌شود، برخی هم نتوانند در
ساز و کار نهایی قرار گیرند و توان آنها با نفر نهایی منتخب جریان انقلاب قابل مقایسه نیست، اما به‌خاطر انقلاب اسلامی و خروج کشور از بحران یک دهه اخیر پاستور، هرگز نباید به اقدامات انفرادی روی آورند چون منجر به تقویت کسانی خواهد شد که مشکلات معیشتی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی یک دهه اخیر را به وجود آوردند. تکروی به معنای انشقاق و درگیری محسوب می‌شود و ممکن است خدای ناکرده منجر به تشکیل دولت سوم روحانی و به خاک سیاه نشستن عده بیشتری از هم‌وطنان شود.»
وی تصریح می‌کند: «کسانی هستند که در طول 8 سال گذشته به‌عنوان افراد مؤثر حضور داشتند و در برخی انتخابات به ائتلاف نرسیدند، اما وحدت فعلی این دوره جبهه انقلاب (در صورتی که همگی با نامزدی واحد وارد دوره تبلیغات شوند)، یک پدیده مهم و قابل توجه است.»
وی در ادامه توضیح می‌دهد: «اخلاق انتخابات را بهتر است در چارچوب رعایت قانون مورد توجه قرار دهیم. اخلاق انتخابات یعنی رعایت قانون که این رعایت قانون، معانی مختلف دارد. یکی از معانی آن، این است که نامزدها اصل رقابت را بپذیرند و برخورد انکاری و سلبی باهم نداشته باشند. یکی از جنبه‌های قانون، این است که ضوابط، چارچوب‌ها و حدود قانون در حوزه‌های اجرایی و نظارتی مورد پذیرش قرار گیرد و مانند انتخابات 88 و فتنه پس از آن کشور درگیر اختلافات نشود. از دیگر موارد اخلاقی در انتخابات این است که به حریم و حقوق مردم تعرض نشود و گروه‌های هوادار، با توجه به وضعیت شدید ویروس کرونا، از برگزاری کارناوال‌های حضوری خودداری و تبلیغات را در فضای مجازی انجام دهند تا کشور و ملت با موج جدید شیوع ویروس منحوس کرونا روبه‌رو نشوند.»
این کارشناس مسائل سیاسی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: « وقتی فردی از قواعد حقوقی جمهوری اسلامی پیروی می‌کند و به‌عنوان نامزد مطرح می‌شود، هم خود فرد و هم جامعه دارای حقوقی هستند؛ وقتی شورای محترم نگهبان قانون اساسی، افرادی را تأیید نمی‌کند آن افراد حق ندارند عدم احراز صلاحیت‌شان را بهانه‌ای برای اغتشاش قرار دهند. نامزدها باید نتیجه را بپذیرند و به فرد پیروز تبریک بگویند و در برابر نتیجه انتخابات، رفتارهای قانون‌شکنانه، هنجارشکنانه و آشوب‌طلبانه نداشته باشند؛ موضوعی که هنگام ثبت‌نام 2 تن از نامزدها علناً به‌صورت تهدید از سوی آنها مطرح شد. همچنین افرادی که تأیید صلاحیت می‌شوند، اگرچه در معرض نقد قرار می‌گیرند اما در معرض توهین و هتاکی نباید قرار گیرند.»
ضرورت اخلاق‌مداری در رقابت‌های انتخاباتی
یکی از آفت‌های رقابت که نه از سوی مردم، بلکه از طرف کاندیداها رقم می‌خورد: نفی دیگران برای اثبات خود است و این در واقع بد اخلافی در رقابت است.
علیرضا مبشریان یک تحلیلگر مسائل سیاسی می‌گوید: « ورود بیش از حد به حریم خصوصی یکدیگر بداخلاقی است، باید پذیرفت که مراجع ذی‌صلاح خود بررسی‌های لازم را صورت داده و درواقع تأیید یا رد صلاحیت را اعلام می‌دارند. وظیفه‌ای که قانونگذار پیش‌بینی کرده و نباید کاندیداها در این بخش ورود ممنوع، داخل شوند.
