چرایی استمرار شعار مرگ بر آمریکا
مصطفی قربانی
انقلاب اسلامی را انقلابی دوگانه یا دووجهی دانسته‌اند؛ زیرا این انقلاب علاوه بر اینکه انقلابی علیه استبداد داخلی بود و توانست رژیم شاهنشاهی ۲۵۰۰ ساله را سرنگون کند، انقلابی علیه نفوذ، دخالت و استعمار خارجی یا به تعبیر دیگر، وابستگی خارجی نیز بود. بر همین مبنا بود که امام خمینی(ره) در هنگام ورود به کشور در سال ۵۷ در مصاحبه‌ای فرمودند که اگرچه بیرون راندن شاه از کشور کار بزرگی است، اما بزرگتر از آن، قطع نفوذ خارجی است. در واقع، انقلاب اسلامی، به عنوان انقلابی بزرگ یا اجتماعی درصدد بود تا روند تحولات جامعه ایران را در تمام ابعاد دگرگون کند. به بیان دیگر، «شعار مرگ بر آمریکا»ی مردم ایران نشان می‌داد که روند حرکت تاریخ در ایران از این پس تغییر خواهد کرد و دیگر خبری از ایران تحت سلطه و نفوذی که آمریکا بخواهد بر آن حکمرانی کند، نیست.
یک علت مهم بر سر زبان افتادن این شعار نیز دخالت‌های آمریکا در کشور و حمایت‌های آن از رژیم شاه بود. در برهه پس از انقلاب نیز آمریکا به طرق مختلف سعی کرد که به ادامه دخالت‌های خود در ایران پرداخته و در مسیر حرکت نظام جمهوری اسلامی سنگ‌اندازی کند. به عبارت دیگر، پس از انقلاب بر شدت دشمنی آمریکا با ملت ایران افزوده شده و از این رو، شعار مرگ بر آمریکای ملت ایران نیز روزبه‌روز رساتر شده و تاکنون نیز ادامه یافته است، اما در برهه کنونی، برخی به دلایل و بهانه‌هایی چون لزوم عضویت ایران در جامعه جهانی، استفاده از امکانات جامعه جهانی برای توسعه کشور، هزینه‌بردار بودن رویارویی با استکبار و... خواهان حذف این شعار مهم و راهبردی از قاموس ادبیات سیاسی کشور هستند. در واقع، افراد و طیف‌های مذکور با این استدلال که همان‌گونه که در بحث هسته‌ای با آمریکا مصالحه صورت گرفت و اقدامات تنش‌زدایانه انجام شد، به تعبیر خودشان، در سایر حوزه‌ها نیز می‌توان با حذف شعارهای تنش‌زا!!! به مصالحه و حل مسائل روی آورد. در پاسخ به این دیدگاه و چرایی استمرار شعار مرگ بر آمریکای ملت ایران می‌توان به چند نکته اشاره کرد:
۱- حذف شعار مرگ بر آمریکا به معنای تغییر رفتار نظام اسلامی در قبال شیطان بزرگ است و عقل حکم می‌کند تا زمانی که او در مقابل ما تغییر راهبرد و رفتار نداده، ما نیز در راهبردهای خود نسبت به وی تغییری ایجاد نکنیم. به طور مشخص باید گفت که بعد از انعقاد برجام و حتی اجرای آن، اوباما، رئیس‌جمهور و جان‌کری، وزیرخارجه آمریکا نه تنها از عدم تغییر راهبرد آمریکا در قبال ایران سخن گفتند، بلکه نوع رفتار آمریکا در اجرای برجام و بدعهدی‌ها و نقض‌عهدهای مکرر وی در برجام نشان داد که آمریکا همچنان شیطان بزرگ است و تغییری نکرده است. بنابراین، هرگونه تغییر رفتار در قبال آمریکا به معنای ارسال پیام ضعف به طرف مقابل و کاهش وزن گزینه‌های روی میز ما خواهد بود.
۲- ایستادگی در مقابل استکبار، یکی از ذخیره‌ها و مولدهای قدرت نرم و ابزار و ظرفیتی راهبردی برای جمهوری اسلامی در جهت تحقق دیپلماسی عمومی است و شعار مرگ بر آمریکا به نوعی تجلی تمام و کمال این ایستادگی است که هرگونه خلل در این شعار و کم‌رنگ شدنش به معنای کاهش ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی نظام برای تأثیرگذاری بر جهانیان است. در همین راستا، قابل ذکر است که کنارگذاشتن این شعار سبب ناامیدی و یأس جریان مقاومت و دوستداران انقلاب اسلامی در منطقه خواهد شد. درواقع، ملت‌هایی چون یمن و بحرین که اکنون درگیر مبارزه هستند، می‌دانند که در حالی برای تحقق آرمان‌های خود مبارزه می‌کنند که طرف مقابل‌شان از حمایت‌های آمریکا برخوردار است، اما آنها با الگوپذیری از انقلاب اسلامی و ایمان به وعده‌های الهی مبارزه می‌کنند و چنانچه انقلاب اسلامی در مقابل استکبار کوتاه بیاید، آرمان ملت‌های مذکور نیز لطمه خواهد خورد.
۳- پایداری و استمرار انقلاب اسلامی منوط به حفظ سیرت، درون‌‌مایه، محتوا و شعارهای انقلاب است و در شرایطی که استکبارستیزی یکی از آرمان‌ها و شعارهای هویت‌بخش انقلاب است، استمرار آن به معنای خدشه‌ناپذیر بودن مسیر انقلاب و شعارهای آن است.
۴- استمرار شعار مرگ بر آمریکای ملت ایران همچنین نشان می‌دهد که برخلاف روند حاکم بر دنیا، که براساس آن کشورهایی نظیر چین کمونیست و کوبا در مقابل آمریکا تغییر رفتار داده‌اند، در مسائل ایران و آمریکا آن که باید تغییر رفتار دهد و رفتارهای خصمانه خود را تکرار نکند، آمریکا است و تا زمانی که حاضر به عذرخواهی از ملت ایران به خاطر تعدیات گذشته خود و جبران مافات نباشد، شعار مرگ بر آمریکای ملت ایران ادامه خواهد یافت.