حسن رشوند

رئیس‌جمهور محترم در دوران تبلیغات انتخاباتی و مناظره‌های تلویزیونی و پس از آن‌، تقریبا در همه سخنرانی‌ها و دیدارهای خود بر این نکته تاکید داشته و دارندکه مبنای عمل این دولت حرکت بر مدار سیاست‌های کلی و مطالباتی است که رهبر معظم انقلاب ترسیم و اعلام فرموده‌اند. خب‌، این سخن حقی است که اگر تاکنون تماما تحقق می‌یافت امروز سرنوشت کشور بسیار متفاوت‌تر از آنی بود که هست. نه اینکه دولت‌های گذشته اصلا به سیاست‌ها و مطالبات رهبر انقلاب بی‌توجه بوده که در برخی دولت‌ها شاهد این کم توجهی و در برخی دیگر شاهد تلاش برای تحقق خواسته‌های رهبر انقلاب بوده‌ایم. جاهایی که توجه نشده برای آن خسارت‌های بزرگی را پرداخت کرده و آنجایی که همت برای اجرای آن شده به دستاوردهای بزرگ و خیره‌کننده‌ای رسیده‌ایم.

رهبر انقلاب در همین دیدار سه‌شنبه گذشته با دولت چهاردهم‌، در میان 13 توصیه‌ای که به دولت داشتند‌، بار دیگر مسئله مهم هوش مصنوعی و شتاب عجیب و حیرت‌آور این فناوری در دنیا را مورد توجه قرار دادند و فرمودند: اکنون دستگاه‌های نظامی و غیرنظامی ما در حال بهره‌برداری از این فناوری هستند اما این استفاده نباید ما را فریب دهد زیرا صرف بهره‌برداری امتیاز نیست بلکه باید بر لایه‌های عمیق و متنوع این فناوری مسلط شد.

ایشان عقب ماندن از تسلط بر لایه‌های عمیق هوش مصنوعی را موجب ایجاد یک محدوده انحصاری دیگر مانند انرژی اتمی به‌دست کشورهای مسلط بر این فناوری دانستند و تاکید داشتند که فرصت‌طلبان و قدرت‌طلبان دنیا در آینده یک آژانس هوش مصنوعی ایجاد می‌کنند و اجازه ورود کشورهای دیگر به برخی بخش‌ها و لایه‌های آن را نخواهند داد. سؤال اینجاست آیا چنین اتفاقی در گذشته در زمینه‌های دیگر افتاده که رهبر معظم انقلاب نگرانند و نسبت به آن هشدار می‌دهند؟ بله چنین اتفاقی در استفاده از مدار مشخصی از زمین برای ارسال ماهواره افتاده است.

1- در سال 1999 میلادی کنوانسیونی بین کشورها منعقد گردید که با توجه به محدودیت فضا برای قرار گرفتن ماهواره در نقطه‌ای از جو، سهم همه کشورها مشخص شد. از آنجاکه ماهواره صرفا از مدار مشخص شده قابل مخابره اطلاعات خواهد بود و به جز آن‌، چنین امکانی فراهم نیست، باید در مدت زمان مشخصی‌، کشورها ماهواره خود را به فضا می‌فرستادند و در غیر این صورت‌، برای همیشه این امکان از آنها سلب می‌شد و تنها باید به ماهواره‌های اجاره‌ای بسنده می‌کردند. این بود که برای اولین بار ماهواره سینا ۱ که یک ماهواره مخابراتی و تصویربرداری بود در آبان ۱۳۸۴ با ماهواره‌بر کوسموس روسی به فضا پرتاب شد. امروز دیگر نگران این نیستیم که محیطی برای ارسال ماهواره‌های خود نداریم و با محدودیت مواجه هستیم بلکه با همت دولت سیزدهم به این توانمندی رسیده‌ایم با موشک‌های ماهواره‌بر بومی خود، 450 کیلومتری زمین را پشت سر گذاشته و در مدار 750 کیلومتری که برای خیلی از کشور‌ها تنها یک آرزوست، برسیم. امروز ماهواره «مهدا» و نانو ماهواره‌های «کیهان ۲» و «هاتف ۱» در حالی در مدار قرار گرفتند که تا دو سال پیش با توجه به نگاه دولت دوازدهم، حتی ارسال یک ماهواره با «اما و اگرهای سیاسی‌» سیاست‌بازان و چشم دوختگان به اجازه غرب با مشکل مواجه بود. 

2- در صنعت هسته‌ای اگر فقط به آن چیزی که در توافقات طرفین به امضا رسیده بود و به فعالیت تعداد اندکی سانتریفیوژ‌، آن هم با غنی‌سازی کمتر از سه و نیم درصد اکتفا می‌شد‌، امروز نباید با دستاوردهای خیره‌کننده دانشمندان هسته‌ای کشورمان در تولید بیش از 60 محصول رادیودارو برای بیماران سرطانی و صعب‌العلاج مواجه می‌شدیم و برای تهیه این داروها همچون تهیه داروی بیماران «پروانه‌ای» به چهار تا کشور غربی التماس کنیم.

3- امروز اگر فرزندان غیرتمند موشکی ایران توصیه و تاکید روزهای اول دهه 70 رهبر حکیم انقلاب را جدی نمی‌گرفتند نه از این حجم موشک‌های متنوع بالستیک نقطه‌زن در شهرهای موشکی که رعشه به جان صهیونیست‌ها انداخته است‌، خبری بود و نه امیدی در جبهه مقاومت از یمن گرفته تا لبنان برای ایستادگی در مقابل دشمن متجاوز صهیونیستی باقی می‌ماند.

