افزایش تنش میان برلین- واشنگتن و احتمال فروپاشی ناتو
مناقشه برلین - واشنگتن بر سر میزان کمک‌های مالی آلمان به «سازمان پیمان آتلانتیک شمالی»(ناتو)، نگرانی‌ها در زمینه انسجام این پیمان امنیتی و دفاعی را افزایش داده است.
یکی از محورهای تعارضی که در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» تشدید شده، افزایش فشار کاخ سفید بر کشورهای اروپایی است. بخشی از این فشارها در قالب خروج از توافق‌های تجاری دو سوی آتلانتیک و اعمال تعرفه بر کالاهای اروپایی است. اگرچه بخشی از این فشارها بر اروپا از سال‌ها قبل هم وجود داشته، اما در دوره ترامپ جنبه‌های امنیتی و نظامی هم بر آن افزوده شده است.
در واقع، کاخ سفید دوره ترامپ با محور قرار دادن اقتصاد و پول، برای کاهش تعهدات و هزینه‌های نظامی واشنگتن تلاش میکند. آمریکا به ویژه در مورد ناتو سعی دارد بیش از گذشته از ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای اروپایی استفاده نماید. ترامپ در فرصت‌های گوناگون و به شکل‌های مختلف کشورهای اروپایی را تهدید کرده است که باید هزینه تامین امنیت خود را بپردازند در غیر این صورت، آمریکا دیگر از آنها حمایت نمی‌کند.
در سال 2014 اعضای ناتو توافق کرده‌اند که تا سال 2024 سهم خود را در پرداخت هزینه‌های دفاعی و نظامی این سازمان، حداقل به دو درصد تولید ناخالص ملی برسانند. ترامپ حتی برخی مواقع تهدید می‌کرد که در صورت عمل نشدن این خواسته، ممکن است به خروج از این پیمان دفاعی امنیتی هم فکر کند. البته این نکته‌ای است که به شدت مورد انتقاد قانونگذاران آمریکا در کنگره قرار گرفته است. اگرچه این تصمیم ممکن است تا حدودی از نظر بودجه‌ای به نفع واشنگتن باشد( که البته برخی تحلیلگران در آن تردید دارند)، اما منافعی که آمریکا از قبل ناتو می‌برد، بسیار فراتر از هزینه‌های این کشور برای ناتو است.
ترامپ رو در روی برلین
یکی از کشورهای اروپایی که با افزایش هزینه‌های خود مخالفت میکند آلمان است. ائتلاف کنونی که برلین رهبری آن را به دست گرفته، اعلام کرده است که تا پنج سال آینده حداکثر یک و نیم درصد از تولید ناخالص آلمان را صرف بودجه نظامی و ناتو میکند. به نوشته روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز»، اینکه دولت آلمان اعلام کرده است نمی‌تواند تعهدات بودجه‌ای خود به ناتو را برآورده سازد. این همان نکته‌ای است که موجب نارضایتی بیشتر کاخ سفید می‌گردد.
رئیس‌جمهوری آمریکا مدعی است که آلمان کمترین بودجه نظامی را در میان اعضای ناتو پرداخت میکند و اگر سطح آن افزایش چشمگیری نیابد، رویکرد خود را نسبت به ناتو تغییر می‌دهد. به تازگی رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید خود را به صورتی هشدارگونه به آلمان این گونه عنوان کرد؛ اگر بودجه دفاعی خود را افزایش ندهید، نظامیان آمریکایی را از این کشور خارج و به لهستان منتقل میکند.
این نکته از سوی «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان، عنوان شده است؛ وی در گفت‌وگو با یک شبکه خبری آلمانی تصریح کرد: این توهین‌آمیز است که مالیات‌دهندگان آمریکایی باید هزینه حضور بیش از ۵۰ هزار آمریکایی در آلمان را پرداخت کنند، این در حالی است که همزمان آلمان درآمد مازاد خود را صرف برنامه‌‌های ملی و داخلی میکند.
آلمان بیشترین نیروهای آمریکا در قاره سبز را در اختیار دارد. مراکز فرماندهی آمریکا برای نیروهای ناتو در اروپا و آفریقا در شهر «اشتوتگارت» مستقر هستند و مهم‌ترین پایگاه هوایی واشنگتن در اروپا هم در منطقه «رامشتاین» جنوب غرب آلمان، واقع شده است. گفته می‌شود حدود ۳۳ هزار سرباز و ۱۷ هزار کارمند غیرنظامی آمریکایی در خاک آلمان حضور دارند.
