اولویت اول دولت رئیسی در نیمه دوم 1400
دکتر سیدجواد هاشمی فشارکی
رهبر انقلاب اسلامی در چند سال اخیر بر اساس شرایط کشور شعار سال را بر موضوعات اقتصادی و محور تولید نام گذاری کردند («اقتصاد وفرهنگ،باعزم ملی ومدیریت جهادی»، «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال»، «حمایت از کالای ایرانی»، «رونق تولید» و «جهش تولید» )؛ چنانچه این موضوعات مورد توجه جدی نهادهای ذیربط قرار میگرفت سر مردم و جامعه آوار نمیشد و بسیاری از مشکلات کشور یا بهوجود نمیآمد و یا مانند اتفاقات اخیر تبدیل به بحران تبدیل نمیشد و دیگر نیازی نبود تا سال 1400 نیز «تولید، پشتیبانیها و مانعزدائیها» نام نهاده شود.
در سنوات اخیر کشور با چالشهای مختلفی مواجه بوده است، افزایش تحریمها از سوی شیطان بزرگ، سوءمدیریتهای داخلی، با افزایش واردات بیرویه، بهخصوص کالاهای لوکس و مصرفی و همچنین کالاهایی که در داخل وجود داشته و نیاز به حمایت داشتهاند، تعطیلی و یا کاهش تولید، رکود بازار و کاهش درآمد عمومی و به موازات آن رشد سرسامآور قیمتها تا چند برابر که مشکلات معیشتی سخت و بیسابقهای را برای مردم کشورمان رقم زده است.
سرنوشت شعار سال در نیمه اول: رهبر انقلاب نام سال جاری را «تولید، پشتیبانیها و مانعزداییها» نام نهادند که در نیمه اول سال فقط تبدیل به بنر ورودی وزارتخانهها و صفحه نخست پایگاه اطلاعرسانیهاگردید. لکن ضرورت دارد دولت انقلابی اولویت کار خود را با این شعار آغاز و مبنای گشایش امور قرار دهند.
ضرورت اولویت قرارگرفتن توسط دولت انقلابی: اقتصاد موتور محرک جامعه و تولید ماده محترقه این موتور است «اقتصاد یک نقطه کلیدی تعیینکننده است... اقتصاد البته هدف جامعه اسلامی نیست، اما وسیلهای است که بدون آن نمیتوان به هدفها رسید. تأکید بر تقویت اقتصاد مستقل کشور که مبتنی بر تولید انبوه و باکیفیت و توزیع عدالت محور و مصرف به اندازه و بیاسراف و مناسبات مدیریتی خردمندانه است» (بند نخست توصیه سوم، بیانیه گام دوم انقلاب، رهبر معظم انقلاب، بهمن ۱۳۹۷) و متأسفانه در سالهای اخیر با سوءمدیریت مدیران داخلی و نیز تحریمهای خارجی وضعیت اقتصاد کشور به مرز بحرانی صعود کرده است.
همانطور که رهبر انقلاب پیشبینی کرده بودند «انتخابات خرداد ۱۴۰۰ و روی کارآمدن مدیریتهای جدید و احتمالاً تازهنفس و با انگیزههای قوی، امسال را سالی بسیار مهم، حساس و تأثیرگذار در آینده کشور کرده است. (رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹) لازم است مدیران تازهنفس با تحقق شعار سال، امسال را به سالی بسیار مهم و تأثیرگذار مبدل نمایند.
شعار سال 1400 سه بخش دارد که هر سه بخش مهم و توجه به آن بسیار راهگشاست:
الف- تولید: -تولید از ریشه لغوی ولد و به مفهوم ایجاد کردن، به وجود آوردن و زایش است. تولید در نامگذاری سال یعنی تولید داخلی و به مفهوم بومی بودن تولید است. و در حوزههای مختلف کشور موضوعیت دارد.
- تولید در نامگذاری سال 1400: تولید نیازهای ضروری واساسی جامعه بایستی در داخل کشور صورت گرفته و وابستگی به خارج کاهش یابد؛ تا نیازهای اساسی بدون تکانههای اقتصادی، تولید و تأمین شود. بنابراین در هدفگذاری تولید در کشور باید تمرکز بر تأمین نیازهای جامعه باشد به نحوی که واردات را بهشدت کاهش داده و حتی در بسیاری از موارد بینیاز از واردات شویم، بهخصوص در کالاهای اساسی مردم و جامعه، کالاهای کلیدی و حیاتی کشور، کالاهای زیاد ارزبر،
کالاهای پرمصرف جامعه و در اولویت آنها نیز تولید کالاهایی که در معرض تحریم دشمنان قرار دارند، است. علیالقاعده کالاهای لوکس، تزیینی، تجملی، تشریفاتی، آرایشی، تفننی و... ضمن اینکه در شرایط تحریم کشور باید ممنوعالورود باشند بایستی در اولویت آخر تولید قرار داشته باشند.
