حسن باقری

امروزه در جوامع مختلف جهان انسان‌ها به ویژه جوانان دارای انحرافات فکری و عملی بسیاری شده‌اند که بخش عمده‌ای از این انحرافات شامل انحرافات جنسی می‌شود. نیاز جنسی مانند دیگر نیاز‌های انسان از قبیل خوراک پوشاک و ... نیازی است که حتماً باید ارضا شود  البته از راه صحیح و مورد رضای حضرت حق و هرگز نباید مانند رهبانیت و کلیسای قرون وسطا آن را سرکوب کرد چرا که خداوند متعال می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَيِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ‏» اى اهل ايمان، حرام نكنيد طعام‌هاى پاكيزه‏اى كه خدا بر شما حلال نموده، و (از حدود و احكام خدا) تجاوز نكنيد، كه خدا تجاوزكنندگان را دوست نمى‏دارد. (مائده ـ 87).
عواملی چون دوری از معنویت، عدم تربیت صحیح خانواده، حضور در جوامع آلوده، دوری از ازدواج، بی‌عفتی، بی‌حیایی، خودنمایی و ... که اکثر این عوامل به طرز تربیت خانواده برمی‌گردند موجب انحراف در امور جنسی جوان می‌شود و جوان را به ضلالت دنیا و اخری می‌کشاند و سلامت جسم و هم سلامت روح را از وی می‌ستاند؛ حال آنکه اگر این نیاز جوان با روش صحیح و الهی و با تربیت صحیح از طرف خانواده صورت پذیرد از همه نظر به نفع جوان خواهد بود و خیر دنیا و آخرت را خواهد برد. در این مقاله سعی بر این است که به طریق اختصار به راهکارهای گریز از این انحرافات از دیدگاه آیات و روایات پرداخته شود.
***
1- خانواده
مهم‌ترین عامل دچار نشدن جوانان به انحرافات جنسی و دیگر انحرافات مسئله خانواده است و عوامل دیگر در این زمینه هم بی‌شک به نوعی به خانواده و نوع تربیت در آن مربوط است چرا که این خانواده است که با رفتار و گفتار و ... به نوعی الگویی برای آینده فرزند خود می‌شود.
تربیت صحیح فرزند
 همان‌طور که گفته شد تربیت خانواده نقش به سزایی را در آینده کودک و جوانی وی ایفا می‌کند و تربیت صحیح می‌تواند او را به رستگاری هدایت نماید و تربیت ناصحیح وی را به سختی و ضلالت کشاند. در راستای تربیت فرزند احادیث بسیاری وجود دارد که در این مختصر مجال ذکر آن نیست ولی به اختصار نمونه‌ای ذکر می‌کنیم. به عنوان مثال یکی از تربیت‌های صحیح این است که به فرزند یاد داده شود که هنگام ورود به اتاق مخصوص والدین حتماً اجازه گرفته و بعد وارد شود همانطور که خداوند متعال فرمود: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد (بدانيد كه) بندگان ملكى شما و اطفال شما كه هنوز به وقت احتلام و زمان بلوغ نرسيده‏اند بايد (شبانه روزى) سه مرتبه از شما اجازه ورود بخواهند: يك بار پيش از نماز صبح و ديگر هنگام ظهر كه جامه‏ها را از تن برمى‏گيريد و ديگر پس از نماز خفتن، كه اين سه وقت هنگام عورت و خلوت شماست (اكثر برهنه يا در لباس كوتاهيد) و بعد از اين سه بار اجازه، ديگر باكى بر شما و آنها نيست كه (بى‏دستور) با بندگان و اطفال خود گرد يكديگر جمع شويد و هر ساعت در كارها به شما مراجعه كنند. خدا آيات را بر شما چنين روشن بيان مى‏كند، و خدا (به كار بندگان) دانا و (به مصالح خلق) آگاه است. (نور ـ 58)
