در آموزه‌های قرآنی یکی از مهم‌ترین وظایف مومن، شکرگزاری بویژه نسبت به پروردگار و نعمت‌های او دانسته شده است. این شکرگزاری می‌تواند قلبی، زبانی و عملی باشد. مراد از شکر قلبی آن است که نعمت الهی را قدر بداند و نسبت به آن احساس تشکر داشته باشد و مدعی این معنا نباشد که وظیفه خدا بوده است که به او چیزی بدهد و خود را طلبکار بداند.
شکر زبانی به بیان نعمت‌هایی است که خدا به او ارزانی داشته است و خدا را به زبان شکر گوید و حتی نماز شکر و یا سجده شکر به جا آورد. بیان نعمت‌های الهی به خود حتی به دیگران می‌تواند مصداق این نوع تشکر زبانی از خدا باشد. خدا می‌فرماید: وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ؛ و از نعمت پروردگار خویش با مردم سخن گوى.(ضحی، آیه 11)
مهم‌ترین نعمتی که خدا به انسان داده است،نعمت وجود است که او را از عدم به وجود رسانیده و موجود کرده است. افزون بر آن نعمت اسلام و ایمان است که خدا دل انسان را به نور ایمان و اسلام روشن کرده است. بنابراین، باید شاکر خدا بود و بر خدا و رسول‌الله منت نگذاشت که اسلام و ایمان آورده اید؛ خدا می‌فرماید: از اینکه اسلام آورده‏‌اند بر تو منت مى‌نهند، بگو بر من از اسلام‏آوردنتان منت مگذارید؛ بلکه [این] خداست که با هدایت‏ کردن شما به ایمان ،بر شما منت مى‏‌گذارد اگر راستگو باشید. (حجرات، آیه 17)
شکر عملی آن است که انسان بدرستی از نعمت‌هایی که خدا به او داده استفاده کرده و آن را به جا به کار گیرد، نه اینکه آن را در کارهای خلاف و زشت به کار ببرد و به مردم با قدرت و ثروت و دیگر نعمت هایش ظلم و اجحاف روا دارد. حضرت موسی(ع) می‌فرماید: رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَیَّ فَلَنْ أَکُونَ ظَهِیرًا لِلْمُجْرِمِینَ؛پروردگارا ، به پاس نعمتى که بر من ارزانى داشتى هرگز پشتیبان مجرمان نخواهم بود. (قصص، آیه 17)