تولید صنایع سبک و سنگین، صنایع و لوازم ساختمانی، صنایع معدنی، مواد کانی و معدنی، صنایع شیمیایی، صنایع نفتی و پتروشیمی، صنایع تبدیلی، محصولات کشاورزی، صنایعدستی، صنایع، محصولات و مواد غذایی، لوازم بهداشتی، درمانی و بیمارستانی، صنایع دفاعی و امنیتی، لوازم مخابراتی و ارتباطی، محصولات فرهنگی، محصولات نرمافزاری، محصولات نوشتافزاری، لوازمخانگی و اداری، لوازم صوتی و تصویری و دهها حوزه دیگر که هر کدام دهها و بلکه صدها جزئیات کالا و محصولات دارند که مورد نیاز هر جامعهای است.
ب- پشتیبانیها: یکی از موانع رشد تولید عدم و یا ضعف در پشتیبانیها از تولید و مراکز تولیدی میباشد. وضرورت دارد نهادهای مختلف در حوزههای مرتبط خویش پشتیبانیهای لازم را انجام دهند، تا تولیدملی شکوفا گردد:
- پشتیبانیها در نیمه دوم سال 1400
پشتیبانی تقنینی: مجلس شورای اسلامی باید با مصوبات قانونی دولت را موظف به پشتیبانی از تولیدکنندگان کند، همچنین بانکها را از واسطهگری و خرید املاک و امثالهم منع کرده و موظف به حمایت مالی از تولید نماید.
- پشتیبانی قضایی: قوه قضائیه با نظارت بیشتر و رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان داخلی بهخصوص در امور حیاتی و نیازهای اساسی جامعه از آنان حمایت و پشتیبانی کرده و با مانعان تولید برخورد نماید، همچنین در رسیدگی به پروندههای قضایی و کاهش زمان دادرسی در امور مربوط به تولیدات در حوزههای مختلف ضرورت دارد.
- پشتیبانی دستگاههای مسئول: هیئت دولت جدیدو وزارت خانههای کلیدی، محدودیت سختگیرانه برای واردات بهخصوص برای کالاهایی که در داخل در حال تولید بوده و یا امکان تولید و یا افزایش آن وجود میداشت، حمایت از تولیدکنندگان داخلی، کاستن از موانع تولید، کوتاه کردن فرآیند مجوزها، سرازیر کردن و سهل کردن تسهیلات بانکی و کاهش بهره بانکی و تمهیل سررسید وامهای گذشته مشروط بر افزایش تولید واحدها، حمایت از صنایع کوچک، استفاده از ظرفیت بسیج، ارائه بسته مشوقها به تولیدکنندگانی که در سال جدید، پشتیبانی خود را عملی کند و درپایان سال گزارش واقعی ارائه دهد.
- پشتیبانی اجرایی: مسئولین دستگاههای اجرایی، لازمست بهصورت میدانی مشکلات بخشهای تولیدی را رسیدگی کرده و پشتیبانیهای لازم و عملی از تولیدکنندگان را دنبال
نمایند.
- پشتیبانی از کارگاههای کوچک: پشتیبانی از صنایع کوچک شهری و روستایی و کارگاههای خانگی
- پشتیبانی اطلاعاتی: تولیدکنندگان در مواردی که نیاز به آمارهای وضع موجود و نیازهای آتی دارند و بایستی در سامانهای هوشمند، این نیازها تامین و مدیریت شوند.
- پشتیبانی تبلیغاتی و فرهنگسازی: وزارتخانهها و سازمانها و بهخصوص رسانه ملی و جراید و پایگاههای خبری بایستی درخصوص فرهنگسازی مصرف کالاهای تولید داخلی اهتمام ویژه داشته باشند و از تبلیغ کالاهای بیگانه اجتناب و حتی ممنوع گردد.
