یک کارشناس بازار کار:
نرخ بیکاری 2 برابر آمار اعلام شده دولت است
یک کارشناس بازار کار گفت: نرخ بیکاری دو برابر آن چیزی است که اکنون اعلام میشود و روزبهروز به جمعیت فعالان کشور و تعداد کارجویان افزوده میشود.
حمید حاجاسماعیلی در گفتوگو با فارس، درباره وضعیت اشتغال کشور و آمارهای ضدونقیضی که از سوی مسئولان دولتی در رابطه با تعداد بیکاران کشور ارائه میشود، اظهار داشت: در ایران نحوه آمارگیری و محاسبه آن با اختلافنظرهای جدی مواجه است و در اینباره پایش آمار تکامل جدی نیافته است.
وی در ادامه نسبت به فقدان بانک اطلاعاتی جامع در بازار کار ایران انتقاد کرد و افزود: اگر نخبگان و کارشناسان اقتصادی کشور آماری را در کشور درباره میزان اشتغال و بیکاری زیر سؤال میبرند، به نبود بانک اطلاعاتی دقیق در بازار کار برمیگردد.
حاج اسماعیلی افزود: برای نمونه طی 5 سال گذشته میزان بنگاههای فعال کشور کاهش پیدا کرده است و با توجه به تعداد 950 شهرک صنعتی در کشور و فعالیت 87 هزار و 500 واحد صنعتی در این شهرکها، بررسیهایی صورت پذیرفته که نشان میدهد میزان ریزش نیروی کار و از دست رفتن فرصتهای شغلی تکاندهنده است.
این کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه طبق اعلام مسئولان سازمان شهرکهای صنعتی و صنایع کوچک، وزارت صنعت، معدن و تجارت، حدود 20 درصد از واحدها به طور کامل تعطیل شدهاند، گفت: این آمار درحالی اعلام شده است که وزارت صنعت متولی شهرکهای صنعتی در کشور است و میتوان به آن استناد کرد.
حاجاسماعیلی گفت: از طرفی طبق آمارها به طور متوسط در صورت تعمیم این نمونه از جامعه آماری، 30 تا 40 درصد از بنگاههای کوچک در کشور به سمت تعطیلی پیش رفتهاند؛ چراکه اگر واحدهای حاضر در شهرکهای صنعتی به عنوان نمونه و با توجه به حمایتهای بالای دولت در ارائه معافیتهای مالیاتی، بیمهای و تسهیلاتی مورد نظر ما باشند، در خارج از این نظام حمایتی سایر بنگاهها آسیبپذیرتر خواهند بود و به همین منظور رقم 40 درصد تعطیلی برای سایر بنگاهها کوچک و متوسط در کشور مبنا قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه آمارهای اعلام شده از سوی مسئولان دولتی و تحلیل کارشناسان و اقتصاددانان از وضعیت بازار کار ایران، نشاندهنده وخامت بیشتر اوضاع است، ادامه داد: بیش از 55 درصد از نرخ اشتغال کشور در بنگاههای کوچک و متوسط که 5 تا 50 نفر در آنان مشغول به کار هستند، رقم میخورد. از طرفی اگر تنها 6 هزار واحد از مجموع 87 هزار 500 بنگاه شهرکهای صنعتی، بنگاههای بزرگ درنظر گرفته شده و استثنا شوند، وضعیت بازار کار کاملاً نمایان خواهد شد.
این کارشناس بازار کار افزود: دولت هم کاهش ظرفیت بنگاههای تولیدی و واحدهای فعال کشور را تأیید خواهد کرد و با محاسبه کاهش 50 درصدی ظرفیت تولیدی، نرخ بیکاری بیش از آن چیزی خواهد بود که دولت همچنان ادعا میکند.
حاجاسماعیلی به آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در کاهش ظرفیت تولیدی بنگاهها، افزایش مشکلات سرمایه در گردش و از دست رفتن حجم بسیاری از فرصتهای شغلی در شهرکهای صنعتی اکتفا نکرد و در ادامه تصریح کرد: جمعیت فعال در کشور طبق آمارهای مرکز آمار، از سال 85 تا 6 ماهه اول سال 95، حدود 800هزار نفر اعلام شده است که مورد انتقاد جدی کارشناسان و اقتصاددانان است.
وی در مورد دلایل انتقاد از میزان جمعیت فعال کشور که از سوی مرکز آمار ارائه شده است، گفت: آمار ارائه شده از طرف مرکز آمار درباره جمعیت فعال کشور با آن چیزی که طبق آمارهای ثبت احوال در اعلام میزان رشد جمعیتی کشور، مغایرتهایی دارد؛ چرا که طبق آخرین آمار جمعیت کشور از رقم 70 میلیون نفر به 80 میلیون نفرد ر 10 سال گذشته افزایش پیدا کرده است و چطور با وجود این میزان افزایش تنها 800 هزار نفر به جمعیت فعال کشور افزوده میشود؟این کارشناس بازار کار معتقد است که مرکز آمار ایران به عنوان یک دستگاه دولتی ناچار به تأیید آمارهای ظاهری و خوشحالکننده دولت است و نمیتواند برخلاف آن آماری را اعلام کند.حاجاسماعیلی تأکید کرد: نمیتوان باور کرد که در 8 سال گذشته تعداد بیکاران در محدوده 2میلیون و 500 هزار نفر باشد؛ چراکه شاخصههای متعددی نشان از افزایش جمعیت فعال، ریزش نیروی کار و ورود خیل عظیم فارغالتحصیلان دانشگاهی به بازار کار دارد که با توجه به رکود حاکم بر اقتصاد، حجم عظیمی از درخواستها بیپاسخ مانده است.
وی با بیان اینکه دولت اساساً برای ایجاد اشتغال برای سه سال گذشته طرح و برنامه جامعی نداشته است، گفت: دولت درباره اشتغال نهتنها برنامهای نداشت، بلکه برای حفظ اشتغال موجود نیز اقدام موثر و قابلدفاعی نیز نکرد.
این فعال بازار کار معتقد است که دولت در ایجاد فضای کسب و کار و بهبود فرایند آن اقدام جدی انجام نداده است و از بین 180 کشور دنیا، رتبه 135 را داریم، درحالی که امکانات و فضای داخلی کشور از بعد بخش خصوصی برای ارتقای این رتبه شرایط مناسبی را داشت.
وی افزود: در نتیجه کاهش رتبه فضای کسب و کار در ایران، ریسک سرمایهگذاری افزایش پیدا کرد و موجب شد تا بسیاری از منابع به سمت سودهای بدون دردسر و بدون مالیات بانکی سوق پیدا کند.حاجاسماعیلی با اشاره به اینکه در بخش خدمات ظرفیتهای بسیار خوبی از جهت ایجاد فرصتهای جدید اشتغال وجود دارد خاطرنشان کرد: هماکنون 55 درصد اشتغال کشور در بخش خدمات متمرکز شده است و اگر بخش گردشگری را نیز در این حوزه بدانیم، میتوانست درآمدهای خوبی را نصیب کشور کند.
وی در پایان آمار ارائه شده درخصوص بیکاری را که از سوی معاون وزیر کار 2/5 میلیون نفر اعلام شده را غیرواقعی توصیف کرد و گفت: با توجه به دلایل منطقی و آمارهای مستند در بخشهای مختلف اقتصادی کشور، نرخ بیکاری دو برابر آن چیزی است که اکنون اعلام میشود و روز به روز به جمعیت فعالان کشور و تعداد کارجویان افزوده میشود.