و یا پدر و مادر باید از انجام عمل جنسی و اعمالی که در خلوت خود انجام می‌دهند در جلوی دید فرزند خودداری نمایند چرا که حضرت محمد‌(ص) می‌فرمایند: قسم به آنکه جانم در دست اوست، اگر مردی با همسرش هم آغوش شود و در خانه کودکی بیدار باشد و آنها را ببیند و صدا و نفس آنها را بشنود، هیچگاه رستگار نمی‌شود و اگر پسر باشد یا دختر زناکار می‌شود. (محمد بن یعقوب کلینی، الكافي، ج‏5، ص500)
عاطفه و محبّت به فرزند
کودکان با نیاز‌های عاطفی روانی بسیاری به دنیا می‌آیند که ارضای آنها زمینه تربیت صحیح جنسی را فراهم می‌سازد و عدم ارضای آنها آثار نامناسب روانی فراوانی را داشته و انحرافات جنسی را سبب می‌شود. در این رابطه اگر طریقه شیر دادن مادر با مهر و محبت و نوازش باشد عقده‌ای برای طفل به وجود نمی‌آید و این احساس لذت از دهان او نقل مکان می‌کند. مادران بداخلاق کژخو و بی‌ادب عقده‌های گوناگون خود را در هنگام شیر خواستن کودک و شیر دادن به او بر سر کودک خالی می‌کنند که به این ترتیب، کودکی که در حین مکیدن پستان  مادر سرکوب شود، خویی متجاوز و ضعیف پیدا کرده و در یک کلمه عقده‌ای خواهد شد به همین جهت اسلام آن همه سفارش نسبت به کودکان کرده که رحم و عاطفه درمورد آنان داشته باشید.
بنابر احادیث و همچنین نظریات روانشناسی اگر این عاطفه و مهرورزی در درون خانواده ارضا شد، فرزند راه درست را طی کرده و سالم و کنترل شده به نیاز‌هایش پاسخ می‌دهد، امّا اگر این عاطفه در خانواده نباشد فرزند این عاطفه را در بیرون از فضای خانواده جستجو می‌کند و ناخواسته دامنش آلوده به مفاسد بیرون می‌شود. آمارها نشان‌ها می‌دهند که بیشتر افرادی که آلوده به مفاسد اخلاقی شده‌اند فرزند طلاق بوده و یا به نوعی در خانواده‌ای زندگی کرده‌اند که محبّتی از طریق والدین به آنها منتقل نشده، پس معلوم می‌شود که خانواده چه رسالت بزرگی در تربیت جنسی فرزند خود دارد و موظف است که با تمام توان به فرزندش محبّت کند و با انجام این رسالت خیر دنیا و آخرت نصیبش می‌شود. چنانچه امام صادق (ع) می‌فرمایند: إِنَّ‌اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ. خداوند بنده‌اش را به خاطر شدت محبت به فرزندش رحم می‌کند و می‌بخشد. (محمد بن علی ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص201)
2- اجتناب از خودنمایی  
خودنمایی یک نوع بیماری و ضعف شخصیت است و از دیدگاه روانشناسان آنان که در خود ضعف می‌بینند به جای اینکه آن ضعف‌ها را برطرف کنند به نمایاندن قوت‌هایشان می‌پردازند که با این کار نه تنها قوت‌هایشان دیده نمی‌شود بلکه ضعف‌هایشان پدیدار‌تر می‌گردد. جوانان امروز با پوشیدن لباس‌های تحریک‌کننده و آرایش و اعمال دیگر از این قبیل مشغول خودنمایی هستند بی‌آنکه از اثرات سوء دنیوی و اخروی آن باخبر باشند.
