در آیات قرآن نسبتی میان نماز و انفاق بیان شده که بسیار جالب و شگفت‌انگیز است.هر چند خداوند در آیاتی چون آیات نخست سوره بقره از نوعی ارتباط میان آن دو سخن به میان آورده ؛ ولی در آیات سوره معارج از یک ارتباط تنگاتنگ علی و معلولی سخن گفته که چیزی شبیه متغیرات است بگونه‌ای که تغییر یکی موجب تغییر دیگری می‌شود.
خداوند در سوره معارج ضمن بیان خصوصیات طبیعی انسان می‌فرماید:قطعا آدمی حریص و ناشکیبا آفریده شده؛ هنگامی که صدمه‏ و شرى به او رسد عجز و لابه کند و چون خیر و مالی به او رسد بخل ورزد. مگر نماز گزاران؛ همان کسانى که بر نمازشان پایدارى مى‏کنند و همانان که در اموالشان حقّى معلوم است براى سائل و محروم.(معارج، آیات 19 تا 25).
از این آیات به دست می‌آید که نمازگزاری موجب تغییر خصوصیات و صفات انسانی می‌شود به طوری که خصوصیاتی چون هلوع و جزوع و منوع بودن (حریص بودن و جزع ورزی وبخل) انسان تغییر می‌یابد و اودر مسیر درست قرار می‌گیرد و حتی از اموال خویش می‌گذرد و اهل انفاق و احسان و ایثار می‌شود. بنابراین نمی‌توان نماز را تنها یک عمل عبادی صرف و یک مناجات با خدا دانست ؛ زیرا تاثیر آن در حوزه اخلاق و رفتار بویژه رفتار اجتماعی محسوس و ملموس است. اگر بخواهیم نمازگزار واقعی را بشناسیم باید ببینیم که آیا این صفات طبیعی در او تغییر کرده و به اصلاح انجامیده یا نه؟ اگر تغییر یافته بدانیم که واقعا نمازگزار است؛ زیرا تغییر خلق و خو و پرهیز از گناه و منکرات و انجام واجبات مالی و ادای حقوق مالی دیگران خود نمادی از تغییر  و ظهوری از نمازگزاری است.