(بدان ای سالک عزیز!) ببین علامت کسانی که برای جهنم خلق شده‌اند و نشانه جهنمیان، در تو هست؟ قلبی که از نور تدبر و تفقه و برگرداندن ظاهر دنیا را به باطن آن محروم باشد، با گوشت پاره که دل حیوانی را تشکیل می‌دهد فرقی ندارد، چشمی که جز صورت این عالم را نبیند، و از نظر عبرت و حکمت کور باشد، و گوشی که جز اصوات این عالم را نشنود و از مواعظ الهیه منعزل باشد، و حکم و نصایح را نپذیرد، با چشم و گوش حیوانات ممتاز نیست. آنهایی که این سه خاصیت بزرگ انسانی را ندارند، حیواناتی هستند به صورت انسان، بلکه آنها گمراه‌ترند از حیوان، چه که انسان با آن نور فطرت الهی، و با آن قرآن و کتاب‌های آسمانی و ارشاد و هدایت انبیاء از مرتبه حیوانیت حرکتی نکرده و به مقام حیوانی وقوف نموده است.
و نیز انسان اگر از تصرفات رحمانیه و عقلانیه خارج شد و در تحت تصرفات شیطانیه و جهلانیه‌ وارد شد، در اوصاف حیوانی از همه حیوانات بالاتر شود. قوه غضب و شهوت انسانی، عالم را آتش زند، و بنیان جهان را فرو ریزد، و سلسله موجودات را به باد فنا دهد و اساس تمدن و تدین را منهدم کند. پس انسان سرخود از حیوانات اضل و از بهایم پست‌تر است. (1)
___________________
1- شرح حدیث جنود عقل و جهل، امام‌خمینی(ره)، ص 64