نظر کارشناسان در بارهابهامات بخشنامه آغاز به کار صرافیها
بخشنامه «آغاز به کار صرافیها» هرچند ممکن است نکات مثبتی داشته باشد، اما در پارهای از بندها، دچار ابهام است.
بانک مرکزی روز سه شنبه دستورالعمل اجرایی بسته جدید ارزی را به صرافیها ابلاغ کرد؛ در این بسته امکان خرید ارز برای 23 نوع مصارف خدماتی از صرافیهای مجاز وجود دارد.
در بسته قبلی ارزی که از 21 فروردین اجرا شد، اجازه خرید و فروش ارز از صرافیها گرفته شد و به همین علت فعالان این بخش 4 ماه از معاملات ارزی محروم بودند. اما با ایجاد رانتی بسیار بزرگ و شکست بسته اول ارزی، دولت سه روز قبل بسته جدید ارزی را رونمایی و خرید و فروش ارز را آزاد اعلام کرد.
در مرحله جدید صرافیها میتوانند طبق مصوبه هیئت وزیران، در چارچوب انجام معاملات خرد نسبت به خرید ارز به صورت اسکناس با رعایت مقررات ارزی به ویژه مقررات مبارزه با پولشویی اقدام کنند. فروش ارز توسط صرافیهای مجاز نیز صرفا بابت مصارف خدماتی و مسافرتی مطابق مقررات ارزی بانک مرکزی با ثبت مدارک و مستندات لازم امکانپذیر
است.
با توجه به این مصوبه هیئت دولت، بانک مرکزی نیز فعالیت صرافیها را برای معاملات در بازار آزاد در ۲۳ بخش تعریف کرده است که اهم آن ارائه ارز مسافرتی، درمانی، دانشجویی، فرصت مطالعاتی، هزینه حقوق و مزایای کارکنان شاغل در ایران، هزینههای ارزی شرکتهای مسافرتی و گردشگری و... است.
قیمتگذاری در صرافیها برای فروش ارز تا یک درصد بالاتر از نرخ تعیین شده در بازار ثانویه ارز است که در آن نرخ بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود.
در همین رابطه، جواد ذاکری دانا، کارشناس بازار ارز در گفتوگو با خبرگزاری مهر با اشاره به بخشنامه «آغاز به کار صرافیها» که عصر دیروز توسط بانک مرکزی به صرافیهای مجاز کشور ابلاغ شده است، گفت: این بخشنامه دارای نکات مثبت فراوانی است اما در پارهای از بندها، ابهاماتی دارد که به منظور کارکرد هرچه بهتر این مقررات در بازار آزاد و بر بستر سامانه نیما، نیاز است که به این موارد توجه شود.
وی اظهار کرد: در بند (۱) این ابلاغیه، برای تقاضای حوالجات شخص و در حد جزئی (تا معادل ۱۰ هزار یورو) هیچگونه تدبیری اندیشیده نشده است. یعنی اگر خانوادهای بخواهد به فرزندش مبلغی را ارسال کند میزان و نحوه حوالهکرد آن همچنان نامشخص است و حتی اینکه آیا صرافیها، مجاز به انجام اینچنین حوالهای هستند یا خیر، در هالهای از ابهام قرار دارد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: هر صرافی میتواند ارز خود را در سامانه نیما، یا مستقیماً از خود صادرکننده بخرد، یا از صرافی دیگر خریداری کند، و یا از سایر بانکها تامین نماید. اما نکتهای که وجود دارد این است که صرافی فقط ۳ روز کاری فرصت دارد ارزهای خریداری شده خود را بفروشد. لذا اگر قیمت دلار در فاصله خرید تا فروش کاهشی شد، آیا باید ارز خود را با ضرر بفروشد؟ باید توجه داشت «قیمت» در بسته جدید ارزی، آزاد است و وابسته به عوامل مختلف، هر لحظه تغییرات و نوسانات قابل لحاظی را تجربه میکند.
ذاکری گفت: از سوی دیگر، نرخ فروش ارز صادراتی توسط صرافان فقط میتواند ۱ درصد بالاتر از نرخ خرید مندرج در سامانه سنا و نیما باشد! باید روشن گردد نرخ خرید در کدام لحظه مورد نظر است؟ اگر به فاصله خرید تا فروش، نرخ دلار بیش از ۱درصد کاهش یافت، صراف باید چه کند؟ اگر هم منظور از نرخ خرید، همان نرخ خریداری شده توسط صراف میباشد بهتر است دقیقتر روشن گردد.