پرهام پوررمضان
با توجه به تحولات 20 سال اخیر در افغانستان، اکنون می‌توانیم این نکته را قاطعانه بگوییم که واشنگتن در این کشور شکست خورده و به اهداف خود نرسیده است و در صورتی که بخواهد با علم کردن ادعاهایی چون حقوق بشر، نابودی ‌تروریسم و صلح پایدار، به‌ اشغال این کشور ادامه دهد، پیامدی جز شکست بد‌تر و مفتضحانه‌تر نخواهد داشت.
کابل تاکنون خود را متعهد به پیمان امنیتی دوجانبه با آمریکا می‌دانست و مجبور بود که سیاست داخلی و خارجی‌اش را با آن منطبق کند و حضور نیروهای آمریکایی را تا سال 2024 در افغانستان بپذیرد.
اما، این پیمان امنیتی و حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان، شرایط امنیتی این کشور را پیچیده‌تر از قبل کرده و در چنین بستری بود که دی‌ماه گذشته میان فرستادگان آمریکا و طالبان در پایتخت قطر توافق امنیتی امضاء شده است.
مردم و مقامات افغانستان پس از امضای این پیمان، انتظار تغییر شرایط را داشتند و قبل از هر چیز، می‌خواستند که کشور را از یک جنگ فرسایشی 40 ساله نجات بدهند. اما، پس از چند ماه مذاکرات با طالبان، متوجه شدند که این توافق نه تنها چیزی را در افغانستان عوض نمی‌کند، بلکه از این پس نیز افغانستان را یک کشور تحت‌الحمایه آمریکا می‌سازد.
جدای از مشکلات ساختاری داخلی افغانستان، مثل تولید و فروش مواد مخدر، افراط‌گرایی، قوم‌گرایی و فساد گسترده سیاسی، حالت مزمن به خود گرفته و از عوامل مهم بی‌ثباتی در این کشور هستند، ولی عوامل خارجی نیز در جلوگیری از استقرار صلح در این کشور، بی‌تأثیر نیستند، که از جمله مهم‌ترین آنها، می‌توان به دخالت‌های عربستان، و زیاده‌طلبی آمریکا‌ اشاره کرد.  برای روشن شدن نقش این بازیگران خارجی کافی است روی خود آمریکا متمرکز شد. آمریکا به همراه هم‌پیمانانش سال 2001 به افغانستان حمله کرد، در پی آن‌چه حمله القاعده به رهبری «اسامه بن لادن» به نیویورک و واشینگتن در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، خوانده شد. از همان ابتدا نگاه آمریکا این بود که باید در افغانستان قیمومت داشته باشد، نگاهی که همواره باقی مانده است، این نگاه هیچ‌گاه به صلح نمی‌انجامد.
گذشته از آن این بازیگر خارجی با توجه به منافعی که در این کشور دارد، باید بازیگران داخلی خود را داشته باشد تا منافعش در افغانستان را پیگیری کنند. از این رو منافع آمریکا در افغانستان اولویت این کشور است، نه صلح در این کشور و تا وقتی این صلح با منافع تطبیق کامل نداشته باشد، این مانع نیز کاملاًً مرتفع نخواهد شد.