گفتمان تداوم انقلاب اسلامی(پرسش و پاسخ)
پرسش:
به منظور تداوم و گسترش انقلاب اسلامی چه نوع گفتمانی را با چه شاخصهایی باید در عرصههای نظری و عملی دنبال کنیم؟
پاسخ:
انقلاب اسلامی به عنوان معجزه قرن براساس گفتمانی شکل گرفت و پیروز شد، اما سوال اصلی این است که برای تداوم و استمرار آن چه گفتمانی را در عرصههای نظری و عملی باید پیاده کرد؟ در پاسخ به این سوال سه عامل کلیدی را باید در صحنههای گفتمانهای نظری و عرصههای اجرایی پیاده سازی نمود: 1- ادامه دادن مسیر عدالتخواهی 2- احترام به آزادیهای معنوی 3- حفظ استقلال مکتبی
ادامه دادن مسیر عدالتخواهی
اگر ما واقعا اذعان کردیم به اینکه انقلاب ما یک انقلاب ماهیتا اسلامی بوده یعنی عدالت خواهانه بوده ولی عدالت اسلامی، آزادی خواهانه بوده (ولی) آزادی اسلامی، استقلال خواهانه بوده (ولی) استقلال اسلامی یعنی همه اینها را جامعه ما در ضمن اسلام میخواست، تمام ارزشهای عالی را در جامعه ما در سایه و ظل اسلام و توام با معنویت اسلامی خواسته، آینده این انقلاب آن وقت محفوظ خواهد بود و این انقلاب آن وقت تداوم پیدا خواهد کرد که اولا مسیر عدالتخواهی رابرای همیشه ادامه بدهد، یعنی دولتهای آینده واقعا و عملا در مسیر عدالت اسلامی گام بردارند، برای پرکردن شکافهای طبقاتی اقدام کنند، تبعیضها را واقعا از میان ببرند، جامعه توحیدی به مفهوم اسلامی، جامعه بی طبقه به مفهوم اسلامی نه جامعه بیطبقه به مفهومی که دیگران میگویند، که میان اینها تفاوت از زمین تا آسمان است. ایجاد کنند دولت حال و آینده برای برقراری جامعه بیطبقه اسلامی کوشش کنند، والا اگر عدالت فراموش شود، انقلاب شکست میخورد. چون اصلا ماهیت این انقلاب، ماهیت عدالت خواهانه بوده است.
احترام به آزادیهای معقول
ماباید به آزادیها به معنی واقعی در آینده احترام بگذاریم. یعنی اگر دولت اسلامی جمهوری اسلامی و حکومت اسلامی بخواهد، زمینه اختناق را به وجود بیاورد قطعا شکست خواهد خورد. البته آزادی غیر از هرج و مرج است. آزادی به معنی معقول. هرکسی دردرجه اول، فکرش باید آزاد باشد، بیان و قلمش باید آزاد باشد. اما فکر آزاد باشد یعنی اگر کسی واقعا منطقی و فکری دارد فکر خودش را بگوید. اتفاقا تجربههای گذشته نشان داده است که هر وقت در جامعه ما نوعی آزادی فکری بوده و او از روی سوء نیت هم بوده است، این امر به ضرر اسلام تمام نشده بلکه به سود اسلام تمام شده است (مشروط به اینکه ما هم حرف خودمان را بزنیم نه اینکه آنها) حرفشان را بزنند و ما سکوت کنیم و حرف خودمان را نزنیم بگذارید آنها درباره اقتصادی که خودشان مطرح میکنند، حرفشان را آزادانه بزنند، ما هم حرف خودمان را آزادانه بزنیم. بگذارید آنها تفسیر خودشان را درباره انسان، تاریخ و جامعه آزادانه بگویند، ما هم حرفمان را بزنیم، و در این زمینه است که اسلام بیشتر رشد میکند.
اگر ما جلوی فکر را بگیریم اسلام و جمهوری اسلامی را شکست دادهایم ولی این غیر از مسئله اغفال و اغوا است. اغفال و اغوا یعنی کاری توام با دروغ، تبلیغات دروغین کردن... دروغ گفتن و اغفال کردن هیچوقت نمیتواند آزاد باشد. اینکه در اسلام خرید و فروش کتب ضلال حرام است و اجازه نشرش هم داده نمیشود. (به دلیل این است که) کتب ضلال یعنی کتب اغفال، کتابی که اساسش بر دروغگویی است.
حفظ استقلال مکتبی
انقلاب ما وقتی پیروز خواهد شد که ما مکتب و ایدئولوژی خودمان را به دنیا معرفی کنیم. یعنی جمهوری اسلامی ایران آن وقت موفق خواهد شد که بر اساس یک تز، یک ایدئولوژی که همان ایدئولوژی اسلامی است ادامه پیدا کند. اگر این مکتب و ایدئولوژی، اسلامی محض باشد، یعنی اگر استقلال مکتبی داشته باشیم، واقعا آنچه که از اسلام خودمان است همان را بیان کنیم، خجلت و شرمندگی در مقابل دیگران نداشته باشیم، ما در آینده موفق خواهیم بود. اما اگر بنا شود که یک مکتب التقاطی به نام اسلام درست کنیم. برویم و ببینیم که فلان فرد، فلان گروه، فلان مکتب چه میگوید، یک چیزی از مارکسیم بگیریم یک چیزی هم از اسلام بگیریم، بعد یک آش شلهقلمکاری درست کنیم و بگوییم. این است مکتب اسلام، این برای مدت موقت ممکن است مفید واقع شود (ولی برای همیشه نه)، چون در مدت موقت مردم نمیدانند،.... میپذیرند ولی این امر برای همیشه مکتوم نمیماند. افرادی پیدا میشوند اهل فکر و مطالعه و میآیند روشنگری میکنند.
پس راه آینده ما همان راه گذشته ما است که انقلاب طی کرده است. راه عدالت اجتماعی در ظل اسلام و آزادی و استقلال در ظل اسلام.
آینده ما آن وقت محفوظ خواهد ماند که عدالت را حفظ کنیم، آزادی را حفظ کنیم استقلا را حفظ کنیم، استقلال سیاسی، استقلال اقتصادی، استقلال فرهنگی یا استقلال فکری، استقلال مکتبی. من روی مسئله استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی بحثی نمیکنم. ولی روی مسئله استقلال فکری و استقلال فرهنگی و به تعبیر خودم استقلال مکتبی مایلم زیاد تکیه کنم. پس راه آینده ما همان راه گذشته ما است که انقلاب طی کرده است. راه عدالت اجتماعی در ظل اسلام و آزادی و استقلال در ظل اسلام.
*آینده انقلاب اسلامی ایران، شهید مطهری (ره)،ص 94 تا 97