آغاز آتشبس سراسری در سوریه با وساطت ایران، روسیه و ترکیه
براساس توافق میان دولت سوریه و گروههای مسلح، از نیمه شب جمعه در سراسر خاک سوریه آتشبس برقرار شد.گروههای تکفیری مشمول آتشبس نمیشوند.
سرویس خارجی -
ارتش سوریه میگوید براساس توافقات صورت گرفته میان فرماندهی کل ارتش سوریه و گروههای مسلح، از ساعت صفر 30 دسامبر 2016 (نیمه شب جمعه) در سراسر سوریه آتشبس برقرار شده است.
در بیانیه ارتش سوریه بدون اشاره به مدت زمان آتشبس، این آتش بس شامل گروههای تروریستیداعش، جبهه النصره و گروههای مرتبط با آنها نمیشود. هدف از آتشبس نیز «فراهم کردن زمینه حمایت از راهکارهای سیاسی برای حل بحران سوریه»عنوان شده است.
البته، این آتشبس حاصل توافق ایران، روسیه و ترکیه است؛ وزرای خارجه سه کشور اول دی ماه در مسکو در مورد حل سیاسی بحران سوریه گفت و گو کرده بودند و در مورد مسایلی چون اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل، پشتیبانی از برگزاری مذاکرات سوری- سوری در قزاقستان ( که ماه آینده میلادی برگزار میشود)، ادامه نبرد با داعش و جبهه النصره، حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی سوریه توافق کرده بودند.
آمریکا و کشورهای اروپایی که عامل جنگ داخلی شش ساله در سوریه هستند، اما، در این مذاکرات حضور نداشتند. درخواست ترکیه در مورد مشارکت دادن عربستان و قطر در مذاکرات مسکو و آستانه (قزاقستان) نیز با مخالفت ایران مواجه شده است.
از سوریه گزارشها پس از اجرای آتش بس، حاکی است که تروریستها در برخی مناطق آتشبس را نقض کردهاند؛ به گزارش ایسنا، تروریستها در استان حلب با شلیک گلولههای خمپاره و راکت، مناطق مسکونی شهر حلب را هدف قرار دادند که مرگ دو غیرنظامی و جراحت چند تن دیگر را به دنبال داشت. در استانهای «حماه» و «ادلب» و همچنین، در حومه دمشق هم تروریستها آتشبس را نقض کردند؛ اما علیرغم همه اینها، دیدهبان حقوقبشر سوریه اعلام کرده، طرفهای درگیر غالبا به آتشبس در مناطق مختلف پایبند بودهاند.
واکنشها
در ارتباط با آتشبس، از رئیسجمهور سوریه اظهارنظری گزارش نشده، ولی «ولید معلم» وزیرخارجه سوریه، اظهار داشته: (ولادیمیر) پوتین (رئیسجمهورروسیه) از مسکو دستیابی به آتشبس را اعلام کرده و گفته «ما به ضمانت روسیه اطمینان داریم.»
معلم در ارتباط با «محمدجواد ظریف» وزیرخارجه و جمهوری اسلامی ایران هم گفته: «ظریف یک ساعت پیش (پنجشنبه) با من تماس گرفت و بر ایستادگی ایران در کنار ملت سوریه تأکید کرد... ایران بخشی از این توافق است و با ما در یک سنگر قرار دارد.» وی گفت که حزبالله لبنان نیز به درخواست رسمی حکومت سوریه، در خاک این کشور حضور دارد و همچنان در این کشور خواهد ماند.معلم اما در ارتباط با ترکیه گفته: «ترکیه کشوری متجاوز است و بخشی از خاک سوریه را اشغال کرده است.» البته، «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه پیش از آغاز آتشبس، با پوتین تلفنی گفتوگو کرد. براساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از مسکو، رئیسجمهوری سوریه در این گفتوگو، توافق به دست آمده در نشست سه جانبه ایران روسیه، و ترکیه را «عالی» ارزیابی کرده بود.
