مگر چه عیبی دارد ؟!(نکته)
آقای دکتر عراقچی معاون محترم وزارت امور خارجه که در برنامه دوشنبه شب گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما شرکت کرده بود، در پاسخ به این پرسش که «آیا قرار است برجام به صورت لایحه به مجلس ارائه شود یا نه؟» اظهاراتی داشت که درباره آن گفتنی‌هایی هست.
الف: ایشان با تاکید بر این که «برجام» از سوی دو طرف به صورت داوطلبانه اجرا می‌شود آن را مشمول اصل 77 قانون اساسی ندانسته و گفت: «طبق اصل 77 قانون اساسی تمامی معاهدات، موافقت‌نامه‌ها و قراردادها باید برای تصویب به مجلس ارسال شود و نتیجه گرفت که «برجام» از نوع معاهده و توافقنامه و قرارداد نیست که نیازی به تصویب مجلس داشته باشد! این برداشت از اصل 77 قانون اساسی در حالی است که اصل یاد شده مطابق تفسیر شورای نگهبان شامل تمامی اسنادی است که برای کشور تعهدآور باشد و در آن تاکید شده است که ملاک و معیار در این زمینه «تعهدآور» بودن سند است و اسامی و عبارات نمی‌تواند هیچ سند تعهدآوری را از شمول اصل 77 قانون اساسی خارج کند. بنابراین باید از جناب عراقچی پرسید؛ اگر «برجام» هیچ تعهدی را برعهده کشورمان نمی‌گذارد که دیگر، نام آن سند و یا توافق نیست و اساساً نیازی به 12 سال مذاکره و این همه آمد و شد نداشت و اگر تعهدآور است -که هست - فقط بعد از تصویب مجلس شورای اسلامی قابل اجرا خواهد بود.
ب: آقای عراقچی اظهار داشته است که «هیچ‌یک از اعضای برجام، این توافق را در پارلمان‌های خود به تصویب نمی‌رسانند» و در پاسخ به این پرسش که اگر چنین است، چرا موضوع در کنگره آمریکا مطرح است؟ می‌گوید «بحث‌هایی که در کنگره آمریکا مطرح است برای تصویب نیست، بلکه برای رد آن است»! که باید گفت: این اظهارنظر از جناب دکتر عراقچی به عنوان عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده کشورمان دور از انتظار است. چرا که به قول ایشان «بحث و بررسی کنگره برای تصویب برجام نیست، بلکه برای رد آن است» خب! آیا این ماجرا مانند هر بررسی دیگری دارای دو سوی مشخص «رد» یا «پذیرش» نیست؟! توضیح این که اگر کنگره آمریکا برجام را رد نکند، به مفهوم آن است که برجام را «تصویب» کرده است. آیا غیر از این است؟ بنابراین، کنگره آمریکا در حال بررسی برجام برای رسیدن به یک نتیجه مشخص «رد» یا «قبول» است. اگر رد کند، تصویب نکرده و اگر بپذیرد، تصویب کرده است. پس، چرا می‌فرمایند
«بحث کنگره برای تصویب نیست بلکه برای رد آن است؟!»
و اساساً اگر آنگونه که برادر عزیزمان آقای عراقچی می‌فرمایند، بحث کنگره فقط برای رد برجام باشد یعنی از هم‌اکنون نتیجه آن معلوم است، بنابراین نشست‌های پی‌در‌پی کنگره برای چیست؟! آیا به قول اهل منطق، درباره کلیات ابوالبقاء بحث می‌کنند؟!
ج : بر فرض که بررسی برجام در کنگره آمریکا فقط برای «رد» آن باشد و نه تصویب! خب! چه عیبی دارد که اجازه بدهید مجلس شورای اسلامی نیز برجام را با هدف رد آن بررسی کند و چنانچه دلیلی برای رد آن پیدا نکرد، رای به تصویب آن بدهد، یعنی دقیقاً همان کاری که به قول آقای عراقچی، کنگره آمریکا در حال انجام آن است.
د: معاون محترم وزارت امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از مصاحبه یاد شده تاکید می‌کند به نظر وزارت خارجه و از دید منافع ملی به صلاح نیست که برجام به مجلس بیاید چرا که در آن صورت، مجموعه‌ای از اقدامات داوطلبانه به قانون تبدیل می‌شود! برادر عزیزمان جناب عراقچی توضیح نمی‌دهند که؛
اولاً؛ اگر انجام تعهدات برجام الزام‌آور نیست که باید گفت «توافقی» صورت نگرفته است و آن همه تاکید و تصریح بر پایبندی طرفین به اجرای آن، سخن بیهوده‌ای است! ولی واقعیت آن است که طرفین به اجرای دقیق و بی‌کم و کاست برجام ملزم شده‌اند و قطعنامه 2231 شورای امنیت به گفته خود آقایان، تضمین اجرای برجام از سوی طرفین توافق وین است.
و ثانیاً؛ آنچه به صلاح نیست، دور زدن قانون اساسی و نادیده گرفتن اصول 77 و 125 آن است که بر تصویب تمامی توافقات و معاهدات و... هر سند تعهدآوری از سوی مجلس شورای اسلامی تاکید و تصریح دارد. و بدیهی است که عنوان «داوطلبانه» غیر از دور زدن قانون اساسی که یک «بدعت» تازه است مفهوم دیگری ندارد.
هـ: اگر دولت و اعضای محترم تیم مذاکره‌کننده کشورمان، متن توافق وین -برجام- را تامین‌کننده منافع و مصالح ملی ایران اسلامی می‌دانند، چرا باید نسبت به بررسی آن از سوی نمایندگان ملت، که نص صریح قانون اساسی است، اینهمه نگران باشند؟!
حسین شریعتمداری