گمانهزنیها درباره توافق جامع هستهای
در حالی که معاون وزیر امور خارجه آمریکا توافق جامع هستهای با ایران را ممکن میداند، از نظر نشریه اکونومیست چنین توافقی ممکن نیست.
در حالی که معاون وزیر امور خارجه آمریکا توافق جامع هستهای با ایران را ممکن میداند، از نظر نشریه اکونومیست چنین توافقی ممکن نیست.
ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا در گفتوگو با پایگاه «المانیتور»، به حرفهای بودن و نیز مشخص بودن هدف تیم مذاکره کننده هستهای ایران که بعد از انتخاب حسن روحانی، برگزیده شدند و جواد ظریف، وزیر خارجه ایران به عنوان رئیس این تیم انتخاب شد، ادای احترام کرد و گفت: مسائل باقیمانده بسیار پیچیده هستند. با این حال مقامات ایرانی که ما با آنها کار میکنیم، ماهر و حرفهای هستند و در رسیدن به راه حلی که بهترین منفعت را برای ایران دارد، قاطع هستند. من برای افرادی که تیم ما با آنها مذاکره میکند و من با آنها دیدار داشتهام، احترام بسیاری قائل هستم.
به گزارش فارس وی در بخش دیگری از مصاحبه خود افزود: در حالی که مسائل موجود در مذاکرات آینده، بسیار پیچیده هستند، اما رسیدن به راهحل امکانپذیر است. واقعیت این است که اگر در پایان ایران بخواهد نشان دهد که علاقهای به تولید تسلیحات هستهای ندارد، ما شفاف بیان کردهایم، برنامه هستهای غیرنظامی برای ایران را میپذیریم و در این صورت رسیدن به توافق غیرممکن نیست.
در همین حال هفتهنامه اکونومیست درباره مذاکرات هستهای و دورنمای آن نوشت؛ بعد از هفتهها مذاکرات سخت و شدید، ایران و 5+1 در 12 ژانویه 2014 به توافقی دست یافتند که جزئیات «طرح اقدام مشترک» برای توقف برنامه هستهای ایران به مدت 6 ماه را مشخص میکند. راستیآزمایی این موضوع که آیا ایران به تعهدات خود در قبال توافقنامه موقت عمل کرده یا خیر، به عهده آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. در عوض، ایران نیز ماهانه بخشی از دارایی بلوکه شده خود در بانکهای غربی به ارزش 4/2 میلیارد دلار را دریافت میکند و بخش اندکی از تحریمهای مالی آن نیز به حالت تعلیق در میآید. با این حال، تلاشها برای رسیدن به توافقنامه جامع ادامه دارد. اما حتی حامیان توافقنامه موقت نیز شانس موفقیت رسیدن به توافقنامه جامع را اندک میبینند.
اکونومیست در بخش دیگری از مطلب خود نوشت: گری سامور، مشاور سابق باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در موضوع کنترل سلاح و عضو مرکز «بلفر» درباره توافقنامه موقت گفته، هیچ یک از طرفین از مواردی که با آنها معامله کرده، به طور کامل دست نکشیده است و بیشتر اقداماتی که انجام خواهند شد، برگشتپذیر هستند.
به نوشته این نشریه، اوباما گفته، «ایران باید محدودیتها بر برنامه هستهای خود را بپذیرد؛ محدودیتهایی که تولید تسلیحات هستهای را غیرممکن میسازد». اما واقعیت این است که اگر ایران واقعاً بخواهد بمب هستهای تولید کند، هیچ توافقنامهای نمیتواند به طور دائم مانع توانایی ایران شود. میتوان تأسیسات ایران را فلج کرد اما نمیتوان دانش فنی را از آنها گرفت.
در ادامه این مطلب آمده: یکی دیگر از شروط آمریکا برای رسیدن به توافق جامع با ایران، بستن تأسیسات غنیسازی فردو و منحل کردن رآکتور آب سنگین اراک است. اما برخلاف این انتظار، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران متعهد شده هیچ یک از تأسیسات هستهای ایران تخریب نخواهند شد و از رآکتور آب سنگین اراک برای تولید ایزوتوپهای دارویی استفاده خواهد شد و علاوه بر این، ایران حق غنیسازی در مقیاس صنعتی را خواهد داشت.
مارک فیتزپاتریک،کارشناس مسائل امنیت هستهای و گسترش تسلیحاتی در مؤسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک در لندن بر این باور است، اختلافات کنونی میان ایران و آمریکا و قدرت نهادهای مخالف داخلی که معتقدند از مذاکرات چیز خوبی بیرون نمیآید، دستیابی به توافقنامه جامع را غیر ممکن میسازد.