دلایل کاهش تصادفات در ایام نوروز از نگاه مردم ومسئولان( بخش نخست)
احتیاط شرط عقل در جاده‌های باز و وسوسه‌انگیز(گزارش روز)
جاده است و راه ،خودرو است و برو ،وسیله نقلیه است و سرعت، همه چیز وسوسه‌انگیز است برای سرعت، سبقت .
صدیقه توانا
و صد البته خطرناک برای بروز حادثه و همیشه جای احتیاط کم رنگ و شایدخالی. اسم سفر که می‌آید گویی با حادثه، تصادف، سانحه و مهم‌تر از همه جاده عجین شده است. برایمان نوعی عادت شده است که پس از پایان هر تعطیلی و به خصوص تعطیلات نوروز آمار تصادفات را رصد می‌کنیم و بعد به تجزیه و تحلیل آن می‌پردازیم .شاید به این دلیل که از این همه حوادث درس عبرت بگیریم و هنگام رانندگی در هر شرایط و موقعیتی جوانب احتیاط را رعایت کنیم.دیدن خودروی مچاله شده و سوخته و خون آلود کنار جاده یا گذاشتن آن روی یک پایه بلند از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی برای بهتر دیده شدن این حوادث از سویی صحنه دلخراش و البته نا خوشایندی است و از سوی دیگر درس عبرتی برای سایر رانندگان کم تجربه و بی‌احتیاط خواهد بود.
تعطیلات نوروزی را امسال در حالی به پایان رساندیم که آمارها ی اعلام شده از سوی مسئولان راهنمایی و رانندگی حکایت از کاهش تصادفات در این ایام دارد. خوشبختانه در طول ایام نوروز وقتی در جاد ه‌های درون و برون شهری تردد می‌کردیم شاهد بودیم که اغلب رانندگان با احتیاط بیشتر و سرعت مطمئنه حرکت می‌کردند و کمتر راننده بی‌ملاحظه‌ای دیده می‌شد که بی‌محابا پایش را روی پدال گاز بگذارد و در جاده مانور دهد یا لایی بکشد.
در یک جمع بندی می‌توان چنین نتیجه گرفت که نوروز امسال نسبت به سالهای قبل نوروز کم حادثه تری را پشت سر گذاشتیم. دلیل این امر و توصیه‌های بیشتر برای رانندگانی که هنوز در خواب غفلت هستند ،همچنین نقش تبلیغات و فرهنگ‌سازی در کاهش تصادفات سوژه گزارش پیش روست که در گفت و گو با کارشناسان و مسئولان مورد بررسی قرار گرفته است. با ما باشید .
کاهش تصادف در نوروز94
خستگی و خواب آلودگی، سرعت و سبقت غیرمجاز سه عامل اصلی سوانح رانندگی در نوروز 94 است.
سرتیپ اسکندر مومنی جانشین فرمانده ناجا و رئیس سابق پلیس راهور نیروی انتظامی با بیان اینکه 42 درصد تصادفات این ایام مربوط به واژگونی خودرو بدلیل خستگی و خواب آلودگی رانندگان بوده است،می گوید: « توجه بیشتر به رانندگی نکردن در هنگام خستگی و خواب آلودگی، داشتن سرعت مجاز و پرهیز از سبقت‌های غیرمجاز 70 درصد میزان سوانح در این بخش را کاهش می‌دهد.»
به گفته وی، اگر رانندگان تنها 5 کیلومتر از سرعت خود بکاهند تا 15 درصد تصادفات کاهش خواهد یافت.
سردار مومنی اضافه می‌کند: « از آغاز تعطیلات نوروزی تاکنون استان‌های تهران، فارس، خراسان رضوی، کرمان و اصفهان به ترتیب دارای بیشترین میزان تصافات رانندگی بوده‌اند که دلیل آن حجم بالای تردد در محورهای این مناطق بوده است.»
وی همچنین از رانندگان در خواست می‌کند درهر سفری اعم از تعطیلات نوروزی یا تابستانی در صورتی که مسیر استان‌های شمالی بویژه گلستان را برای سفر یا بازگشت از سفر انتخاب می‌کنند، مراقبت عابرین پیاده و موتورسیکلت سوارها باشند، زیرا 72 درصد تصادفات در جاده‌های این مناطق بدلیل نزدیکی شهرها و تراکم بالای جمعیتی، برخورد با عابران پیاده و موتورسواران است .»
سرهنگ نادر رحمانی سرپرست مرکز فرماندهی و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا هم با اشاره به اینکه خوشبختانه امسال نسبت به سالهای قبل شاهد وقوع حوادث کمتری در جاده‌های کشور بودیم خاطر نشان می‌کند: «عدم توجه به جلو و خستگی و خواب آلودگی بیشترین دلیل تصادفات در جاده‌های کشور اعلام شده است .در همین راستا از رانندگان تقاضا می‌شود با توجه به اینکه فصل سفرهای بیشتر را با مساعد شدن هوا در پیش داریم تمام موارد ایمنی سفر را رعایت کنند.»
