مدیر عامل سابق صندوق توسعه ملی:
افزایش فروش نفت خام با لغو تحریمها خوشحالی نخواهد داشت
مدیرعامل سابق صندوق توسعه ملی از اظهارات وزیر نفت مبنی بر فروش بیشتر نفت خام پس از لغو تحریمها انتقاد کرد.
رحیم قربانی در گفتوگو با «نسیم» در واکنش به اظهارات وزیر نفت در خصوص افزایش صادرات نفت خام بلافاصله بعد از لغو تحریمها و تبعات این تصمیم بر روند اقتصاد ایران اظهار کرد: در حال حاضر بیشتر اقتصاددانان نسبت به بازگشت اقتصاد ایران به وضعیت دهههای قبل در صورت برداشته شدن تحریمها نگران هستند.
وی افزود: سؤالی که در شرایط کنونی ذهن فعالان اقتصادی را به خود مشغول کرده است این است که اگر بعد از لغو تحریمها نفت ما را به اندازه قبل بخرند، ما همه نفت خود را به صورت خام میفروشیم؟
این اقتصاددان با اشاره به احتمال تزلزل در جایگاه کسب و کارهای محلی در صورت لغو تحریمها بیان کرد: باید توجه داشت که کسب و کارهای محلی ما در این چند سال به فضای کسب و کار خود رونق دادهاند، بنابراین نباید در رقابت تنگاتنگ و سخت بعد از لغو تحریمها با کمپانیهای بزرگ که قصد ورود به ایران را دارند، تعطیل شوند، زیرا برخی از کسب و کارهای داخلی توان رقابت با نمونههای خارجی را ندارند.
قربانی با بیان این سؤال که «آیا اگر تحریمها برداشته شد و ما توانستیم نفت بیشتری صادر کنیم، باید نفت بیشتری صادر کنیم؟ و آیا این یک دستاورد بزرگ برای اقتصاد ایران است» خاطرنشان کرد: اگر تحریمها برداشته شد، نه تنها نباید صادرات خود را افزایش دهیم بلکه باید درهای چاههای نفت را واقعاً ببندیم و به اقتصاد مقاومتی و اقتصاد درونزای خودمان باز گردیم. وی افزود: باید ظرفیتهای ناقص خودمان را کامل کنیم زیرا در حال حاضر ما ظرفیت خالی بسیار فراوانی داریم و در صورت فعال کردن این ظرفیتهای خالی تولیداتمان کفاف خاورمیانه را هم میدهد.
رئیس سابق هيئت عامل صندوق توسعه ملی گفت: در حال حاضر همه روی این مسئله اتفاق نظر دارند که بین 30 تا 40 درصد از ظرفیتهای ما فعال است و ما سال گذشته 20 میلیون تن صادرات سیمان داشتیم و صادرات فولاد و پتروشیمیهای ما هم وضعیت خوبی داشتند بنابراین نباید به هیچ وجه مواد خام صادر کنیم.
قربانی برهمین اساس عنوان کرد: قبل از این که دیگران ما را تحریم کنند، ما خودمان باید خودمان را تحریم کنیم و مواد خام را صادر نکنیم.
وی افزود: با صادر کردن مواد خام اقتصاد ما دولتیتر میشود و اگر ماده خام صادر نکنیم این مواد به دست مردم و بخش خصوصی میرسد و آنها این مواد را فرآوری میکنند.
این اقتصاددان تصریح کرد: اگر مبنا بر صادرات تک محصولی نفت خام باشد همین وضعیت پابرجا هست و 80 درصد اقتصاد ما در اختیار دولت قرار میگیرد و مردم نظارهگر میشوند.
قربانی با تشریح ارتباط میان مردمی کردن اقتصاد و جلوگیری از خام فروشی گفت: برای اینکه اقتصاد را به مردم بسپاریم باید از خامفروشی دست برداریم و این خام فروشی تنها منحصر به نفت نمیشود، حتی در مواد غذایی و کشاورزی و حتی محصولاتی مانند خشکبار هم نباید تولیداتمان را بدون فرآوری صادر کنیم.
وی با انتقاد از وضعیت صادرات خشکبار در کشور بیان کرد: یک بستهبندی ساده مگر چه مقدار کار لازم دارد، که کشوری دیگر کشمش ما را میگیرد و در معرض رطوبت قرار میدهد، سپس بستهبندی میکند و نام خودش را بر روی آن درج کرده و به کشورهای مختلف صادر میکند.
رئیس سابق هيئت عامل صندوق توسعه ملی با بیان این مطلب که «اقتصاد وابسته از همین خام فروشیها شروع میشود» گفت: با خامفروشی در اقتصاد، دلارهای نفتی رابه دولت میدهیم و دولت هم متأسفانه با آنها دست به واردات کالاهای لوکس میزند و به تولید فشار وارد میشود، بنابراین هر دولتی که روی کار قرار بگیرد باید با خامفروشی خداحافظی کند.
قربانی افزود: اگر تحت فشار نبودیم، تمام فناوریهایی را که امروز تولید میکنیم را وارد میکردیم، بنابراین باپابرجا بودن تحریمها به هیچ وجه بیچاره نمیشویم.
وی تصریح کرد: در حال حاضر در اوج تحریمها 50 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی و 12 میلیارد دلار صادرات خدمات فنی مهندسی داشتیم؛ آیا در حال حاضر ما بیچاره هستیم؟ مگر 5 سال قبل چقدر صادرات غیر نفتی داشتیم؟ زمانی که تحریمها نبود چقدر صادرات غیر نفتی داشتیم؟
رئیس سابق هیئت عامل صندوق توسعه ملی ادامه داد: در سال 84 تنها 7 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داشتیم، این در حالی است که در آن زمان، تحریم هم نبودیم، آیا آن زمان بیچاره بودیم؟ یا الان که 50 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داریم؟ قربانی خاطرنشان کرد: این عزت ماست که ما به اندازه نفتمان صادرات غیر نفتی داریم و نباید آن را سبک بشماریم.