خودنمایی اثرات سوء دنیوی بسیاری دارد چرا که هاولاک الیس شهیر انگلیسی معتقد است که شهوت خودنمایی نوعی تمنّا برای ارضای جنسی به شمار می‌رود و بدین وسیله فردی که خود را می‌نمایاند می‌خواهد بدین وسیله اشخاص را دعوت کند تا کام جنسی او را برآورند. (مصطفی زمانی، طوفان جوانی،  ص38)به همین دلیل است که اسلام از پوشیدن لباس‌های تحریک‌آمیز و لباس‌های چسبان منع می‌کند و این کار همچنین پیامد‌های منفی اخروی است چرا که این عمل ناشایست مورد قبول خدا و رسولش نیست همان‌طور که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ ….. لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها  و زنان مؤمن را بگو ..... زينت و آرايش خود جز آنچه قهرا ظاهر مى‏شود (بر بيگانه) آشكار نسازند. (نور ـ 31)
آنچه حتمی و مسلّم است اینکه جلوه زن و مرد با آرایش غلیظ در کوچه و خیابان و اماکن عمومی بدترین وسیله است برای تحریک جوانان به سوی انحراف. البته فراموش نشود به همان اندازه که آرایش علنی تحریک‌کننده و خطرناک است برای زن و شوهر از کارهای ضروری برای یکدیگر است و برای حفظ و دوام روابط خانوادگی ناگزیرند توافق یکدیگر را در امر آرایش جلب کنند چون زن و شوهر از نظر چشم باید سیر گردند تا هنگامی که از خانه خارج می‌گردند چشم آنها دنبال دیگران نباشد.
3- اجتناب از خلوت با جنس مخالف
بعضی از افراد ناآگاهانه تصور می‌کنند که دستور دین مبین اسلام مبنی بر پرهیز از خلوت با زنان پیامی متعصبانه و به دور از علل عقلانی است حال آنکه چنین نیست و تمام احکام اسلامی دارای پشتوانه‌ای عقلانی است و این اتهامات بر آن روا نیست، همان‌طور که علم روانشناسی امروزه به این نقطه رسیده که خلوت دو جنس مخالف در یک مکان بنا بر طبیعت انسان موجب می‌شود در بدن انسان هورمون‌هایی ترشح شود غدد جنسی در بدن زن و مرد را تحریک کرده و در نتیجه بدن را وادار به عمل جنسی با جنس مخالف نماید و این یک قاعده کاملاً علمی است و اثری جز ترویج فحشا نخواهد داشت و به این دلیل است که پیامبر خدا می‌فرماید: ُ فَإِنَّ الرَّجُلَ وَ الْمَرْأَةَ إِذَا خُلِّيَا فِي بَيْتٍ كَانَ ثَالِثُهُمَا الشَّيْطَانَ. هرگاه مرد و زنی (نامحرم) در مکانی خلوت کنند سومین نفرشان شیطان است.(محمد بن علی بن بابویه، من لا يحضره‌الفقيه،  ج‏3، ص252)
4.حیا
حیا، ویژگی بزرگی از سیمای اخلاقی انسان و مهارت نگه‌داری خویشتن در اجتماع، به صورت شایسته و تواضع و خودداری و تحمل است. حیا یکی از ویژگی‌های وجودی انسان است که از کودکی با او خواهد بود و باقی ماندن این ویژگی بسته به تربیت صحیح در خانواده و محیط خانواده است که در آینده فرزند باحیا و یا بی‌حیا بار بیاید، انسان‌های بی‌حیا انسان‌هایی هستند که معمولاً در تعاملات خود با دیگران دچار مشکل می‌شوند و افرادی بی‌حیا و بی‌ادب مورد خطاب قرار می‌گیرند و اغلب مورد تنفر در اجتماع قرار می‌گیرند و حال آنکه در مورد افراد با حیا موضوع کاملاً متفاوت است و از این روست که دین مبین اسلام این همه به حیا سفارش می‌کند و حیا را پایه عفت و پاکدامنی دانسته و از ازدواج با فرد بی‌حیا نهی می‌کنند و ایمان را مشروط به حیا معرفی می‌کنند چرا که رئیس مذهب شیعه امام صادق (ع) می‌فرمایند: لَا‌إِيمَانَ لِمَنْ لَا حَيَاءَ لَهُ.کسی که حیا ندارد ایمان ندارد.  (الكافي، ج‏5، ص 30)
5.عفّت و خویشتن‌داری