شب‌نشینی‌ها و محافل انتخاباتی بیانگر این مدعاست که تهمت، انگ زدن و ناداوری‌ها موج می‌زند. این ایام هم می‌آید و می‌گذرد و بالاخره یک نفر رئیس‌جمهورمی‌شود. خیلی‌ها آمدند و مسئولیت گرفتند و رفتند، اما آنچه در حافظه تاریخی ملت می‌ماند، سلامت، صداقت، دیانت و مروت است.
ما مسلمانیم و معتقد، باید سیره نبوی چراغ راه ما باشد. ما بندگان خدا هریک خطاهای زیادی داریم، اما خداوند ستارالعیوب است و ما را رسوا نمی‌سازد و خطاها را در کارنامه اعمالمان ثبت و ضبط می‌کند. تازه توبه بندگان را می‌پذیرد، اما متأسفانه برخی آخرِ پرده‌دری، توهین و غیبت‌اند.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه می‌گوید: «مردم انتظار دارند کاندیداهای محترم فقط و فقط ضمن بیان سوابق، عملکرد و دیدگاه‌های خود، اخلاق‌مداری را در رقابت رعایت کنند. مردم خود به‌درستی دست به انتخاب می‌زنند و نامزدها باید تابلویی از خود را هنرمندانه در اذهان ترسیم کنند و به فضای انتخاب اصلح کمک کنند. بداخلاقی و فضای غبارآلود تهمت و افترا دامن یک‌یک کاندیداها را فرا خواهد گرفت. اغلب مردم می‌خواهند که رئیس‌جمهور آنها از جنس خودشان، مؤمن و معتقد با اخلاق، جسور و شجاع، دارای سوابق عدالت‌محور، بدون ملاحظه‌کاری، امتحان پس داده، با معرفت و شناخت، مخالف تبعیض و قانون‌مدار باشد.»
ضرورت مدیریت کرونا برای ایجاد آرامش در برگزاری انتخابات
«جمال عرف» معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس‌ستاد انتخابات کشور با اظهار این‌که مبنای حرکت وزارت کشور بر دو اصل بی‌طرفی و قانون‌مداری در برگزاری انتخابات است، توضیح می‌دهد: «باید با همت و اراده جمعی و هم‌افزایی ظرفیت‌های درونی کشور بتوانیم انتخاباتی امن، سالم، رقابتی و پرشور در ۲۸ خرداد ماه سال جاری برگزار کنیم.»
معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس‌ستاد انتخابات کشور با اشاره به این که انتخابات ریاست‌جمهوری، مهم‌ترین و حساس‌ترین انتخابات در کشور است؛ اظهار می‌دارد: «باید همت و تلاش همه ما به‌عنوان مجریان اصلی برگزاری انتخابات، رعایت مرّ قانون باشد.»
وی با اشاره به این که یکی از مسائل مهم در انتخابات امسال موضوع کرونا است، می‌گوید: «اکنون موج چهارم بیماری کرونا در کشور شیوع گسترده یافته است و امید داریم با تدابیر ستاد ملی کرونا، این موج به‌سرعت کنترل و مهار شود.»
معاون سیاسی وزیر کشور در بخش دیگری از صحبت‌های خود به چهار رکن مهم انتخابات در کشور اشاره کرده و می‌گوید: «محور حرکت در برگزاری انتخابات، چهار رکن امنیت، سلامت، مشارکت و رقابت است.»
عرف همچنین تصریح می‌کند: «رویکرد وزارت کشور در برگزاری انتخابات امن و سالم بر دو مدار بی‌طرفی و قانون‌مداری است.»