براساس گزارش فوق، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان اعلام کرد تلاش دارد تا بتواند سهم 1/5 درصدی بودجه نظامی از تولید ناخالص این کشور را برآورده سازد. گفته می‌شود تا سال 2020 حتی سهم پرداختی برلین به 1/5 درصد نخواهد رسید. این در حالی است که دولت آلمان چندی قبل اعلام کرده بود که بودجه نظامی خود را افزایش داده و برای سال 2019 به حدود 48 میلیارد دلار رسانده است. بنابر اعلام رسانه‌های آلمانی، این مبلغ هزینه نظامی برلین را به معادل 1/37 درصد تولید ناخالص داخلی آلمان رسانده است. در سال 2018 آلمان 1/23 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های نظامی کرد. براساس گزارش خبرگزاری «دویچه وله» این روند رو به افزایش سال آینده هم ادامه می‌یابد و در سال 2020 به بیش از 49 میلیارد دلار خواهد رسید که یک دهم درصد رشد را نشان می‌دهد. با این‌حال گویا در برنامه بودجه‌ای دولت آلمان، میزان هزینه‌های نظامی این کشور در سال 2024 به 1/24 درصد کاهش خواهد یافت.
بر اساس تحلیل این روزنامه آمریکایی، ترامپ اتحادیه اروپا را یک دشمن می‌نامد و ناتو را سازمانی منسوخ قلمداد میکند که مناسبات دو سوی آتلانتیک را در برخی مواقع، به شدت پرتنش کرده است. اما در کل، نارضایتی واشنگتن از برلین افزایش یافته است. در این میان، تقویت ارتباط آلمان با روسیه در حوزه انرژی و احداث خط لوله گازی و تعامل اقتصادی شرکت‌های آلمانی با ایران، از مواردی هستند که نارضایتی واشنگتن را در پی داشته است.
برخی کشورها در شرق اروپا به دلیل نگرانی از سیاست‌های روسیه به ویژه پس از بحران چند سال قبل در اوکراین، به سرعت برای جلب رضایت دولت آمریکا سهم خود از هزینه‌های نظامی ناتو را به دو درصد تولید ناخالص داخلی افزایش داده‌اند تا بتوانند نظر واشنگتن و ترامپ را جلب کنند. یکی از این کشورها لهستان بود که طی یکی دو ساله اخیر روابط ویژه‌ای را با کاخ سفید برقرار کرده است. پس از رسانه‌ای شدن تنش بودجه‌ای ناتو میان واشنگتن و برلین، سفیر آمریکا در لهستان هم با بیان این نکته که ورشو 2 درصد از تولید ناخالص خود را به هزینه‌های ناتو اختصاص داده است، از آمادگی این کشور برای استقبال از نیروهای آمریکایی خبر داد.
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که قرار است در ماه سپتامبر دونالد ترامپ سفری را به لهستان داشته باشد. بسیاری از تحلیلگران لهستان را گزینه تازه واشنگتن در زمینه دستکاری در امور اتحادیه اروپا و ایجاد اختلاف میان کشورهای این قاره می‌دانند.
به نوشته روزنامه «دیلی تلگراف»، وضعیت موجود به ویژه عجله‌ای که رئیس‌جمهوری آمریکا در اجرای سیاست‌های خود نشان می‌دهد، نگرانی‌ها در زمینه انسجام و اتحاد اعضای ناتو را بیشتر کرده است.
بر اساس این تحلیل، در دوره‌ای آلمان به عنوان خط نخست جبهه مقابله با اتحاد جماهیر شوروی مطرح بوده و واشنگتن حاضر بود هر نوع هزینه‌ای را برای شکست مسکو بپردازد. در شرایط کنونی اگرچه خروج نیروهای نظامی آمریکایی از آلمان برای گروه‌های چپگرا خبر خوبی محسوب می‌شود و محبوبیت آنها را افزایش می‌دهد، اما مهم‌ترین اقتصاد قاره سبز از نظر نظامی کمبودهای فراوانی را برای انجام وظایف خود حتی در بخش آموزش دارد.
