جلوه‌گری خلاقانه آئین‌های عاشورایی در حسینیه معلی
سعید رضایی
«حسینیه معلی» یکی از برنامه‌های متفاوت و نوآورانه سیما در سال‌های اخیر است. برنامه‌ای که فصل اول آن محرم سال قبل به مناسبت ایام سوگواری سالار شهیدان روی آنتن شبکه سه رفت.
این برنامه در همان فصل اول نشان داد با عبور از روش‌های کهنه و کلیشه‌ای و در سبکی جدید و نوآورانه و مناسب چارچوب تلویزیون و همچنین همراه با ذائقه مخاطب امروز، با مناسبت سوگواری همنوا شد.
فصل دوم این برنامه هم در ماه صفر روی آنتن آمد. فصل سوم حسینیه معلی هم به مناسبت ایام نیمه شعبان اواخر سال قبل پخش شد.
«حسینیه معلی» حالا با تجربه سه فصل گذشته، گام چهارم را با قدرت و انسجام بیشتری پیش می‌برد. البته تغییراتی هم در فصل جدید در این برنامه اعمال شده است. از جمله کار اجرا به نجم‌الدین شریعتی سپرده شده است و سید مجید بنی‌فاطمه، عبدالرضا هلالی، میثم مطیعی و مهدی رسولی، کار داوری یا به عبارت بهتر، کارشناسی و راهنمایی شرکت‌کنندگان را عهده‌دار هستند.
حسینیه معلی یک برنامه خلاقانه در قالب نمایش استعدادیابی (تلنت شو) است. برنامه‌ای که برخلاف نمونه‌های مشابه، از چراغ سفید و قرمز در آن خبری نیست و هیچ شرکت‌کننده‌ای در این مسابقه بازنده نمی‌شود.
هر کس به اقتضا و با هوش و استعدادش، هنر خود را برای خدمت به فرهنگ حسینی(ع) نشان می‌دهد و بدون تردید همه افرادی که خالصانه و صادقانه و آگاهانه در این دستگاه خدمت می‌کنند، برنده هستند.
ساختار کلی برنامه حسینیه معلی تا حد زیادی مانند سایر نمایش‌های استعدادیابی در تلویزیون است، به این ترتیب که یک گروه داوری یا صحیح‌تر کارشناسان ذکر و مداحی حضور دارند، و صاحبان استعداد، یک به یک بر صحنه حاضر می‌شوند و هنر خود در حوزه آیین‌های عاشورایی را نمایش می‌دهند. اغلب شرکت‌کنندگان نیز در حوزه مداحی و نواخوانی هستند.
ذاکران این برنامه نیز به درستی از بین چهره‌های مجرب و صاحب سبک این عرصه تشکیل شده‌اند. کمتر کسی است که نام و صدای میثم مطیعی، مجید بنی‌فاطمه و... را که در نقش ارزیابان این برنامه حضور دارند، نشنیده باشد. آنها در کنار راهنمایی و بیان نکته‌های آموزنده به استعدادهای برنامه، خودشان هم گاهی و به بهانه‌ای دمی می‌گیرند و تماشاگران داخل استودیو و بینندگان تلویزیونی را به فیض می‌رسانند. آنها همچنین خاطرات و تجربیاتی برای گفتن دارند که شنیدنی است.
حسینیه معلی با این اقدام خلاقانه، ضمن تدارک برنامه‌ای معنوی و تماشایی و ایجاد فرصت برای ظهور و بروز استعدادهای جوان، جلوه‌گاهی برای آیین‌های عاشورایی در زمینه‌های مختلف هم هست و در این بستر، به فرآیند فرهنگ‌یابی و الگو‌سازی در زمینه این آیین‌ها هم کار می‌کند.
یکی از آسیب‌هایی که نظام فرهنگی ما را تهدید می‌کند، تلاش‌های برنامه‌ریزی شده و آگاهانه دشمنان فرهنگ عاشورایی و بعضا غافلانه، برای تحریف روش‌های سوگواری شهدای کربلاست. بنابراین برنامه‌ای چون حسینیه معلی از این نظر نیز حائز اهمیت است که با حضور استادان این عرصه، سرمشق‌های درست فعالیت در دستگاه عزاداری حسین(ع) را مشخص می‌کند و اشکال صحیح مداحی و نوحه‌خوانی برای سیدالشهدا(ع) را مطرح می‌سازد.
هر چند همه مردم مخاطب این برنامه هستند، اما بدون تردید مخاطب ویژه این برنامه را باید نسل جدید مداحان و نوگلان حسینی دانست که راه و روش اصیل و صحیح کار در این عرصه را می‌توانند یاد بگیرند و توشه راه خود در این مسیر مقدس را پربارتر سازند.