kayhan.ir

کد خبر: ۱۲۹۳۶۵
تاریخ انتشار : ۱۸ فروردين ۱۳۹۷ - ۲۱:۴۵
ضرورت توجه به سلامت تغذیه‌ای جامعه به بهانه روز سلامت - بخش دوم

غذای سالم موتور محرک سلامت جسم و روان

وقتی دغدغه‌های زندگی بیشتر شد و ساعت کمتری برای خرید کردن (به صورت خرید مواد ارگانیک و تازه) باقی ماند، میزان گرایش به سمت فروشگاه‌ها که همزمان امکان خرید اقلام مختلف از تولیدی‌ها و کارخانه‌های مختلف را فراهم ‌می‌آوردند، بیشتر از قبل شد و به جایی رسید که در عرصه رقابت تعدد نام فروشگاه‌ها روند رو به افزایشی پیدا کرد و هر یک برای آنکه فروش بیشتری به نسبت سایرین داشته باشند، از ترفندهای مختلف برای جذب بیشتر مشتری استفاده کردند. ترفندهایی که در برخی موارد به تقلب رسیده‌اند. ضمنا گرایش مردم در حال حاضر به سمت خرید بیشتر، انبار کردن و فریز کردن مواد غذایی است که این شیوه خود صدمات جبران‌ناپذیری به سلامت افراد وارد ‌می‌آورد. بنابراین عرصه رقابت برای یک عده به بازی با سلامت مردم تبدیل شده است.                                                                                                         
متاسفانه این روزها با وجود کاهش کیفیت اجناس، استقبال مردم از خرید بیشتر و دپو کردن اقلام خوراکی به ویژه به صورت فریز شده، همچنان دوام قبل را دارد و حتی در حال افزایش نیز هست. البته این استقبال در واقع مدتی است که با توجه به شرایط زندگی مردم تبدیل به یک عادت شده؛ عادتی که همانند هزار عادت ناسالم دیگر بلای جانمان شده است. گرچه نمی‌توان گفت تمامی اجناس در فروشگاه‌های تخفیفی با کیفیت نامطلوب عرضه می‌شود، اما خرید برخی اجناس نیازمند دقتی ویژه است که بسیاری از خاطر برده‌اند. البته گاهی هم خودمان حواس از خودمان پرت می‌کنیم و با شوق فراوان راضی به خرید مواد غذایی بیشتر می‌شویم هر چند که می‌دانیم هر ذره از آنها صدمه فراوانی به سلامتیمان می‌زند. خرید چند کالای ارزان به جای یک کالا با قیمت معمول گاهی عواقبی را به دنبال دارد که جبران‌ناپذیر است. پس این خود ما هستیم که نباید بازی با سلامتمان را ابزاری برای کسب سود دیگران قرار دهیم.
پودر لبو، آرایش مقلوب‌کننده گوشت‌های ناسالم
نام تخفیف که به میان می‌آید توجه بسیاری از خریداران بی‌توجه به بحث سلامت آن، به سمت کالاها جلب می‌شود. چه بسا که خیلی وقت‌ها دیده‌ایم عرضه‌کنندگان قیمت اصلی را بالا می‌برند و با ارائه تخفیف قیمت واقعی را از مشتریان دریافت می‌کنند. مدت زیادی از روی کار آمدن فروشگاه‌های تخفیفی نمی‌گذرد؛ فروشگاه‌هایی که با آمدنشان و تعدد حضورشان به یکباره کار و کسب عرضه‌کنندگان سنتی‌تر را تا حد قابل توجهی کاهش دادند. ساکن هر کجا که باشید، حتما حداقل یکبار وارد این فروشگاه‌ها شده‌اید و تحت تاثیر تخفیفات قابل توجه که با عنوان تخفیف ویژه روی کالاها نصب شده قرار گرفته‌اید و از آن‌ها خرید کرده‌اید. ما هم همانند همه مشتریان وارد یکی از همین فروشگاه‌های تخفیفی می‌شویم؛ از شعبه‌های یک فروشگاه نام برجسته که به تازگی در غرب تهران افتتاح شده است.                                                       
چشممان به گوشت‌های بسته‌بندی داخل یخچال می‌افتد؛ به گفت‌و‌گو با مسئول غرفه می‌پردازیم؛ می‌گوید: «اگر دقت کرده باشید گوشت‌های چرخ شده شرکتی حتی با اینکه چند روز از چرخ شدن آن‌ها می‌گذرد همان رنگ اولیه را دارد، اما به طور معمول گوشت پس از چرخ شدن - نهایت بعد از گذشت یک روز- رنگ اولیه خود را از دست می‌دهد و رو به سیاهی می‌رود.»
وی در ادامه ضمن اظهار تاسف می‌گوید: «گوشت‌های چرخ کرده‌ که از برندهای معروف پروتئین در اغلب فروشگاه‌ها عرضه می‌شود آغشته به پودر لبو می‌باشد.»                                                                                   آغشته شدن گوشت به پودر لبو صرفا رنگ آن را حفظ می‌کند و گوشت‌هایی که پس از گذشت چند روز با این عنوان که هنوز تاریخ مصرف دارند، در معرض فروش قرار می‌گیرند، در واقع خواص اصلی خود را از دست داده‌اند و حتی بعضا آثار مخربی نیز به همراه دارند.                                
مسئول غرفه پروتئینی این فروشگاه همچنین در ادامه می‌گوید: «در حال حاضر ما متفاوت از سایر فروشگاه‌ها، گوشت و مرغ را هم به صورت باز و هم به صورت بسته‌بندی شرکتی عرضه می‌کنیم و اغلب به مشتریان توصیه می‌کنیم تا از فرآورده‌های باز خریداری کنند.»
وی همچنین می‌افزاید: «محصولات باز اگر فروخته نشوند و چیزی از آنها باقی بماند، مرجوع می‌شوند و فرآورده‌ها هر روز از کشتار به اینجا می‌آیند و به عرضه می‌رسند، اما محصولات شرکتی که اغلب هم به صورت تخفیفی عرضه می‌شود، قابل اعتماد نیست؛ چرا که معلوم نیست در شرکت چگونه و بعد از چه مدت به عرضه رسیده‌اند؟»                                                                                                              البته ماجرای گوشت‌های چرخ کرده شرکتی که فروشگاه‌های تخفیفی آنها را به عرضه فروش گذاشته‌اند، تنها به رنگ خوش پودر لبو ختم نمی‌شود. گوشت‌های چرخ شده‌ای که  ظاهرا با برندهای معتبر و تاییدیه وزارت بهداشت در حال عرضه هستند به گفته تعدادی از فروشندگان آن در فروشگاه‌های تخفیفی از مخلوط بقولات سنگدان و ... هستند که از نظر سلامت هیچ تضمینی ندارند.
تخفیف
 با بهای به خطر افتادن سلامتی
این روزها شواهد و اظهارات عرضه‌کنندگان و مشتریان محصولات پروتئینی فروشگاه‌های تخفیفی به گونه‌ای است که اگر به گیاهخواری روی بیاوریم، امنیت خاطر بیشتری پیدا می‌کنیم!
 پای گفت‌و‌گو با خانمی که خود را کمالی معرفی می‌کند و از مشتریان فروشگاه‌های تخفیفی است، می‌نشینیم. این خانم در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «یک بار برای خرید مرغ بسته‌بندی به فروشگاه رفته بودم؛ با نگاه کردن به تاریخ مصرف آن متوجه شدم که محصول منقضی شده است. وقتی آن را به مسئول فروشگاه نشان دادم آن را از من گرفت تا برود یک محصول تازه بیاورد. به طور اتفاقی نگاهم به اتاق پشت غرفه افتاد و متوجه شدم که در حال تعویض برچسب همان محصول هستند!»
وی همچنین می‌افزاید: «منتظر شدم تا محصول را آوردند و آنچه را که دیده بودم به آنان متذکر شدم، اما زیر بار نرفتند و حتی با نحو بدی با من برخورد کردند که من خریدار نیستم و وقت آنان را تلف کرده‌ام و بعد به سرعت محصول را بردند.»
وی در حالی که معتقد است خرید از محصولات فروشگاه‌های تخفیفی را به طور کامل نمی‌توان نقض کرد، می‌گوید: «با وجود اینکه در موارد دیگر هم شاهد عدم سلامت اقلام خوراکی این فروشگاه بودم، اما به نظرم نمی‌توان گفت که به طور کل تمام اقلام و تمام فروشگاه‌های تخفیفی ناسالم هستند و باید میزان دقت در خرید را بالا برد و البته اقلامی را که سریع‌تر دچار خرابی می‌شوند کمتر خریداری کرد.»  
حتما اگر برای خرید به فروشگاه‌های تخفیفی مراجعه کرده باشید، دیده‌اید که برخی اقلام فروش ویژه به صورت تعداد یا پک ویژه عرضه می‌شوند که از نظر قیمت به ظاهر بسیار مناسب و پایین‌تر از قیمت معمول هستند. یک کارشناس بهداشت غذایی در گفت‌و‌گو با  گزارشگر کیهان می‌گوید: «اغلب اقلامی که به صورت پک ویژه با قیمت پایین در این فروشگاه‌ها عرضه می‌شوند؛ چون مدتی کمی از تاریخ مصرف آنان باقی ست شرکت آن‌ها را با قیمت کمتری به فروشگاه می‌دهد؛ به همین علت مشتریان باید توجه داشته باشند که تا حد ممکن از این گونه خریداری نکنند یا در صورت خریداری به تاریخ مصرف آن دقت کنند.»