با این حال، برخی کارشناسان سیاسی در آلمان اعتقاد دارند این به نفع برلین است تا هزینه‌های نظامی خود را به نحوی افزایش دهد که نشان‌دهنده تعهدات بین‌المللی آن باشد، زیرا آلمان باید مسئولیت‌های خود را در قبال سربازان خود و اروپا عملی سازد.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی
یکی از محورهای تعارضی که در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» تشدید شده، افزایش فشار کاخ سفید بر کشورهای اروپایی است. بخشی از این فشارها در قالب خروج از توافق‌های تجاری دو سوی آتلانتیک و اعمال تعرفه بر کالاهای اروپایی است. اگرچه بخشی از این فشارها بر اروپا از سال‌ها قبل هم وجود داشته، اما در دوره ترامپ جنبه‌های امنیتی و نظامی هم بر آن افزوده شده است.
در واقع، کاخ سفید دوره ترامپ با محور قرار دادن اقتصاد و پول، برای کاهش تعهدات و هزینه‌های نظامی واشنگتن تلاش میکند. آمریکا به ویژه در مورد ناتو سعی دارد بیش از گذشته از ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای اروپایی استفاده نماید. ترامپ در فرصت‌های گوناگون و به شکل‌های مختلف کشورهای اروپایی را تهدید کرده است که باید هزینه تامین امنیت خود را بپردازند در غیر این صورت، آمریکا دیگر از آنها حمایت نمی‌کند.
در سال 2014 اعضای ناتو توافق کرده‌اند که تا سال 2024 سهم خود را در پرداخت هزینه‌های دفاعی و نظامی این سازمان، حداقل به دو درصد تولید ناخالص ملی برسانند. ترامپ حتی برخی مواقع تهدید می‌کرد که در صورت عمل نشدن این خواسته، ممکن است به خروج از این پیمان دفاعی امنیتی هم فکر کند. البته این نکته‌ای است که به شدت مورد انتقاد قانونگذاران آمریکا در کنگره قرار گرفته است. اگرچه این تصمیم ممکن است تا حدودی از نظر بودجه‌ای به نفع واشنگتن باشد( که البته برخی تحلیلگران در آن تردید دارند)، اما منافعی که آمریکا از قبل ناتو می‌برد، بسیار فراتر از هزینه‌های این کشور برای ناتو است.
ترامپ رو در روی برلین
یکی از کشورهای اروپایی که با افزایش هزینه‌های خود مخالفت میکند آلمان است. ائتلاف کنونی که برلین رهبری آن را به دست گرفته، اعلام کرده است که تا پنج سال آینده حداکثر یک و نیم درصد از تولید ناخالص آلمان را صرف بودجه نظامی و ناتو میکند. به نوشته روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز»، اینکه دولت آلمان اعلام کرده است نمی‌تواند تعهدات بودجه‌ای خود به ناتو را برآورده سازد. این همان نکته‌ای است که موجب نارضایتی بیشتر کاخ سفید می‌گردد.
رئیس‌جمهوری آمریکا مدعی است که آلمان کمترین بودجه نظامی را در میان اعضای ناتو پرداخت میکند و اگر سطح آن افزایش چشمگیری نیابد، رویکرد خود را نسبت به ناتو تغییر می‌دهد. به تازگی رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید خود را به صورتی هشدارگونه به آلمان این گونه عنوان کرد؛ اگر بودجه دفاعی خود را افزایش ندهید، نظامیان آمریکایی را از این کشور خارج و به لهستان منتقل میکند.
این نکته از سوی «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان، عنوان شده است؛ وی در گفت‌وگو با یک شبکه خبری آلمانی تصریح کرد: این توهین‌آمیز است که مالیات‌دهندگان آمریکایی باید هزینه حضور بیش از ۵۰ هزار آمریکایی در آلمان را پرداخت کنند، این در حالی است که همزمان آلمان درآمد مازاد خود را صرف برنامه‌‌های ملی و داخلی میکند.
آلمان بیشترین نیروهای آمریکا در قاره سبز را در اختیار دارد. مراکز فرماندهی آمریکا برای نیروهای ناتو در اروپا و آفریقا در شهر «اشتوتگارت» مستقر هستند و مهم‌ترین پایگاه هوایی واشنگتن در اروپا هم در منطقه «رامشتاین» جنوب غرب آلمان، واقع شده است. گفته می‌شود حدود ۳۳ هزار سرباز و ۱۷ هزار کارمند غیرنظامی آمریکایی در خاک آلمان حضور دارند.
