پرسش:
عوامل بخشش گناهان از منظر قرآن کریم کدام است؟
پاسخ:
در قرآن کریم عواملی برای بخشش گناهان بیان شده، از جمله:
1- توبه واقعی و استغفار و جبران و اصلاح گذشته، «الا الذین تابوا و أصلحوا و بینوا فاولئک أتوب علیهم و أنا التواب‌الرحیم» (بقره- 160) البته توبه کتمان حق، بیان کردن آن و توبه ترک نماز، قضای آن و توبه تلف کردن مال مردم،
پرداخت آن است.
2- ترک گناهان کبیره سبب بخشایش سایر گناهان است. «ان تجتنبوا کبائر ما تنهون عنه نکفر عنکم سیئاتکم» اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید، پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم. (نساء،‌31)
3- انجام دادن کارهای نیک، «ان الحسنات یذهبن السیئات» حسنات، سیئات (و آثار آنها را) از بین می‌برند.
4- نماز جماعت، در حدیث می‌خوانیم: شخصی پس از نماز، خدمت پیامبر(ص) رسید و گفت: من خلافکارم! مرا حد زده و تنبیه کنید! حضرت فرمود: چون در نماز جماعت شرکت کرده‌ای خدا تو را می‌بخشد؛ البته حساب مال مردم جداست.
5- پاک کردن مال از حرام، از امام صادق علیه‌السلام سؤال شد:
شخصی از راه طاغوت دارایی و درآمدی را به دست آورده و به فقرا کمک می‌کند و آیه «ان‌الحسنات یذهبن السیئات» (هود- 114) را دستاویز قرار می‌دهد.
حضرت فرمود: «ان الخطیئه لا تکفر الخطیئه» (تفسیر نور، ج 5، ص 391، به نقل از تفسیر کنزالدقائق) با گناه نمی‌توان گناهی را پوشاند. آنچه را به دست آورده، مال حرام است و تصرف در مال حرام - به هر شکل- حرام است.
6- گذشت از خطاهای مردم، قرآن ابتدا می‌فرماید: «ولیعفوا و لیصفحوا» سپس می‌فرماید: «الا تحبون أن یغفرالله لکم» (نور- 22) مردم باید از خطای یکدیگر بگذرند، کدورت‌ها را کنار بزنند، آیا دوست ندارید که خداوند شما را ببخشاید؟