عفّت حالت نفسانی‌ای است که انسان را از غلبه شهوت باز می‌دارد و عفیف یعنی خود نگهدار و با مناعت .(علی نقی فقیهی، تربیت جنسی، ص207) آزادی جنسی و ارضای بی‌قید و شرط غریزه جنسی، آثاری نامطلوب بر روی شخص دارد از این رو خداوند متعال ضوابطی را برای آن مشخص فرموده و موارد مجاز و عدم آن را مشخص نموده است. ارضای شهوات در قلمروی ممنوعه‌ای که خدا تعیین کرده موجب سقوط انسان و دوری وی از فضیلت و معنویت می‌گردد  ولی در صورت خویشتن داری و عفت پیشه کردن بنده به مراتب عالیه رفعت پیدا می‌کند. (همان، ص60) عفّت با حذف عوامل تهدید کننده، زمینه پرورش معنویت و فضیلت را در انسان به وجود می‌آورد از این رو امام‌باقر(ع) می‌فرماید: مَا عُبِدَ اللَّهُ بِشَيْ‏ءٍ أَفْضَلَ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْجٍ. خداوند به چیزی برتر از خویشتن داری شکم و دامن بندگی نشده است.(الكافي، ج‏2، ص79)
6.کنترل
جوانی و نوجوانی محدوده سنی خاصی است که به کنترل از هر لحاظی محتاج‌اند چرا که اگر این کنترل و نظارت نباشد جوان خیلی راحت به انحراف کشیده می‌شود و دیگر راهی برای بازگشت نخواهد بود، حال این کنترل جنبه‌های مختلفی دارد مانند کنترل خیال، کنترل نگاه و .. که اگر صحیح کنترل شوند زمینه‌های تربیت جنسی فراهم می‌شوند.
کنترل خیال
همانطور که حواس ظاهر، نقش مهمی در تحریک  میل جنسی دارند، حس باطن یعنی فکر و خیال نیز سهم بسزایی در این زمینه دارند. در مقابل آن یاد خدا نقش مهمی در دور کردن افکار شیطانی و نفسانی در خواب و بیداری از انسان دارد. از این رو شایسته است مربیان و والدین، تمهیداتی فراهم کنند تا افراد تحت تربیت خود را از افکار منفی و خیال‌پردازی خلاص نمایند و آنان رایاد خدا و قیامت عادت دهند. انسان با ایمان یاد خدا را در دل خود زنده می‌نماید و با دور کردن خیالاتی که غریزه جنسی را تحریک می‌کند، زندگی همراه با آرامشی را برای خود فراهم می‌کند. امام علی(ع): هرکس زیاد فکرش در گناه شود، او را به معاصی می‌کشاند.
کنترل نگاه
چشم‌ها و نگاه نقش بسیار زیادی بر اعمال ما دارند، فساد و فحشا در جامعه عموماً مربوط به نگاه می‌شود، اکثر تجاوز‌ها و اعمال جنسی نامشروع از طریق نگاه تحریک می‌شوند و اگر این نگاه در مرد و زن یک جامعه کنترل نشود جامعه به فساد و تباهی کشیده می‌شود و این گونه است که دین مبین اسلام این همه تاکید و اصرار بر نگاه مردم جامعه دارد و نگاه بر نامحرم را چون تیری زهرآگین معرفی می‌کند. قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ (اى رسول ما) مردان مؤمن را بگو تا چشمها (از نگاه ناروا) بپوشند. (نور ـ 30)
7.ازدواج
ازدواج سنت جاودانه‌ای است که زن و مرد در آن با هم عهد می‌کنند که تا پایان عمر با عشق در کنار هم زندگی کنند. و ازدواج مهم‌ترین عامل جلوگیری از فساد است چرا که نیاز‌های جنسی انسان را کنترل شده و در قید عشق به همسر هدایت می‌کند، و هر آنکس که از ازدواج دوری می‌کند بی‌شک آلوده به فساد می‌شود، آمار‌ها نشان می‌دهند جوامع غربی بیشترین درصد ازدواج گریزی را دارند و در عین حال فاسد‌ترین جوامع نیز هستند، به این دلیل است که پیامبر اسلام(ص) ازدواج را سنت خود معرفی کرده و افراد متاهل را از هر نظر بهتر از افراد مجرد می‌دانست. همان‌طور که می‌فرمایند: دو رکعت نماز فرد متاهل از هفتاد رکعت فرد مجرد با فضیلت‌تر است. (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص40) و نیز آن حضرت هر آنکس را که ازدواج نمی‌کرد از خود نمی‌دانست.
آرامش روحی
خداوند متعال ازدواج را برای آرامش روح انسان قرار داده همانگونه که خود می‌فرماید: «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها». اوست خدايى كه همه شما را از يك تن بيافريد و از (نوع) او نيز جفتش را مقرر داشت تا به او انس و آرام گيرد. (اعراف ـ 189)
2. 7. تقویت ایمان و عفت
دین مبین اسلام ازدواج را کامل‌کننده ایمان معرفی می‌کند و قطعاً نیز همینطور است چرا که اگر افراد جامعه ازدواج نکنند برای ارضای نیاز جنسی خود دست به دامن گناه می‌شوند و به ایمانشان لطمه خواهد خورد. رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند: مَنْ تَزَوَّجَ فَقَد أَحْرَزَ نِصْفَ دِينِهِ وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ فَلْيَتَّقِ اللَّهَ فِي النِّصْفِ الْآخَرِ أَوِ الْبَاقِي. هر کس ازدواج کند نصف دینش کامل می‌شود. (الکافی، ج‏5، ص329) و همچنین عفت و خویشتن‌داری را از آثار ازدواج می‌دانند: تزوّجَ فإنّ لتّزویجِ بَرَکَةً و التَعَفُّفَ مَعَ عِفَّتِک. ازدواج کن که برکت و عفت، در ازدواج است. (بحارالانوار، ج3،ص62)
نتیجه‌گیری
نیاز جنسی مانند نیاز‌های دیگر بدن باید ارضا شود و سرکوب کردن آن مانند اقوام رهبانی کاری بسیار غلط است که اسلام هم شدیداً با آن مخالف است، ولی این دلیل بر آزادی جنسی از هر لحاظ نمی‌شود . ورود به محدوده ممنوعه الهی جایز نیست چرا که در صورت تجاوز از این محدوده جامعه‌ای مانند جامعه منحطّ و مفسد غرب به وجود می‌آید. حال این نیاز جنسی باید تحت تربیت خانواده انجام شود تا فرزند در آینده به انحراف کشیده نشود. خانواده تاثیر به‌سزایی در این امر دارد و اگر فرزند در خانواده خویش از محبت و عاطفه پدر و مادر بهره‌مند باشد هرگز آلوده به انحرافات جنسی نخواهد شد ولی در صورت عدم محبت در خانواده فرزند این محبت و نیاز عاطفی‌اش را در خارج از خانواده جستجو می‌کند که بی‌شک به انحرافات جنسی خواهد انجامید. عواملی چون خودنمایی و آرایش، خلوت با نامحرم، بی‌حیایی و دوری از ازدواج موجبات انحرافات جنسی را فراهم می‌آورند که دین مبین اسلام برای همه اینها دستوراتی دارد که در صورت عمل بدانها جامعه‌ای پاک و سالم به وجود خواهد آمد. پیامبر دین مبین اسلام حضرت محمد (ص) ازدواج را سنت خود معرفی کرده و افراد متاهل را بهترین افراد معرفی کرده و افرادی که از ازدواج خودداری می‌کنند را از خود نمی‌دانند و ازدواج را سبب کامل شدن دین می‌دانند و به راستی که همین طور است و اگر ازدواج در جوامع مسلمان نبود جامعه اسلامی نیز همچون جوامع غربی به انحطاط و فساد و فحشا کشیده می‌شد.