اقتصاد در آینه رسانه‌ها
همزمان با انکار مقامات دولتی
اسناد تازه از بابک زنجانی دوم منتشر شد
جوان
روزنامه جوان از یک حلقه فساد نفتی گزارش داده است: طبق اسناد جديدي كه خبرگزاري فارس روز گذشته آن را منتشر كرد، شاه كليد فعاليت‌هاي دلالي در صنعت نفت رابطه تنگاتنگي با شركتي دارد كه طلب 5/3 ميليارد دلاري ايران را پرداخت نمي‌كند؛ ماجرايي كه از آن به عنوان بابك زنجاني دوم ياد مي‌شود...
به گزارش «جوان»، چندي پيش بود كه موضوع بابك زنجاني دوم راهي رسانه‌ها شد و بدهي 5/3 ميليارد دلاري يك شركت اماراتي به شركت ملي نفت عيان شد؛ «م. س» كه به عنوان پشت پرده فروش محموله‌هاي نفتي به امارات شناخته مي‌شود همچنان سكوت كرده و وزير نفت هم مي‌گويد جاي اين پول امن است. 5/3 ميليارد دلاري كه پيش از دريافت آن تبديل به ريال و به اقتصاد ايران تزريق شده است حاشيه‌هاي فراواني را به پا كرده است.
نكته قابل تأمل در اين پرونده، نقش‌آفريني يك دلال نام آشناي نفتي به نام همايون انصاري است؛ دلالي كه رابطه ويژه‌اي با شركت اينوك امارات و كرسنت دارد. شركت اينوك همان شركتي است كه محموله‌هاي نفتي را از ايران گرفته است و با نقش آفريني همكار انصاري، قصد پرداخت طلب نفتي ايران را ندارد. نام همايون انصاري زماني زنده شد كه ماجراي دكل 87 ميليون دلاري به تيتر اصلي رسانه‌ها تبديل شد در حالي كه حجم فعاليت اين دلال و شركاي آنها در بخش نفت ايران بسيار گسترده‌تر از فروش يك دكل به شركت تأسيسات دريايي بوده است، چنانكه اين دلال‌ها تلاش مي‌كرده‌اند با به دست گرفتن انحصار تأمين دكل حفاري، تعداد زيادي دكل حفاري خشكي و دريايي را به قيمت‌هاي گزاف به شركت‌هاي ايراني بفروشند و در موارد زيادي هم در اين امر موفق بوده‌اند.
در اين راستا يكي از اين دلالان يعني رضا طباطبايي، يك قرارداد انحصاري با يك شركت چيني كه سازنده اصلي دكل‌هاي حفاري در چين محسوب مي‌شود براي تأمين دكل‌هاي حفاري در خاورميانه را به دست آورده است كه اين قرارداد تنها در شرايطي معتبر است كه طباطبايي بتواند درمدت مشخصي ميزان فروش دكل در اين منطقه را به 1/5 ميليارد دلار برساند. دو دلال مشهور دكل‌هاي نفتي كه يكي از آنها در خارج از ايران اقامت دارد و ديگري كه مشاور مديرعامل سابق تأسيسات دريايي بوده و بازداشت شده است، قرارداد مهمي را در هتل ARTS بارسلون اسپانيا با يك دلال مشهور و شناخته شده به نام مهرداد انصاري شيرازي براي مديريت تعداد زيادي از دكل‌هاي خشكي و دريايي در ايران منعقد كرده‌اند.
نكته جالب اينجاست كه در اين سند، علاوه بر مديريت دكل‌هاي حفاري ايراني، به پيگيري پروژه‌هاي مربوط به شركت «اينوك» امارات هم اشاره شده است. شركت اينوك همان شركتي است كه به گفته اكبر سهيلي‌پور رئيس سازمان حسابرسي 5/3 ميليارد دلار بابت خريداري ميعانات گازي به شركت ملي نفت ايران بدهي دارد. اين بدهي، در واقع همان بدهي مشهور م. س. به شركت ملي نفت است كه بعضي رسانه‌ها از آن به عنوان بابك زنجاني دوم ياد كرده بودند. سهيلي پور در اين باره گفته است: «مديران اين شركت اماراتي مطرح مي‌كنند به دليل تحريم‌ها نمي‌توانند بدهي ايران را پرداخت كنند و بدهي فقط پس از رفع تحريم‌ها به ايران بازخواهد گشت.»
پيش از اين دولت در دو نوبت به دليل اعتماد به واريز قطعي اين پول به حساب بانك مركزي به ترتيب 4/1 و 2/1 ميليارد دلار از منابع صندوق توسعه ملي براي استفاده در مصارف جاري خود برداشت كرده و به جاي آن ريال چاپ كرد اما پس از آنكه مشخص شد اين پول واريز نخواهد شد اين برداشت از صندوق توسعه ملي تبديل به برداشت از ذخاير بانك مركزي شد.