- پشتیبانی درتشویق و ممانعت از افزایش هزینهها: «اوضاع کسبوکار در کشور باید بهگونهای باشد که افراد به سرمایهگذاری در تولید تشویق شوند و از افزایش هزینههای تولید جلوگیری شود.»(رهبر انقلاب اسلامی،
۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
- پشتیبانی در استفاده از ظرفیتهای مادی و سرمایههای انسانی استفاده نشده و یا کمتر استفاده شده وهر پشتیبانی لازم دیگری لازم و ضروری است.
ج- مانعزدایی: مانعی به معنی بازدارنده، جلوگیرنده و منعکننده و زدایی به معنی زدودن و گندزدایی بوده و در اینجا به مفهوم زدودن موانع تولید در بخشهای مختلف میباشد.
مانعزدایی در نیمه دوم سال 1400:
بر اساس فرمایش رهبری «چه دولت کنونی و چه دولت آینده، باید با حمایتهای همهجانبه قانونی، دولتی و حکومتی از تولید و رفع موانع آن، همت کنند که امسال جهش تولید به معنی واقعی تحقق یابد.»(رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹) بایستی مانعهای مختلفی که در مراحل کار تولید وجود دارند؛ نخست شناسایی و سپس مانع زدایی شده و تولید ملی شکوفا گردد. مانعزداییها شامل موارد زیر میباشد:
مانعزدایی از مقررات دست و پاگیر، مانعزدایی در سازمانهای مانعتراش، توسط مدیران مانع کوربین باقیمانده از دوره قبل.
مانعزدایی توسط کارشناسان مانعساز و بهانهتراش؛ توسط دستگاه دیپلماسی و عدم گره زدن امور تولید به نتایج مداکرات بیثمر، از جریانات سیاسی غربگرا، از فرآیندهای مطول که تولیدکننده نتواند در زمان مناسب و با قیمت معین کالای خود را عرضه کند، از بهانهای به نام شرایط کرونا؛ در حذف رانتهای مانع تولید توسط سلطانهای چمبره زده بر کالاهای اساسی و مانعزدایی در حوزههای دیگری که به هر نحو، مانع رشد تولید میشوند.
سخن پایانی: بحمدالله با تغییر ریل دولت، موانع نرمافزاری با حذف مدیران کاهل و استقرارمدیران انقلابی تازه نفس رفع شده و ضرورت دارد تحقق عنوان محوری سال را مبنای برنامهریزی قرار گیرد. تولید نیازهای اساسی مردم و جامعه، بایستی در اولویت برنامهریزی کشور قرار گیرد و مسئولان ذیربط موانع را رفع و پشتیبانیهای لازم را عملاً اقدام و پیگیری کنند.
- همه سازمانها و نهادها بایدبر اساس عنوان محوری سال و بیانیه گام دوم انقلاب برای تکتک ادارات و سازمانهای زیر مجموعه خود برنامه شش ماهه تهیه کند، به نحوی که تا پایان سال در تمامی بخشها با جهش تولید مواجه شویم تا هم کارخانهها رونق و توسعه یابند، هم نیاز داخل تأمین و هم مشکلات مردم کم شود، هم اشتغال و درآمد مردم افزایش یابد و هم درآمد ملی ارتقا یابد. اگر چنین شود در سال بعد میتوان با جهش دوم تولید، بازارهای جهانی را کسب کرد و کشور از یک درآمد پایدار برخوردار شده و از وابستگی به درآمد نفت خارج شود.
- از اقدامات صورت گرفته دو سه سال اخیر توسط بسیج سازندگی در تولیدات خانگی، الگوبرداری شده و ضمن حمایتهای لازم، بهصورت یک شبکه گسترده ملی از تولید تا توزیع در شهرها و روستاها توسعه یابد.
سخن پایانی اینکه این بند از بیانیه گام دوم انقلاب درخصوص تولید بسیار راهگشاست و باید مبنای کار قرار گیرد: «دهه دوم چشمانداز باید زمان تمرکز بر بهرهداری از دستاوردهای گذشته و نیز ظرفیتهای استفاده نشده باشد تا پیشرفت کشور از جمله در بخش تولید و اقتصاد ملی ارتقاء یابد».(رهبر انقلاب، مقدمه هفت سرفصل توصیهها، بیانیه گام دوم انقلاب، بهمن ۱۳۹۷)
- اگرموانع تولید رفع شود، تولید رونق میگیرد، کسب و کار بهبود مییابد، اقتصاد به حرکت درمیآید و مشکلات کاهش مییابد و مردم نسیم بهار را احساس کرده و راه برای جهش در سالهای بعد باز میشود.