به گزارش فارس، تا یکی دو ماه قبل گزارش‌های میدانی از سطح پایتخت و گفته‌های میوه‌فروشان سطح شهر این نکته را تایید می‌کرد که فعالیت 4 هزار دلال در بازار بارفروشان پایتخت عامل گرانی میوه است. اما با برخورد ضربتی اصناف، تعزیرات و سایر نهادهای نظارتی و جمع شدن دلالان باز هم قیمت میوه پایین نیامده و این بار توپ به زمین کمبود و عرضه کم میوه می‌افتد.
از سوی دیگر پای درد دل کشاورزان که می‌نشینی بر این مسئله معترفند که محصول خود را تا یک دهم قیمتی که در بازار عرضه می‌شود به واسطه‌ها می‌فروشند.
امیر غریبی کشاورزی است که از عدم ثبات بازار و تضمین برای فروش محصول کشاورزی انتقاد می‌کند چرا که کشت و تولید هر محصولی علاوه بر صرف وقت و زحمت دارای هزینه‌های بسیاری از قبیل تامین کود، آب، دستمزد کارگر، هزینه‌های حمل و نقل است.
جالب اینجاست گاهی حتی جمع کردن محصول برای کشاورز ضرر محسوب می‌شود و ترجیح می‌دهد محصول را در مزرعه رها کند تا خوراک دام‌ها شود.
کشاورز دیگر که معمولا زمینش را زیر کشت گوجه‌فرنگی می‌برد می‌گوید: بارها و بارها مجبور شده‌ایم که محصول تولیدی‌مان را با نصف قیمت تمام شده بفروشیم. سه ماه پیش گوجه‌فرنگی برداشت کردم و آن را پس از کلی سعی و تلاش به قیمت 230 تومان به یکی از کارخانه‌های رب‌گوجه‌ کرمانشاه فروختم. در حالی‌که هزینه‌های کارگر و جمع‌آوری، خرید سبد و حمل و نقل هر کیلو 140 تومان، هزینه کود و آبیاری آن هم بیش از 100 تومان بود. بنابراین محصولی را که باید به قیمت حدود 550 تومان از ما خریداری می‌شد با کمتر از نصف قیمت تمام شده به فروش رساندیم.
اظهارات
رئیس اتحادیه بارفروشان
اما حاج فتحعلی رئیس اتحادیه بارفروشان دلیل گرانی میوه را زیاده‌خواهی میوه‌فروشان سطح شهر می‌داند و می‌گوید: در میدان مرکزی میوه و تره‌بار برای هر بار خریداری شده فاکتور صادر می‌شود و در هنگام خروج بار از میدان حتما فاکتورهای فروش توسط مامورین مستقر در درب‌های خروجی کنترل می‌شود.دبیر اتحادیه بارفروشان تصریح می‌کند: میزان سود فروشندگان میدان تره‌بار از فروش قانونی است اما سود میوه‌فروشی‌های سطح شهر بی‌ضابطه است.
وی همچنین درباره طرح نظارت و تنظیم بازار میوه می‌گوید: این طرح برای ساماندهی ترافیک و رفت‌و‌آمد میدان بود و اصلا هیچ ربطی به ساماندهی قیمت میوه نداشت و به‌‌گونه‌ای این طرح هیچ‌گونه تاثیری بر قیمت‌ها نداشت زیرا در میدان، قیمت‌ها براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند که ما محصولات کشاورز را به صورت حق‌العمل می‌فروشیم و به اندازه درصدی که قرارداد بسته‌ایم از کشاورز بابت فروش درصد می‌گیریم و هر قیمتی که بار به فروش می‌رسد پولش عاید کشاورز می‌شود. از طرفی میوه فروش‌های سطح شهر براساس قانون فقط باید 30درصد نسبت به فاکتور خرید سود ببرند در حالیکه آنها به این سود قانع نیستند و درصد بیشتری سود می‌برند.