براساس گزارش فوق، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان اعلام کرد تلاش دارد تا بتواند سهم 1/5 درصدی بودجه نظامی از تولید ناخالص این کشور را برآورده سازد. گفته می‌شود تا سال 2020 حتی سهم پرداختی برلین به 1/5 درصد نخواهد رسید. این در حالی است که دولت آلمان چندی قبل اعلام کرده بود که بودجه نظامی خود را افزایش داده و برای سال 2019 به حدود 48 میلیارد دلار رسانده است. بنابر اعلام رسانه‌های آلمانی، این مبلغ هزینه نظامی برلین را به معادل 1/37 درصد تولید ناخالص داخلی آلمان رسانده است. در سال 2018 آلمان 1/23 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه‌های نظامی کرد. براساس گزارش خبرگزاری «دویچه وله» این روند رو به افزایش سال آینده هم ادامه می‌یابد و در سال 2020 به بیش از 49 میلیارد دلار خواهد رسید که یک دهم درصد رشد را نشان می‌دهد. با این‌حال گویا در برنامه بودجه‌ای دولت آلمان، میزان هزینه‌های نظامی این کشور در سال 2024 به 1/24 درصد کاهش خواهد یافت.
بر اساس تحلیل این روزنامه آمریکایی، ترامپ اتحادیه اروپا را یک دشمن می‌نامد و ناتو را سازمانی منسوخ قلمداد میکند که مناسبات دو سوی آتلانتیک را در برخی مواقع، به شدت پرتنش کرده است. اما در کل، نارضایتی واشنگتن از برلین افزایش یافته است. در این میان، تقویت ارتباط آلمان با روسیه در حوزه انرژی و احداث خط لوله گازی و تعامل اقتصادی شرکت‌های آلمانی با ایران، از مواردی هستند که نارضایتی واشنگتن را در پی داشته است.
برخی کشورها در شرق اروپا به دلیل نگرانی از سیاست‌های روسیه به ویژه پس از بحران چند سال قبل در اوکراین، به سرعت برای جلب رضایت دولت آمریکا سهم خود از هزینه‌های نظامی ناتو را به دو درصد تولید ناخالص داخلی افزایش داده‌اند تا بتوانند نظر واشنگتن و ترامپ را جلب کنند. یکی از این کشورها لهستان بود که طی یکی دو ساله اخیر روابط ویژه‌ای را با کاخ سفید برقرار کرده است. پس از رسانه‌ای شدن تنش بودجه‌ای ناتو میان واشنگتن و برلین، سفیر آمریکا در لهستان هم با بیان این نکته که ورشو 2 درصد از تولید ناخالص خود را به هزینه‌های ناتو اختصاص داده است، از آمادگی این کشور برای استقبال از نیروهای آمریکایی خبر داد.
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که قرار است در ماه سپتامبر دونالد ترامپ سفری را به لهستان داشته باشد. بسیاری از تحلیلگران لهستان را گزینه تازه واشنگتن در زمینه دستکاری در امور اتحادیه اروپا و ایجاد اختلاف میان کشورهای این قاره می‌دانند.
به نوشته روزنامه «دیلی تلگراف»، وضعیت موجود به ویژه عجله‌ای که رئیس‌جمهوری آمریکا در اجرای سیاست‌های خود نشان می‌دهد، نگرانی‌ها در زمینه انسجام و اتحاد اعضای ناتو را بیشتر کرده است.
بر اساس این تحلیل، در دوره‌ای آلمان به عنوان خط نخست جبهه مقابله با اتحاد جماهیر شوروی مطرح بوده و واشنگتن حاضر بود هر نوع هزینه‌ای را برای شکست مسکو بپردازد. در شرایط کنونی اگرچه خروج نیروهای نظامی آمریکایی از آلمان برای گروه‌های چپگرا خبر خوبی محسوب می‌شود و محبوبیت آنها را افزایش می‌دهد، اما مهم‌ترین اقتصاد قاره سبز از نظر نظامی کمبودهای فراوانی را برای انجام وظایف خود حتی در بخش آموزش دارد.
با این حال، برخی کارشناسان سیاسی در آلمان اعتقاد دارند این به نفع برلین است تا هزینه‌های نظامی خود را به نحوی افزایش دهد که نشان‌دهنده تعهدات بین‌المللی آن باشد، زیرا آلمان باید مسئولیت‌های خود را در قبال سربازان خود و اروپا عملی سازد.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی