ایرج نظافتی
چند روز پیش یکی از همکاران رسانه‌ای را دیدم و از او پرسیدم که فلانی مدتی است در عرصه اطلاع‌رسانی حضور ندارید؟ گفت: بله سفری تفریحی به روسیه رفته بودم و ایران نبودم.
همین موضوع باب گفت‌وگو را با این دوست باز کرد که برای رفتن به روسیه چقدر هزینه سفارت ویزا پرداخت کردی؟ که در کمال تعجب گفت: سفر به روسیه و حتی ارمنستان و ترکیه و چند کشور توریستی هزینه ویزا ندارند و هیچ هزینه‌ای به سفارتخانه آنها در تهران ندادم! و به همین دلیل هنگام ورود به آن کشور هم معطلی پاسپورت و بررسی ویزا نداشتیم!
این موضوع مرا ناخودآگاه به یاد مظلومیت زوار امام حسین(ع) انداخت که چگونه سفر توریستی و تفریحی به کشورهایی که سبک زندگی کاملا غربی و اروپایی دارند بلامانع است اما سفر زیارتی به کشور عراق با اخذ روادید و پرداخت هزینه ویزا و بیمه و هلال احمر و... همراه است و تازه این اول مصیبت است، این مشکل ویزا زمانی نمود عینی پیدا می‌کند که شما پشت مرز گرفتار سیل جمعیت برای زدن مُهر خروج از کشور و ورود به عراق باشید!
با این حال اگر بحث ویزا بین کشور ایران و عراق را از منظر کارشناسی بررسی کنیم می‌توان به نتایج قابل قبولی رسید.
کارشناسان اقتصادی معتقدند لغو روادید، یکی از بهترین راه‌های جلب توریست است و الان میان ایران و تقریبا نزدیک به پنجاه کشور جهان روادید حذف شده است و سیاست حذف روادید یکی از سیاست‌ها برای جذب گردشگر به آن کشورهاست که رونق اقتصادی را برای کشورهای هدف در پی‌خواهد داشت و کشوری مثل ترکیه بیشتر درآمد خود را بر روی گردشگران متمرکز کرده است.
 طبق اعلام مسئولان ایرانی و عراقی در طول سال حدود پنج میلیون ایرانی برای زیارت اعتاب مقدسه وارد کشور عراق می‌شوند و همه این افراد با چالش ویزا و زدن مُهر ورود و خروج دست به‌گریبان‌اند و همین موضوع خود مانعی بر سر راه افرادی است که یا استطاعت مالی ندارند و یا کهن‌سال هستند و توان ایستادن در صف‌های طولانی ویزا را ندارند.
به همین آمار، کودکان و زنان را هم اضافه کنیم خواهیم دید که وجود روادید خود مانع بزرگی بر سر راه مسافران کشورهای مختلف از جمله عراق است.
اما طبق گفته کارشناسان اقتصادی اگر ویزای کشوری مثل عراق برداشته شود - مثل برداشته شدن ویزای ترکیه - قطعا جمعیت مشتاق برای رفتن به آن کشور در حداقل ممکن دو برابر قبل افزایش خواهد یافت و مثلا آمار سفر پنج میلیون ایرانی به عراق به ده میلیون خواهد رسید.
از طرفی هم حضور سالیانه ده میلیون زائر به کشور عراق از سوی ایران قطعا در رونق بخشیدن به اقتصاد جنگ‌زده این کشور می‌تواند نقش مهم و موثری داشته باشد و از همه مهم‌تر از مشکلات مردم و مشتاقان سفر عتبات عالیات کاسته خواهد شد و مردم راحت‌تر می‌توانند سفر زیارتی دلچسبی بدون ماندن در سیل جمعیت و صف‌های طولانی داشته باشند.
از همه مهم‌تر سفر پیاده‌روی اربعین به عراق جنبه سیاسی و عبادی خاصی دارد و برداشته شدن ویزا بین دو کشور همسایه می‌تواند در پررنگ‌تر کردن این اجتماع عظیم و میلیونی نقش مهم و موثری ایفا کند و نمایشی از اقتدار اسلامی در عرصه جهانی باشد.