شركت اينوك علاوه بر اين در موضوع سوآپ نفت در ايران نيز فعاليت مي‌كرده است و حتي در مقطعي به دليل اينكه ايران براي ادامه فعاليت سوآپ شروط جديدي وضع كرد (و به غلط قطع سوآپ ناميده شد) از ايران شكايت كرد كه البته اين شكايت به جايي نرسيد. مهرداد (همايون) انصاري شيرازي كه گفته مي‌شود يكي از بستگان هوشنگ انصاري شيرازي وزير اقتصاد و مديرعامل شركت ملي نفت زمان شاه و ميلياردر فعلي است، يكي از دلالان مشهور اسلحه بوده است. به گونه‌اي كه سابقه بازداشت در رابطه با يكي از معاملات اسلحه را نيز در كارنامه دارد.
هزار روستا از سال ٩٣ خالی از سکنه شد
شرق
این روزنامه اصلاح طلب و حامی دولت ازتشدید مهاجرت روستائیان به شهرها خبر داد و نوشت: دیروز خبری منتشر شد که نشان از بیپناهی روستاییان در منزلگاه خود داشت. روستاییانی که اکنون به دلیل بحران آب و نبود اشتغال به‌ناچار به شهرها پناهنده می‌شوند؛ بیخبر از آنکه منزلگاه جدید هم روی خوشی به آنها نشان نخواهد داد. خبری که نشان میدهد طبق آخرین بررسیها از سال ٩٣ تاکنون در‌واقع در عرض تنها یک سال، هزار روستا در کشور خالی از سکنه شدهاند...
به گفته زهرا کریمی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، اگر دولت به فکر اصلاح این روند نباشد، امکان دارد مانند هندوستان هزینههای این مهاجرت سه برابر هزینه طرحهای اشتغالزا باشد. پشت پرده مهاجرت روستاییان به شهر بهطور قطع پایین‌بودن سطح رفاه است. در قدم اول میتوان گفت بحران آب در اقصا نقاط کشور جدی است و حتی در برخی مناطق زنگ خطر به صدا درآمده است. این امر نشان میدهد مردم دیگر نمیتوانند در این روستاهای بیآب زندگی کنند... به هر طریق میتوان گفت رکود و بحران محیط‌زیست در ایران زنگهای خطر را به صدا درآوردهاند و دولت باید برای حل این مسائل درهم پیچیده، برنامه و راهکار داشته باشد.
بحران در صنعت فولاد
تعادل
روزنامه تعادل اوضاع کارخانجات فولاد را نامناسب ارزیابی کرد و در گزارشی نوشت: همزماني ايجاد ركود شديد در بخش توليد ايران اعم از صنعت و معدن با كاهش جهاني قيمت‌ها و برهم‌خوردگي بازارهاي جهاني باعث شده كه بازار محصولات توليدي ايران به ويژه صنعت فولاد با آسيب جدي مواجه شود؛ به گونه‌اي كه به گفته كارشناسان، اغلب محصولات توليدشده در انبارها خاك مي‌خورند و تا به امروز نيز تحركي براي تقاضا ازسوي دولتمردان به وجود نيامده است.
همچنين از يك‌سال و نيم گذشته تمام كارخانه‌هاي صنعت فولاد با ظرفيت كمتر از 40درصد درحال فعاليت هستند كه طي دهه‌های اخير اين موضوع يكي از بحراني‌ترين مسائل بخش توليد به شمار مي‌رود.
براساس اين گزارش، علاوه بر برهم‌خوردگي بازارهاي جهاني، بازار ايران با ركود بي‌سابقه طي 50سال اخير مواجه شده كه اين موضوع خود عاملي براي دپوشدن هرچه بيشتر محصولات توليدي به ويژه دربخش فولاد است؛ چنانچه به گفته اعضاي هيات‌مديره انجمن توليدكنندگان فولاد كشور، «با وجود كاهش تقاضا برخي مسوولان از دپوي 3ميليون تني صنعت فولاد در كارخانه‌ها خبر مي‌دهند؛ البته ما نيز به عنوان نمايندگان فعال اين صنعت منكر اين موضوع نيستيم، اما از هفته گذشته تاكنون نيز تيمي را براي جست‌وجوي توليدات انبارشده درنظر گرفتيم تا به اين واسطه آمار روشني را ارائه دهيم.» كارشناسان فولاد بر اين باورند؛ وضعيت نامناسب صنعت خودرو و صنعت ساختمان نيز ازجمله مواردي است كه مزيد بر علت دپوشدن محصولات توليدي اين صنعت شده است و اميدوارند تا با بسته جديد حمايتي نيمه دوم سال94 با وضعيت بهتري سپري شود.