  خرید به اندازه
 برای حفظ سلامت                                                                            
«ما جنس را به مشتری قالب می‌کنیم!» این جمله را از زبان یک فروشنده آجیل در یکی از فروشگاه‌های تخفیفی می‌شنویم. وی با اظهار تاسف می‌گوید: «اینجا مواد غذایی با کیفیت پایین عرضه می‌شود و مسئولین هم با خوشحالی می‌گویند که ما جنس را به مشتری قالب می‌کنیم!»
این غرفه دار در حالی که حضورش در این غرفه را از روی ناچاری و موقتی می‌داند، همچنین ادامه می‌دهد: «صاحبان این فروشگاه‌ها برای کسب سود بیشتر، هر نوع ماده خوراکی را فقط با آراستن آن، دست مشتری می‌دهند و با جان و سلامت مردم بازی می‌کنند.»                                                                                    کاش یک طرفه به قاضی نرویم و در حالی که انگشت اتهام به سمت فروشندگان اغذیه و اقلام خوراکی ناسالم در فروشگاه‌های تخفیفی گرفته ایم، نگاهی به خودمان هم بیندازیم و ببینیم چه چیز باعث شده تا به راحتی سلامت ما وسیله کسب سود دیگران شود و ما هم بی هیچ اعتراضی به خریدمان ادامه دهیم. هر فرد اگر برای حفظ سلامتش از دیگران متوقع است، باید ابتدا از خودش متوقع باشد.  یک بار تعدادی از مشتریان فروشگاه‌های تخفیفی برایمان می‌گفتند که یکی از دلایل خریدشان از آن جا این است که با خرید یک یا دو قلم از اقلام خوراکی همراه آنها یک قلم را رایگان دریافت می‌کردند. این در حالی است که خودشان اظهار داشتند این مقدار بیش از میزان مصرف آنان است و معمولا مقداری از آن را دور می‌ریزند.                                                                                                       این مسئله فقط در مورد آنان نیست و بسیاری از ما امروز دچار همین عادت ناسالم هستیم. اگر خرید به میزان مصرف باشد و در نتیجه کمتر باشد، دیگر ناگزیر به خرید از این فروشگاه‌ها و به خانه بردن اقلام نامناسب آنان نیستیم.
مواد اولیه ناسالم
پایان ایستگاه سلامتی
گذشته از تخفیفات جذاب فروشگاه‌ها، امروزه بسیاری از ما به علت وجود مواد غذایی آماده در این مکان برای خرید به آن مراجعه می‌کنیم. وجود مواد غذایی آماده هر روز انگیزه آشپزی را در میان بانوان کمتر از قبل می‌کند. علاوه بر آن، این مواد غذایی به دلیل دارا بودن افزونه‌های نگهدارنده از نظر سلامت ارزش غذایی کافی ندارند و حتی بعضا سبب ایجاد آسیب برای بدن هستند. بهمنی، کارشناس تغذیه در گفت‌و‌گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «مونوسدیم گلوتامات معروف‌ترین تشدیدكننده طعم و مزه غذاهای فرآوری شده از جمله سوپ‌های آماده پودری است.»
وی همچنین می‌افزاید: «طبق یافته‌های علمی پژوهشگران ژاپنی، مصرف بیش از حد و مستمر محصولات حاوی این افزودنی، در برخی افراد موجب حساسیت شده و می‌تواند به شبكیه چشم آسیب بزند و موجب بروز سردرد، تنگی نفس، تهوع و احساس سوزش در عضلات شود.»
بهمنی همچنین از دیگر مضرات این مواد آماده به احتمال تشدید آسم، حملات میگرن و اختلال در ریتم ضربان قلب نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «این ماده نیز از جمله موادی است که اکثر متخصصان تغذیه از آن اجتناب می‌کنند.»            
بنابر عادت ناسالم استفاده از فرآورده‌های آماده چرب هر روزه مقدار زیادی چربی ترانس مصرف    می‌کنیم؛ این ماده جز شش ماده اولیه‌ای است که متخصصان تغذیه توصیه به اجتناب از آن دارند و این در حالی است که این چربی‌ها، چربی‌های اشباع نشده مصنوعی هستند و به غذاهای فرآوری شده افزوده می‌شوند تا ماندگاری آن‌ها را بالا ببرند. متاسفانه این گونه چربی‌ها خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را نیز افزایش می‌دهند.                                                                                                   ناسالم‌های اولیه به همین جا ختم نمی‌شوند؛ چندین ماده اولیه ناسالم دیگر نیز موجود است که در بسیاری از اقلام آماده غذایی استفاده شده و ما به راحتی آن‌ها را به مصرف می‌رسانیم. شربت ذرت غنی از فروکتوز از دیگر مواد اولیه ناسالم است؛ وجود این ماده به خوبی نشان می‌دهد که غذا به شدت فرآوری شده و حاوی مقادیر زیاد شکر است. این ماده تنها به نوشابه و نوشیدنی‌های شیرین محدود نمی‌شود، پس فریب نخورید. شربت ذرت غنی از فروکتوز در بسیاری از نان‌های حبوبات، مافین‌ها، سس کچاپ و سس‌های سالاد وجود دارد.