سفری ایمن با رعایت مقررات
خانواده آقای بهرامی امسال تمام پانزده روز عید را در مسافرت بودند و تقریبا تمام شهرهای شمالی کشور را دور زدند. با خانم بهرامی گفت‌وگوی تلفنی انجام می‌دهم و نقطه نظرش را در مورد رانندگی همسرش و رعایت قوانین رانندگی می‌پرسم. او که خو د پشت رل می‌نشیند و با قوانین آشنا می‌باشد می‌گوید:«همسرم مرد بسیار قانون مندی است و از بی‌احتیاطی در رانندگی گریزان است. او همیشه هنگام رانندگی از سبقت غیرمجاز و سرعت بالا فرار می‌کند و اعتقاد دارد یک راننده خوب چند ویژگی دارد که یکی از این خصوصیات داشتن صبر و حوصله حین رانندگی است.» این دوست قدیمی در ادامه صحبتش می‌گوید:« امسال در جاده‌ها می‌دیدیم که خیلی از رانندگان با دقت و رعایت اصول راهنمایی ،رانندگی می‌کردندکه به نظرم همین عامل یعنی توجه به مقررات راهنمایی و رانندگی باعث شده بود حوادث کمتری در جاده‌ها داشته باشیم. البته حضور ماموران راهنمایی و رانندگی در جاده‌ها هم در کاهش تصادفات بی‌تاثیر نبود.»
آقای محسنی شهروند دیگری است که مورد سوال سوژه گزارشم قرار می‌گیرد. او که خود یک راننده تاکسی در مسیر سعدی جنوبی تا هفت تیر است نظرش رادر مورد حوادث جاده‌ای کشور در ایام عید این طور بیان می‌کند: « ایام عید به گیلان رفته بودیم خیلی شلوغ بود و رانندگان در سطح شهر خیلی به قوانین توجه نمی‌کردند از این رو حوادث زیادی در لاهیجان شاهد بودیم، به نظرم لازم است مسئولان به قوانین راهنمایی و رانندگی در شهرهای پرتردد تجدید نظری داشته باشندتا سوانح کمتری در شهرهای کوچک اما پر مسافر را شاهد باشیم.»
ارتقاء فرهنگ رانندگی
در ميان سه عامل «انسان»، «راه» و «وسيله نقليه» كه در رانندگي و بروز تصادفات به عنوان عوامل سه‌گانه ترافيك شناخته شده‌اند، انسان بعنوان عامل هوشمند شناخته شده است و اين عامل هوشمند از راه و وسيله نقليه به‌هرشكلي كه باشد مي تواند بهره خوب يا بهره بد بگيرد و متاسفانه در حدود 70 درصد عوامل بروز تصادف عامل انسان شمرده شده است.
مهندس حسین خیرآبادی کارشناس در حوزه حمل و نقل جاده‌ای در گفت و گو با گزارشگر کیهان به مسایل مهمی در خصوص حوادث راهنمایی و رانندگی اشاره می‌کند و می‌گوید: «بي شك ترافيك ، حوادث رانندگي، تصادفات و خسارات مادي و معنوي ناشي از آن يكي از مهم‌ترين معضلات جدي دنياي پرتردد است. به‌طوريكه ميزان مرگ و ميرهايي كه دراثرتصادفات وسايل نقليه حادث مي شود، از ميزان مرگ وميرناشي از امراض مهلك و بدون علاج بيشتراست.»
این کارشناس در ادامه خاطر نشان می‌کند:« براساس آمارهاي جهاني، ايران در زمره كشورهايي قرار دارد كه بالاترين رقم تصادفات و مرگ وميرناشي از آن را در دنيا داراست.براساس آمار منتشر شده ميان افراد، عابرين پياده، موتورسواران، ماشين سواران وسرانجام دوچرخه سواران به ترتيب داراي بيشترين سوانح و حوادث رانندگي بوده‌اند وتقريباً در هر 30 دقيقه يك نفر در حوادث رانندگي مي میرد. يعني سالانه به ازاي هر يك ميليون نفر 270 نفر در اثر تصادفات رانندگي كشته مي شوند.همين آمار در كشورهاي توسعه يافته 2 تا3 نفر به ازاي هر يك ميليون نفر گزارش شده است.این شاخص به ازای هر 10 هزار وسیله نقلیه برابر33نفر کشته است.»
خیرآبادی اضافه می‌کند :» متأسفانه معضل بروز تصادفات براي مهم‌ترين قشر جامعه متحمل تراست بطور تقريب بيش از 20 درصد قربانيان تصادف بين 20 تا 30 سال و 47 درصد آنها بين 30 تا 50 سال سن داشته‌اند. بدين ترتيب هر يك از افراد جامعه كه جابه‌جايي بيشتري داشته باشند بيشتر در معرض خطر تصادف هستند. همچنين نزديك به 80 درصد كشته شدگان مرد و سرپرست خانوار هستند.