عرف در ادامه خاطرنشان می‌کند: «دو رکن مشارکت و رقابت، وظیفه ملی است و در این عرصه وزارت کشور به همراه همه دستگاه‌های ذی‌ربط اعم از لشگری و کشوری، باید در ذیل فرمایشات رهبر معظم انقلاب که همواره بر اصل مشارکت حداکثری تأکید دارند، اقدام و عمل کنیم.»
معاون وزیر کشور در این خصوص یادآور می‌شود: «یکی از راه‌های افزایش مشارکت و شور و شوق در انتخابات، فعال‌شدن گروه‌های مرجع و میدان‌داری رسانه‌های کشور است که باید در این عرصه هم امید به آینده و تغییر از مسیر صندوق رأی تقویت شود.»
عرف در پایان خاطرنشان می‌کند: «هدف اصلی همه ما برگزاری انتخابات پرشور، مشارکتی، رقابتی و سالم است و امید این است که با همت و اراده جمعی بتوانیم این اصل مهم را در ۲۸ خرداد ماه سال جاری تحقق ببخشیم.»
وحدت‌بخشی، امیدآفرینی و قانون‌گرایی؛ ضرورت‌های رقابت‌های انتخاباتی
غلامعلی صادقی رئیس‌شورای قضایی خراسان رضوی توصیه اکید دارد: «مسئولان برای حضور پرشور شهروندان در انتخابات پیش‌رو با محوریت وحدت‌بخشی، امیدآفرینی، قانون‌گرایی و اخلاق‌مداری تلاش کنند.»
وی در ادامه می‌گوید: «مهم‌ترین مسئله در انتخابات پیش‌رو مشارکت حداکثری شهروندان در چارچوب اخلاق و قانون است و مسئولان مکلف هستند از تمام ظرفیت‌ها در این زمینه استفاده کنند. داوطلبان باید مطالب خود را با محوریت وحدت‌بخشی و امیدآفرینی ارائه کنند و از طرح مطالب تنش‌زا و غیرواقعی و دادن وعده‌های غیرقابل‌اجرا خودداری کنند.»
رئیس‌کل دادگستری خراسان رضوی با اشاره به توطئه‌های دشمنان علیه ملت بزرگ ایران اسلامی می‌افزاید: «دشمنان با استفاده از ترفند‌های مختلف به دنبال ناامید کردن مردم از حضور در صحنه و مشارکت در امور هستند و این نکته هوشیاری هرچه بیشتر مسئولان و وحدت و همدلی مردم بزرگوار را
می‌طلبد.»
صادقی با استناد به آمار می‌گوید: «تاکنون ۳۹ گزارش از برخی رفتارهای غیرقانونی به ستاد ارسال و اقدامات لازم در این زمینه ارائه شده و در تمام این فرایند‌ها سعی شده تا بدون تشکیل پرونده و از طریق مدیریت قضایی اقدامات لازم به انجام برسد.»
وی با اشاره به وجود هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف در شرایط کنونی می‌افزاید: «تمامی اضلاع و دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات کاملاً باهم همراه و هماهنگ هستند تا زمینه‌های حداکثری مردم در صحنه فراهم شود و بر اساس همین هماهنگی‌ها و با استفاده از تمام ظرفیت‌های قانونی، هیچ بن‌بستی در استان وجود ندارد.»
رئیس‌ستاد پیشگیری و رسیدگی به جرایم و تخلفات انتخاباتی خاطرنشان می‌کند: «با افزایش قابل‌توجه میزان صندوق‌های رأی و تعبیه محل جمع‌آوری آرا در فضای باز و آموزش عوامل و دست‌اندرکاران؛ هیچ‌گونه نگرانی در زمینه رعایت پروتکل‌های بهداشتی در انتخابات آتی وجود ندارد.»
صادقی خاطرنشان می‌کند: «با تعامل و همراهی تمامی دستگاه‌های دست‌اندرکار، همه شرایط برای برگزاری یک انتخابات پرشور و مبتنی بر اخلاق و قانون با مشارکت حداکثری شهروندان
فراهم است.»