اما نظر حسین مهاجران رئيس اتحادیه میوه و سبزی در مورد سر و سامان گرفتن بازار میوه چیز دیگری است. او برخلاف رئيس اتحادیه بارفروشان عنوان می‌کند که هنوز بخشی از دلالان در بازار بارفروشان به فعالیت‌های زیرپوستی خود ادامه می‌دهند و می‌گوید: «دلالان باقی‌مانده هم‌اکنون میوه را از حجره‌داران خریداری و برای فروش از فاکتورهای همکاران حجره‌دار خود استفاده می‌کنند و به این ترتیب بازهم به عنوان یک واسطه در خرید و فروش میوه عمل می‌کنند. طرح تنظیم بازار بخش اعظمی از دلالان میدان مرکزی میوه و تره‌بار را حذف کرده و سبب جلوگیری از افزایش قیمت میوه شده است.
مهاجران می‌گوید: طرح مذکور سبب حذف 75درصد از دلالان میدان مرکزی میوه و تره‌بار شد و همچنین باعث جلوگیری از افزایش قیمت‌ها شد زیرا اگر چنین طرحی اجرا نمی‌شد هم‌اکنون هر کیلو میوه بین هزار تا 1500 تومان از قیمت فعلی میوه گران‌تر می‌شد.
نرخ میوه در شمال شهر و...
گزارش‌های میدانی از میوه‌های سطح شهر نیز از وضعیت میوه‌‌فروشان حاوی نکاتی است که جای تامل دارد. جالب‌تر اینکه میوه‌فروشان نقاط مرفه‌نشین و شمال شهر دغدغه‌ای از بابت برچسب قیمت ندارند و دست آخر علت بالا بودن قیمت خود را هزینه سنگین حمل بار از میدان اصلی بارفروشان و اجاره بهای بالا دراین مناطق عنوان می‌کنند.
رجبی در منطقه دروس میوه‌فروشی دارد که روزانه 16 ساعت به مشتریان خدمات می‌دهد ارزان‌ترین میوه این مغازه گوجه‌فرنگی و خیار از قرار کیلویی 3 هزار تومان است و برچسب قیمت هم معنا ندارد.
او می‌گوید: اغلب مشتریان ما میوه را تلفنی سفارش می‌دهند و کسی از قیمت‌ها سوال نمی‌پرسد. ما هم ماهانه 15 میلیون تومان فقط اجاره مغازه می‌دهیم. در کنارش مزد کارگر و آب و برق و کرایه حمل از جنوب شهر می‌شود روزی 150 هزار تومان!
قیمت میوه در مرکز شهر هم چندان ارزان نیست. ولی به نسبت با قیمت اصلی میدان تره‌بار منصفانه‌تر است.
بهنام- ب سال‌هاست که میوه موردنیاز مغازه‌اش در خیابان ویلا را از بازار بارفروشان پایتخت تهیه می‌کند. از او در مورد سرو سامان گرفتن بازار میوه‌فروشان می‌پرسیم و اینکه چقدر حذف دلالان در کاهش قیمت میوه تاثیر داشته است.
وی می‌گوید: اگر چه تعداد دلالان در بازار بسیار کم شده اما برخی مشکلات همچنان پابرجاست، به عنوان مثال برخی دلالان با مسئول غرفه هماهنگ هستند و داخل مغازه می‌نشینند. این افراد معمولا یک یا دو نوع میوه خاص را که در بازار هم‌چندان فراوان نیست می‌فروشند و قیمت میوه‌ای که معامله می‌کنند با آنچه که در فاکتور مغازه‌دار درج می‌کنند متفاوت است و از ابتدا آن را با خریدار طی می‌کنند.
این میوه فروش از فاکتورهای نانوشته‌ای صحبت می‌کند که فقط بین فروشنده و خریدار طی می‌شود و ردپایی هم برای برخورد برجا نمی‌گذارد. به عنوان مثال هلو را کیلویی 4 هزار تومان فاکتور می‌نویسند ولی 5 هزار تومان محاسبه می‌کنند، چیزی که جایی ثبت نمی‌شود و در نهایت خرده فروش باید از سود خود کم کند چون ملاک بازرسان فاکتور خرید است.