به گفته مسئولان دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي يكي از عوامل عمده بروز ضايعات نخاعي در كشور حوادث رانندگي است كه هزينه سنگيني را به خانواده و به اجتماع وارد مي نمايد. متآسفانه 70 درصد تصادفاتي كه در حوادث رانندگي ناشي شده مربوط به قشر جوان است. 70 هزار نفر در كشور دچار ضايعات تصادفي هستند كه در اثر حوادث رانندگي پيش آمده است.
جايگاه تيزرهاي ترافيكي
«يكي از معضلات بارز جامعه امروزي ما رفتارها و فرهنگ ترافيك افراداست كه علي‌رغم رشد و توسعه تكنولوژي ترافيكي و گسترش ابزارها خدمات و بسترهاي موجود از رشد و پيشرفت متناسب با رفتار و فرهنگ ترافيكي برخوردارنبوده و دربعضي جهات متاسفانه روبه ضعف و سستي نهاده است.»
رضا فتح اللهی کارشناس و عضومرکز علمی آموزشی حمل و نقل شهری در یکی از مناطق تهران در گفت و گو با گزارشگر کیهان با بیان مطلب فوق به نقش تبلیغات در کاهش حوادث رانندگی اشاره کرده و می‌گوید:«بديهي است حل مشكل ترافیکی و سوانح رانندگی و بهبود بخشي به آن در گرو اطلاعات صحيح، آموزش پيوسته و ايجاد زيرساختهاي فرهنگي و تكنولوژيكي است که البته زير ساختهاي فرهنگي نيز با ابزارهاي متنوع ومتعددي ايجاد مي شود كه يكي ازعمده‌ترين اين ابزارها رسانه هاي گروهي به شمار مي روند.»
اصغر وحدتی پویا کارشناس حمل و نقل جاده‌ای که در حال حاضر در دوران بازنشستگی به سر می‌برد ،علی رغم کسالتی که دارد دعوت کیهان برای مصاحبه را می‌پذیرد و در گفت‌وگوی خود به گزارشگر کیهان می‌گوید:» فعالیت رسانه‌ها به خصوص تلویزیون در مورد آموزشهای رانندگی و اجرای درست قوانین تاثیر زیادی درکاهش تصادفات رانندگی دارد ضمن آنکه وجود 50 هزار نیروی پلیس در جاده‌های کشور در ایام عید که شب و روز جان بر کف آماده خدمت رسانی به مردم بودند، همه و همه دست به دست هم داد تا شاهد نوروز کم حادثه‌ای باشیم.»
وحدتی پویا به یک نکته مهم دیگر در مورد آموزشهای رانندگی که می‌تواند در کاهش حوادث موثر باشد اشاره کرده و می‌گوید:«گاهی کم تجربه گی باعث حوادث متعددی در حین رانندگی می‌شود که به نظر می‌رسد جا دارد مسئولان در این خصوص هم دقت نظری داشته باشند.»
این کارشناس در ادامه داشتن وسایل و قطعات اصل در خودرو و وجود مکانیک‌های آکادمیک را هم یکی دیگر از عوامل موثری می‌داند که در کاهش حوادث رانندگی تاثیر زیادی دارد.»
چند پیشنهاد به منظور تعیین راهکارهای پیشگیری ازتصادفات
رضا فتح الهی در ادامه گفت و گوی خود با کیهان با اشاره به توصیه‌های آقای وحدتی پویا مبنی بر استفاده از مکانیک‌های متخصص برای تعمیر خودرو شخصی در حین سفر به نکات خوبی اشاره کرده و می‌گوید: «در هر عوارضی و خروجی شهرها معمولا تعمیرگاه‌های مجازی ایجاد شده است که خارج از نوبت به خودروهایی که دارای نقص فنی می‌باشند نسبت به تعمیر و معاینه کامل خودرو اقدام می‌کند و بهتر است که رانندگان ترجیحا به این مراکز مراجعه کنند.»
این کارشناس در ادامه صحبت‌های خود اضافه می‌کند:« در خصوص عوامل دخیل در تصادفات 3 عامل دخیل می‌باشند که در مقوله بحث جاده‌ها باید به عرض جاده‌ها، علائم و خط‌کشی‌ها، اصلاح جاده‌ها، تجدید آسفالت و لبه خاکی جاده توجه داشت.»
به اعتقاد وی عامل خودرو هم در تصادفات تأثیرگذار می‌باشد که موضوع بسیار جدی است و بسیاری از خودروهای موجود نیاز به تجهیز امکانات فنی از جمله بهبود بخشیدن به سیستم‌های جلوگیری‌کننده مانند ترمز، کنترل فرمان، آینه‌ها، شیشه‌ها، حفاظ‌ها، کیسه هوا و کمربندهای ایمنی دارد.
همچنین مجتمع‌های رفاهی و اقامتی در خروجی‌های شهرها ایجادشده تا افرادی که خسته هستند جهت استراحت به این اقامتگاه‌ها مراجعه کنند و پس از رفع خستگی به سفر ادامه دهند. در مجموع رعایت تمام موارد فوق در کاهش تصادفات تاثیر دارد.»