4- اینکه رهبر انقلاب نسبت به نرسیدن لایه‌های عمیق هوش مصنوعی و بسنده کردن به استفاده صرف از امکانات روبنایی آن هشدار می‌دهند‌، دلیل آن این است که این وضعیت را در حوزه‌های دیگر همچون صنعت فضائی کشور، هسته‌ای و ده‌ها فناوری دیگر که تا چندی پیش فقط در انحصار چند کشور بود را دیده‌ایم. کشورهای مسلط به این حوزه‌ها به محض دستیابی به این فناوری‌ها‌، شروع به محدودیت کرده‌اند تا دیگران نتوانند به آنها دست یابند و این آن چیزی است که مکرر رهبر انقلاب دولتمردان و جوانان را نسبت به آن هشدار می‌دهند.

5- در طول 35 سال زعامت رهبر معظم انقلاب‌، ما حوزه‌های چالشی زیادی داشته‌ایم که بارها ایشان نسبت به آنها تذکر، توصیه و تاکید داشته‌اند که دولتمردان یا به دلیل عدم اعتقاد برای پیگیری و رفع و رجوع مشکلات این حوزه‌ها یا با وجودکارشناسان زاویه دار در کنار خود و مشورت گرفتن‌های ناصواب‌، از کنار این توصیه‌ها و تاکیدها به راحتی گذشتند و سرنوشت کشور را به‌گونه‌ای دیگر رقم زدند.مهم‌ترین حوزه‌ای که تاکنون با وجود هشدارهای زیاد رهبر انقلاب مورد بی‌توجهی دولت‌ها قرار گرفته‌، حوزه فرهنگی است. این درحالی است که از همان آغازین سال‌های دهه 70 معظم‌له نسبت به خطر تهاجم فرهنگی و تلاش دشمن برای نفوذ در این حوزه و ایجاد انحراف در مسیر فرهنگی کشور هشدار داده بودند.

اوایل دهه۷۰ بود که رئیس بنیاد «هریتیج» که یک اندیشکده محافظه‌کار آمریکایی است، گفته بود «اکنون دیگر تسخیر زمین ارزش ندارد، بلکه تسخیر فاصله بین دو گوش انسان یعنی مغز انسان‌ها مهم است، چرا که با تسخیر آن می‌توان بر کشور‌ها و مردمان آن مسلط شد». ۲۴تیرماه ۷۱ هنوز بیشتر از سه سال از زعامت حکیم فرزانه انقلاب نگذشته بود که معظم‌له درخصوص تهاجم فرهنگی که کمتر علائمی از تغییر ذائقه و نفوذ فرهنگ غرب در آن مقطع در جامعه دیده می‌شد، فرمودند: «دشمن از راه اشاعه فرهنگ غلط – فرهنگ فساد و فحشا – سعی می‌کند جوان‌های ما را از ما بگیرد. کاری که دشمن از لحاظ فرهنگی می‌کند، یک تهاجم فرهنگی، بلکه باید گفت یک «شبیخون فرهنگی» یک «غارت فرهنگی» و یک «قتل‌عام فرهنگ» است. امروز دشمن این کار را با ما می‌کند.»

یک سال پس از این هشدار در سال ۷۲ بود که رهبر انقلاب به اتفاقی که در دوران پرشکوه مسلمانان در آندلس افتاد، اشاره کردند و بار دیگر فرمودند: «تهاجم فرهنگی، مثل خودِ کار فرهنگی، اقدامِ آرام و بی‌سر و صدایی است. یکی از راه‌های تهاجم فرهنگی، این بوده است که سعی کنند جوانان مؤمن را از پایبندی‌های متعصبانه به ایمان، که همان عواملی است که یک تمدن را نگه می‌دارد، منصرف کنند. همان کاری را که در اندلس، در قرن‌های گذشته کردند. یعنی جوانان را در عالم، به فساد و شهوت‌رانی و میگساری و این چیز‌ها مشغول کردند. این کار، حالا هم انجام می‌گیرد.»

این روزها که رئیس‌جمهورمحترم مکرر سخن از سیاست‌های کلی رهبری در حکمرانی کشور می‌کنند و کابینه خود را موظف به دنبال کردن این سیاست‌ها می‌دانند خوب است نیم نگاهی هم سیاست‌ها و تاکیدات معظم‌له در حوزه فرهنگ داشته باشند تا بدانند آنچه امروز در کشور شاهد آن هستیم محصول همین بی‌توجهی‌ها بوده است. در حوزه فرهنگ عمومی چنان شکافی ایجاد شده که به راحتی نمی‌توان آن را ترمیم کرد. محیط‌های دانشگاهی- حتی مدارس- آنچنان آلوده به فرهنگ غرب از لحاظ گفتاری‌، رفتاری و پوششی شده که هیچ قرابتی با یک محیط آموزشی و علمی ندارد و متاسفانه این روزها هم سازهایی نواخته می‌شود که نگرانی‌ها را دوچندان کرده است. از رئیس‌جمهور محترم که دغدغه پیگیری سیاست‌ها و مطالبات رهبری معظم انقلاب را دارند انتظار می‌رود در کنار دغدغه بازگشت فلان دانشجوی ستاره‌دار یا کد 19 گزینشی که نتوانسته در مجموعه‌ای استخدام شود، به معضلات فرهنگی کشور و محیط‌های علمی _ آموزشی که هر روز شاهد وضعیت جدیدتری در آن هستیم‌، باشند.