خیابان شهرستانی در میدان امام حسین را اغلب قدیمی‌های تهران به عنوان بازار میوه پایتخت می‌شناسند که قیمت میوه در این بازار به نسبت سایر نقاط مناسبت‌تر است. اما کسبه این راسته نیز دغدغه‌های خاص خود را دارند.
دلایل میوه‌فروشان برای گرانی
حسین- ف یکی از میوه‌فروشان بازار شهرستانی است که کاهش عرضه میوه در بازار را از مواردی می‌داند که در بالا رفتن قیمت آن موثر است.
وی می‌گوید: خرج بار و هزینه‌های سربار زیاد است مثلا قرار بود قیمت سبد را از میوه کم کنند که اصلا اتفاق نیفتاد. درهر کیلو بار 200 تومان هزینه سبد، کیلویی 150 تومان هزینه کارگر بار زدن میوه در میدان بارفروشان است و ضایعات میوه هم بر سر قیمت آن سرشکن می‌شود.
وی معتقد است اگر قیمت میوه کاهش یابد قدرت خرید مردم هم بیشتر می‌شود و هر فرد به جای یک کیلو میوه سه کیلو می‌خرد.
م- محمدی دیگر میوه‌فروش این بازار مشتری‌های ثابت خود را دارد. او می‌گوید: چون حجره‌داران بازار میوه از سی‌سال پیش می‌شناسند دغدغه تهیه میوه با قیمت مناسب را ندارد و با محاسبه سود مصوب میوه‌اش را به فروش می‌رساند.
محمدی در مورد تاثیر بازار تره‌بار می‌گوید: تنها اتفاقی که در میدان تره‌بار افتاده این است که مقداری تردد ماشین‌ها منظم شده است. از طرفی با کم شدن دلالان بار میوه هم قطره‌چکانی در بازار توزیع می‌شود و اگر قبلا 100کامیون بار تخلیه می‌شد، الان نصف شده و در عوض دلالان پشت سالن12، چهار و یک به کاسبی خود مشغولند و شکل حضورشان تغییر کرده است.
درودیان معاون بازرسی اتاق اصناف تهران در مورد نحوه صدور فاکتور توسط عمده‌فروشان به ویژه میوه می‌گوید: در سطح عمده فروشی هم برای داشتن ضرورت صدور فاکتور با مهر و نشان ورود کرده‌ایم.وی در مورد علت پایین نیامدن قیمت میوه علی‌رغم برخورد با دلالان تصریح می‌کند که مشکلات میدان میوه تره‌بار را نمی‌توان با توپ و تشر حل کرد و متاسفانه ورود قهری بعضی دستگاه‌ها سبب شده تا برخی از صنف بارفروشان برخورد متقابل کرده و میوه‌های خود را از سردخانه بیرون نیاورند.
درودیان به این نکته اشاره کرد که به دلیل سرمازدگی محصولات باغی در برخی استان‌ها مانند شمال کشور، عرضه میوه کم شده و همه این عوامل دست به دست هم داده تا میوه به حد کافی در میدان تره‌بار عرضه نشود و در نتیجه قیمت‌ها پایین نیاید.
ظاهرا بهانه‌ها به دلیل نبود تدبیر لازم از سوی دولت تمامی ندارد و قرار نیست قیمت میوه پایین بیاید. یک روز توپ گرانی میوه را به زمین آسمان و زمین و باران برف می‌اندازند. یک روز زیاده‌خواهی میوه‌فروشان شهر، روز دیگر وجود واسطه‌ها و دلال‌ها و یک روز قحطی! حتما با باز شدن بازار صادرات میوه به کشورهایی چون روسیه و عراق سال آینده هم گرانی میوه به گردن خارجی‌ها خواهد افتاد و در نهایت باید به برچسب قیمت‌ها با چند صفر عادت کنیم.