وزیرخارجه ایران هم آتشبس را دستاوردی بزرگ دانست. وی در پیام توئیتری خود، یادآور شد: «آتشبس در سوریه دستاوردی بزرگ است. بیائیم با استفاده از این موفقیت، به مبارزه با ریشههای افراط و ترور بپردازیم.»
«سرگئی لاوروف» وزیرخارجه روسیه هم در ارتباط با آتشبس گفته: «تمامی دستاوردها و توافقاتی که تاکنون حاصل شده با همکاری و هماهنگی ترکیه و ایران بوده است.»
«رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه هم اعلام کرده، فرصت ایجاد شده به واسطه آتشبس در سوریه، نباید از دست برود. وی گفته، «مذاکرات در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان، جایگزین مذاکرات جداگانه در ژنو نخواهد شد، بلکه مکمل این مذاکرات خواهد بود.»
در میان کشورهای منطقه، دولت مصر هم از آتشبس استقبال کرده است. از آمریکا نیز گزارش رسیده، واشنگتن ضمن استقبال «محتاطانه» از آتشبس، ابراز امیدواری کرده که طرفهای درگیر به آن احترام بگذارند. کارشناسان این موضعگیری کاخسفید را «ژست سیاسی» و «دیپلماتیک» میخوانند و میگویند که واشنگتن به همراه متحدان منطقهای خود، تلاش خواهند کرد که این آتشبس را به هم بزنند.
آمریکا در برابر ایران
تسلیم شد
اما، واقعیت آنچه اتفاق افتاد را «لیندسی گراهام» سناتور ارشد آمریکایی بر زبان آورد؛ لیندسی اعتراف کرده که «برقراری آتشبس، تسلیم آمریکا در برابر روسیه و ایران بوده است.»
در ارتباط با نشست در پایتخت قزاقستان نیز «استفان دیمیستورا» فرستاده سازمان ملل در امور سوریه، تاریخ برگزاری این نشست را 20 ژانویه (اول بهمن) اعلام کرده است.
اظهارات بشار اسد
رئیسجمهوری سوریه اما گفته: «اگر کشورهای اروپایی خواستار کمک به مردم سوریه هستند، ابتدا باید حمایت از تروریستها را متوقف و تحریمها بر ضد سوریه که در واقع نیازهای اساسی مردم این کشور را هدف قرار داده، لغو کنند.»
بشار اسد که در دیدار با هیئت مشترکی از نمایندگان پارلمان اروپا و مجلس فدرال روسیه، سخن میگفت این را هم گفته که مسئولان اروپایی باید درک کنند که راهحل سوریه در دست مردم سوریه است.
بشار اسد در گفتوگو با یک شبکه تلویزیونی ایتالیایی نیز تصریح کرده: «دولتهای اروپایی از هرم مبارزه با تروریسم، برای تغییر دولتها و رهایی از رؤسای جمهور مخالف خود در منطقه استفاده میکنند.» وی در این گفتوگو، از کشورهای عربستان، ترکیه، قطر و دولتهای غربی به شدت انتقاد کرده و در ارتباط با «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری جدید آمریکا نیز گفته: «ما معتقدیم که اگر او بتواند آنچه را اعلام کرده، عملی کند، این آغاز راهحل است.»
سایر رویدادها
* رئیس شورای سیاسی جنبش حزبالله لبنان اعلام کرد، این جنبش تا زمانی که مصلحت بداند، در سوریه میماند.
* به گزارش شبکه العالم، دو گروه تروریستی «احرار الشام» و «جندالاقصی» در منطقه «کفرعین» استان «ادلب» با هم درگیر شدند. در مورد علت این درگیری گزارشی نرسیده است.
* تکفیریها آب بخشهایی از مناطق مسکونی شهر حلب را هم قطع کردند. این آب از رود فرات تأمین میشده است. پیش از این آب دمشق نیز از سوی تروریستهای تکفیری قطع شده بود.